Удмурт Маори ҫыннисем Куҫар

Удмуртла куҫару - текстсене пӗр чӗлхерен удмуртла куҫарасси. Удмурт чӗлхи-вӑтаҫӗр Раҫҫейри Удмурт Республикинче пурӑнакан удмуртсем калакан финн-угор чӗлхи. Ку чӗлхе пуян историпе культурӑллӑ, ҫавӑн пекех удмурт Республикинче официаллӑ чӗлхе шутланать. Ҫак чӗлхене тӗнчери нумай пайсенче ҫителӗксӗр тесе шутлама пулать пулин те вӑл ҫак регионта ҫуралса ӳснӗ е чӗлхепе, культурӑпа тата удмурт халӑхӗн историйӗпе кӑсӑкланакансемшӗн унчченхи пекех пӗлтерӗшлӗ чӗлхе шутланать.

Ӗҫ удмуртла куҫару патне ҫитсен пахалӑхлӑ куҫарусем йӗркелессине тивӗҫтермелле. Ҫакна удмурт чӗлхин опытлӑ куҫаруҫисем пулӑшнипе тума пулать, вӗсем чӗлхепе культура контектне пӗлеҫҫӗ. Тӑлмачӑн грамматикӑна, орфографие тата чӗлхе семантикине тӗрӗс куҫарусем тума пӗлмелле. Унсӑр пуҫне, текст оригинал патне май килнӗ таран ҫывӑх пултӑр тесен, вӗсен сӑмахсен анлӑлӑхӗпе тата нюансӗсемпе тӗп-тӗрӗс усӑ курма пӗлмелле.

Удмуртла куҫару культура хушшинчи уйрӑмлӑха ҫӗнтерме тата тӗрлӗ регионти ҫынсене пӗр-пӗрне ӑнланма шанчӑк пама пултарать. Ҫакӑ, бизнес, литература тата массӑллӑ информаци хатӗрӗсене шута илсе, кирек мӗнле облаҫпа та усӑ курма пултарать. Ҫавӑн пекех вӑл удмурт халӑхӗн культурӑпа историне упраса хӑварас тӗлӗшпе те усӑ курма пултарать, унӑн историйӗпе сассине анлӑрах аудиторие илтме май парать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, удмуртла куҫару удмурт халӑхӗн чӗлхипе культурине ӑнланмалли калама ҫук усӑллӑ инструмент пулма пултарать. Удмурт тексчӗсене ӑнланса, ҫакӑ удмурт халӑхӗн чӗлхипе культурине хаклама тата вӗсен опытне йышӑнма май парать. Кунсӑр пуҫне, ҫакӑ культурӑсене ӑнланма тата пӗр-пӗрне ытларах пӗлме май парать.

Хӑш ҫӗршывсенче удмуртла калаҫаҫҫӗ?

Удмурт чӗлхипе ытларах Раҫҫей Атӑлҫи Тӑрӑхӗнчи Удмурт Республикинче калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче раҫҫейӗн ытти пайӗсенче, Ҫавӑн пекех Казахстан, Беларусь тата Финлянди йышши кӳршӗри ҫӗршывсенче те пысӑках мар общинӑсенче калаҫаҫҫӗ.

Удмурт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Удмурт чӗлхи урал чӗлхин членӗ, финн-угор чӗлхипе тачӑ ҫыхӑннӑ. Унта 680 000 ҫынна яхӑн, ытларах Удмурт Республикинче (Раҫҫей) тата ун таврашӗнче калаҫаҫҫӗ. Унӑн ҫыруне 18 ӗмӗрте вырӑс православи священникӗсем кодификациленӗ, вӗсем кириллица ҫинче никӗсленнӗ ҫыру системине йӗркеленӗ. Ҫырӑвӑн ҫак системи 19-мӗшпе 20-мӗш ӗмӗрсем хушшинче тата анлӑланчӗ, ҫӗнелчӗ, ҫакӑ хальхи ҫырулӑх патне илсе ҫитерчӗ. Удмурт чӗлхине удмурт пурӑнакан регионсенче, ҫавӑн пекех шкулсемпе университетсенче вӗрентеҫҫӗ.

Удмурт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Василий Иванович Алымов-лингвист тата удмурт чӗлхипе нумай ӗҫсен авторӗ, вӑл чӗлхе грамматикине тӗплӗ ҫырса, халиччен усӑ куракан нумай правилӑсемпе условисене вырнаҫтарнӑ.
2. Вячеслав Иванович Иванов - удмурт чӗлхипе культура енӗпе нумай ӗҫсен авторӗ, ҫав шутра чӗлхе грамматикипе удмурт поэзийӗн тытӑмӗнчи тӗпчевсен пӗтӗмӗшле грамматики.
3. Нина Витальевна Кирсанова-Родионова - удмурт чӗлхи енӗпе ҫӗнӗ ҫын, вӑл ҫак чӗлхепе пӗрремӗш кӗнекесем ҫырчӗ те украинла-удмуртла пӗрремӗш словарь турӗ.
4. Михаил Романович Павлов - удмурт чӗлхипе литературӑпа фольклор облаҫне хӑйӗн тухӑҫлӑ тӳпе Хывнипе Паллӑ ҫын, вӑл регионти тӗп халӑхсен юррисене ҫырса, документласа ҫырнисенчен пӗри пулнӑ.
5. Ольга Валериановна Федорова-Ложкина - удмурт чӗлхипе культурине вӗренекен пӗрремӗш ҫынсенчен пӗри, вӑл удмуртла пӗрремӗш хаҫатсем кӑларнӑ, грамматикӑпа ытти вӗренӳ материалӗсем ҫырнӑ.

Удмурт чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Удмурт чӗлхи - урал чӗлхи, финсемпе эстон чӗлхисемпе тачӑ ҫыхӑнса тӑраканскер, вӑл коми - зырянскипе пермяк чӗлхипе пӗрпекрех. Унӑн тытӑмӗ агглютинативлӑ морфологи пулса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем тӗрлӗ пӗлтерӗшлӗ тата ӑнлану валли аффикссем йӗркеленипе пулса тӑнине пӗлтерет. Чӗлхе уҫӑ сасӑсемпе кӑткӑс туртӑмсен пӗрпеклӗхӗпе уйрӑлса тӑрать. Глаголсем питӗ кӑткӑс, тӗрлӗ туртӑмсемпе, аспектсемпе, вӑхӑчӗ-вӑхӑчӗпе, ҫавӑн пекех туса ҫитереймен формӑсем хушшинчи никӗслӗ уйрӑмлӑхсемпе ҫыхӑнса тӑраҫҫӗ.

Удмурт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Чӗлхепе паллашма пуҫлӑр. Алфавитпа произведени ҫинчен пӗлӗр, ҫавӑн пекех грамматика ҫинчен база представлени илетӗр.
2. Удмурт ресурсӗсене вулӑр та итлӗр. Кунти хыпарсене итлӗр те музыкӑпа телеграммӑсене ҫак чӗлхепе каласа хатӗрлӗр.
3. Удмуртла калаҫу тата ҫыру чӗлхипе усӑ курӑр. Чӗлхе партнерне тупӑр е онлайн-форумсемпе тата практикӑпа усӑ курӑр.
4. Удмурт чӗлхине вӗренӗр. Удмурт чӗлхин курсне сӗнекен чӗлхе институчӗсем нумай, эсир вӗсене онлайн тупма пултаратӑр.
5. Культурӑпа чӗлхене тиенӗр. Удмуртие кайса чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫӑр, вырӑнти диалектсемпе культура ҫинчен ытларах пӗлӗр.

Маори Ҫӗнӗ Зеландин тӗп чӗлхи тата маори халӑхӗн официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать. Ун ҫинче Пӗтӗм Тӗнчипе 130 000 ҫын ытла калаҫаҫҫӗ, пуринчен ытла Ҫӗнӗ Зеландин Ҫурҫӗр тата Кӑнтӑр утравӗсем ҫинче. Маори полинези чӗлхи шутланать, вӑл маори культурипе еткерӗшӗн кирлӗ. Юлашки ҫулсенче маорине куҫарма пулӑшни маори халӑхӗпе хутшӑнасшӑн, е ҫак чӗлхе ҫинчен ытларах пӗлесшӗн тӑрӑшакан предприятисем, организацисем тата уйрӑм ҫынсем хушшинче ытларах та ытларах палӑрса тӑраҫҫӗ.

Маори куҫарӑвӗ-кӑткӑс процесс, мӗншӗн тесен чӗлхе контекстран вӑйлӑ килет, лару-тӑрӑва кура хӑвӑрт улшӑнма пултарать. Акӑ мӗншӗн профессиллӗ тӑлмача тара тытмалла, вӑл чӗлхене пӗлет, унӑн нюансӗсене ӑнланать. Маорин профессиллӗ куҫаруҫисем час-часах чӗлхе ҫӳрекенсем пулса тӑраҫҫӗ тата чӗлхе культура анспекчӗсен енӗпе анлӑ хатӗрленеҫҫӗ.

Маори чӗлхине куҫарас кӑткӑслӑха пула ку хаклӑ пулма пултарать. Анчах вӑл пурпӗрех тӑрать. Эсир тӗрӗс куҫару илетӗр кӑна мар, культура хушшинчи хутшӑнӑва лайӑхлатӑр, пӗр-пӗрне ӑнланулӑха ӳстерӗр тата хутшӑнусене тарӑнлатӑр.

Маори чӗлхипе куҫараканпа ӗҫленӗ чухне контекста май килнӗ таран ытларах памалла. Ҫакӑ палӑртнӑ аудиторие, тӗллеве тата ытти кирлӗ информацие шута илет. Ку сирӗн куҫару тӗрӗс те ӑнланмалла пуласса шантарма пулӑшӗ.

Пӗтӗмӗшпе илсен, маори чӗлхипе куҫару пулӑшӑвӗ культура хушшинчи уйрӑмлӑха ҫӗнтерсе бизнеспа общество валли ҫӗнӗ майсем уҫма пулӑшать. Маори чӗлхинчи профессиллӗ тӑлмача тара тытса, эсир хӑвӑр пӗлтерӗве тӗрӗс те хисеплесе парасса шанма пултаратӑр.

Хӑш ҫӗршывсенче маори чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Маори - Ҫӗнӗ Зеландин официаллӑ чӗлхи. Ун ҫинче Австралинчи, Канадӑри ТАТА АПШРИ маори общинисем те калаҫаҫҫӗ.

Маори чӗлхин историйӗ мӗнле?

Маори чӗлхипе калаҫаҫҫӗ, ҫӗнӗ Зеландире 800 ҫул ытла усӑ кураҫҫӗ, ҫакӑ ӑна тӗнчери чи аслӑ чӗлхесенчен пӗри тӑвать. Вӑл мӗнле йӑхран тухнине 13 ӗмӗрте пӗрремӗш хут утрав ҫине килнӗ полинези мигранчӗсен чӗлхине илсе пӗлме пулать. Вӑл ытти чӗлхесемпе тата диалектсемпе ассимилизациленнӗҫемӗн ҫак чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех эволюциленӗ тата хӑйӗн уйрӑмлӑхӗсене туяннӑ. Христиансен миссионерӗсем текстсене маори чӗлхи ҫине куҫарма тытӑниччен ҫак чӗлхе 1800 ҫул пуҫламӑшӗнче нумай йӑла-йӗркепе ҫырлахнӑ. Ҫӗнӗ Зеландие демократипе национализм патне пынӑ май 1900-мӗш ҫулсен варринче чӗлхене официаллӑ статус панӑ, вӑл Ҫӗнӗ Зеландин наци идентлӑхӗн пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑнӑ. Паян маори чӗлхи унчченхи пекех пӗтӗм ҫӗршывӗпе анлӑн усӑ курать тата пӗтӗм ҫӗршыври шкулсенче вӗрентет.

Маори чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Апиран Нгата Сэр: Вӑл маорирен (1905-1943) парламентӑн пӗрремӗш членӗ пулнӑ, ӑна патшалӑх вӗренӗвӗнче официаллӑ усӑ курнипе тата кӗнекесене ҫак чӗлхе ҫине куҫарнипе маори чӗлхине ҫӗнӗрен чӗртекен вӑй пулса тӑнӑ.
2. Хироа Рангӗсем (Питер Хенаре сэр): Вӑл маорин чи паллӑ лидерӗ, маори те, пакеха та культура ӗҫне хутшӑннӑ, ҫавӑн пекех маори чӗлхипе обществӑн пур сферисенче те усӑ курма пулӑшнӑ.
3. Майра Минхинник: вӑл маори, фестиваль тата вӗренӳ майӗсене аталантарма пысӑк витӗм кӳчӗ, ҫавӑн пекех 1987 ҫулхи маори чӗлхипе Комисси Ҫинчен Калакан Саккуна туса хатӗрлеме витӗм кӳчӗ.
4. Кокакай Хипанго Дама: Вӑл Ҫӗнӗ Зеландин Верховнӑй судья пулса тӑнӑ маори ятлӑ пӗрремӗш хӗрарӑм пулнӑ, вӑл маори чӗлхине ҫӗнӗрен чӗртсе яма пулӑшнипе палӑрса тӑнӑ.
5. Леш Таура Вир тата Леш Рео Маори (Маори чӗлхипе Комисси): маори чӗлхипе калаҫакан Комисси маори чӗлхине малалла куҫарас тата упрас тӗлӗшпе ӗҫлет. 1987 ҫулта йӗркеленнӗренпе Комисси ҫӗнӗ ресурссене, вӗрентӳ тата вӗренӳ пуҫарӑвӗсен меслечӗсене туса хатӗрлеме чӗлхене ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратас ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнчӗ.

Маори чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Маори чӗлхи-полинези чӗлхи, унӑн структури глаголсен йышӗпе тата сахал йышӗпе характерланать. Унта синтетика грамматики пекех паллӑ сӑмахсене палӑртма суффикс системипе усӑ кураҫҫӗ. Ҫавӑн пекех вӑл ӑс-тӑнлӑ сӑмахсене вӗрентме усӑ куракан сасӑсемпе слогсен анлӑ спектрне тытса тӑрать. Сӑмахсен йӗрки, уйрӑм пойндекстерсенче ҫирӗп пулма пултарать пулин те, ирӗклӗ.

Маори чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Маори чӗлхипе культурине тиенӗр: маори чӗлхин урокӗсене килнӗренпе Пуҫлӑр, Вӗсем Аотеаро ҫинчен Вананга е сирӗн iwi чӗлхӗр ҫинчен вӗрентекеннисем пек. Маори чӗлхипе йӑли-йӗркипе усӑ куракан культура контектне ӑнланни кирлӗ.
2. Итлӗр, пӑхӑр та маори чӗлхипе мӗн май килнӗ таран ытларах вулӑр: маори чӗлхипе радио тупӑр (СӐМАХРАН RNZ m Санскori), маори чӗлхипе телевизон программисемпе фильмсене пӑхӑр, кӗнекесене, комикссене, калавсене маори чӗлхипе вулӑр, хӑвӑр мӗн илтнине, мӗн курнине тепӗр хут калӑр.
3. Чӗлхепе калаҫнӑ чухне практикӑра усӑ курӑр: ҫемье е туссем пек маори чӗлхипе калаҫакансемпе хутшӑнма е рео маорипе коханг валли мероприятисем (ачасене маори чӗлхине вӗрентекен центрсем) ҫӳреме тӑрӑшӑр.
4. Сире вӗренме пулӑшакан онлайн-ресурссемпе усӑ курӑр: маори чӗлхин словарӗсем, пичет тата аудиоуркӑсем, Уoutube каналӗсемпе социаллӑ сетьсенчи ушкӑнсем нумай Онлайн-ресурссемпе Усӑ курӑр, вӗсем маори чӗлхине вӗренекенсене нумай пулӑшаҫҫӗ.
5. Савӑнӑр: чӗлхене Вӗренни интереслӗ те усӑллӑ ӗҫ пулмалла, ҫавӑнпа та тӗрӗслеве ан парӑнӑр – утӑм хыҫҫӑн утӑм тӑвӑр та ҫул ҫӳренипе киленӗр!