Dwar Il-Lingwa Swaħili

F’liema pajjiżi titkellem il-lingwa Swaħili?

Swaħili huwa mitkellem fil-Kenja, It-Tanżanija, L-Uganda, Ir-Rwanda, Il-Burundi, Ir-Repubblika Demokratika tal-Kongo, Il-Malawi, Il-Możambik u L-Komoros. Huwa wkoll mitkellem ħafna f’partijiet tas-somalja, L-Etjopja, Iż-Żambja, L-Afrika T’isfel u ż-Żimbabwe.

X’inhi l-istorja Tal-lingwa Swaħili?

Il-lingwa Swaħili hija Lingwa Bantu mill-familja tal-lingwa Niġer-Kongo. Huwa mitkellem primarjament fil-kosta Tal-Afrika Tal-Lvant, u l-ewwel rekord tiegħu jmur lura għal madwar 800 AD. Żviluppa minn taħlita ta’lingwi Afrikani indiġeni flimkien ma’influwenzi persjani, għarbi, u aktar tard ingliżi. Din it-taħlita ta’lingwi ħolqot lingwa letterarja magħrufa bħala Kiswahili jew Swaħili.
Oriġinarjament, Is-Swaħili kien użat minn negozjanti li jbaħħru l-kosta Tal-Afrika tal-lvant. Il-lingwa ġiet adottata mill-komunitajiet kostali u mifruxa mill-portijiet Tal-Afrika Tal-Lvant għall-intern. Fis-seklu 19, saret il-lingwa uffiċjali tas-Sultanat ta’zanzibar.
Minħabba l-kolonjaliżmu, Is-Swaħili beda jintuża f’ħafna Mit-Tanżanija tal-lum, Il-Kenja, L-Uganda, Ir-Rwanda, Il-Burundi, u partijiet mill-Kongo. Illum, hija waħda mill-aktar lingwi mitkellma fl-Afrika u parti mil-lingwa uffiċjali ta’ħafna pajjiżi Afrikani.

Min huma l-aqwa 5 persuni li kkontribwew l-iktar għal-lingwa Swaħili?

1. Edward Steere (1828-1902): missjunarju kristjan ingliż li ġabar l-ewwel Dizzjunarju Swaħili.
2. Ernest Alfred Wallis Budge (1857-1934): eġitologu ingliż u traduttur tal-Bibbja Fis-Swaħili.
3. Ismail Juma Mziray (1862-1939): Wieħed mill-pilastri tal-letteratura Swaħili moderna, kien responsabbli biex iġib il-lingwa fix-xena dinjija.
4. Tilman Jabavu (1872-1960): edukatur Tal-Afrika T’isfel u studjuż Swaħili responsabbli għall-promozzjoni tal-użu Tas-Swaħili bħala lingwa ta’istruzzjoni fl-Afrika tal-Lvant.
5. Japhet Kahigi (1884-1958): Pijunier Tal-lingwistika Swaħili, poeta, u awtur, li huwa akkreditat li ħoloq L-hekk imsejjaħ Swaħili “standard”.

Kif inhi l-istruttura Tal-lingwa Swaħili?

Il-lingwa Swaħili hija lingwa agglutinattiva, li jfisser li ħafna mill-kliem huma ffurmati billi tgħaqqad unitajiet żgħar ta’tifsira. Għandu ordni ta’kelma suġġett-verb-oġġett, u huwa fil-biċċa l-kbira bbażat fuq il-vokali bi ftit konsonanti. Huwa wkoll pro-drop ħafna, li jfisser li s-suġġetti u l-oġġetti jistgħu jitħallew barra jekk ikunu implikati.

Kif titgħallem il-lingwa Swaħili bl-iktar mod korrett?

1. Sib għalliem jew tutur tal-lingwa Swaħili kwalifikat. Li taħdem ma’kelliem Swaħili b’esperjenza huwa l-aħjar mod biex titgħallem il-lingwa peress li tiżgura li qed tirċievi informazzjoni preċiża direttament minn kelliem nattiv. Jekk għalliem tal-lingwa jew tutur ma jkunx disponibbli, fittex kors onlajn tajjeb jew video tutorials.
2. Għaddas ruħek Fis-Swaħili. Iktar ma tisma’u taqra l-lingwa, aħjar tista’tifhimha u eventwalment tkun tista’tikkomunika fiha. Isma’mużika Swaħili, ara films Swaħili u programmi televiżivi, u aqra kotba U gazzetti Swaħili.
3. Tgħallem il-vokabularju. It-tagħlim tal-kliem u l-frażijiet bażiċi jgħinek tifhem il-lingwa u tappoġġja l-konversazzjonijiet tiegħek. Ibda bi kliem u frażijiet faċli ta’kuljum u gradwalment għaddi għal suġġetti aktar ikkumplikati.
4. Ipprattika t-taħdit kemm jista’jkun. Huwa importanti li tipprattika t-taħdit tal-lingwa ma’kelliema nattivi jew studenti oħra. Tista’tingħaqad ma’grupp tal-lingwa, tieħu sehem fi skambji tal-lingwa, jew tipprattika ma’tutur.
5. Żomm kont tal-progress tiegħek. Segwi dak li tgħallimt s’issa, liema suġġetti jeħtieġu aktar prattika, u kemm għamilt progress. Dan jgħinek tibqa’motivat u jagħtik fehim aħjar ta’dak li għandek bżonn taħdem fuqu.