Украинскай тылга ханнык дойдуларга этэллэрий?
Украинскай тылынан Украинаҕа уонна Арассыыйа сорох чаастарыгар, Беларусь, Молдова, Польша, Словакия, Венгрия, Румыния уонна Болгария тылларынан этэллэр. Кини ону тэҥэ Казахстаҥҥа, Сербияҕа, Греция уонна Хорватияҕа тыл быһыытынан туһаныллар.
Украина тылын историята хайдаҕый?
Украина тыла уһун уонна уустук историялаах. Бу-нуучча уонна белорус тыла. Украинаҕа 11- с үйэттэн дииллэр. Кини историятын былаһын тухары религия литературатыгар уонна айымньыларыгар туттуллар церковнославянскай тыл сорҕото этэ. ҮІХ- ХІХ үйэлэрин тухары нуучча тылын диалегын быһыытынан көрүллүбүтэ, сорох уратыларын да иһин, көрүллүбүтэ.
Арай 19- с үйэҕэ Украина Украинаҕа литературнай хаттаан сөргүтүү сорҕотун быһыытынан билиниини ылбыта. Бу кэмҥэ аныгы Украинскай тыл төрдө ууруллубута. 19 үйэ бүтүүтэ Украинскай Украина нэһилиэнньэтин үксэ тыл буолбута.
1917 сыллаахха Украина Россияттан тутулуга суох буолбута уонна Украинскай официальнай государственнай тыл быһыытынан ылыллыбыта. Ити тыл тэтимнээх стандарт уонна сайдыы тэтимнээхтик сайдан эрэр кэмэ, элбэх тылдьыт, грамматика уонна үөрэх матырыйааллара бэчээттэммиттэрэ, туһаныллар матырыйааллар бэчээттэммиттэрэ.
1991 с. тутулуга суох булуллуоҕуттан ыла Украинскай тыл өссө элбэҕи сөргүтүллүбүтэ. Кини нация официальнай тыла буолла, оскуолаларга киэҥник үөрэтиллэр уонна общественнай түмсүү бары көрүҥнэригэр туһаныллар. Нуучча тыла дойду сорох оройуоннарыгар баарын үрдүнэн, Украина Украина сүрүн тыллара буолаллар.
Украина тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?
1. Иван Котляевскай (1769-1838): “Эниидэ”Украинскай тылынан бастакы национальнай эпическай поэманы суруйбута. Кини үлэтин популяризациялыырга, стандартизациялыырга көмөлөстүлэр.
2. Тарас Шевченко (1814-1861): Украина литературатын уонна искусствотын уһулуччулаах фигурата, Шевченко “Украина тылын аҕата”диэн ааттанар. Кини Украина тылын литератураҕа уонна культураҕа туһанарга дьулуурдаах этэ уонна бу тылынан кэккэ хоһооннору, романнары суруйбута.
3. Иван Франко (1856-1916): сабыдыаллаах суруйааччы уонна поэт, Франко билиҥҥи Украина литературатын сорох айымньыларын суруйбута. Иван Франко аатынан национальнай университеты тэрийбитэ, Украина тылын суолтатын бэлиэтиир революционнай ньымалары оҥорбута.
4. Владимир Вернадскай (1863-1945): уһулуччулаах историк, философ уонна геолог, Верадскай аныгы Украина культуратын сайдыытыгар тутаах лидер этэ. Кини Шевченко аатынан научнай обществоны төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ этэ уонна Украина тематикатыгар элбэх кинигэни, эссе суруйбута.
5. Александр Олес (1884-1962): уһулуччулаах лингвист уонна филолог, Олеся аныгы Украинскай грамматика сайдарыгар турар сүрүн күүс этэ. Кини хас да улахан үлэ автора, ол иһигэр “украинский язык для начальных школ”, итиэннэ Украина наукатын академиятын чилиэнинэн буолбута.
Украина тылын структурата хайдах оҥоһулунна?
Украинскай тыл-Украинаҕа сүнньүнэн Украинаҕа барар славянскай тыл. Кини Белоруссия, Польша, нуучча уонна атын славянскай тыллары кытта ыкса сибээстээх. Кини кириллицаттан оҥоһуллар бэйэтин алфавита уонна кини грамматиката атын славянскай тыллар грамматикаларыгар майгынныыр, даҕааһын, даҕааһын, туохтуурдары уонна сыһыаттары кытта араас өрүттээх, тыҥааһыннаах тыллары кытта дьүөрэлэһэр. Тыл бэрээдэгэ, субъект–объект курдук эрээри, саҥарар акцентыттан көрөн араастаһыан сөп.
Украинскай тыл саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?
1. Үчүгэй тылы Булуҥ: Украинскай тылынан фокусацияланар үчүгэй тыл кууруһун көрдөөһүҥҥүттэн саҕалааҥ. Тыл грамматикатыгар, тылдьыт саппааһыгар хайдах эрэ үөрэтэргитин көрдүүгүт.
2. Тылы үөрэтиигэ хас да үчүгэй кинигэни атыылаһыаххыт: кинигэ – биир бастыҥ ресурсалартан биирдэстэрэ, дьыала тыл үөрэтэригэр тиийэр. Грамматика көрүүтүнэн эрэ буолбакка, культура, история уонна идиом көрүүтүнэн, Украина тылыгар анаабыт кинигэлэри көрдөөҥ.
3. Эрчиллиҥ!: Тылы үөрэтии бастыҥ ньымата – ону олоххо киллэрии хайдах баарынан сыаналанар. Эбэтэр онлайн омук тылын илдьэ барар кыаҕы көрдөөҥ, эбэтэр эһиги региоҥҥа. Украина араадьыйатын уонна Украинскай киинэлэри, тэлэбиидэнньэлэри истиҥ. Ити тылгытын кытта билсиһэргитигэр уонна түргэнник баһылыыргытыгар көмөлөһүө.
4. Вэб- сайты туһаныҥ: Украина тылын билиитин тупсарарга көмөлөһөр элбэх приложений уонна веб- сайт баар. Онлайн онлайн Форумы, блоги и веб- сайты, основанные преподаватели украинского языка.
5. Тирэҕирэн: тыл үөрэтэр- үөрэтэр биир бастыҥ ньымалартан биирдэстэрэ – олохтоох культураҕа уонна тулалыыр эйгэҕэ тиэйиллиэхтээх. Украинаҕа сырыы эһиэхэ вариана суох буоллаҕына, көрсөр эбэтэр тыл атастаһар бырагырааманы олохтоох бөлөҕү Булуҥ.
Bir yanıt yazın