Чуваш Теле Турында

Кайсы илләрдә чуаш телендә сөйләшәләр?

Чуваш телендә нигездә Россиянең Чуваш Республикасында, шулай ук Россиянең Марий Эл, Татарстан һәм Удмуртиянең кайбер районнарында, шулай ук Казахстанда һәм Украинада сөйләшәләр.

Чуваш теленең тарихы нинди?

Чуваш теле-төрки тел, анда Россия Федерациясендә якынча 1,5 миллион кеше сөйләшә. Бу төрки телләрнең кыяр тармагының бердәнбер сакланып калган вәкиле. Тарихи яктан бу телдә нигездә хәзерге вакытта Россиянең Идел буенда урнашкан Чувашия Республикасы буларак билгеле булган районнарда сөйләшкәннәр.
Чуаш теленең документлаштырылган тарихын 13 гасырга кадәр эзләп табарга мөмкин, һәм иң беренче язма телгә алулар 14-15 гасыр кулъязмаларында табылган. Бу кулъязмаларның күбесе вакыт узу белән телнең шактый үзгәргәнен күрсәтә. 15 гасырда Чуаш теле күрше Алтын Урда Татар теленең көчле йогынтысы астында була һәм борынгы татар алфавиты белән языла.
18 гасырда чуаш алфавитын рус галиме Семен Ремезов барлыкка китерә, ул аны кириллицага нигезли. Бу яңа алфавит 19 гасыр башында беренче басма чуаш китапларын булдыру өчен кулланыла. 19 гасыр ахырына Чуаш теле Россия империясенең рәсми теле дип таныла, һәм бу чорда төрле башка әдәби әсәрләр барлыкка килә.
Чуваш телендә безнең көннәрдә дә сөйләшәләр, шулай ук Чувашия Республикасының кайбер мәктәпләрендә укыталар. Шулай ук Россиядә һәм чит илләрдә телне саклау һәм популярлаштыру буенча актив тырышлыклар куела.

Чуваш телен үстерүгә иң зур өлеш керткән иң яхшы 5 кеше арасында кем бар?

1. Михаил Васильевич Яковлев лингвист һәм Чуваш дәүләт педагогия университеты профессоры, телнең беренче комплекслы грамматикасын эшләгән.
2. Яков Костюков лингвист һәм Чуваш дәүләт педагогия университеты профессоры, күп санлы хезмәтләрне редакцияләү һәм бастырып чыгару юлы белән телне модернизацияләүгә үз өлешен керткән.
3. Николай Зиберов латин графикасын чуаш теленә кертүгә зур өлеш кертә.
4. Василий Песков педагог, 1904 елда Чуаш теле буенча беренче мәктәп дәреслеген төзегән.
5. Олег Бессонов телнең төрле диалектларын берләштерү өстендә эшләгән заманча стандарт чуаш телен эшләүдә йогынтылы фигура.

Чуваш теленең структурасы ничек төзелгән?

Чуваш теле Төрки телләр гаиләсенә карый. Бу агглютинатив тел, ул сүзләрнең тамыр сүзенә берничә кушымча һәм суффикс кушу юлы белән барлыкка килүен аңлата. Сүзләрнең тәртибе, кагыйдә буларак, субъект объект җөмлә эчендә сүзләрнең чагыштырмача ирекле тәртибе булган фигыль. Исемнәр ике төргә бүленә һәм санны, килешне һәм билгелелекне билгеләү өчен класс суффиксларын куллана. Фигыльләр җөмләнең иясе белән килешәләр һәм вакыт һәм аспектка карап яшеренәләр.

Чуаш телен иң дөрес юл белән ничек өйрәнергә?

1. Алфавит, Әйтелеш һәм төп грамматика кебек тел нигезләрен өйрәнүдән башлап җибәрегез. Берничә зур онлайн ресурс бар, мәсәлән Chuvash.org яки Chuvash.eu бу сезгә ярдәм итә ала.
2. Сөйләм сүзләре һәм җөмләләр базасын тиз төзү өчен тел ияләре белән аудиоязмалар һәм җөмлә мисаллары кулланыгыз. Радиотапшыруларны тыңлагыз һәм чуаш телендә фильмнар һәм телетапшырулар карагыз. Тизрәк булу һәм анда уңайлы булу өчен тел өйрәнүгә чумыгыз.
3. Сез өйрәнгәннәрне тел ияләре белән, шәхсән яки онлайн форумнарда кулланыгыз. Бу сезгә җирле нюансларны аңларга һәм культура турында белем алырга ярдәм итәчәк.
4. Словиканы һәм грамматиканы яхшырту өчен чуаш телендә китаплар һәм газеталар укыгыз. Күбрәк укысаң, аңлау һәм грамматика яхшырак булыр.
5. Ниһаять, үз укуыгызны чуаш телендә текст язу, чуаш онлайн форумнарында катнашу һәм имтиханнарга әзерләнү кебек эшчәнлек төрләре белән тулыландырыгыз. Бу сезгә телне нык үзләштерергә ярдәм итәчәк.