Dwar Il-Lingwa Gallika Skoċċiża

F’liema pajjiżi titkellem il-lingwa Gallika Skoċċiża?

Il-Galliku skoċċiż huwa mitkellem primarjament fl-Iskozja, partikolarment fir-reġjuni Tal-Għoljiet u Tal-Gżejjer. Huwa mitkellem ukoll F’nova Scotia Fil-Kanada, fejn hija l-unika lingwa minoritarja rikonoxxuta uffiċjalment fil-provinċja.

X’inhi l-istorja tal-lingwa Gallika Skoċċiża?

Il-lingwa Gallika Skoċċiża ilha mitkellma fl-Iskozja mill-inqas mis-seklu 5 u huwa maħsub li oriġinat mil-lingwa taċ-ċelti tal-qedem. Huwa relatat mal-lingwi mitkellma fl-Irlanda, Wales, U L-Brittanja (Fi Franza). Matul il-Medju evu, kien mitkellem ħafna mal-pajjiż kollu, iżda l-użu tiegħu beda jonqos ladarba r-Renju Tal-Iskozja kien magħqud mal-Ingilterra fil-bidu tas-seklu 18. Sa nofs is-seklu 19, il-lingwa kienet l-aktar ristretta għall-Għoljiet u L-Gżejjer tal-Iskozja.
Matul is-sekli 19 u 20, Il-Galliku Skoċċiż esperjenza qawmien Mill-ġdid, l-aktar grazzi għall-isforzi tal-istudjużi u l-attivisti. Issa hemm aktar minn 60,000 kelliem Galliku fl-Iskozja u l-lingwa hija mgħallma fl-iskejjel. Hija wkoll lingwa uffiċjali tal-Unjoni Ewropea u għandha status uffiċjali Fl-Iskozja, flimkien mal-ingliż.

Min huma l-aqwa 5 persuni li kkontribwew l-iktar għal-lingwa Gallika Skoċċiża?

1. Donald MacDonald (1767-1840): Magħruf Bħala L – “Missier Tal-Letteratura Gaelika,” donald MacDonald kien awtur, poeta, traduttur, u editur li huwa akkreditat li mexxa l-qawmien Mill-ġdid tal-letteratura Gaelika fl-Iskozja fis-seklu 19.
2. Alexander Macdonald (1814-1865): Alexander Macdonald kien storiku u poeta galliku importanti li kiteb uħud mill-akbar poeżija Ċeltika Tal-Iskozja, inkluż “Cnocan Bàn” u “Cumha nam Beann.”Huwa għen ukoll biex jiżviluppa l-ewwel dizzjunarju Galliku Skoċċiż.
3. Calum Maclean (1902-1960): poeta galliku rinomat, Calum Maclean kiteb ukoll sensiela ta’kotba għat-tagħlim Ta’Gaeilge (Gaeliku Irlandiż), li għenu biex terġa’titqajjem il-lingwa fl-Iskozja fis-seklu 20.
4. George Campbell (1845-1914): Campbell kien studjuż eminenti li ddedika l-karriera tiegħu għall-preservazzjoni tal-kultura U l-lingwa Gallika. Il-ktieb Tiegħu, Ir-Rakkonti Popolari tal-West Highlands, huwa meqjus bħala wieħed mix-xogħlijiet kbar fil-letteratura Ċeltika.
5. John MacInnes (1913-1989): MacInnes kien kollettur importanti u studjuż tat-tradizzjonijiet orali, speċjalment il-folklor u l-mużika fil-lingwa Gallika Skoċċiża. Huwa ppubblika stħarriġ ewlieni tat-tradizzjoni Tal-kanzunetta Gaelika fl-1962, li kienet il-pedament tal-wirt kulturali Skoċċiż.

Kif inhi l-istruttura tal-lingwa Gallika Skoċċiża?

Il-Galliku skoċċiż huwa lingwa Indo-Ewropea li tappartjeni għall-familja Ċeltika u hija maqsuma f’żewġ djaletti; Galliku Irlandiż, li huwa mitkellem prinċipalment fl-Irlanda, u Galliku Skoċċiż, li huwa mitkellem prinċipalment fl-Iskozja. Il-lingwa hija struttura tradizzjonali bi grammatika u sintassi ċeltika tipika. Is-sistema verbali tagħha hija bbażata fuq kumplessità ta’fużjoni ta’forom singulari, doppji u plurali. In-nomi għandhom forom singulari u plurali u huma inflessi għas-sess. L-aġġettivi u l-pronomi jaqblu man-nomi fis-sess, in-numru u l-każ. Il-verbi għandhom sitt ħinijiet, tliet burdati u forom infiniti.

Kif titgħallem il-lingwa Gallika Skoċċiża bl-iktar mod korrett?

1. Ibda bil-Pronunzja: Qabel ma tibda titgħallem Il-Galliku, kun żgur li tiffamiljarizza ruħek mal-pronunzja xierqa. Dan jgħinek tifhem lezzjonijiet aktar tard u tagħmel it-taħdit u l-fehim ħafna aktar faċli.
2. Tgħallem Vokabularju Bażiku: Ladarba jkollok ħakma fuq il-pronunzja, ipprova titgħallem kemm tista’vokabularju bażiku. Dan jagħtik pedament għal lezzjonijiet aktar tard u jagħmel il-fehim u t-taħdit Tal-Galliku ħafna aktar faċli.
3. Investi F’kotba jew Lezzjonijiet Tal-Awdjo: huwa importanti li tinvesti f’xi kotba jew lezzjonijiet tal-awdjo. Dawn jgħinuk titgħallem il-lingwa bil-mod korrett u jiżguraw li qed iżżomm l-informazzjoni.
4. Sib Sieħeb Ta’konversazzjoni: Jekk possibbli, sib lil xi ħadd li jitkellem Bil-Galliku Skoċċiż u rranġa biex ikollu xi konversazzjonijiet. Dan jgħinek tipprattika l-lingwa u taqbeż kull biża’li tagħmel żbalji li jista’jkollok.
5. Isma’r-Radju Gaeliku: Li Tisma’r-radju Gaeliku huwa mod tajjeb ħafna biex titgħallem aktar il-lingwa u tikseb sens ta’kif tinstema’fil-konversazzjoni.
6. Ara Programmi Televiżivi Gaeliċi: Is-Sejba ta’wirjiet U films Gaeliċi tgħinek ukoll tifhem kif il-lingwa tintuża f’kuntesti differenti.
7. Aqra Gazzetti U Rivisti Galliċi: Il-Qari Ta’gazzetti u rivisti miktuba Bil-Galliku huwa wkoll mod tajjeb ħafna biex titgħallem aktar dwar il-lingwa u l-kultura.
8. Uża T-Teknoloġija: Tista’wkoll tuża t-teknoloġija għall-vantaġġ tiegħek meta titgħallem Il-Galliku. Hemm ħafna websajts u apps disponibbli biex jgħinuk titgħallem il-lingwa.