Iavan Armán Aýdarma

Iava tili-Indonezıanyń 75 mıllıonnan astam adam sóıleıtin resmı tili. Bul tildiń uzaq tarıhy bar jáne sońǵy jyldary ony úırenýshiler sany ósti. Osylaısha, Iava tilin jetik biletin aýdarmashylar úlken suranysqa ıe.

Iava tiline aýdarýǵa keletin bolsaq, dáldik pen mádenı sezimtaldyq óte mańyzdy. Aýdarmashylar tildiń mádenı núanstaryn túsinip, maǵynasyn dál jetkize bilýi jáne tıisti sózderdi qoldana bilýi kerek. Mashınalyq aýdarma barǵan saıyn tanymal bola bastaǵanymen, ol tildiń erekshe núanstaryn shynymen jetkize almaıdy. Sondyqtan kásibı adam aýdarmashylary áli de eń jaqsy nusqa bolyp sanalady.

Iava gramatıkasyn úırený jáne túsiný qıyn bolýy múmkin, sondyqtan tildi jaqsy biletin adamdy tabý óte mańyzdy. Iava tilinen kásibı aýdarmashylar tildi, onyń mádenıetin jáne dıalektilerdiń núanstaryn jaqsy bilýi kerek. Olar sondaı-aq aýdarylýy kerek mátinniń taqyrybyn muqıat túsinýi kerek, óıtkeni termınologıa men qoldaný kontekstke baılanysty ózgerýi múmkin.

Jobańyz úshin aýdarmashyny tańdaǵanda, olardyń jumysynyń siltemeleri men úlgilerin suraý mańyzdy. Bul olardyń qabiletterin baǵalaýǵa jáne olardyń jobańyzǵa sáıkes keletinine kóz jetkizýge kómektesedi. Sonymen qatar, sizdiń aqparatyńyz qaýipsiz bolýy úshin aýdarmashylardan qoldanystaǵy qupıalylyq erejeleri týraly surańyz.

Tájirıbeli jáne senimdi aýdarmashynyń kómegimen siz eń dál jáne mádenı erekshelikterdi eskeretin aýdarmalardy alatynyńyzǵa senimdi bola alasyz. Sizge iskerlik, zańdy nemese jeke maqsattar úshin Iava tilinen aýdarmalar qajet pe, joq pa, kásibı aýdarmashy sizdiń habarlamańyzdyń dál jetkizilgenine kóz jetkizedi.

Iava tilinde qaı elder sóıleıdi?

Iava-Indonezıadaǵy Iava aralynda turatyn Iava halqynyń ana tili. Ol Sýrınam, Sıngapýr, Malaızıa jáne jańa Kaledonıanyń keıbir bólikterinde de aıtylady.

Iava tiliniń tarıhy qandaı?

Iava tili-negizinen Indonezıanyń Iava aralynda 85 mıllıonǵa jýyq adam sóıleıtin avstroazıalyq til. Bul negizinen Indonezıa arhıpelagynda sóıleıtin avstronezıalyq tilder otbasynyń eń kóp qoldanylatyn tilderiniń biri.
Iava tiliniń uzaq jáne baı tarıhy bar, onyń bar ekendigi týraly jazbalar bizdiń zamanymyzdyń 12 ǵasyryna jatady. Osy ýaqyttan bastap oǵan sanskrıt, Tamıl jáne Balı tilderi, sondaı-aq basqa avstronezıalyq tilder qatty áser etti dep sanalady. Bul áser áli kúnge deıin tilde aıqyn kórinedi, óıtkeni kóptegen sózder osy eski tilderden alynǵan.
Qazirgi ýaqytta Iava tili negizinen ortalyq jáne Shyǵys Iavada sóıleıdi, sonymen qatar bul aımaqtaǵy qarym-qatynas tili. Ol resmı jaǵdaılarda, sonyń ishinde jańalyqtar men úkimettik komýnıkasıalarda qoldanylady, al jergilikti turǵyndar ony negizinen ana retinde paıdalanady. Iava tili keıbir mektepterde, negizinen ortalyq jáne Shyǵys Iavada oqytylady.

Iava tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Raden Ageng Kartını (1879-1904): dástúrli Iava qoǵamy men mádenıetindegi áıelderdiń jaǵdaıy men olardyń quqyqtary týraly kóp jazǵan Iava áıeli. Ol femınıstik qozǵalystyń izashary bolyp sanalady jáne onyń shyǵarmalary Iava ádebıeti kanonynyń mańyzdy bóligin quraıdy.
2. Pangeran Dıponegoro (1785-1855): 1825 jyly Golandıanyń otarshyldyq rejımine qarsy sátti kóterilisti basqarǵan Iava Knázi jáne áskerı qolbasshy. Onyń ıdeıalary men eńbekteri Iava ultshyldyǵynyń damýyna úlken úles qosty.
3. R. A. Vıranatakýsýma IV (1809-1851): qazirgi Iava jazý júıesin damytýǵa jaýapty erte Iava zıalysy, jazýshy jáne lıngvıs. Ol sonymen qatar Iava mádenıeti men ádebıeti týraly birneshe kitap jazdy.
4. R.M. Ng. Ronggovarsıto (1822-1889): Iava qoǵamy, tarıhy men mádenıeti týraly kóp jazǵan Iava dıplomaty, jazýshy jáne aqyn. Ol áıgili Iava epıkalyq poemasyn "Serat Sentını"dep jazdy.
5. HAA Marko Kartodıkromo (1894-1966): Iava tili, ádebıeti, ádet-ǵuryptary men dástúrleri týraly kóp zerttegen jáne jazǵan áıgili Iava ǵalymy. Ol qazirgi Iava jazý júıesinde jazylǵan alǵashqy kitap-Iava tiliniń sózdigin jasaǵany úshin esepteledi.

Iava tiliniń qurylymy qalaı?

Iava tili-Indonezıaǵa jáne Ońtústik-Shyǵys Azıada sóıleıtin basqa tilderge qatysty avstronezıalyq tilder otbasynyń múshesi. Osy aımaqtyń kóptegen tilderi sıaqty, Iava tili de oqshaýlanǵan til bolyp tabylady; ıaǵnı onyń ıkemdiligi salystyrmaly túrde az, al sózder jańa maǵynalar jasaý úshin prefıkstermen, jurnaqtarmen jáne basqa ózgeristermen biriktirilmeıdi. Zat esimder jynysy, kóptigi jáne jaǵdaıy boıynsha belgilenbegen, al etistikterdiń konúgasıasy óte qarapaıym. Sonymen qatar, Iava men Indonezıa tilderiniń tyǵyz baılanysyn eskere otyryp, kóptegen negizgi sózder men sóz tirkesteri osy eki tilge ortaq.

Iava tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Bedeldi Iava tilin úırený baǵdarlamasyn nemese tárbıeshini tabyńyz. Múmkin bolsa, mádenı kontekst pen tildiń núanstaryn túsiný úshin mádenı kontekste tildi oqytýǵa baǵyttalǵan bireýin tabyńyz.
2. Beıne oqýlyqtar, aýdıo faıldar jáne ınteraktıvti jattyǵýlar sıaqty zamanaýı oqytý ádisterin qoldanatyn baǵdarlamany tańdaýdy umytpańyz.
3. Oqýlyqtar, sózdikter jáne sózdikter sıaqty sapaly Iava materıaldaryna ınvestısıa salyńyz.
4. Iava tilin úırenetin seriktes tabyńyz, mysaly, ana tili nemese sol tildi úırenetin adam.
5. Turaqty tájirıbe men qaıta qaraýǵa ýaqyt pen kúsh jumsańyz.
6. Basqa oqýshylarmen jáne Iava tilinde sóıleıtindermen sóılese alatyn onlaın qaýymdastyqtarǵa nemese toptarǵa qosylyńyz.
7. Ózińizge ońaı qol jetkizýge bolatyn shaǵyn maqsattar qoıý arqyly motıvasıany saqtańyz.
8. Múmkin bolsa, Iavaǵa baryp, til men mádenıetke enińiz.

Armán tiline aýdarma qazirgi álemdik naryqta barǵan saıyn qundy bola túsýde. Elder bir-birimen belsendi qarym-qatynas jasaı otyryp, jazbasha aýdarma qyzmetteri úlken suranysqa ıe ekeni belgili boldy. Armán tili-búkil álem boıynsha 6 mıllıonnan astam adam sóıleıtin til jáne ol kóptegen ártúrli halyqtar mádenıetiniń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. Bul ony basqa elderdegi tutynýshylarmen baılanys ornatýǵa kómektesetin qundy bıznes quralyna aınaldyrady.

Armán tiline aýdarma qyzmetteriniń suranysqa ıe bolýynyń sebepteriniń biri-olardyń elder men tilder arasyndaǵy baılanys alshaqtyqtaryn joıý qabileti. Armenıa Eýropa men Azıa arasyndaǵy qıylysta ornalasqan, ıaǵnı ol ártúrli mádenıetter men tildermen jıi qıylysady. Tildiń ózi de óte erekshe, bul ony kórshi tilderden ońaı ajyratýǵa múmkindik beredi. Bul jiberilgen habarlamalardyń maqsatty aýdıtorıaǵa dál jetkizilýin qamtamasyz etýge kómektesedi.

Onyń mádenı mańyzdylyǵynan basqa, armán tilin qarym-qatynas tili retinde qoldanýdyń kóptegen praktıkalyq artyqshylyqtary bar. Bul ártúrli jaǵdaılarda qoldanýǵa bolatyn ońaı beıimdeletin til. Sonymen qatar, bul úırenýge salystyrmaly túrde qarapaıym til, ıaǵnı til tájirıbesi az adamdar bul tildi qoldanýda óte sátti bola alady. Sonymen qatar, keıbir basqa tilderden aıyrmashylyǵy, armán tiliniń uzaq jazbasha tarıhy bar, ıaǵnı til úırenýshilerge kómektesetin kóptegen baspa materıaldary men resýrstar bar.

Aqyrynda, armán aýdarmashylary úlken tájirıbe men senimdilikke ıe. Tildiń tanymaldyǵy artqan saıyn aýdarma mamandarynyń sany da artyp keledi. Kóptegen aýdarmashylar belgili bir salalarǵa mamandanǵan, ıaǵnı bıznes olardyń qajettilikterine sáıkes keletin aýdarmashyny taba alady. Tildiń núanstaryn túsiný tájirıbesi bul aýdarmashylardy óz habarlamalaryn beıtanys tilde dál jetkizýge tyrysatyn kompanıalar úshin baǵa jetpes etedi.

Jalpy, armán tiline aýdarma halyqaralyq deńgeıde bıznes júrgizetin kásiporyndar, mekemeler jáne jeke tulǵalar úshin óte qundy aktıv bolyp tabylady. Bul kóptegen qarym-qatynas múmkindikterin ashyp qana qoımaıdy, sonymen qatar Mádenıetter men ulttar arasyndaǵy mádenı kópir retinde qyzmet etedi. Jahandanýdyń ósýimen armán aýdarmashylary men aýdarma qyzmetterine degen qajettilik óse beredi.

Armán tilinde qaı elder sóıleıdi?

Armán tili-Armenıa men Taýly Qarabahtaǵy resmı til. Sondaı-aq, Reseı, Amerıka Qurama Shtattary, Lıvan, Fransıa, Grýzıa, Sırıa, Iran jáne Túrkıa sıaqty kóptegen elderdegi armán dıasporasynyń ókilderi sóıleıdi.

Armán tiliniń tarıhy qandaı?

Armán tiliniń ejelgi tarıhy bar, ol bizdiń dáýirimizge deıingi 5 ǵasyrdyń basynda, ol alǵash ret eski armán túrinde jazylǵan kezden bastalady. Bul eń kóne úndi-eýropalyq tilderdiń biri jáne Armenıa Respýblıkasynyń resmı tili bolyp tabylady. Tilge Armán patshalyǵy men onyń mádenıeti qatty áser etti jáne onyń kóptegen termınderi áli kúnge deıin qoldanylady.
Ǵasyrlar boıy til birqatar evolúsıalardan ótti, sonymen qatar grek, latyn, parsy jáne túrik sıaqty basqa tilderdiń yqpalynda boldy. 19 ǵasyrda armán tili aıtarlyqtaı jandandy, óıtkeni sol kezdegi ǵalymdar búkil armán dıasporasynda jáne odan tys jerlerde qoldanýǵa bolatyn standarttalǵan nusqany jasaý úshin kóp jumys jasady.
Búginde bul tilde 8 mıllıonǵa jýyq adam sóıleıdi jáne Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy, Kanadadaǵy, Germanıadaǵy, Fransıadaǵy jáne Reseıdegi kóptegen armán qaýymdastyqtarynyń negizgi tili bolyp tabylady. Ol birneshe hrıstıandyq konfesıalarda lıtýrgıalyq til retinde de qoldanylady.

Armán tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mesrop Mashtos-armán alfavıtin jasaýshy 2. Movses Horenası-armán tarıhy men ádebıetiniń izashary 3. Ovanes Týmanán-aqyn, proza jazýshysy jáne qoǵam qaıratkeri 4. Grıgor Narekası-9 ǵasyrdaǵy mıstıkalyq aqyn 5. Mkrtıch Nagash-qazirgi armán ádebıetiniń alǵashqy jazýshylarynyń biri

Armán tiliniń qurylymy qalaı?

Armán tiliniń qurylymy aglútınatıvti, ıaǵnı sózderdi ózgertý jáne gramatıkalyq erekshelikterdi bildirý úshin affıksterdi nemese jurnaq tárizdi prefıksterdi qoldanady. Qurylymdyq jaǵynan armán tili úndieýropalyq tilder otbasynyń basqa tilderine uqsas. Onda kóptegen zat esimder, kóńil-kúıler men etistik shaqtary, sondaı-aq esimdikter men etistik formalarynyń edáýir sany bar. Armán tilinde daýyssyz mýtasıalardyń keń júıesi bar.

Armán tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Armán tiliniń jaqsy kýrsyn tabyńyz. Eger siz ony jaqyn jerden taba alsańyz, onlaın nemese betpe-bet kýrsty izdeńiz. Kýrstyń jan-jaqty ekenine jáne gramatıka, sóılem qurylymy men sózdik qorynyń negizderin qamtıtynyna kóz jetkizińiz.
2. Armán tilin úırenýge kirisińiz. Armán fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, armán mýzykasyn tyńdańyz, armán kitaptary men gazetterin oqyńyz jáne armán tilinde sóıleıtindermen sóılesýge tyrysyńyz.
3. Jattyǵý, jattyǵý, jattyǵý. Qatelikter jiberýden qoryqpańyz, bul úırenýdiń jalǵyz joly. Kún saıyn birneshe mınýt bolsa da, armán tilin úırenýge ýaqyt bólińiz.
4. Nusqaýlyq retinde onlaın resýrstardy paıdalanyńyz. Internette armán tilin úırenýge kómektesetin kóptegen resýrstar bar. Tildi oqytýǵa arnalǵan veb-saıttar men forýmdardy, sondaı-aq paıdaly qoldanbalar men podkasttardy izdeńiz.
5. Bilimińizdi tekserý úshin kartalardy paıdalanyńyz. Armán sózdiginiń sózdik kartalaryn jasańyz jáne progresti baǵalaý úshin ózińizdi únemi tekserip otyryńyz.
6. Basqa oqýshylarmen sóılesińiz. Armán tilin úırenetin basqa adamdarmen onlaın nemese jeke sóılesińiz. Sol tildi Úırenetin basqa bireýmen sóılesý sizdi yntalandyrýǵa jáne qatysýǵa kómektesedi.