Исланд телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?
Исланд телендә Тик Исландияла ғына һөйләшәләр, Әммә Төньяҡ Американан килгән ҡайһы бер иммигранттарҙың уны икенсе тел булараҡ ҡулланыуы билдәле.
Исланд теленең тарихы ниндәй?
Исланд теле – боронғо скандинав теле менән тығыҙ бәйләнештә булған һәм исландтар 9 быуаттан һөйләшкән төньяҡ герман теле. Тәүге тапҡыр был 12 быуатта боронғо скандинав телендә яҙылған исланд сагаларында теркәлгән.
14 быуатҡа исланд Теле Исландияның өҫтөнлөклө теле була һәм үҙенең боронғо скандинав тамырҙарынан ситкә тайпыла башлай, яңы грамматика һәм һүҙлек запасын үҫтерә. Был процесс 1550 йылда Реформация менән тиҙләтелә, лютеранлыҡ Исландияла өҫтөнлөк ала, был дат һәм немец телдәренән дини текстар ағымына килтерә, улар телде мәңгегә үҙгәртә.
19 быуатта Исландия индустриялаштырыла башлай һәм инглиз һәм дат телдәренән ҡайһы бер һүҙҙәрҙе үҙләштерә. Телде стандартлаштырыу хәрәкәте 20 быуат башында, 1907-1908 йылдарҙағы тәүге орфография реформаларынан башлана. Был 1908 йылда берҙәм стандарт исланд телен (исленск) булдырыуға килтерә, был артабанғы реформаларҙы мөмкин итә.
20-се быуат аҙағында тел тағы ла ҙур үҙгәрештәр кисерә, заманса үҙләштерелгән һүҙҙәр һәм технологиялар менән бәйле терминдар индерелә, шулай уҡ феминист хәрәкәттәрен тасуирлау өсөн гендер нейтраль терминдар индерелә. Бөгөн исланд теле һаман да үҫешә һәм сағыштырмаса үҙгәрешһеҙ ҡала, яйлап үҙгәреүсән мәҙәниәтте һәм тирә-яҡ мөхитте сағылдырған яңы һүҙҙәрҙе үҙләштерә.
Исланд телен өйрәнеүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?
1. Снорри Стурлусон (11781241): легендар исланд шағиры, тарихсы һәм сәйәсмән, уның ижады исланд теленә һәм әҙәбиәтенә тәрән йоғонто яһай.
2. Йонас Халльгримссон (18071845): исланд шағиры, уны йыш ҡына хәҙерге исланд шиғриәтенең атаһы тип атайҙар. Уның лирик әҫәрҙәре хәҙерге исланд телен формалаштыра һәм яңы һүҙҙәр һәм терминдар индерә.
3. Йон Арнасон (18191888): исланд ғалимы, 1852 йылда исланд теленең беренсе тулы һүҙлеген төҙөй һәм баҫтырып сығара.
4. Эйнар Бенедиктссон (18641940): билдәле исланд яҙыусыһы һәм шағиры, ул хәҙерге исланд әҙәбиәтен формалаштырырға ярҙам итә һәм артабан уға халыҡ мәҙәниәте элементтарын индерә.
5. Клаус фон Сек (18611951): немец лингвисы, ул исланд телен бөтә нескәлектәрендә тасуирлаған һәм исланд телен башҡа герман телдәре менән сағыштырған беренсе кеше була.
Исланд теленең структураһы нисек ҡоролған?
Исланд теле-төньяҡ герман теле, ул илдә тәүге скандинав күскенселәренең боронғо скандинав теленән килеп сыҡҡан. Телдең структураһы уның герман тамырҙарын күрһәтә; унда субъект ҡылым объект һүҙ тәртибе, шулай уҡ көслө флектив морфология ҡулланыла. Шулай уҡ уның өс заты (ир-ат, ҡатын-ҡыҙ һәм урта зат) һәм дүрт килеш (исем, ғәйепләү, биреү һәм ата-әсә килеш) бар. Унда шулай уҡ грамматик икелелек бар, ул исланд исемдәренең, ҡылымдарының һәм сифаттарының ике төрлө формаға эйә булыуын күрһәтә: берлек һәм күплек һаны. Бынан тыш, ауышлыҡ исланд телендә таралған һәм һанды, килеште, аныҡлыҡты һәм биләүҙе билдәләү өсөн ҡулланыла.
Исланд телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?
1. Үҙегеҙгә уҡырға вәғәҙә бирегеҙ: телде өйрәнеүгә күпме ваҡыт бүлергә теләүегеҙҙе Хәл Итегеҙ һәм үҙегеҙҙе ошоға бағышлағыҙ. Үҙегеҙгә реалистик маҡсаттар ҡуйығыҙ, мәҫәлән, көн һайын яңы һүҙҙе йәки грамматик ҡағиҙәне өйрәнегеҙ йәки көн һайын исланд телендә китап битен уҡырға ынтылығыҙ.
2. Һеҙгә тап килгән ресурстарҙы табығыҙ: Интернетта күп ресурстар бар, уларҙы һеҙ үҙегеҙҙең белем алыу тәжрибәһен яҡшыртыу өсөн ҡуллана алаһығыҙ. Бәлки, төп иғтибарҙы телдең грамматик структураһына йүнәлткән дәреслекте табыу һәм аудиояҙмаларҙы йәки видеояҙмаларҙы аудиояҙма һәм әйтелеш практикаһы өсөн ҡулланыу файҙалы булыр ине.
3. Телегеҙгә ышаныс табыр өсөн һәм өйрәнгәндәрегеҙҙе онотмағыҙ тип, даими рәүештә күнекмәләр яһағыҙ. Һеҙ онлайн-дәрестәргә яҙыла алаһығыҙ, исланд әңгәмәсегеҙҙе онлайн таба алаһығыҙ йәки дуҫтарығыҙ менән күнекмәләр үткәрә алаһығыҙ.
4. Исланд мәҙәниәтенә сумдырылығыҙ: исланд фильмдарын һәм телетапшырыуҙарын Ҡарау, исланд китаптарын һәм журналдарын уҡыу, шулай уҡ исланд мәҙәни сараларына йөрөү – быларҙың барыһы ла тел һәм мәҙәниәт менән танышыуҙың бик яҡшы ысулдары.
5. Ошонан рәхәтлек алығыҙ: телде өйрәнеү рәхәтлек килтерергә тейеш! Бер нисә исланд тиҙ һөйләмдәрен һәм идиомаларын һынап ҡарағыҙ йәки онлайн-уйындар уйнап күңел асығыҙ.
Bir yanıt yazın