Arab tili Orys Aýdarma

Arab tiline aýdarýdyń mańyzdylyǵyn asyra baǵalaý qıyn. Álemdegi eń kóp qoldanylatyn tilderdiń biri retinde arab tili ómirdiń kóptegen salalarynda mańyzdy baılanys quraly bolyp tabylady. Bıznes, saıasat, halyqaralyq qatynastar nemese mádenı almasý bolsyn, arab tilinen basqa tilderge aýdarý jáne kerisinshe sátti qarym-qatynas úshin mańyzdy bolýy múmkin.

Bızneste iskerı qujattar men hat-habarlardy dál aýdarý múmkindigi barǵan saıyn mańyzdy bola túsýde. Arab tildi elder álemdik ekonomıkanyń ajyramas bóligine aınalǵandyqtan, bilikti Arab aýdarmashylary tıimdi kelissózder, marketıń jáne tutynýshylarǵa qyzmet kórsetý úshin qajet. Sonymen qatar, arab tiline aýdarma qyzmetterin bilý kompanıalarǵa arab tildi naryq úshin taýarlardy, qyzmetterdi jáne strategıalardy ázirleý kezinde negizdelgen sheshimder qabyldaýǵa kómektesedi.

Saıası turǵydan alǵanda, arab tilinen basqa tilderge aýdarý halyqaralyq qatynastardy damytý jáne barlyq taraptardyń bir bette bolýyn qamtamasyz etý úshin jıi qajet. Arab tiline aýdarma saýda kelisimderi men syrtqy saıasatty túsinýden bastap beıbit kelissózder júrgizýge deıingi ártúrli múddeler men kózqarastardy qurmetteýde mańyzdy ról atqarady.

Mádenı turǵydan arab tiline aýdarma arab tildi qaýymdastyqtardyń tarıhyn, ádebıetin, poezıasyn, dinin jáne kórkemdik sheberligin túsiný úshin qajet. Mátinderdiń, buqaralyq aqparat quraldarynyń, jazýlardyń jáne aýyzsha áńgimelerdiń naqty aýdarmalary arqyly adamdar osy halyqtardyń erekshe mádenı ádet-ǵuryptary týraly bile alady. Mysaly, "Myń bir tún" sıaqty klasıkalyq arab ádebıetiniń aǵylshyn tilindegi aýdarmalary arab mádenıeti men onyń dástúrlerin zertteýge qyzyǵýshylyq tanytqandar úshin paıdaly bolýy múmkin.

Aqyrynda, medısına salasynda arab tilindegi medısınalyq jazbalardyń transkrıpsıasy mańyzdy mindet bolyp tabylady, bul dárigerlerdiń osy qujattardy túsindirýge ketetin ýaqytyn aıtarlyqtaı qysqartýy múmkin. Sonymen qatar, naqty aýdarymdar tótenshe jaǵdaılarda kómektese alady, bul medısınalyq qyzmetkerlerge pasıenttiń medısınalyq tarıhyn jáne olardyń kútim qajettilikterin tez túsinýge múmkindik beredi.

Bıznes pen saıasattan bastap ádebıet pen medısınaǵa deıin arab tiline aýdarýdyń mańyzdylyǵyn asyra baǵalaý qıyn. Bilikti aýdarmashylar mádenıetter arasyndaǵy alshaqtyqty dál joıý jáne qarym-qatynastyń anyq jáne qysqa bolýyn qamtamasyz etý úshin qajet. Naqty aýdarmalardyń arqasynda kompanıalar, uıymdar, jeke adamdar men ulttar álemdi sharlaýdy jeńildetip, sátti sóılese alady.

Arab tilinde qaı elder sóıleıdi?

Arab tili-Aljır, Bahreın, Komor, Chad, Djıbýtı, Egıpet, Irak, Iordanıa, Kýveıt, Lıvan, Lıvıa, Mavrıtanıa, Marokko, Oman, Palestına, Katar, Saýd Arabıasy, Somalı, Sýdan, Sırıa, Týnıs, Birikken Arab Ámirlikteri men Iemende resmı til. Ol basqa elderdiń keıbir bólikterinde, sonyń ishinde Amerıka Qurama Shtattarynyń, Fransıanyń, Ispanıanyń jáne Izraıldiń bólikterinde de aıtylady.

Arab tiliniń tarıhy qandaı?

Arab tili eki myńjyldyqty qamtıtyn uzaq jáne kórnekti tarıhqa ıe. Til bizdiń dáýirimizge deıingi 4 ǵasyrda Arab túbeginde paıda bolǵan dep esepteletin Ejelgi semıt dıalektileriniń bir túrinen damyǵan dep sanalady. Ýaqyt óte kele bul til álemniń basqa bólikterine taraldy, ony qoldaný oshaqtary Afrıka men Taıaý Shyǵystyń bólikterinde tabyldy.
Alǵashqy jyldary til birneshe mańyzdy ózgeristerge ushyrady, kem degende bizdiń zamanymyzdyń 7 ǵasyrynda ıslamnyń kelýimen jáne Qurannyń paıda bolýymen. Bul birneshe jańa sózderdi, sóz tirkesterin jáne gramatıkalyq konvensıalardy ákelý jáne klasıkalyq arab tilin qoldanýdy nyǵaıtý arqyly tildi qalyptastyrýǵa kómektesti.
Búkil álemge taralǵannan keıingi ǵasyrlarda arab tili ádebıettiń ajyramas bóligine aınaldy, onda ol poezıa, fılosofıa jáne teologıanyń Máńgilik shyǵarmalaryn jasaý úshin paıdalanyldy. Sońǵy kezderi ol óziniń baı tarıhyna bilim men sheshendik tili retinde súıene otyryp, kóptegen ǵylymı pánderde qabyldandy.

Arab tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ábý ál-Qasym ál-Zahırı (IX–X ǵǵ.) - jemisti gramatık, ol arab tilinde kóptegen eńbekter, sonyń ishinde klasıkalyq arab gramatıkasyndaǵy eń alǵashqy jáne mańyzdy eńbekterdiń biri "Kıtab ál-Aın" ("bilim kitaby") shyǵarmalaryn jasaǵany úshin esepteledi.
2. Ibn Kýtaıba (b.z. 828-896) – Arab gramatıkasy men lıngvısıkasy boıynsha 12 tomdyq "Kıtab ash-Shı' r va ash-Shý 'ara" (poezıa jáne aqyn kitaby) atty eńbek jazǵan yqpaldy avtor jáne ǵalym.
3. Ál-Djahız (b.z. 776-869) – Súıikti ádebıet qaıratkeri jáne tarıhshy, onyń eńbekterinde gramatıkadan zoologıaǵa deıingi kóptegen taqyryptar qarastyrylǵan.
4. Ál-Halıl ıbn Ahmad (b.z. 717-791) – áıgili lıngvıs jáne ǵalym, onyń "Kıtab ál-Aın" (bilim kitabynda) lıngvısıkalyq júıesi VIII ǵasyrda keńinen qabyldandy.
5. Ibn Mýkaffa (b.z. 721-756) – ejelgi parsy shyǵarmalarynyń arab tiline aýdarmalaryn qamtıtyn tanymal aýdarmashy jáne halyq tilderin qoldanýdy jaqtaýshy.

Arab tiliniń qurylymy qalaı?

Arab tiliniń qurylymy tamyrlar men beınelerdiń morfologıasyna negizdelgen. Tildegi sózderdiń kópshiligi úsh áripten turatyn (úsh jaqty) túbirden shyqqan, oǵan uqsas maǵynasy bar jańa sózder jasaý úshin ártúrli daýysty jáne daýyssyz dybystardy qosýǵa bolady. Bul týyndylarǵa daýysty jáne daýyssyz dybystardy ózgertý, sondaı-aq prefıkster nemese jurnaqtar qosý kiredi. Bul ıkemdilik arab tilin keremet baı jáne mánerli etedi.

Arab tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Bilikti nusqaýshyny tabyńyz. Eger siz arab tilin eń durys jolmen úırengińiz kelse, muny isteýdiń eń jaqsy joly - sizge úırete alatyn bilikti nusqaýshyny tabý. Tildi oqytý tájirıbesi bar jáne tildiń gramatıkalyq qurylymdary men núanstaryn túsinýge kómektesetin nusqaýshyny izdeńiz.
2. Ártúrli resýrstardy paıdalanyńyz. Nusqaýshydan úırený tildi durys úırenýdiń eń jaqsy tásili bolǵanymen, kitaptar, onlaın kýrstar, onlaın beıneler jáne aýdıo materıaldar sıaqty basqa resýrstardy da paıdalaný kerek. Bul tildi birneshe túrli jolmen bilýge jáne tildi jaqsy túsinýge kómektesedi.
3. Únemi jattyǵý jasańyz. Tildi shynymen erkin meńgerýdiń jalǵyz joly-únemi jattyǵý. Osy tilde jazýǵa, sóıleýge, oqýǵa jáne tyńdaýǵa mashyqtanyńyz. Arab fılmderin kórý, ana tilinde sóıleıtindermen sóılesý nemese arab mýzykasyn tyńdaý arqyly til úırenýge tyrysyńyz.
4. Muny shynymen ózińiz jasańyz. Oqý prosesin qanshalyqty jekelendire alsańyz, soǵurlym Siz úshin jaqsy. Oqytý túrine qandaı ádister sáıkes keletinin anyqtańyz jáne tilge degen kózqarasyńyzdy sáıkesinshe retteńiz.

Orys tili-erekshe gramatıkasy men sıntaksısi bar kúrdeli til. Bul Reseıdiń de, Táýelsiz Memleketter Dostastyǵynyń da (TMD), burynǵy keńestik respýblıkalardyń aımaqtyq uıymynyń resmı tili. Orys tilinde búkil álem boıynsha 180 mıllıonnan astam adam sóıleıdi jáne ol álemdegi eń kóp taralǵan 10 tildiń qataryna kiredi. Ol sondaı-aq dıplomatıa, saýda jáne tehnologıa sıaqty ártúrli salalardaǵy mańyzdylyǵyna baılanysty burynǵy Keńes Odaǵynda qarym-qatynas tili bolyp sanalady.

Onyń halyqaralyq arenada keńinen qoldanylýyn jáne mańyzdylyǵyn eskere otyryp, orys tiline jáne odan aýdarma qajetti daǵdy bolyp tabylady. Bul mádenı núanstardy eskere otyryp, bastapqy maǵynany dál jetkizýdi jáne konteksttiń dáldigin qamtamasyz etýdi talap etedi. Onyń kúrdeliligi men tildi tereń túsiný qajettiligine baılanysty joǵary sapaly aýdarmalardy oryndaý úshin tájirıbeli kásibı aýdarmashy qajet.

Orys tiline aýdarý kóbinese zańdy kelissózder, qarjyǵa qatysty qujattar jáne marketıńtik materıaldar sıaqty iri iskerlik operasıalarda qajet. Reseıde nemese TMD-nyń basqa elderinde jumys isteıtin kompanıalar tıimdi baılanys úshin, ásirese olardyń veb-saıttary men kontent-marketıńi úshin naqty aýdarmalardy qajet etedi. Osy salada tájirıbesi bar bilikti aýdarmashy boljamdy habarlamanyń dál jetkizilýin jáne qabyldanýyn qamtamasyz ete alady.

Beıresmı áńgimeler sıaqty kishigirim aýdarmalar úshin Internette qol jetimdi ártúrli avtomattandyrylǵan quraldar bar. Bul quraldar til týraly negizgi túsinikti qamtamasyz ete alady, biraq kásibı aýdarmashyǵa tán dáldik pen kontekst týraly túsinik joq. Sondyqtan aýdarma qyzmetteriniń qandaı túrin qoldaný kerektigi týraly sheshim qabyldamas buryn materıaldyń maqsaty men kúrdeliligin eskerý mańyzdy.

Qorytyndylaı kele, orys tildi álemdegi kompanıalar men jeke tulǵalar arasyndaǵy sátti qarym-qatynas úshin orys tiline dál jáne senimdi aýdarma qajet. Kásibı aýdarmashyny paıdalaný boljamdy habarlamanyń iskerlik, jeke nemese basqa maqsattarda berilýin jáne túsinilýin qamtamasyz etedi. Sonymen qatar, tildiń kúrdeliligi aýdarmanyń barlyq máselelerin sheshý úshin joǵary bilikti mamandardy tartýdyń mańyzdylyǵyn kórsetedi.

Qaı elderde orys tilinde sóıleıdi?

Reseı, Belarýs, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Ýkraına, Estonıa, Latvıa, Lıtva, Moldova, Tájikstan, Lıtva, Ózbekstan, Ázirbaıjan, Armenıa, Túrikmenstan, Grýzıa jáne Abhazıada orys tilinde sóıleıdi.

Orys tiliniń tarıhy qandaı?

Orys tili slaván tilderiniń úsh tarıhı kishi tobynyń biri-shyǵys slaván tilinen bastaý alady. 9 ǵasyrda qazirgi Reseı, Ýkraına jáne Belarýs terıtorıasynyń kóp bóligin mekendegen shyǵys slaván taıpalary osy tilde sóıledi jáne jazdy. Osy ýaqyt ishinde shirkeý slavándary ádebı, dinı jáne ákimshilik maqsattar úshin jazbasha til retinde qyzmet ete bastady, olardyń ornyna erterek grek jáne latyn.
10 ǵasyrǵa qaraı shyǵys slaván tili birtindep qazirgi orys tiline aınaldy, oǵan ortaǵasyrlyq bolgar jáne serb tilderi áser etti, olarǵa shirkeý slaván tili qatty áser etti. 11 ǵasyrda Kıev Rýsi kezeńiniń basty ádebı týyndysy - alǵashqy shejire-ejelgi shyǵys slaván tilinde jazylǵan.
14-15 ǵasyrlar boıy orystar óz aýmaqtaryn keńeıtýdi jalǵastyrdy, saıyp kelgende Tynyq muhıtyna jetti jáne osylaısha kóptegen basqa tildermen jáne mádenıettermen baılanysta boldy. Orystar osy basqa tilderdiń áserin qalpyna keltirip, olardy óz tilderine engizip, qazirgi orys tili dep atalatyn nárseni jasady.
17 ǵasyrdan bastap Orys tili "ádebı orys"dep atalatyn tilde jazǵan Aleksandr Pýshkın men Ivan Týrgenev sıaqty yqpaldy avtorlardyń eńbekteriniń arqasynda damı bastady. Tildiń bul jańa, kúrdeli túri tez taraldy jáne kóp uzamaı saıasattyń, ádebıettiń, ǵylymnyń jáne mádenıettiń tańdaýly tiline aınaldy.
Búgingi tańda orys tili slaván tilderiniń ishindegi eń keń taraǵany bolyp tabylady, onyń sóıleýshileri 145 mıllıonnan astam adam jáne Birikken Ulttar Uıymynyń resmı tilderiniń biri bolyp tabylady.

Orys tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ivan Týrgenev (1818-1883) – orys tilin qoldanýdy tanymal etken jáne ulttyq ádebıettiń damýyna úles qosqan prozashy, aqyn jáne dramatýrg.
2. Aleksandr Sergeevıch Pýshkın (1799-1837) – qazirgi orys ádebıetiniń negizin qalaýshy jáne orys poezıasynyń ákesi.
3. Nıkolaı Karamzın (1766-1826) – orys tilinde kóp jazǵan jáne orys mádenıetine aıtarlyqtaı úles qosqan aqyn jáne tarıhshy.
4. Vladımır Dal (1801-1872) – lıngvıs, leksıkograf jáne orys tiliniń alǵashqy tolyq sózdigin qurastyrýshy.
5. Aleksandr Blok (1880-1921) – HH ǵasyrdyń basyndaǵy orys ádebı sahnasynyń jetekshi qaıratkerleriniń biri jáne orys poezıasyndaǵy eń tanymal shyǵarmalardyń avtory.

Orys tiliniń qurylymy qalaı?

Orys tiliniń qurylymy negizinen aglútınatıvti jáne analıtıkalyq prınsıpterdiń úılesýine negizdelgen. Agglútınasıa-bul morfemalar nemese sózderdiń bólikteri birtutas uǵymdy bildiretin bir sóz jasaý úshin biriktiriletin proses. Analıtıkalyq qurylymdar ony túsinýdi jeńildetý úshin bir uǵymdy jeke sózderge bólýdi qamtıdy. Orys tilinde jurnaqtar kóbinese jynys, jaǵdaı, San, aspekt, ýaqyt jáne menshik sıaqty ártúrli gramatıkalyq kategorıalarǵa silteme jasaý úshin qoldanylady. Orys tilinde zat esimder men syn esimderde alty túrli jaǵdaı bolýy múmkin. Til sıntaksısi pasıvti sóılemder, baǵynyńqy sóılemder jáne kúrdeli etistik formalary júıesimen óte erekshe.

Orys tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Naqty úmitter men maqsattar qoıyńyz: orys tilin túsiný keıde aýyr bolyp kórinýi múmkin, biraq eger siz ózińizge naqty úmitter men maqsattar qoısańyz, jetistikke jete alasyz. Til úırený saparyńyzdy basqarylatyn kezeńderge bólińiz jáne ózińizge shydamdy bolyńyz.
2. Oqý seriktesin tabyńyz: onlaın oqytý seriktesin nemese orys tilinde sóıleıtin dosyńyzdy tabyńyz, ol sizge sóıleý jáne aıtylý jattyǵýlaryn jasaýǵa kómektesedi.
3. Orys mádenıetine enińiz: kitap oqyńyz, fılmder men teleshoýlardy kórińiz, podkasttar men mýzykany tyńdańyz jáne til men onyń mádenı konteksti arasynda baılanys ornatýǵa tyrysyńyz.
4. Orys tilindegi sabaqtarǵa qatysyńyz: orys tilindegi betpe-bet nemese onlaın sabaqtar negizderdi úırenýdiń jáne muǵalimnen nemese ana tilinen Keri baılanys alýdyń tamasha tásili bolýy múmkin.
5. Kartochkalar jasańyz: orys tilindegi eń kóp taralǵan sózder men sóz tirkesteri bar kartalar jasańyz. Bul tildi bekitýge jáne ony este saqtaýdy jeńildetýge kómektesedi.
6. Til úırený qoldanbasyn paıdalanyńyz: Duolingo, Memrise jáne Rosetta Stone sıaqty til úırený qoldanbalary orys tilin úırenýdiń tamasha quraldary bolyp tabylady. Olar sizge biraz qurylym beredi jáne tildi basqarylatyn bólikterge bólýge kómektesedi.
7. Praktıka, praktıka, praktıka: orys tilin shynymen meńgerýdiń jalǵyz joly-ony múmkindiginshe jıi qoldaný. Daǵdylaryńyzdy jaqsartý úshin únemi oqý, jazý, tyńdaý jáne sóıleý jattyǵýlaryn jasańyz.