Перс тылларыгар ханнык дойдуларга кэпсииллэрий?
Перс тылыгар (эмиэ фарси курдук биллэр) сүрүннээн Ираҥҥа, Афганистаҥҥа уонна Таджикистаҥҥа этэллэр. Онно эмиэ атын дойдулар сорох оройуоннарыгар Арабскай Эмират, Бахрейн, Турция, Оман уонна Узбекистан курдук холбоһуктаах Арабскай Эмираттар бааллар.
Перс тылын историята хайдаҕый?
Перс тыла аан дойдуга биир былыргы индоевропей тыла буолар, онон кини эрабыт иннинээҕи 8- с үйэҕэ Иран соҕуруу өттүгэр үөскүүр диэн ааҕыллар. Аан бастаан билиҥҥи Иран соҕуруулуу- арҕаа өттүгэр сытар Персис, регион олохтоохторо кэпсээбиттэрэ. 550 сыллаахха н. э. диэри империя Ахеменидов үөскээбитэ, оттон былыргы дыбарыас ыраахтааҕы дыбарыаһын тыла буолбута. Кэнники сүүс сыл устатыгар ахеменидтар империялара кэҥээн, былыргыеперсид тыла ордук чугастааҕы Илиҥҥи, Афганистан, киин Азия уонна Европа сорох чаастара тэнийэн барбыттара.
651 с. н. э. ислам ситиһиитэ саҕаламмытыгар, араб мусульманскай аан дойду официальнай тыла буолбут. Перс тыла араб тылын уонна тиэрминнэрин сүһүрдэр, уларыйар арабтары кытта атах тэпсэр. Бу процесс түмүгэ “орто Өлүөнэтээҕи” (ону тэҥэ пехлевскай эбэтэр парфянскай диэн ааттаах саҥа диалектар көстүүлэрэ буолла. Орто Халыма регион үрдүнэн тарҕаммыта уонна тиһэҕэр атын Иран тыллара сайдыыларыгар дьайбыта.
Биһиги эрабыт 10- с үйэтигэр орто сүһүөх тыл эволюциятын түмүгэр саҥаоперсид тыла үөскээтэ. Новоперсидскай араб, турецкай уонна да атын тыллартан элбэх тылы тутта, ол эрээри орто анал грамматика сорҕотун оннунан хаалларда. Бу кэмҥэ поэтическай метрдэр эмиэ сайдан, кэлин перс литературатын тутаах чааһа буолла.
Бүгүн Персия тыла Ираҥҥа, Афганистаҥҥа, Таджикистаҥҥа, Узбекистаҥҥа уонна да атын чаастарга 65 мөлүйүөнтэн тахса киһи төрөөбүт тыла буолар. Кини билигин даҕаны региоҥҥа уонна билиҥҥи туругунан бу дойдулар культураларын уонна историяларын кытта ыкса сибээстээхтэр.
Перс тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?
1. Фирдоуси (940-1020): былыргы Иран историяларын кэпсиир улуу перс поэтынан уонна “Шахнаме” автордарынан ааҕыллар.
2. Рум (1207-1273): саамай улуу перс поэттарыттан биирдэстэрэ-суфиев уонна Мевлев орденнарын төрүттээччи, музыка уонна поэзия көмөтүнэн сүгүрүйэр итэҕэл орденнарыттан биирдэстэрэ.
3. Омар Хайям (1048-1131): перс математига, астроном уонна биир биллэр перс поэттарыттан биирдэстэрэ.
4. Сад Шири (ок. 1184-1283): перс поэта-мистик, отонноох суруйааччы уонна икки поэма: “Бустан” уонна “Гулистан”.
5. Хафез (1315-1390): лирическэй уонна чувство поэзиятыгар киэҥник биллэр перс поэта.
Перс тылын структурата хайдах оҥоһулунна?
Перс тылын структурата агглютинативнай морфологияҕа олоҕурар, ол аата тыл морфема холбоһугун суолунан олоҕурар, тыл суолтата уларыйар. Перс тыла тыл бэрээдэгэ (субъект-объект-туохтуур) уонна тыл холбоһуктарын структурата-даҕааһын аат туохтуур. Онно эмиэ бөһүөлэктэр, атын да тылларынан эрэ буолбакка, атын тылларынан эмиэ туһаныллаллар. Туохтуурдар бириэмэ, киһи санаатын уонна личность курдук аспектарга көрдөрөллөр. Тиһэҕэр, кини баҕатын көрдөрөр оптатив диэн туохтуур формалаах көрүҥэ баар.
Ордук сөптөөх ньыманан перс тылын хайдах үөрэтиэххэ сөбүй?
1. Перс тылын курстарыгар суруйуҥ: перс тылын үөрэтэр бастыҥ ньымата-бу олохтоох университекка эбэтэр тыл оскуолаҕа тыл курстарыгар суруллар. Бу эһиги прогрессаҕытын туһунан төттөрү сибээһи биэриэн сөп структуранан уонна салалтатынан, ону тэҥэ инструктордарынан хааччыйыаҕа.
2. Использование приложении языка: Приложения для изучения языка, такие дубучения, выраженные и человеком, были отличные инструменты для обучения любого языка. Кинилэр интэриэһинэй уонна интерактивнай уруоктары ыыталлар, тыл саппааһын уонна грамматиканы үөрэтэргэ көмөлөһөллөр, ону эһиги перс тылынан бодоруһар кыаххытын билиэххитин наада.
3. Перс киинэлэрин уонна тэлэбиидэнньэлэри көрүҥ: персид тылынан киинэлэри уонна тэлэбиидэнньэни көрүү-тылга бэрт үчүгэй, араас акценнарга, диалектарга үөрүйэх ордук. Онлайн двд- диискэлэри атыылаһар киинэлэри, шоулары булуоххутун сөп.
4. Тылгытын булуоххутун сөп: өскөтүн эһиги бииргэ практикалыырга бэлэм перс тылын илдьэ сылдьар буоллаххытына, бу тыл үөрүйэҕитин тупсарар кыахтаах. Тылларын- өстөрүн, этиилэрин туһунан ыйытыылары биэрэ сатыаххытын уонна Иран культуратын, сиэрин- туомун кытары кэпсэтэн, Иран культуратын, үгэстэрин өйдүүргүт ордук.
5. Перс музыкатын истиэҕиҥ: перс музыкатын истии-ураты ньыма. Бу тылынан дьикти музыканы айбыт Ирантан уонна чугастан артыыстар элбэхтэр. Истии вам поможет вам вам лучше с языком и воспитательному образования языков.
Bir yanıt yazın