Marathı Eston Aýdarma

Maratı-maratı halqy sóıleıtin úndi-arıı tili, negizinen Úndistannyń Maharashtra shtatynda. Bul Maharashtranyń resmı tili jáne Úndistannyń 22 resmı tiliniń biri. Osylaısha, onyń erekshe kontekstin túsiný úshin marathı tilinde sóıleıtin qaýymdastyqqa jatpaıtyndar úshin naqty aýdarmany qajet etedi.

Kúrdeli gramatıka men keremet sózdik qorynyń arqasynda mátinderdi maratalarǵa aýdarý qıyn bolýy múmkin. Biraq durys kózqaras pen resýrstarmen marathıge aýdarý óte qarapaıym bolýy múmkin.

Kez-kelgen aýdarmanyń mańyzdy bóligi-marathı tájirıbesi bar bilikti mamandardy tabý. Aýdarma kompanıalary kóbinese dıalekt jáne sóılesý aınalymy sıaqty mádenı faktorlardy eskere otyryp, mátinniń maǵynasyn dál jetkize alatyn ana tildi aýdarmashylardy jaldaıdy. Bul túpkilikti nátıjeniń dáldigi men sapasyn qamtamasyz etý úshin óte mańyzdy.

Naqty aýdarma týraly aıtatyn bolsaq, qoldanýǵa bolatyn birneshe tásilder men ádister bar. Mysaly, mashınalyq aýdarma barǵan saıyn tanymal bola bastady, óıtkeni ol negizgi aýdarmalardy tez jáne arzan oryndaý úshin algorıtmderdi qoldanady. Alaıda, bul ádis maratanyń kúrdeliligi men núanstaryna baılanysty durys emes nátıje berýi múmkin.

Ekinshi jaǵynan, adam aýdarmasy senimdirek dep sanalady, óıtkeni ol aýdarmalardyń joǵary sapasyn qamtamasyz etedi. Aýdarmashylar bastapqy jáne maqsatty tildermen tanys bolýy kerek jáne túpnusqa mátinniń maǵynasyn jetkizý úshin eń qolaıly sózderdi tańdaı bilýi kerek. Olar tipti maqsatty tildiń gramatıkalyq normalaryna sáıkes keletin sóılem qurylymyna ózgerister engizýi qajet bolýy múmkin.

Taǵy bir tásil transkreasıa dep atalady, ol mátinniń maǵynasyn jaı aýdarýdan asyp túsedi. Transkrıpsıa mátindi maqsatty tilde qaıta jazýdy, sol habardy uqsas tonmen jáne stılmen jetkizýdi, sondaı-aq bastapqy jáne maqsatty tilder arasyndaǵy mádenı aıyrmashylyqtardy eskerýdi qamtıdy.

Sońynda, túpkilikti aýdarmanyń durystyǵyna kóz jetkizý úshin marathı tasymaldaýshysymen nátıjelerdi qaraý mańyzdy. Bul qujatty jarıalamas buryn kez kelgen qatelerdi anyqtaýǵa múmkindik beredi.

Maratıge aýdarý bastapqyda qıyn bolyp kórinýi múmkin, biraq durys tásilder men quraldarmen ony qarapaıym jáne tıimdi etýge bolady. Tájirıbeli mamandardyń kómegimen siz oqyrmandaryńyzǵa dál jáne joǵary sapaly aýdarmalar beretindigińizge senimdi bola alasyz.

Marathı tilinde qaı elder sóıleıdi?

Maratalar negizinen Úndistanda sóıleıdi, onda ol Maharashtra shtatynyń resmı tili bolyp tabylady, sonymen qatar Goa, Dadra jáne Nagar-Havelı, Damana men Dıý, Karnataka, Telangana, Gýdjarat jáne Chhattısgarh. Sondaı-aq, kórshiles Madhá-Pradesh, Andhra-Pradesh jáne Kerala Shtattarynda, sondaı-aq Karnataka, Tamılnada jáne Abý-Dabıdiń keıbir aýdandarynda kóptegen adamdar sóıleıdi. Marathı sonymen qatar búkil álemde, ásirese Amerıka Qurama Shtattarynda, Kanadada, Izraılde, Birikken Arab Ámirlikterinde, Avstralıada, Sıngapýrda, Jańa Zelandıada, Ońtústik Afrıkada, Saýd Arabıasynda, Katarda jáne Omanda marathı dıasporasynda sóıleıdi.

Marathı tiliniń tarıhy qandaı?

Marathı tili uzaq jáne baı tarıhqa ıe. Ol bizdiń zamanymyzdyń 10 ǵasyrynda Úndistannyń ońtústik-batys Maharashtra shtatynda paıda boldy jáne prakrıttiń eń alǵashqy kýálandyrylǵan tilderiniń biri bolyp tabylady. Marathıde jazylǵan eń alǵashqy jazýlar bizdiń zamanymyzdyń 9 ǵasyryna jatady. 13 ǵasyrǵa qaraı maratı aımaqtyń basym tiline aınaldy.
17-19 ǵasyrlarda Maratha ımperıasy kezinde marathı resmı basqarý tili boldy. Otarshyldyq kezeńinde maratı ádebıet, poezıa jáne jýrnalısıka tiline aınala otyryp, bilimdi jurtshylyq arasynda bedel men tanymaldylyqqa ıe bola bastady. Sodan keıin ol Maharashtradan tys Úndistanǵa taraldy jáne búginde 70 mıllıonnan astam adam sóıleıdi. Maratı qazirgi ýaqytta Úndistan úkimeti resmı til retinde tanyldy.

Marathı tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mahatma Djotırao Shýtt 2. Vınaıak Damodar Savarkar 3. Balshastrı Djambekar 4. Vıshnýshastrı Chıplýnkar 5. Nagnat S. Inamdar

Marathı tiliniń qurylymy qalaı?

Maratı-Hındı, gýdjaratı jáne sanskrıt sıaqty basqa tildermen tyǵyz baılanysty úndi-arıı tilder otbasynyń múshesi. Ol devanagarı shrıftimen jazylǵan jáne basqa úndi tilderine uqsas morfologıa men sıntaksıstiń kúrdeli júıesi bar. Maratı sýbekt-obekt-etistik (SOV) sóz tártibin ustanady jáne predlogtardy emes, keıingi sózderdi qoldanady. Tilde belsendi jáne pasıvti aıyrmashylyqtary bar etistikterdiń, kóńil-kúılerdiń jáne tembrlerdiń ártúrli shaqtary bar.

Marathı tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Maratadan sabaq alyńyz. Kóptegen tildik mektepter marathı sabaqtaryn usynady nemese siz óz daǵdylaryńyzdy úırenýge kómektesetin onlaın oqytýshyny taba alasyz.
2. Marathı tilinde sóıleıtin elge baryńyz. Eger sizde resýrstar bolsa, marathı tilinde sóıleıtin elge barýdy umytpańyz, osylaısha siz osy tilmen jáne onyń sóıleýshilerimen tikeleı tanysa alasyz.
3. Marata radıosyn tyńdańyz jáne Marata teledıdaryn kórińiz. Bul sizdi ártúrli ekpinder men sóıleý mánerlerimen tanystyrady, osylaısha siz tildi tabıǵı túrde úırene alasyz.
4. Maratı kitaptaryn oqyńyz. Sózdik qoryńyzdy keńeıtý jáne tildiń gramatıkasy men sıntaksısimen tanysý úshin qoldanýǵa bolatyn kóptegen Marathı kitaptary bar.
5. Marathıde dostar tabyńyz. Kez - kelgen tildi úırenýdiń eń jaqsy tásilderiniń biri-sol tilde sóıleıtin jańa dostar tabý. Óz daǵdylaryńyzdy jattyqtyrý jáne damytý úshin onlaın jáne jeke marathı tilinde sóıleıtin qaýymdastyqtarmen baılanysyńyz.

Eston tiline aýdarý búkil álemdegi kóptegen kásiporyndardyń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. Eston tilindegi jáne odan alynǵan mátinderdiń kásibı aýdarmalary Estonıadaǵy áleýetti nemese bar tutynýshylar bazasymen baılanysqysy keletin kompanıalarǵa úlken kómek bola alady.

Eston tili-fın tiline jatatyn fın-ýgor tili, ony Estonıa turǵyndarynyń kópshiligi sóıleıdi. Onyń ózindik erekshe sıpattamalary jáne óte aıqyn gramatıkasy bar. Osylaısha, Eston tiline aýdarý úshin tájirıbeli aýdarmashy qajet, ol tildi de, onyń núanstaryn da jaqsy biledi.

Eston tiline aýdarma jobasyn qarastyrǵan kezde qarym-qatynastyń dáldigi men aıqyndylyǵy óte mańyzdy ekenin este ustaǵan jón. Aýdarma túpnusqa habardy dál kórsetýi kerek jáne kez kelgen qateler nemese olqylyqtar múddeli taraptar arasyndaǵy iskerlik qarym-qatynasty qıyndatýy múmkin. Sondyqtan tildi jáne onyń núanstaryn tereń túsinetin ana tilin tartý jaqsy.

Taǵy bir mańyzdy faktor-aýdarym quny. Baǵalar jobanyń jedeldigi, mátin uzyndyǵy, habarlamanyń kúrdeliligi jáne basqa da erekshelikter sıaqty faktorlarǵa baılanysty aıtarlyqtaı ózgeredi. Tańdalǵan aýdarmashynyń senimdi, qabiletti jáne qolaıly baǵamen ekenine kóz jetkizý mańyzdy.

Kásibı aýdarylǵan mátinder Estonıamen baılanysty kez-kelgen bızneste tabysqa jetý úshin, sondaı-aq eldegi klıenttermen jáne seriktestermen berik qarym-qatynas ornatý úshin qajet. Eston tilindegi senimdi aýdarmashy habarlamalar men aqparattyń dál jáne qatesiz berilýin qamtamasyz etýge kómektesedi, bul kez kelgen bıznesti sátti júrgizýdiń kilti bolyp tabylady.

Eston tilinde qaı elder sóıleıdi?

Estonıa tili negizinen Estonıada sóıleıdi, degenmen Latvıa, Amerıka Qurama Shtattary, Kanada jáne Reseıde sóıleýshilerdiń shaǵyn toptary bar.

Eston tiliniń tarıhy qandaı?

Eston tili-Eýropadaǵy eń kóne tilderdiń biri, onyń shyǵý tegi tas dáýirinen bastaý alady. Onyń eń jaqyn týystary-fın jáne vengr tilderi, olardyń ekeýi de Oral tilder otbasyna jatady. Estonıa týraly alǵashqy jazbasha siltemeler 1525 jyly osy tildegi alǵashqy kitap shyqqan 13 ǵasyrdan bastalady.
16 ǵasyrda eston tili nemis tiline kóbirek áser etti, óıtkeni kóptegen nemister Reformasıa kezinde Estonıaǵa kóshti. 19 ǵasyrǵa qaraı eston tilinde sóıleıtinderdiń kópshiligi Reseı ımperıasynyń aımaqqa yqpalynyń artýyna baılanysty orys tilinde azdap sóıleı alady.
Ekinshi dúnıejúzilik soǵys aıaqtalǵannan keıin Estonıa tili Estonıanyń resmı tili bolyp tabylady jáne búkil álem boıynsha mıllıonnan astam adam sóıleıdi. Sońǵy jyldary bul til qaıta órleý dáýirin bastan keshirýde: ony jas urpaq ıgerip, ártúrli tildik kýrstar onlaın rejıminde qol jetimdi.

Eston tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Frıdrıh Robert Felman (1798-1850) – 19 ǵasyrda eston tilin standarttaý boıynsha jumys istegen aqyn jáne lıngvıs.
2. Djeıkob Hert (1839-1907) – Estonıanyń táýelsiz jazý qozǵalysyn basqarǵan pastor jáne lıngvıs.
3. Iohannes Aavık (1880-1973) – Estonıa gramatıkasy men emlesin kodtaǵan jáne standarttaǵan kórnekti lıngvıs jáne gramatık.
4. Iýhan lıev (1864-1913) – eston tilinde kóp jazǵan jáne tildiń damýyna mańyzdy áser etken aqyn jáne ádebıet qaıratkeri.
5. Iaan Kros (1920-2007) – eston tilin zamanaýı, jańashyl túrde qoldanyp, ony 21 ǵasyrǵa jetkizýge kómektesken áıgili prozashy.

Eston tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Eston tili-Oral tilder otbasyna jatatyn aglútınatıvti, birtutas til. Ol morfologıalyq turǵydan kúrdeli qurylymǵa ıe, 14 zat esim, eki shaq, eki aspekt jáne tórt kóńil-kúı júıesi bar. Estondyq etistik júıesi salystyrmaly túrde qarapaıym, úsh konúgasıasy jáne eki daýysy bar. Sóz tártibi óte erkin jáne ár túrli ıkemdi.

Eston tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Negizderdi úırenýden bastańyz. Estonıa alfavıtimen tanysýdan bastańyz jáne áripterdi durys aıtýdy úırenińiz. Alfavıtti bilý kez-kelgen tildiń negizi bolyp tabylady jáne durys sóıleýge senimdi bolýǵa kómektesedi.
2. Tyńdańyz jáne sóıleńiz. Siz estigen dybystar men sózderdi tyńdaý jáne qaıtalaý jattyǵýlaryn bastańyz. Bul sizge tilmen jaqsyraq tanysýǵa jáne aıtylymdy jaqsy túsinýge kómektesedi. Ózińizdi daıyn sezingen kezde, eston tilinde daýystap sóıleýge jattyǵýdy bastańyz, tipti bul tek otbasyńyzben jáne dostaryńyzben bolsa da.
3. Oqyńyz jáne jazyńyz. Estonıa gramatıkasymen tanysyp, eston tilinde qarapaıym sóılemder jaza bastańyz. Qatelikter jiberýden qoryqpańyz! Eston tilindegi kitaptardy, blogtardy jáne maqalalardy oqý da tildi jaqsyraq túsinýge kómektesedi.
4. Tehnologıany qoldanyńyz. Eston tilin jaqsyraq úırený úshin til úırený qoldanbalaryn, podkasttardy jáne beınelerdi paıdalanyńyz. Bul sizdiń sózdik qoryńyzdy keńeıtýge jáne tildi ártúrli kontekste qoldanýdy úırenýge kómektesedi.
5. Ana tilinde sóıleýshimen birge jattyǵyńyz. Eston tilin úırenýdiń tamasha tásili-jelide nemese jeke sóılesetin ana tilin tabý. Qajet bolsa, olardan sizdi túzetýin surańyz jáne jaǵdaıdy qalaı jaqsartýǵa bolatyny týraly Keri baılanys berińiz.