Sou Lang Katalan An

Nan ki peyi yo pale lang Catalan?

Yo pale katalan nan plizyè nasyon, tankou Espay, Andorra ak Lafrans. Li se tou li te ye tankou Valencian nan kèk pati nan Kominote A Valencian. Anplis de sa, yo pale Catalan nan vil otonòm Ceuta ak Melilla nan Afrik dinò, osi byen ke Nan Zile Balearic yo.

Ki istwa lang katalan an?

Lang katalan an gen yon istwa long ak varye, date tounen nan 10yèm syèk la. Li se yon lang Romans, ki vle di li evolye soti nan Latin, e li gen rasin li nan pati nò-lès nan penensil Iberyen an. Catalan te lang Nan Crown Nan Aragon, ki enkli pati nan Modèn-Jou Lafrans, Itali, ak Espay soti nan 11yèm a 15yèm syèk. Pandan tan sa a lang lan gaye nan direksyon sid ak bò solèy leve nan tout rejyon an.
Pandan syèk yo, Catalan te lou enfliyanse pa lòt lang ki gen ladan franse, panyòl, ak italyen. Nan Mwayennaj yo, li te lang ofisyèl Nan Peyi wa Ki Nan Majorca e li te vin lang lan pi pito nan tribinal Yo nan Kataloy ak Aragon. Li te itilize tou nan sèten zòn Nan Valencia ak Zile Balearic yo. Kòm yon rezilta, lang lan te kapab kenbe pwòp karakteristik inik li menm si li te adopte eleman nan lòt lang.
Nan 18yèm syèk la, lè Bourbons yo te pran kontwòl rejyon an, Catalan te ranplase pa panyòl kòm lang ofisyèl la epi li te deklare ilegal nan pati nan rejyon an. Sa a entèdiksyon te dire jouk nan mitan 19yèm syèk la ak depi lè sa a, lang lan te jwi yon reviv nan popilarite. Lang sa a rekonèt kounye a kòm yon lang ofisyèl nan Peyi Espay ak Lafrans, e li te fè eksperyans yon peryòd revitalizasyon nan dènye deseni yo.

Ki moun ki tèt 5 moun ki te kontribye pi plis nan lang Catalan an?

1. Jaume II Nan Aragon (12671327): li inifye Catalan ak lòt dyalèk ak lang nan Penensil Iberyen an, kreye prekosyon nan modèn Catalan.
2. Pompeu Fabra (18681948): Souvan refere yo kòm “papa a nan modèn Catalan”, Fabra te yon filolog enpòtan ki estandadize ak sistematize gramè a nan lang lan.
3. Joan Coromines (18931997): Coromines te ekri diksyonè definitif lang katalan an, ki rete yon travay referans enpòtan jodi a.
4. Salvador Espriu (1913-1985): Espriu te yon powèt, dramaturg, ak esayis ki te ede ankouraje itilize nan Catalan nan literati.
5. Gabriel Ferrater (1922-1972): Ferrater te yon powèt ak esèyis ki gen chante yo te vin ekspresyon ikonik nan kilti Catalan.

Kouman se estrikti a nan lang lan Catalan?

Estrikti lang katalan an swiv yon lòd mo SVO (Sijè-Vèb-Objè). Li se yon lang sentetik, sa vle di ke chak mo ka transmèt plizyè moso enfòmasyon gramatikal. Karakteristik prensipal yo nan mòfoloji nan lang lan gen ladan sèks, nimewo ak akò adjektif. Gen kat kalite konjigezon vèbal, ki fòme paradigm vèbal depann sou moun nan, nimewo, aspè, ak atitid. Genyen tou de klas prensipal nan non: detèmine ak endetermine. Non detèmine pote atik ouvè, pandan ke non endefini pa fè sa.

Ki jan yo aprann lang nan Catalan nan fason ki pi kòrèk?

1. Jwenn yon bon liv lang Catalan oswa kou sou entènèt – Gade pou yon bagay ki kouvri basics yo nan gramè ak vokabilè, e li gen egzanp ak egzèsis ede ou pratike.
2. Itilize apps lang-Sèvi ak mobil app tankou Duolingo, ki ofri debutan-nivo leson Catalan epi li sèvi ak jwèt ede ou aprann.
3. Gade fim Catalan-Gade fim nan Catalan se yon bon fason yo ka resevwa zòrèy ou abitye avèk lang lan.
4. Li nan Catalan-Eseye jwenn liv, magazin, oswa jounal ki ekri nan Catalan, menm si ou jis li kèk paj, li ka ede w ranmase nouvo mo ak fraz.
5. Koute moun ki pale natif-gen anpil podcasts, emisyon radyo, ak pwogram TELEVIZYON ki disponib nan Catalan se konsa, fè pou sèvi ak yo ede ou jwenn pwononsyasyon ou dwat.
6. Pratike pale-pi bon fason pou aprann nenpòt lang se aktyèlman itilize li. Gen anpil kominote ki pale Catalan atravè mond lan se konsa, li ta dwe fasil jwenn yon moun pratike ak!