F’liema pajjiżi titkellem il-lingwa ġorġjana?
Il-lingwa ġorġjana hija mitkellma fil-Biċċa L-kbira Fil-Ġeorġja, kif ukoll f’partijiet oħra tar-reġjun Tal-Kawkasu, bħall-Ażerbajġan, L-Armenja u R-Russja. Huwa mitkellem ukoll fit-Turkija, L-Iran, Is-Sirja u l-Greċja.
X’inhi l-istorja tal-lingwa ġorġjana?
Il-lingwa ġorġjana hija lingwa Kartveljana mitkellma minn madwar 4 miljun ruħ prinċipalment Fil-Ġeorġja. Hija l-lingwa uffiċjali tal-Ġeorġja u tintuża bħala franka lingua madwar il-Kawkasu. L-istorja tal-lingwa ġorġjana tista’tiġi rintraċċata lura għar-4 seklu WARA kristu, meta ġie żviluppat l-ewwel alfabet ġorġjan, imsejjaħ Asomtavruli. Dan l-alfabett kien segwit mill-alfabett Mkhedruli li għadu jintuża sal-lum. Matul is-seklu 9, Il-Ġorġjani bdew jadottaw is-sistema tal-kitba armena. Aktar tard, il-ġorġjan adotta l-varjant ġorġjan tal-alfabet grieg fis-seklu 19. Matul il-perjodu Sovjetiku, il-lingwa kienet mgħallma fl-iskejjel madwar il-pajjiż, flimkien mar-russu. Wara l-waqgħa tal-Unjoni Sovjetika, l-użu tal-ġorġjan żdied b’mod sinifikanti, u l-lingwa bħalissa qed tgawdi popolarità dejjem tikber.
Min huma l-aqwa 5 persuni li kkontribwew l-aktar għall-lingwa ġorġjana?
1. Ivane Javakhishvili – Lingwista u studjuż li stabbilixxa l-pedament għall-filoloġija ġorġjana moderna.
2. Giorgi Merchule-Studjuż li żviluppa l-ortografija ġorġjana moderna.
3. Akaki Tsereteli-Poeta u figura pubblika li introduċew ħafna xogħlijiet tal-punent fil-lingwa ġorġjana.
4. Sulkhan-Saba Orbeliani-Poeta u lingwista li avvanzaw ir-rikkezza tal-lingwa ġorġjana billi introduċew kliem barrani, espressjonijiet letterarji u termini.
5. Grigol Peradze-Studjuż li x-xogħol tiegħu fuq il-grammatika ġorġjana pprovda l-bażi għal studji lingwistiċi moderni.
Kif inhi l-istruttura tal-lingwa ġorġjana?
Il-lingwa ġorġjana hija lingwa agglutinattiva, li jfisser li tuża affissi (prefissi u suffissi) biex tifforma kliem. Għandu wkoll sistema kumplessa ta’nomi u verbi, b’mudelli inflessjonali u derivattivi kemm regolari kif ukoll irregolari. Ġorġjan huwa miktub fl-alfabett tiegħu stess, bi 33 ittra. Il-lingwa tiddistingwi wkoll bejn konsonanti aspirati u mhux aspirati, u tagħmilha waħda mill-ftit lingwi biex tagħmel dan.
Kif titgħallem il-lingwa ġorġjana bl-iktar mod korrett?
1. Ibda bl-affarijiet bażiċi. Tgħallem l-alfabett ġorġjan, il-pronunzja u r-regoli bażiċi tal-grammatika.
2. Żviluppa l-ħiliet tas-smigħ tiegħek. Isma’kelliema nattivi u pprattika l-pronunzja tiegħek.
3. Ibni l-vokabularju tiegħek. Tgħallem kliem, frażijiet u sentenzi sempliċi.
4. Ipprattika l-qari u l-kitba. Uża kotba, korsijiet onlajn, rivisti jew gazzetti bil-ġorġjan.
5. Tinsiex tipprattika t-taħdit. Ikollok konversazzjonijiet ma’kelliema nattivi u uża riżorsi onlajn għat-tagħlim tal-lingwi.
6. Għaddas ruħek fil-kultura ġorġjana. Ara films, isma’mużika, jew aqra kotba bil-ġorġjan.
Bir yanıt yazın