Dwar Il-Lingwa Ukraina

F’liema pajjiżi titkellem il-lingwa ukraina?

Il-lingwa ukraina hija mitkellma primarjament Fl-Ukrajna u partijiet tar-Russja, Il-Belarus, Il-Moldova, Il-Polonja, Is-Slovakkja, L-Ungerija, Ir-Rumanija, u l-Bulgarija. Jintuża wkoll bħala lingwa minoritarja fil-Każakstan, Is-Serbja, Il-Greċja u l-Kroazja.

X’inhi l-istorja tal-lingwa ukraina?

Il-lingwa ukraina għandha storja twila u kumplessa ta’żvilupp. Hija lingwa Slava Tal-Lvant, li tappartjeni għall-istess familja bħar-russu u L-Belarus. Ilu mitkellem fl-Ukrajna mis-seklu 11. Għal ħafna mill-istorja tagħha kienet parti mil-lingwa Slava Tal-Knisja, użata fil-letteratura reliġjuża u kitbiet. Matul ħafna mis-sekli 16-19, kompla jitqies bħala djalett tar-russu, minkejja xi karatteristiċi distinti.
Kien biss fis-seklu 19 li l-ukren beda jikseb rikonoxximent bħala lingwa separata, bħala parti mill-qawmien mill-Ġdid letterarju fl-Ukrajna. Il-bażi għall-ukraina moderna ġiet stabbilita matul dan iż-żmien. Sal-aħħar tas-seklu 19, l-ukrajna kienet saret il-lingwa tal-maġġoranza tal-popolazzjoni Tal-Ukrajna.
Fl – 1917 L-Ukrajna ddikjarat l-indipendenza mir-Russja u adottat l-ukraina bħala l-lingwa uffiċjali tal-istat. Dan beda perjodu ta’standardizzazzjoni u żvilupp intensiv tal-lingwa, b’bosta dizzjunarji, kotba tal-grammatika, u materjali edukattivi jiġu ppubblikati biex jippromwovu l-użu tagħha.
Mill-indipendenza tagħha fl-1991, l-ukraina esperjenzat qawmien mill-ġdid saħansitra akbar. Sar il-lingwa uffiċjali tan-nazzjon, u huwa mgħallem ħafna fl-iskejjel u użat fil-forom kollha ta’komunikazzjoni pubblika. Minkejja l-preżenza tar-russu f’xi żoni tal-pajjiż, l-ukraina tibqa’l-lingwa primarja ta’L-Ukraina.

Min huma l-aqwa 5 persuni li kkontribwew l-aktar għall-lingwa ukraina?

1. Ivan Kotlyarevsky (1769-1838): Meqjus bħala l-fundatur tal-letteratura moderna ukraina, Kotlyarevsky kiteb l-ewwel poeżija epika nazzjonali Bl-ukraina, Eneyida. Ix-xogħlijiet tiegħu għenu biex jippopolarizzaw u jistandardizzaw il-lingwa.
2. Taras Shevchenko (1814-1861): figura ewlenija tal-letteratura u l-arti ukraina, shevchenko kultant jissejjaħ “il-missier tal-lingwa ukraina”. Huwa kien sostenitur ardent tal-użu tal-ukraina fil-letteratura u l-kultura u kiteb numru ta’poeżiji u rumanzi fil-lingwa.
3. Ivan Franko (1856-1916): kittieb u poeta influwenti, Franko kiteb uħud mill-ewwel xogħlijiet tal-letteratura moderna ukraina. Huwa stabbilixxa wkoll L-Università Nazzjonali Ta’ivan Franko Ta’Lviv, li żviluppat metodi ta’edukazzjoni rivoluzzjonarja li jenfasizzaw l-importanza tal-lingwa ukraina.
4. Volodymyr Vernadsky (1863-1945): storiku, filosfu u ġeologu eminenti, Vernadsky kien mexxej ewlieni fl-iżvilupp tal-kultura moderna ukraina. Huwa kien wieħed mill-fundaturi tas-Soċjetà Xjentifika Shevchenko u kiteb bosta kotba u esejs dwar suġġetti ukraini fil-lingwa.
5. Oleksandr Oles (1884-1962): lingwista u filologu prominenti, Oles kien forza ewlenija wara l-iżvilupp tal-grammatika moderna tal-ukraina. Huwa kien l-awtur ta’diversi xogħlijiet ewlenin fuq il-lingwa, inkluża L-Lingwa ukraina għall-Iskejjel Primarji, u kien membru influwenti tal-Akkademja tax-Xjenzi ukraina.

Kif inhi l-istruttura tal-lingwa ukraina?

Il-lingwa ukraina hija lingwa Slava mitkellma primarjament fl-Ukrajna, fejn hija lingwa uffiċjali. Huwa relatat mill-qrib mal-Belarussu, il-pollakk u r-russu u lingwi Slavi oħra. Għandu l-alfabett tiegħu stess derivat Miċ-Ċirilliku, u l-grammatika tiegħu hija simili għal dawk ta’lingwi Slavi oħra, b’nomi, aġġettivi, verbi u avverbji li għandhom deklinazzjonijiet u konjugazzjonijiet distinti. L–ordni tal–kliem hija ġeneralment suġġett-verb-oġġett, iżda hija pjuttost flessibbli u tista’tvarja skont l-enfasi tal-kelliem.

Kif titgħallem il-lingwa ukraina bl-aktar mod korrett?

1. Sib kors lingwistiku tajjeb: Ibda billi ssib kors lingwistiku tajjeb li jiffoka fuq il-lingwa ukraina. Fittex xi ħaġa li hija komprensiva u tgħallmek kemm il-grammatika kif ukoll il-vokabularju tal-lingwa.
2. Ixtri xi kotba tajbin għat-tagħlim tal-lingwi: Il-Kotba huma waħda mill-aħjar riżorsi meta tiġi biex titgħallem lingwa. Fittex kotba li jiffokaw fuq il-lingwa ukraina mhux biss fil-grammatika iżda wkoll fil-kultura, l-istorja u l-idjomi.
3. Prattika!: L-aħjar mod biex titgħallem lingwa huwa li tipprattikaha kemm jista’jkun. Fittex l-opportunità li jkollok konversazzjonijiet ma’kelliema nattivi, jew online jew fl-inħawi tiegħek. Isma’r-radju ukrain u ara films u programmi TAT-TV ukraini. Dan jgħinek issir aktar familjari mal-lingwa u tikkontrollaha aktar malajr.
4. Uża apps u websajts: hemm ħafna apps u websajts li jistgħu jgħinuk ittejjeb il-ħiliet tal-lingwa ukraina tiegħek. Fittex fora onlajn, blogs u websajts li jiffokaw fuq it-tagħlim tal-ukraina.
5. Għaddas lilek innifsek: wieħed mill-aħjar modi biex titgħallem lingwa huwa li tivvjaġġa u tgħaddas ruħek fil-kultura u l-ambjent lokali. Jekk tivvjaġġa lejn L-Ukrajna mhix għażla għalik, ipprova sib grupp ta’laqgħa lokali jew programm ta’skambju tal-lingwa.