Поляк Чӗлхи

Хӑш ҫӗршывсенче полякла калаҫаҫҫӗ?

Поляк чӗлхипе ытларах Польшӑра калаҫаҫҫӗ, анчах ӑна ытти ҫӗршывсенче те, Беларусь, Чехи, Германи, Венгри, Литва, Словаки тата Украина пеккисене, илтме пулать.

Поляк чӗлхин историйӗ мӗнле?

Поляксен – индоевропӑри лехитсен группин чӗлхи, чехсемпе словак чӗлхисемпе пӗрлех. Вӑл хӑйӗн ҫывӑх кӳршисемпе, Чехипе Тата Словакипе тачӑрах ҫыхӑннӑ. Польша хӗвеланӑҫ славянсен группинчи чи сарӑлнӑ чӗлхе шутланать, ун ҫинче пӗтӗм тӗнчипе 47 миллион ҫынна яхӑн калаҫаҫҫӗ.
Поляк чӗлхи ҫинчен ҫырнӑ чи малтанхи паллӑ асӑнни пирӗн эрӑри 10 ӗмӗре пырса тивет, хӑшпӗрисем ун ҫинче, тен, 7 е 8 ӗмӗрте калаҫнӑ пулӗ, тесе шутлаҫҫӗ пулин те. Вӑтам ӗмӗрсенче чӗлхе ҫак ҫӗршывсенчи ҫынсен юппине пула латынь, нимӗҫ тата венгри чӗлхисене пула хӑш-пӗр улшӑнусем тӳснӗ.
Поляк чӗлхин хальхи форми 16 ӗмӗрте, католиксен чиркӗвӗн витӗмне пула стандартизаци тапхӑрне тӳссе ирттернӗ тапхӑрта, пичетленсе тухнӑ. Польша пайӗсем хыҫҫӑн 18 ӗмӗр вӗҫӗнче ку чӗлхене вырӑс тата нимӗҫ чӗлхисем малалла витӗм кӳнӗ, мӗншӗн тесен ҫӗршывӑн тӗрлӗ пайӗсем вӗсене тивӗҫлӗ контрольте тӑнӑ.
Поляк чӗлхи хӑйӗн никама пӑхӑнманлӑхне 1918 ҫулта ҫӗнетнӗ, ҫавӑнтанпа вара вӑл паян пулса тӑракан чӗлхе пулса тӑнӑ. Чӗлхе тата нумай ҫӗнӗ сӑмахсем хушса аталанса пырать, лексикон вара француз тата акӑлчан чӗлхисен сӑмахӗсен шучӗпе сарӑлать.

Поляк чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Ян Кохановский (1530-1584): Польшӑри наци поэчӗ Шутланакан кохановский хальхи поляк чӗлхине пысӑк тӳпе хывнӑ, ҫӗнӗ сӑмахсем кӗртнӗ, идиомсем ҫырнӑ, халӑхӑн калаҫуллӑ чӗлхипе поэмисем те ҫырнӑ.
2. Игнатий Красицкий (1735-1801): Красицкий поляк ҫутӗҫӗн сатирикӗпе драматургӗ чаплӑ поэт пулнӑ. Вӑл латынь чӗлхипе те, поляк чӗлхипе те сӑвӑсем ҫырнӑ, поляк чӗлхине нумай сарӑлнӑ пословицӑсем кӗртнӗ.
3. Адам Мицкевич (1798-1855): Мицкевича час-часах “поляк поэчӗсен принцӗ”теҫҫӗ. Унӑн произведенийӗсем поляк чӗлхипе литературине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.
4. Станислав Спанский (1869-1907): Испанский искусствӑпа литературӑра “Ҫамрӑк Польша” юхӑмӑн тӗп фигури пулнӑ. Вӑл полякла нумай ҫырнӑ, поляк писателӗсен юлашки ӑрӑвӗсем ҫине пысӑк витӗм кӳнӗ уйрӑм литература стилӗ туса хатӗрленӗ.
5. Чеслав Милош (1911-2004): Милош литературӑпа Нобель премийӗн лауреачӗ пулнӑ. Унӑн ӗҫӗсем чикӗ леш енче поляк чӗлхипе культурине популяризацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл писательсен ҫамрӑк ӑрӑвне поляк литературинче халиччен курман темӑсене тӗпчеме чӗннӗ.

Поляк чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Поляк чӗлхи-славян чӗлхи. Вӑл индоевропӑри ҫемьене тивет, хӗвеланӑҫ славян чӗлхисен ушкӑнне тивет. Чӗлхе хӑй виҫӗ тӗп диалекта пайланать: малополь, великополь тата мазовец. Ҫак диалектсенчен кашниех хӑйӗн регионти поддиалекчӗсем пур. Поляк чӗлхи-ҫӳллӗ флексиллӗ чӗлхе, вӑл падежсемпе, ӑрусемпе, предложенисем тума усӑ курать. Сӑмах йӗрки пиҫӗ те чылай чухне синтаксис мар, контекст пулса тӑрать. Унсӑр пуҫне, поляк чӗлхи хупӑ, уҫӑ сасӑллӑ тата ударенисен пуян системи пур, ҫав системӑпа сӑмах вӗреннӗ чухне усӑ кураҫҫӗ.

Поляк чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Никӗсрен пуҫлӑр: база запасне тата сӑмахсене вӗренӗр. Поляк чӗлхин лайӑх учебникне е онлайн-курсне, сӑмахран, Амали Клесс “Поляк чӗлхин Никӗсне” халалланӑ грамматикӑна туянӑр.
2. Произведенипе паллашӑр: поляк чӗлхине тӑхӑнса ҫӳрекенсене итлӗр те сасӑпах практикӑра пулӑр.
3. Мультимедиллӗ вӗрентӳ хатӗрӗсемпе усӑ курӑр: поляк чӗлхине вӗренме пулӑшакан подкассемпе, видеопа тата компьютер программисемпе усӑ курӑр.
4. Акӑлчанла куҫаруран ансатрах пек туйӑнать пулсан та, ассоциацисем тума тата сӑмахсене йӗркелеме тӑрӑшсан, эсир хӑвӑр тӑрӑшнинчен ытларах усӑ илетӗр.
5. Тӑтӑшах практикӑра пулӑр: Поляк чӗлхине кунне 30 минутран кая мар вӗренес йӑлана Илӗр.
6. Йӑпанӑр: поляк чӗлхипе улӑштарас ӗҫе хутшӑнӑр, поляксен фильмӗсемпе телешоуне пӑхӑр, поляк кӗнекисемпе журналӗсене вулӑр е социаллӑ сетьсенче чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнӑр.
7. Пуҫӑра путарӑр: ҫакна тума пултаратӑр пулсан, Полякла калаҫакан ҫӗршыври пурнӑҫпа Нимӗн те танлашаймӗ. Эсир мӗн чухлӗ ытларах путса пыратӑр, ҫавӑн чухлӗ хӑвӑртрах чӗлхене хӑнӑхӑр.