Irland Aǵylshyn Aýdarma

Irland tiline aýdarma ırland tiliniń erekshe jáne kúrdeli sıpatyna baılanysty lıngvısıkanyń mamandandyrylǵan salasy bolyp tabylady. Irlandıada shamamen 1,8 mıllıon adam jáne Ulybrıtanıa men Amerıkanyń bólikterinde taǵy 60 000 adam sóıleıtin bul til Irlandıa Respýblıkasynyń resmı tili jáne Soltústik Irlandıada resmı túrde tanylǵan azshylyq tili bolyp tabylady.

Irland tiline aýdarýdyń maqsaty-mátinniń boljamdy maǵynasyn bir tilden ekinshi tilge dál jetkizý. Bul eki tildi de, mádenı, áleýmettik jáne saıası kontekstti de keń bilýdi qajet etedi. Mysaly, jalqy esimder men habarlamalardy dál aýdarý úshin belgili bir dıalektiler qajet bolýy múmkin.

Irland tiline aýdarma tehnıkalyq jáne shyǵarmashylyq prosesterdi qamtıdy. Tehnıkalyq daǵdylar gramatıkany, sıntaksısti jáne kompozısıa erejelerin túsinýdi, sondaı-aq belgilengen aýdarma hattamalaryn ustanýdy qamtıdy. Shyǵarmashylyq daǵdylar bastapqy materıaldy dál túsindirý jáne berý mindetine kóbirek kóńil bóledi.

Kásibı ırlandıalyq aýdarmashylar kóbinese medısına, ınjenerlik, zańdy nemese qarjylyq qujattar sıaqty belgili bir salada mamandanǵan. Aýdarmashylar ózderi aınalysatyn pán týraly tereń bilimge ıe bolýy kerek, sonymen qatar maqsatty jáne bastapqy tilderdi erkin meńgerýi kerek.

Irlandıalyq aýdarma qyzmetteri suranysqa ıe, óıtkeni ırlandıalyq mátinderdiń, qujattardyń jáne basqa materıaldardyń sany aǵylshyn tiline jáne kerisinshe aýdarylady. Buǵan kitaptar, kelisimsharttar, marketıńtik materıaldar, veb-better, baǵdarlamalyq jasaqtama nusqaýlyqtary, teledıdar jáne radıo habarlary jáne t.b. kiredi.

Kez kelgen aýdarymdardy tıisti dárejesi nemese sertıfıkaty bar bilikti maman oryndaıtynyna kóz jetkizý mańyzdy. Sonymen qatar, uıymdar ózderiniń maqsatty aýdıtorıasynyń naqty tildik qajettilikteri týraly habardar bolýy kerek jáne aýdarmalar muny kórsetetinine kóz jetkizýi kerek.

Irland tiline aýdarma ırland halqynyń mádenıeti, tili men tarıhynyń dál saqtalýyn jáne búkil álemge berilýin qamtamasyz etýdiń ajyramas bóligi bolyp tabylady. Bul sondaı-aq halyqaralyq kópirler salýǵa, ózara túsinistikti tereńdetýge jáne elder arasyndaǵy yntymaqtastyqty damytýǵa kómektesedi.

Irland tilinde qaı elder sóıleıdi?

Irland tilinde negizinen Irlandıada sóıleıdi. Ol sondaı-aq Ulybrıtanıanyń, Amerıka Qurama Shtattarynyń, Kanadanyń jáne ırland tektes adamdar qonystanǵan dúnıe júzindegi basqa elderdiń shaǵyn eldi mekenderinde sóıleıdi.

Irland tiliniń tarıhy qandaı?

Irland tili (Gaeilge) - kelt tili, Eýropadaǵy eń kóne jáne keń taralǵan tilderdiń biri, jazbasha tarıhy 2500 jyldan asady. Bul Irlandıada shamamen 1,8 mıllıon adam sóıleıtin Irlandıa Respýblıkasynyń resmı tili, AQSH - ta, Ulybrıtanıada jáne Kanadada taǵy 80 000 adam, al basqa elderde az sóıleıdi.
Irland jazýynyń eń alǵashqy belgili úlgileri shamamen b.z. 4 ǵasyrǵa jatady, al eski ırland tiliniń dálelderi 6 ǵasyrdan beri bar. Irland tiliniń eń alǵashqy tirkelgen túri bizdiń zamanymyzdyń 7-8 ǵasyrlarynda jasalǵan ejelgi ırlandıalyq quqyqtyq mátinderde, Brehon zańdarynda kýálandyrylǵan. Alaıda, 11 ǵasyrǵa qaraı bul til orta ırland tilimenesystyryla bastady.
Qazirgi Irland tili orta ırland tilinen shyqqan jáne ádette eki dıalektke bólinedi: Múnster (Mhýmhaın) jáne konnachta (Konnachta). 19 ǵasyrǵa qaraı Irland tili eldiń kóptegen aımaqtarynda azshylyq tiline aınaldy, biraq ırland tilin úırenýshiler 19 ǵasyrdyń aıaǵy men 20 ǵasyrdyń basynda gel tiliniń qaıta jandanýynyń arqasynda onyń mańyzdylyǵyn arttyrdy. Osy kezeńde ırland tilindegi ádebıetter órkendep, osy tildi úırenýge jáne onymen sóılesýge qyzyǵýshylyq artty.
Sodan beri ana tilinde sóıleıtinderdiń sany ırland tilinde habar taratatyn radıo jáne teledıdar stansıalaryn qurý, ırland tilin bastaýysh jáne orta mektepterdiń oqý baǵdarlamalaryna pán retinde engizý jáne sońǵy jyldary Irland tili men mádenıetine degen qyzyǵýshylyqty jandandyrý arqyly turaqty túrde ósti.

Irland tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Dýglas Haıd (1860-1949): ol 1893 jyly Gael lıgasynyń negizin qalaýshylardyń biri boldy jáne osy taqyrypta birqatar kitaptar jazyp, ırland tilin nasıhattaý úshin tynymsyz jumys jasady.
2. Shon O Lýıng (1910-1985): ol ádebıet pen Irland tili týraly kóp jazǵan aqyn jáne ǵalym, sonymen qatar tildi saqtaý men nasıhattaýdaǵy jetekshi tulǵalardyń biri boldy.
3. Maıre Mhak an Saoı (1920-2018): ol ırland tilinde óz shyǵarmalaryn jazǵan ırlandıalyq aqyn jáne jazýshy boldy. Onyń eń tanymal óleńi "Ceo Draíochta" ("jumbaq tuman") dep atalady.
4. Padreıg Mak Pıaraıs (1879-1916): ol Irlandıanyń kórnekti saıası balýandarynyń biri, sonymen qatar ırland tiliniń jalyndy qorǵaýshysy boldy. Ol 1916 jylǵy Pashadaǵy Irlandıa revolúsıasyn shabyttandyrdy jáne ırland halqynyń óz tilin qalpyna keltirý qabiletine qatty sendi.
5. Braıan O ' Kýıv (1939 jyly týǵan): ol 1997-2011 jyldary qaýymdastyqtar, aýyldyq jerler jáne Galtah isteri mınıstri bolǵan ırlandıalyq saıasatker. Ol galtaht Zańy jáne ırland tilin damytýdyń 20 jyldyq strategıasy sıaqty bastamalardy engizý arqyly ırland tiliniń jandanýyna aıtarlyqtaı úles qosty.

Irland tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Irland tili (gel nemese ırland-gel ústeýi dep te atalady) - birqatar dıalektilerdi qoldanatyn kelt tili. Ol etistik-sýbekt-obekt tártibiniń aınalasynda qurylymdalǵan jáne fleksıalyq morfologıasy joq. Til negizinen sıllabıkalyq, ár sózdiń bastapqy býynyna basa nazar aýdarylady. Qarapaıym jáne kúrdeli ıdeıalardy bildirý úshin etistik jáne ataýly formalardyń keń aýqymy qoldanylady.

Irland tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Til úırenýge batyryńyz. Irlandıa radıosyn tyńdańyz jáne til men onyń aıtylýymen tanysý úshin ırlandıalyq teleshoýlardy kórińiz.
2. Negizderin bilińiz. Irland tiliniń eń kóp taralǵan sózderin, sóz tirkesterin jáne gramatıkalyq erejelerin úırenýden bastańyz. Kirispe sabaqtardyń nemese kitaptardyń kópshiligi muny qamtıdy.
3. Ana tilinde sóıleıtindermen tájirıbe jasańyz. Irland tilindegi sabaqtarǵa baryńyz, sol tilde sóıleıtin adamdarmen tanysyńyz jáne olarmen sóılesýge mashyqtanyńyz. Siz sondaı-aq ırland tilinde sóıleıtindermen sóılesýge bolatyn onlaın talqylaý taqtalaryn nemese chattardy taba alasyz.
4. Kitaptardy, gazetter men jýrnaldardy oqyp, tyńdańyz. Irland tilinde kitap oqý jáne aýdıokitaptardy tyńdaý bul tildiń qalaı dybystalatynyn estýge kómektesedi.
5. Irland mádenıetine degen súıispenshilikti damytyńyz. Eger siz de mádenıetke enseńiz, tildi úırený ońaıyraq bolady. Irland mádenıeti týraly túsinik alý úshin ırland fılmderin kórińiz, ırland ádebıetin oqyńyz jáne ırland mýzykasyn úırenińiz.
6. Jattyǵýdy eshqashan toqtatpańyz. Sońynda, úırengenińizdi umytpaý úshin kún saıyn jattyǵyńyz. Neǵurlym kóp jattyǵý jasasańyz, soǵurlym jaqsy bolasyz!

Aǵylshyn tili álemdegi eń keń taralǵan til bolyp tabylady jáne búkil álemdegi adamdar úshin mádenıetter arasyndaǵy kópir qyzmetin atqarady. Aǵylshyn tiline aýdarý qajettiligi artyp keledi, óıtkeni kóptegen kásiporyndar, úkimetter men uıymdar tildik kedergilerdi jeńetin qarym-qatynastyń qundylyǵyn moıyndaıdy.

Aǵylshyn tiline aýdarý prosesi bir tilde jazylǵan túpnusqa qujatty alýdy jáne ony bastapqy maǵynasyn joǵaltpaı basqa tilge túrlendirýdi qamtıdy. Bul frazany aýdarý sıaqty qarapaıym nemese eki túrli tilde tutas roman nemese korporatıvtik brıfıń jasaý sıaqty qıyn bolýy múmkin.

Aǵylshyn tiliniń aýdarmashylary aýdarmanyń dáldigin qamtamasyz etý úshin ártúrli quraldar men ádisterge súıenedi. Olar eki tildi de tereń bilýi kerek jáne maǵynasy men kontekstiniń núanstaryn dál túsindire bilýi kerek. Sonymen qatar, aǵylshyn tiline aýdarýǵa mamandanǵan lıngvıser mádenı termınologıany, relefti jáne ádet-ǵurypty tereń túsinýi kerek.

Aǵylshyn tiliniń tıimdi aýdarmashysy bolý úshin kóp jyldar boıy oqý men tájirıbe qajet, al kópshiligi akkredıttelgen aýdarmashylar qaýymdastyǵynda nemese ýnıversıtetterde sertıfıkattalǵandy jón kóredi. Bul sertıfıkattaý olardyń tájirıbesin kórsetip qana qoımaıdy, sonymen qatar olardyń jumysynyń kásibı organ belgilegen belgili bir sapa men ónimdilik standarttaryna sáıkes kelýin qamtamasyz etedi. Sertıfıkattaý sonymen qatar aǵylshyn tiliniń aýdarmashylaryna salanyń sońǵy jańalyqtarynan habardar bolýǵa kómektesedi.

Aǵylshyn tiline aýdarý-bul ár túrli ortadan shyqqan adamdarǵa bir-birimen baılanysýǵa jáne ıdeıalar men tájirıbelermen almasýǵa múmkindik beretin qundy daǵdy. Álem barǵan saıyn jahandanýdy jáne ózara baılanysty bolýdy jalǵastyra otyryp, aǵylshyn tiline aýdarý iskerlik, áleýmettik jáne saıası salalardaǵy mańyzdy artyqshylyq bolyp tabylady.

Aǵylshyn tilinde qaı elder sóıleıdi?

Aǵylshyn tili álemniń kóptegen elderinde, sonyń ishinde AQSH, Ulybrıtanıa, Kanada, Avstralıa, Irlandıa, Jańa Zelandıa, Ońtústik Afrıka, Iamaıka jáne basqa da Karıb teńizi men Tynyq muhıty araldarynda keń taralǵan jáne resmı til bolyp tabylady. Aǵylshyn tili Úndistanda, Pákistanda, Fılıppınde jáne Afrıka men Azıanyń kóptegen basqa elderinde resmı til bolyp tabylady.

Aǵylshyn tiliniń tarıhy qandaı?

Aǵylshyn tili barlyq German tilderiniń ortaq atasy protogermannan shyqqan dep esepteletin Batys germandyq tilder otbasynda jatyr. Bul til bizdiń dáýirimizge deıingi 1000-500 jyldar aralyǵynda qazirgi Soltústik Germanıa men Skandınavıa aýmaǵynda damyǵan dep sanalady.
Ol jerden ǵasyrlar boıy birneshe túrli nemis dıalektileri damydy, olardyń keıbireýleri aǵylshyn-frız, eski aǵylshyn jáne eski saksondyqtarǵa aınaldy. Eski aǵylshyn tili shamamen 1150 jylǵa deıin Anglıada sóıleıtin til boldy, ol qazir orta aǵylshyn dep atalatyn tilge aınala bastady. Bul ótpeli kezeń 1066 jyly Norman jaýlap alýy aıasynda qabyldanǵan Fransýz sózderiniń engizilýimen erekshelenedi.
1300 jyldardyń aıaǵynda Choser kezinde Orta aǵylshyn tili Anglıanyń basym tiline aınaldy jáne fransýz jáne latyn tilderiniń yqpalynda boldy. 1500 jyldardyń basynda aǵylshyn tiliniń bul túri búginde erte zamanaýı aǵylshyn tili retinde keńinen tanylǵan jáne qabyldanǵan tilge aınaldy.
Erte zamanaýı aǵylshyn tili búkil álemde birkelki bolǵan joq jáne ony qoldaný ár túrli elder men aımaqtarda ár túrli boldy. Mysaly, alǵashqy Amerıkandyq Aǵylshyn tili 17 ǵasyrda brıtandyq aǵylshyn tilinen aıtarlyqtaı erekshelene bastady.
Búgingi tańda ónerkásiptik revolúsıadan keıin bolǵan aýqymdy mádenı jáne tehnologıalyq ózgeristerge baılanysty aǵylshyn tiline kóptegen jańa sózder men sóz tirkesteri qosyldy. Sonymen qatar, jahandyq komýnıkasıalyq tehnologıalardyń paıda bolýy jáne halyqaralyq saparlardyń kúsheıýi kóptegen neologızmderdiń paıda bolýyna ákeldi. Osylaısha, aǵylshyn tili álemde eń kóp qoldanylatyn tilge aınaldy.

Aǵylshyn tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ýılám Shekspır-aǵylshyn tilindegi eń tanymal dramatýrg, Shekspır búgingi kúnge deıin qoldanylyp kele jatqan myńdaǵan sózder men sóz tirkesterin oılap tapqan.
2. Djeffrı Choser-orta aǵylshyn tilinde jazǵan eń erte belgili avtorlardyń biri, onyń shyǵarmalary tildi standarttaýǵa kómektesken.
3. Semúel Djonson-kóbinese aǵylshyn ádebıetiniń ákesi dep atalady, ol aǵylshyn tiliniń alǵashqy jan-jaqty sózdigin jasady.
4. Djon Mılton-onyń "Joǵalǵan jumaq" epıkalyq poemasy aǵylshyn tilindegi eń yqpaldy poetıkalyq shyǵarmalardyń biri.
5. Ýılám Tındeıl-aǵylshyn reformasıasynyń negizgi qaıratkeri, Ol Injildi óziniń evreı jáne grek derekkózderinen aǵylshyn tiline aýdarǵan alǵashqy adam boldy.

Aǵylshyn tiliniń qurylymy qalaı?

Aǵylshyn tili-analıtıkalyq til, ıaǵnı ol sózderdi jeke túbirlik morfemalarǵa nemese maǵynaly birlikterge bóledi. Ol sóılemdegi sózder arasyndaǵy baılanysty kórsetý úshin gramatıkalyq jynysty nemese aıaqtalýdy emes, sóz tártibin qoldanady. Aǵylshyn tili de sýbekt-etistik-obekt prınsıpi boıynsha sóılemderdi retke keltire otyryp, óte qatań sıntaksıstik qurylymǵa ıe. Sonymen qatar, aǵylshyn tilinde bir zat esimdi sıpattaý úshin birneshe syn esimder qoldanylǵan kezde zat esimderdiń qarapaıym tártibi qoldanylady.

Aǵylshyn tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Jospar quryńyz. Aǵylshyn tilin úırenýge aptasyna qansha saǵat jumsaı alatynyńyzdy jáne ár sabaqqa qansha ýaqyt jumsaǵyńyz keletinin sheshińiz.
2. Negizderden bastańyz. Osy tilde sóıleýdi jáne ony túsinýdi bastaý úshin qajetti negizgi gramatıka men sózdik qoryn úırenińiz.
3. Basyńyzben súńgińiz. Ózińizdi osy tilmen qorshaýdyń joldaryn tabýǵa tyrysyńyz. Fılmder kórińiz, ánder men podkasttardy tyńdańyz, kitaptar men jýrnaldardy aǵylshyn tilinde oqyńyz.
4. Adamdarmen sóılesińiz. Ana tilinde sóıleıtindermen aǵylshyn tilin úırený úshin sóılesý synybyna nemese onlaın qaýymdastyqqa qosylýdy qarastyryńyz.
5. Onlaın kýrstardan ótińiz. Aǵylshyn tilin qurylymdyq jáne qyzyqty túrde úırenýge kómektesetin kóptegen onlaın kýrstar men nusqaýlyqtar bar.
6. Únemi jattyǵý jasańyz. Kún saıyn aǵylshyn tilinde sóıleý jáne jazý jattyǵýlaryna ýaqyt bólińiz. Birneshe mınýt bolsa da, kesteńizdi ustanǵanyńyzǵa jáne jattyǵýdy jalǵastyrǵanyńyzǵa kóz jetkizińiz.