Nan ki peyi yo pale lang Maori a?
Maori se yon lang ofisyèl Nan Nouvèl Zeland. Li pale tou pa kominote Maori nan Ostrali, Kanada, ak USA.
Ki istwa lang Maori a?
Lang Maori a te pale ak itilize nan New Zeland pou plis pase 800 ane, ki fè li youn nan lang ki pi ansyen nan mond lan. Orijin li yo ka trase tounen nan imigran Polinèz ki te premye rive sou zile a nan 13yèm syèk la, pote lang zansèt yo avèk yo. Pandan syèk yo, lang lan te evolye e li te pran pwòp karakteristik diferan li yo jan li te asimile ak lòt lang lokal yo ak dyalèk yo. Lang sa a te lajman limite a tradisyon oral jouk nan kòmansman ane 1800 yo, lè misyonè Kretyen yo te kòmanse tradui tèks nan lang Maori a. Kòm New Zeland deplase nan direksyon demokrasi ak nasyonalis pandan mitan ane 1900 yo, lang lan te bay estati ofisyèl e li te vin yon pati enpòtan nan idantite nasyonal New Zeland la. Jodi a, lang Maori a toujou lajman itilize nan tout peyi a e li anseye nan lekòl atravè peyi a.
Ki moun ki tèt 5 moun ki te kontribye pi plis nan lang Maori a?
1. Sir Apirana Ngata: li te premye Manm Palman Maori a (1905-1943) e li te yon fòs kondwi dèyè reviv lang Maori a nan itilizasyon ofisyèl li nan edikasyon piblik ak tradiksyon liv nan lang lan.
2. Te Rangi H Etroa (Sir Peter h Etnare): li te yon lidè Enpòtan Maori ki te patisipe nan Pwomosyon tou de maori ak Pakeha kilti, epi li te ede tou ankouraje itilizasyon lang Maori a nan tout aspè nan sosyete a.
3. Dame Nganeko Minhinnick: li te yon gwo enfliyans nan devlopman nan radyo Maori, festival ak opòtinite edikasyon e li te enfliyan nan devlope Lwa Komisyon Lang Maori 1987.
4. Dame K Rickakai Hipango: li te premye fanm Maori a vin yon jij Tribinal Segondè New Zeland e li te remakab pou sipò li nan revitalizasyon lang Maori a.
5. Te Taura Whiri i te Reo M Lahori (M Lahori Language Commission): M Lahori Language Commission travay pou ankouraje ak prezève lang Maori a. Depi etablisman li an 1987, Komisyon an te enstrimantal nan ede revitalize lang lan pa devlope nouvo resous, metòd ansèyman ak inisyativ edikasyon.
Kouman se estrikti a nan lang Lan Maori?
Lang Maori a se yon lang Polinèz, ak estrikti li karakterize pa yon gwo kantite non ak vèb limite. Li itilize yon sistèm sifiks pou siyifikasyon espesifik nan mo, ke yo rekonèt kòm gramè sentetik. Li gen tou yon pakèt son ak silab ki itilize pou fòme mo ki gen sans. Lòd mo se relativman gratis, byenke li ka rijid nan sèten kontèks.
Ki jan yo aprann lang Nan Maori nan fason ki pi kòrèk?
1. Plonje tèt ou nan lang M Ouori ak kilti: Kòmanse ak ale nan yon klas lang M Ouori, tankou sa Yo ki ofri Pa Te Wananga o Aotearoa oswa iwi lokal ou a. Li enpòtan pou konprann kontèks kiltirèl kote lang M Llori ak koutim yo pi souvan itilize.
2. Koute, gade ak li otan lang M Llori ke posib: Jwenn radyo m Llori-lang (egzanp rnz m Llori), gade pwogram televizyon m Llori-lang ak fim, li liv, komik ak istwa nan M Llori epi asire w ke ou repete sa ou tande ak wè.
3. Pratike pale lang lan: Eseye jwenn opòtinite pou chat ak moun ki pale Natif natal M Llori tankou fanmi oswa zanmi, oswa ale nan evènman M Llori ak kohanga reo (M Llori lang-konsantre sant aprantisaj timoun piti).
4. Sèvi ak resous sou entènèt pou ede ou aprann: gen anpil resous sou entènèt ki disponib, tankou diksyonè lang M Llori, liv enprime ak odyo, chanèl YouTube ak gwoup medya sosyal ki bay gwo sipò pou elèv k ap aprann lang M Llori.
5. Pran plezi: Aprann yon lang ta dwe yon eksperyans amizan ak rekonpanse, kidonk pa akable pa defi a – pran li yon etap nan yon moman epi jwi vwayaj la!
Bir yanıt yazın