Kannada tilinde qaı elder sóıleıdi?
Kannada negizinen Úndistannyń Karnataka shtatynda sóıleıdi. Ol sondaı-aq kórshiles Andhra-Pradesh, Telangana, Tamılnad, Kerala, Goa jáne Maharashtra Shtattarynda belgili bir dárejede sóıleıdi. Sonymen qatar, Amerıka Qurama Shtattarynda, Birikken Arab Ámirlikterinde, Sıngapýrda, Saýd Arabıasynda, Katarda, Avstralıada jáne Ulybrıtanıada kannada tilinde sóıleıtin mańyzdy dıasporalar bar.
Kannada tiliniń tarıhy qandaı?
Kannada tili-Úndistannyń Karnataka shtatynda týǵan dravıd tili. Bul shtattyń resmı tili jáne Úndistannyń klasıkalyq tilderiniń biri. Tildiń shyǵý tegi shamamen 900-1000 jyldar aralyǵynda, Karnatakany chalýkıa badamdary basqarǵan kezde baıqalýy múmkin. Osy kezeńde kóptegen jazýlar jazylǵan kannada, bul ony Úndistandaǵy eń kóne jazba tilderdiń birine aınaldyrady. Chalýkıalardy Rashtrakýtas jáne Hoısalas sıaqty ártúrli áýletter qulatqandyqtan, olardyń tıisti tilderi qazirgi kannada dıalektisine áser etti. Vıdjaıanagara áýleti kezinde kannada ádebıeti órkendedi, al Harıhara men Raghavanka sol dáýirdegi eń tanymal ádebıet qaıratkerleriniń biri boldy. 19 ǵasyrda brıtandyqtardyń bıligi qazirgi kannadada áli de aıqyn kórinetin tilge aǵylshyn tilinen qaryz alýǵa ákeldi. Búgingi tańda kannada Karnataka shtatynda jáne Ońtústik Úndistannyń basqa bólikterinde keń taralǵan.
Kannada tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?
1. Kempegovda-kannada ádebıetiniń qaıta órleýin basqarǵan jáne qazirgi kannada ádebıetiniń negizin qalaýshy bolyp sanalatyn 16 ǵasyrdyń bıleýshisi.
2. Kývempý-20 ǵasyrdaǵy kannadalyq aqyn, romanıs, dramatýrg jáne fılosof. Ol 20 ǵasyrdaǵy Kannada ádebıetindegi eń uly tulǵa retinde keńinen tanymal.
3. Pampa-ol 11 ǵasyrdaǵy Kannada aqyny jáne eń erte belgili úndi avtorlarynyń biri. Ol kannada tilindegi eń alǵashqy epıkalyq óleńderdi jazdy – “Vıkramardjýna Vıdjaıa”.
4. Mýddana – ol 14 ǵasyrdaǵy Kannada aqyny jáne dramatýrgi bolǵan. Ol kannadanyń alǵashqy ádebıetiniń shedevrleri bolyp sanalatyn birneshe pesalar men óleńder jazdy.
5. Raghavanka-11 ǵasyrdaǵy Kannada aqyny jáne avtory, Allama Prabhý dáýiriniń eń tanymal jazýshysy bolyp sanalady. Ol sondaı-aq Kannada ádebı dástúriniń bes kórnekti aqynynyń biri boldy.
Kannada tiliniń qurylymy qalaı?
Kannada qurylymy óte kúrdeli jáne ártúrli elementterden turady, sonyń ishinde daýysty dybystardyń úılesimdiligi, etistikterdiń shaqtary men konúgasıalary, zat esimder men esimdikterdiń aýytqýy, isterdi belgileý, keıingi sózder jáne t.b. Kannada tildiń aglútınatıvti qurylymyna ıe, munda sózder ártúrli morfemalardy biriktirý arqyly jasalady (mınımaldy mán birligi). Ár sózdiń birneshe maǵynasy bar, bul ár túrli órnekterdi qoldanýǵa múmkindik beredi.
Kannada tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?
1. Tárbıeshini tabyńyz. Tájirıbeli Kannada muǵaliminiń bolýy sizge tildi tez jáne durys úırenýge kómektesedi. Internetten tájirıbeli Kannada oqytýshylaryn izdeńiz jáne sizge sáıkes keletinin tańdańyz.
2. Aýdıovızýaldy materıaldardy qoldanyńyz. Beıneler, fılmder, ánder jáne basqa da aýdıovızýaldy materıaldar kez – kelgen tildi úırenýge arnalǵan tamasha quraldar bolyp tabylady. Materıaldy kannadada qoldanǵanyńyzǵa kóz jetkizińiz, óıtkeni ony basqa tildegi materıalǵa qaraǵanda túsiný ońaıyraq bolady.
3. Til úırenýge batyryńyz. Ózińizdi kannadamen múmkindiginshe jıi qorshaýǵa tyrysyńyz. Radıo tyńdańyz, kitap oqyńyz, teledıdar kórińiz jáne osy tildegi adamdarmen sóılesińiz.
4. Jattyǵý. Kez – kelgen tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili-bul tájirıbe. Siz úırengen nárseni múmkindiginshe jıi oryndańyz. Kannadamen aınalysý úshin kún saıyn belgili bir ýaqyt bólińiz, sonymen qatar siz jattyǵýǵa bolatyn basqa adamdardy tabyńyz.
5. Sabaqqa qatysyńyz. Kannada sabaqtary óte paıdaly bolýy múmkin. Siz tájirıbeli oqytýshylardan úırenip qana qoımaı, synyptaǵy basqa oqýshylarmen de tájirıbe jasaı alasyz.
Bir yanıt yazın