Финскэй Тыл Туһунан

Ханнык дойдуларга финскэй тылынан саҥаралларый?

Финскэй тыл Финляндияҕа официальнай тыл буолар, онно омук тыла Швецияҕа, Эстонияҕа, Норвегияҕа уонна Россияҕа тыллаахтар.

Финскэй тыл историята хайдаҕый?

Финскэй тыл финно- угорскай тыл дьиэ кэргэн чилиэнэ уонна Эстония уонна атын Урал тылларын кытта ыкса сибээстээх. Финскэй тыл саамай эрдэ формаларыгар биһиги эрабыт 800- чэкэ сылынан ааҕыллар, ол гынан баран ити туһунан сурук- Бичик 16- с үйэҕэ сыһыаннаһар, Микаэль Агрикола финскэй тылга саҥа кэс тылын тылбаастаабыт диэн ааҕыллар.
19- с үйэҕэ Финляндия Россия империятын сорҕото этэ, нуучча тыла управление уонна үөрэх тыла этэ. Ол түмүгэр финскэй тылы туттуу аҕыйаата, официальнай тыл статуһа хам баттанна. 1906 с. финскэй тыл шведскэй статуһу ылбыта, онтон 1919 с. финскэй саҥа тутулуга суох Финляндия официальнай тыл буолбута.
Ол кэмтэн ыла финскэй тыл аныгы сөргүтүү, саҥаттан саҥа тыллары, киирии тыллары эбии киллэрбиттэрэ. Билигин бу радиоҕа, телевидениеҕэ, киинэлэргэ уонна кинигэлэргэ туттуллар Европа союһун официальнай тылларыттан биирдэстэрэ.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Эллас Леннрот (1802 – 1884): “финского языка аҕата” диэн ааҕыллар, Элас Леннрот филолог уонна фольклорист, Финляндия “Калевал”национальнай эпоһын састааба этэ. Кини тыл араас диалектарын биир көрүҥҥэ түмэр эпическэй поэманы айарга урукку хоһооннору, ырыалары туһанара.
2. Микаэль Агрикола (1510 – 1557): Агрикола финскэй сурук- Бичик төрүттээччи билиннэ. Кини грамматическай текстэри суруйбута уонна финскэй саҥа кэс тылын тылбаастаабыта, тыл стандартыгар көмөлөспүтэ. Кини үлэтэ билигин да дьоһун суолталаах буолан турар.
3. Й. В. Снеллман (1806-1881): Снеллман судаарыстыбаннай деятель, философ уонна журналист этэ, кини финскэй тылын өйүүргэ элбэх суруллубута. Кини финскэй тылга тэннээх статус биэриэхтээх, ону тэҥэ финскэй культура сайдыытыгар ыҥырар.
4. Карл Аксела Аксела Галлела (1865-1931): Галл- Каллела художник уонна скульптор этэ,кини каллевала уонна кини мифологията. Кини финскэй тылын популяризациялыырга көмөлөспүтэ, Калевал туһунан историяны бэйэтин уус- уран үлэтин көмөтүнэн киэҥ аудиторияҕа таһаарбыта.
5. Эйн Лейн (1878-1926): финскэй да, швед тылыгар да суруллар поэт этэ. Кини үлэлэрэ тыл сайдыытыгар сүҥкэн сабыдыалы оҥорбуттара, ону тэҥэ билигин да туһаныллар грамматика хас да учебниктарын суруйбута.

Финскэй тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Финскэй тыл агглютинативнай структуралаах. Ол аата тылы туттуу көмөтүнэн, үксүгэр суффикс эбэтэр приставкалар көмөлөрүнэн, тылы уларытыы көмөтүнэн ситимниир ньымалар оҥоһуллаллар. Бу чаастары аат даҕааһын, даҕааһын, туохтуурдары уонна сыһыаттары, ону тэҥэ эбиискэлэри уонна сыһыарыылары киллэриэхтэрин сөп.
Баара- суоҕа 15 төгүл аҕыйах ахсааҥҥа уонна 7 төгүл тиийэ тарҕанар. Туохтуурдар сирэйдэрин, бириэмэлэрин, киэптэрин, киэптэрин, куоластарын кытта ситимнииллэр. Туохтуур сыыһа формалара эмиэ баар. Даҕааһын уонна сыһыаттары тэҥниир уонна баһыйар көрүҥнээхтэр.
Финскэй тыл үс сүрүн диалектан – арҕаа, илин уонна хотугу өртүттэн турар. Алан арыыларын автономнай провинциятыгар эмиэ туспа диалектар бааллар.

Финскэй тылы саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Төрдүттэн саҕаланар: финскэй алфавиты үөрэтииттэн уонна буукубаны хайдах сөпкө этииттэн саҕалааҥ. Онтон сүрүн грамматическай быраабылалары уонна тылдьыты үөрэтиҥ.
2. Использование онлайн ресурсы: Вользуйтесь больничные онлайн учебные матырыйаалы, как курс финского языка, приложения и веб- сайты.
3. Погрузте с чувством: проведите время время с носителей финского языка, чтобы лучше понять язык и его нюйства.
4. Практика: үп- харчы музыкатын истэн, үп- харчы кинигэлэрин аахтаран, үөрүйэхтэрин уһугуннарыҥ.
5. Хаһан да туттарымаҥ: саҥа тылы үөрэтии хаһан да чэпчэки буолбат, онон айаҥҥа мэһэй буолуҥ. Туохха барытыгар тулуурдаах буолуҥ, реалистическай сыалы бэйэҕитигэр туруоруҥ.