Фин телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?
Фин теле финляндияла, шулай уҡ Швецияла, Эстонияла, Норвегияла һәм Рәсәйҙә рәсми тел булып тора.
Фин теленең тарихы ниндәй?
Фин теле фин-уғыр телдәре ғаиләһенең ағзаһы булып тора һәм эстон һәм башҡа урал телдәре менән тығыҙ бәйле. Фин теленең иң тәүге формаларында беҙҙең эраның 800 йылдарында һөйләшкәндәр тип иҫәпләнә, әммә Был тел тураһында яҙма телгә алыуҙар 16 быуатҡа ҡарай, Ул Саҡта Микаэль Агрикола Яңы Ғәһедте фин теленә тәржемә итә.
19 быуатта Финляндия Рәсәй империяһының бер өлөшө була, һәм рус теле идара итеү һәм белем биреү теле була. Һөҙөмтәлә фин телен ҡулланыу кәмей, һәм уның рәсми тел статусы баҫтырыла. 1906 йылда фин теле швед теле менән тиң статус ала, ә 1919 йылда фин теле яңы бойондороҡһоҙ Финляндияның рәсми теле була.
Шул ваҡыттан алып фин теле хәҙерге яңырыу кисерә, уға яңы һүҙҙәр һәм үҙләштереүҙәр өҫтәлә. Әлеге ваҡытта был европа берлегенең рәсми телдәренең береһе, ул радиола, телевидениела, фильмдарҙа һәм китаптарҙа ҡулланыла.
Фин телен өйрәнеүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?
1. Элиас Леннрот (1802 1884): “фин теленең атаһы” Тип Һаналған Элиас Леннрот филолог һәм фольклорсы, Финляндияның Милли эпосы “Калевала”ны төҙөүсе була. Ул иҫке шиғырҙарҙы һәм йырҙарҙы телдең төрлө диалекттарын берҙәм формаға берләштергән эпик поэма ижад итеү өсөн ҡуллана.
2. Микаэль Агрикола (1510 1557): Агрикола фин яҙмаһына нигеҙ һалыусы тип таныла. Ул грамматик текстар яҙа һәм яңы Ғәһедте фин теленә тәржемә итә, был телде стандартлаштырырға ярҙам итә. Уның эштәре бөгөнгө көнгә тиклем мөһим булып ҡала.
3. Й. В.снеллман (1806 1881): снеллман дәүләт эшмәкәре, философ һәм журналист була, ул фин телен яҡлап күп яҙа. Ул фин теленә швед теле менән тиң статус бирергә кәрәк тип раҫлай, шулай уҡ айырым фин мәҙәниәтен үҫтерергә саҡыра.
4. Каарле Аксели Галлен-Каллела (18651931): Галлен-Каллела рәссам һәм скульптор була, Уны Калевала Һәм уның мифологияһы рухландыра. Ул Фин телен популярлаштырырға ярҙам итә, Калевал тураһында хикәйәләрҙе үҙенең художестволы эштәре ярҙамында киң аудиторияға еткерә.
5. Эйно Лейно (18781926): Лейно фин һәм швед телдәрендә ижад иткән шағир була. Уның эштәре тел үҫешенә ҙур йоғонто яһай, шулай уҡ ул бер нисә грамматика дәреслеге яҙа, улар бөгөнгө көнгә тиклем ҡулланыла.
Фин теленең структураһы нисек ҡоролған?
Фин теле агглютинатив структураға эйә. Был һүҙҙәрҙең айырым өлөштәрҙе берләштереү юлы менән барлыҡҡа килеүен аңлата, ғәҙәттә, һүҙ үҙгәртеү ярҙамында түгел, ә суффикстар йәки ҡушымталар ярҙамында. Был өлөштәргә исемдәр, сифаттар, ҡылымдар һәм наречиелар, шулай уҡ киҫәксәләр һәм аффикстар инә ала.
Исемдәр берлек һанда 15 тапҡырға тиклем һәм күплек һанда 7 тапҡырға тиклем ауыша. Ҡылымдар зат, һан, ваҡыт, аспект, ауышлыҡ һәм тауышҡа ярашлы йәшерелә. Шулай уҡ ҡылымдарҙың бик күп дөрөҫ булмаған формалары бар. Сифаттар һәм наречиелар сағыштырма һәм юғары формаға эйә.
Фин теле өс төп диалекттан тора: көнбайыш, көнсығыш һәм төньяҡ. Аланд утрауҙары автономиялы провинцияһында ла айырым диалект бар.
Фин телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?
1. Нигеҙҙәрҙән башлағыҙ: фин алфавитын һәм хәрефтәрҙе нисек дөрөҫ әйтеүҙе өйрәнеүҙән Башлағыҙ. Артабан төп грамматик ҡағиҙәләрҙе һәм һүҙлек запасын өйрәнегеҙ.
2. Онлайн-ресурстарҙы ҡулланығыҙ: фин теле курстары, ҡушымталар һәм веб-сайттар кеүек күп һанлы онлайн-уҡыу материалдарын Файҙаланығыҙ.
3. Башығыҙҙы эйегеҙ: телде һәм уның нескәлектәрен яҡшыраҡ аңлар өсөн фин телендә һөйләшеүселәр менән аралашырға ваҡыт үткәрегеҙ.
4. Практика: көн һайын фин китаптарын уҡып, фин музыкаһын тыңлап һәм фин фильмдарын ҡарап, үҙ оҫталығығыҙҙы камиллаштырығыҙ.
5. Бер ҡасан да бирешмәгеҙ: яңы телде Өйрәнеү бер ҡасан да еңел булмаясаҡ, шуға күрә, әгәр юлда ҡаршылыҡ менән осрашһағыҙ, бирешмәгеҙ. Сабыр булығыҙ һәм үҙегеҙгә реалистик маҡсаттар ҡуйығыҙ.
Bir yanıt yazın