Финн Йылме Нерген

Могай эллаште финн йылме дене ойлат?

Финн йылме Финляндийыште официал йылме улеш, тушто йылме носитель-влак, тыгак Швецийыште, Эстонийыште, Норвегийыште да Россий федерацийыште ойлалтыт.

Финн йылмын историйже могай?

Финн йылме эстон ден моло урал йылме – влак дене чак кылдалт шога. Финн йылмым эн ондакысе формо дене мемнан эра 800 ий чоло мутланымылан шотлалтеш, но тидын нерген возымо мут-влак 16 курымышто у Заводым финн йылмыш кусарымекышт пуртат.
19 курымышто Финляндий Россий импийын ужашыже лийын, руш йылмат виктем да образований йылме ыле. Финн йылмым кучылтмылан кӧра тудын статусшо иземын, а тудым официальнын савыктыме статус пызыралтын. 1906 ийыште финн йылме швед йылме дене иктӧр статусым налын, а 1919 ийыште финн йылмым эрыкан Вес Финляндийлан официал йылме лийын.
Тылеч вара финн йылме кызытсе жапыште уэш ылыжмым чытен, тушко у мут да кӱсынлымӧ мут ешаралтын. Кызыт Тиде Европысо ушемын официал йылмыж гыч иктыже, тудым радио, телевиденийыште, фильм да книгаште кучылтыт.

Финн йылмым шымлымашке эн кугу надырым пуртышо 5 еҥ пура?

1. Элис Лентрот (1802-1884):” финн йылмын ачажлан шотлалтше “Эис Леннрот филолог да фольклорист лийын,”Калляндийын калыкле эпосшым ыштыше еҥже лийын. Тудо йылмын тӱрлӧ диалектше-влакым ик формо дене ушен шогышо эпический поэмым ышташ тошто почеламут ден муро-влакым кучылтын.
2. Микэл Агриколын (1510-1557): Агриколым финн возыктышын негызшылан шотлымо. Тудо грамматике текстым возен да у Заводым финн йылмыш кусарен, стандартизацийлаш полшен. Тудын пашаже тачат кӱлешан лийын кодеш.
3. Й. В.Селлман (1806 – 1881): Снеллман кугыжаныш пашаеҥ, философ да журналист лийын, тудыжо финн йылмым поддержатлыме шот дене шуко возен. Тудо пеҥгыдемден: финн йылмылан швед йылме дене иктӧр статусым ыштыман, тыгак ойыртемалтше финн культурым вияҥдаш ӱжынам.
4. Карло Галло-Калелло (1865-1931): Галло-Каллло художник да скульптор лийын, тудым мифологият кумылаҥден шоген. Тудо финн йылмым палдараш, Калевал нерген историйым утларак кумдан аудиторийлан шке сылнымут пашаж дене пайдаланен кертше Калевал нерген историйым ышташ полшен.
5. Эйно Лейно (1878-1926): Лейно финн йылме денат, швед йылме денат возышо поэт лийын. Тудын пашаже йылмым вияҥдымашке кугу влиянийым ыштен, тудо тыгак тачысе кече дене кучылталтше грамматикысе икмыняр тунемме грамматикым возен.

Финн йылмын структуржым кузе ыштыме?

Финн йылме агглютинатив структуран. Тиде мут посна ужаш-влакым ушымо йӧн дене, утларакшым суффикс але приставке дене ышталтеш, а мутмучаш полшымо дене огыл ышталтеш. Нине ужаш-влакым лӱм мут, пале мут, глагол да наречий, тыгак частице ден аффикс-влак пуртен кертыт.
Лӱм мут-влак шкет чотан чотышто да 7 гана марте чотан лийыт. Глагол-влак лица, числа, жап, аспект, наклонений да йӱк дене келшышын возалтыт. Тыгак глаголын ятыр йоҥылыш формыжо уло. Пале ден наречий таҥастарыме да кӱшнӧ ончыктымо форман улыт.
Финн йылме касвел, эрвел да йӱдвелысе кум тӱҥ диалект гыч шога. Автоном провинцийыште Тыгак посна диалект уло.

Кузе финн йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Тӱҥ гыч тӱҥалза: финн алфавитым шымлымаш гыч буква-влакым чын ойлаш тӱҥалза. Вара тӱҥ грамматике правил ден мут запасым тунемза.
2. Онайн-ресурсым кучылтса: шуко онлайн-тунемме материал Дене Пайдаланен, финн йылме, приложений да веб-сайт курс Гай.
3. Вуйдам пыштыза: финн йылмым носитель-влак дене мутланымаште, йылмыжым да тудын нюансшым сайынрак умылен налаш жапым эртарыза.
4. Практике: кече Еда финн книга-влакым лудын, финн музыкым колыштын, финн фильмым ончен моштыза.
5. Нигунам ида сдаватлалт: у йылмым Тунеммаш нигунамат куштылго ок лий, сандене корнышто чарак дене тӱкнеда гын, ида сдаватлалт. Чытышан лийза да шке ончыкыда реалист шонымашдам шындыза.