Dwar Il-Lingwa Tatar

F’liema pajjiżi titkellem il-lingwa Tatar?

Il-lingwa Tatar hija mitkellma primarjament Fir-Russja, b’aktar minn 6 miljun kelliem nattiv. Huwa mitkellem ukoll f’pajjiżi oħra bħall-Ażerbajġan, Il-Każakstan, Il-Kirgiżistan, It-Turkija u T-Turkmenistan.

X’inhi l-istorja tal-lingwa Tatar?

Il-lingwa Tatar, magħrufa wkoll Bħala Kazan Tatar, hija lingwa Turkika tal-grupp Kipchak li hija mitkellma prinċipalment fir-Repubblika tat-Tatarstan, reġjun fil-Federazzjoni russa. Huwa mitkellem ukoll f’partijiet oħra tar-Russja, L-Użbekistan u L-Każakstan. L-istorja tal-lingwa Tatar tmur lura għas-seklu 10 meta L-Bulgari Tal-Volga adottaw L-Islam u saru T-Tatari tal-lum. Matul il-perjodu Golden Horde (sekli 13-15), it-Tatari kienu taħt il-ħakma mongoljana u l-lingwa Tatar bdiet tkun influwenzata ħafna mil-lingwi mongoljani u persjani. Matul is-sekli, il-lingwa għaddiet minn bidliet kbar minħabba l-kuntatt tagħha ma’djaletti oħra Tat-Turkija, kif ukoll kliem ta’self għarbi u persjan. Bħala riżultat, saret lingwa unika distinta mill-eqreb qraba tagħha u ħarġu varjetà ta’djaletti reġjonali. L-ewwel ktieb miktub bil-lingwa Tatar ġie ppubblikat fl-1584, intitolat “Divén-i Lügati’t-Türk”. Mis-seklu 19, il-lingwa Tatar ġiet rikonoxxuta fi gradi varji mill-Imperu russu u mbagħad mill-Unjoni Sovjetika. Ingħata status uffiċjali fit-Tatarstan matul l-era Sovjetika, iżda ffaċċja soppressjoni matul il-perjodu Stalinista. Fl-1989, l-alfabett Tatar inbidel minn Ċirilliku għal Latinizzat u fl-1998, Ir-Repubblika Tat-Tatarstan iddikjarat il-lingwa Tatar bħala lingwa uffiċjali. Illum, il-lingwa għadha mitkellma minn aktar minn 8 miljun kelliem Fir-Russja, prinċipalment fost il-komunità Tatar.

Min huma l-aqwa 5 persuni li kkontribwew l-iktar għal-lingwa Tatar?

1. Gabdulla Tukay (1850-1913): poeta u drammaturgu Tatar li kiteb fil-lingwi użbeki, russi u Tatar u kien strumentali fil-popolarizzazzjoni tal-lingwa u l-letteratura Tatar.
2. (Seklu 17): kittieb Tatar li kiteb grammatika importanti tal-lingwa Tatar u huwa akkreditat li żviluppa stil uniku ta’kitba poetika.
3. Tegähirä Askänavi (1885-1951): studjuż u lingwista tat-Tatar li r-riċerka tiegħu dwar il-lingwa tat-Tatar kienet kritika għall-iżvilupp tagħha.
4. Mäxämmädiar Zarnäkäev( seklu 19): kittieb u poeta tat-Tatar li kiteb l-ewwel dizzjunarju modern tat-Tatar u għen biex tiġi standardizzata l-lingwa tat-Tatar.
5. Ildär Faizi (1926-2007): awtur Tatar u ġurnalist li kiteb għexieren ta’stejjer u kotba fit-Tatar u kkontribwixxa b’mod sinifikanti għall-qawmien mill-ġdid tal-lingwa letterarja Tatar.

Kif inhi l-istruttura tal-lingwa Tatar?

L-istruttura tal-lingwa Tatar hija ġerarkika, b’morfoloġija agglutinattiva tipika. Għandu erba’każijiet (nominattivi, ġenittivi, akkużattivi u lokattivi) u tliet sessi (maskili, femminili u newtrali). Il-verbi konjugati skont il-persuna, in-numru u l-burdata, u n-nomi jonqsu skont il-każ, is-sess u n-numru. Il-lingwa għandha sistema kumplessa ta’posponimenti u partiċelli li jistgħu jesprimu aspetti bħall-aspett, id-direzzjoni u l-modalità.

Kif titgħallem il-lingwa Tatar bl-aktar mod korrett?

1. Kun żgur li għandek aċċess għal materjal ta’kwalità – hemm numru ta’riżorsi eċċellenti ta’tagħlim tal-lingwa tatar disponibbli online u fil-ħwienet tal-kotba, għalhekk kun żgur li għandek aċċess għall-aħjar materjal possibbli.
2. Iffamiljarizza ruħek mal-alfabett-Peress li t-Tatar huwa miktub b’kitba Ċirillika, kun żgur li ssir familjari mal-alfabett uniku qabel ma tgħaddas fit-tagħlim tal-lingwa.
3. Tgħallem il-pronunzja u l – istress-Tatar juża sistema kkumplikata ta’bidliet fil-vokali u jenfasizza fuq is-sillabi, għalhekk ipprattika l-pronunzja tiegħek u tgħallem tagħraf id-differenza bejn vokali stressati u mhux stressati.
4. Kun familjari mar – regoli u l-istruttura bażiċi tal-grammatika-fehim tajjeb tal-grammatika bażika u l-istruttura tas-sentenza huwa essenzjali meta tiġi biex tikkontrolla kwalunkwe lingwa.
5. Isma’, ara u aqra – Is-Smigħ, il-ħars u l-qari fit-Tatar jgħinuk tidra l-ħoss tal-lingwa, kif ukoll tagħtik prattika b’vokabularju u frażijiet.
6. Ikollok konversazzjonijiet-li jkollok konversazzjonijiet regolari ma’xi ħadd li jitkellem it-Tatar huwa l-aħjar mod biex titgħallem kwalunkwe lingwa. Ipprova tkellem bil-mod u ċar għall-ewwel u tibżax tagħmel żbalji.