Ҡаҙаҡтар Әрмән Тәржемә итеү

Ҡаҙаҡ теленә тәржемә итеү донъя космополитик булып киткән һайын мөһим процесс булып китә. Донъя баҙарҙары үҫкән һайын ҡаҙаҡ теленә теүәл тәржемә итеү хеҙмәттәренә ихтыяж арта. Ҡаҙаҡ телен башҡа телдәргә тәржемә итеү һәм киреһенсә ҡатмарлы процесс булыуы мөмкин, һәм сифатлы тәржемә итеү өсөн телде һәм уның грамматикаһын, шулай уҡ илдәр араһындағы мәҙәни айырмаларҙы аңлау мөһим.

Ҡаҙаҡ теле төрки теле, Башлыса Ҡаҙағстанда, Шулай уҡ үзбәкстанда, Ҡытайҙа, Ҡырғыҙстанда, Рәсәйҙә һәм башҡа элекке совет республикаларында һөйләшәләр. Быуаттар дауамында уға ғәрәп, фарсы һәм рус телдәре йоғонто яһай. Тел дүрт диалекттан тора: Көньяҡ, Төньяҡ, Көньяҡ-Көнсығыш һәм Көнбайыш. Ниндәй диалектҡа тәржемә ителеүенә ҡарап, ҡайһы бер грамматика һәм ҡулланыу ҡағиҙәләре үҙгәрергә мөмкин. Һөҙөмтәлә тәржемә проектын башлар алдынан һәр диалектты аңлау мөһим.

Бынан тыш, телде ҡабул итеүгә йоғонто яһай алған мәҙәни нюанстарға һиҙгер булыу бик мөһим. Мәҫәлән, формаль тел йыш ҡына эшлекле мәсьәләләрҙе тикшереүҙә ҡулланыла, ә формаль булмаған тел йыш ҡына иркен һөйләшеүҙәрҙә өҫтөнлөклө. Шулай уҡ тәржемәсенең йәшен иҫәпкә алыу мөһим, сөнки йәш тәржемәселәр тиҫтә йылдар элек ҡулланылған иҫке һүҙҙәрҙе йәки фразаларҙы белмәүе мөмкин.

Ниһайәт, тәржемәселәргә улар тәржемә иткән телдең алфавиты һәм яҙыу системаһы менән таныш булыу мөһим. Ҡаҙаҡ теле өс төрлө алфавит менән яҙылған, әммә бөгөн кириллица йыш ҡулланыла. Бынан тыш, телдең үҙ яҙма билдәләре бар, уларҙы тәржемә иткәндә иҫәпкә алырға кәрәк.

Һөҙөмтәлә, ҡаҙаҡ теленә тәржемә итеү телде, уның диалекттарын, мәҙәни нюанстарын һәм алфавитын аңлауҙы талап итә. Был аспекттарҙы иҫәпкә алып, тәржемәселәр юғары сифатлы тәржемәләр бирә ала, улар хәбәрҙе теүәл тапшыра.

Ҡаҙаҡ телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Ҡаҙаҡ теле Ҡаҙағстанда рәсми тел булып тора, Шулай уҡ Рәсәйҙә һәм Ҡытайҙың ҡайһы бер өлөштәрендә, Афғанстанда, Төркиәлә һәм Монголияла һөйләшәләр.

Ҡаҙаҡ теленең тарихы ниндәй?

Ҡаҙаҡ теленең тарихы 1400-се йылдарға барып тоташа, ул Беренсе тапҡыр Үҙәк Азия далаларында йәшәгән күсмә төрки телле ҡәбиләләр араһында яҙма тел булараҡ ҡулланыла. Ҡаҙаҡ телендәге күп һүҙҙәр башҡа төрки телдәрҙән, шулай уҡ фарсы, ғәрәп һәм рус телдәренән алынған тип иҫәпләнә. 18 быуатҡа ҡаҙаҡ теле Ҡаҙағстанда өҫтөнлөклө телгә әйләнә, ә сталин осоронан һуң Ул 1996 йылда Ҡаҙағстандың рәсми теле була. Бөгөн Унда 11 миллиондан ашыу кеше һөйләшә, башлыса Ҡаҙағстанда, Үзбәкстанда һәм Рәсәйҙә.

Ҡаҙаҡ телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Абай Ҡонанбай Улы (18451904) хәҙерге ҡаҙаҡ әҙәбиәтенең Атаһы, шағир һәм философ булараҡ киң билдәле, ул яңы әҙәби стиль индерә һәм телде модернизациялай.
2. Магжан Жумабаев (18661938) яҙыусы һәм педагог, хәҙерге ҡаҙаҡ теленең яҙмаһын стандартлаштыра.
3. Мөхтәр Әүәзов (18971961) совет Ҡаҙағстанының күренекле яҙыусыһы, драматургы һәм беренсе мәғариф министры, хәҙерге ҡаҙаҡ телен кодлаштырыу һәм үҫтереү уға йөкмәтелә.
4. Ғәбит Мөсрәпов (18941937) лингвист, педагог һәм этнограф, ҡаҙаҡ телен үҫтереүгә иртә өлөш индергән.
5. Ерлан Нысанбаев (19031971) Ҡаҙаҡ фәндәр академияһына нигеҙ һалыусы һәм тел реформаторы, ҡаҙаҡ телен модернизациялауға ҙур өлөш индергән.

Ҡаҙаҡ теленең структураһы нисек ҡоролған?

Ҡаҙаҡ теленең структураһы агглютинатив. Был һүҙҙәрҙең морфемалар менән берләшеү юлы менән барлыҡҡа килеүен аңлата, уларҙың һәр береһе бер мәғәнәгә эйә. Ҡаҙаҡ теле шулай уҡ эргатив-абсолютив синтаксисҡа эйә, ул күсмә булмаған һөйләмдең эйәһе һәм күсмә һөйләм объекты бер үк форма менән билдәләнә ала тигәнде аңлата. Телдә шулай уҡ исемдәрҙең туғыҙ килештәре һәм ҡылымдың алты ваҡыты бар.

Ҡаҙаҡ телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Нигеҙҙәрҙе өйрәнеүҙән башлағыҙ. Алфавитты һәм нисек уҡырға, яҙырға һәм һүҙҙәрҙе әйтергә өйрәнегеҙ. 2. Грамматика нигеҙҙәрен һәм һөйләмдәрҙең структураһын өйрәнегеҙ. Һеҙ Интернетта бик күп файҙалы ресурстар таба алаһығыҙ. 3. Ҡаҙаҡ музыкаһын тыңлағыҙ һәм һөйләү теле менән танышыу өсөн ҡаҙаҡ фильмдарын һәм телетапшырыуҙарын ҡарағыҙ. 4. Башҡорт теле уҡытыусыһы йәки уҡытыусыһы менән кәңәшләшегеҙ. Был телдә һөйләшеү һәм ишетеү менән шөғөлләнеү мөһим. 5. Уҡыуығыҙҙы дауам итегеҙ. Телде өйрәнеүгә һәм уны ҡулланыу практикаһына көн һайын бер аҙ ваҡыт бүлеп бирегеҙ. 6. Мәҙәниәткә сумдырылығыҙ. Китап уҡыу, музыка тыңлау һәм ҡаҙаҡ йәшәү рәүеше менән танышыу һеҙгә телде яҡшыраҡ аңларға ярҙам итер.

Әрмән теленә тәржемә хәҙерге донъя баҙарында ҡиммәтерәк була бара. Илдәр бер-береһе менән әүҙемерәк аралашҡан һайын, яҙма тәржемә хеҙмәттәре ҙур һорау менән файҙаланыуы асыҡлана. Әрмән теле-бөтә донъя буйынса 6 миллиондан ашыу кеше һөйләшкән тел, һәм ул төрлө халыҡтарҙың мәҙәниәтенең мөһим өлөшө булып тора. Был уны башҡа илдәрҙәге ҡулланыусылар менән аралашырға ярҙам итеүсе ҡиммәтле бизнес ҡоралы итә.

Әрмән теленә тәржемә хеҙмәттәренең талап ителеүенең бер сәбәбе-уларҙың илдәр һәм телдәр араһындағы коммуникация өҙөклөктәрен еңеп сығыу һәләте. Әрмәнстан Европа Менән Азия араһындағы киҫешкән урында урынлашҡан, тимәк, ул йыш ҡына төрлө мәҙәниәттәр һәм телдәр менән киҫешә. Тел үҙе лә бик үҙенсәлекле, был уны күрше телдәрҙән еңел айырып була. Был тапшырылған хәбәрҙәрҙең маҡсатлы аудиторияға теүәл еткерелеүен тәьмин итергә ярҙам итә.

Уның мәҙәни әһәмиәтенә өҫтәп, әрмән телен аралашыу теле булараҡ ҡулланыуҙың да бик күп практик өҫтөнлөктәре бар. Был еңел яраҡлаштырыла торған тел, уны төрлө шарттарҙа ҡулланырға мөмкин. Бынан тыш, был өйрәнеү өсөн сағыштырмаса ябай тел, тимәк, минималь тел тәжрибәһе булған кешеләр барыбер был телде ҡулланыуҙа бик уңышлы була ала. Бынан тыш, башҡа ҡайһы бер телдәрҙән айырмалы рәүештә, әрмән теленең оҙон яҙма тарихы бар, тимәк, тел өйрәнеүселәргә ярҙам итә алған күп кенә баҫма материалдар һәм ресурстар бар.

Ниһайәт, әрмән тәржемәселәре ҙур тәжрибәгә һәм ышаныслылыҡҡа эйә. Телдең популярлығы үҫкән һайын тәржемә өлкәһендә профессионалдар һаны ла арта. Күп тәржемәселәр билдәле бер өлкәләрҙә махсуслаша, тимәк, предприятиелар үҙҙәренең ихтыяждарына тап килгән тәржемәсе таба ала. Телдең нескәлектәрен аңлау тәжрибәһе был тәржемәселәрҙе үҙҙәренә таныш булмаған телдә үҙ хәбәрен теүәл еткерергә теләгән компаниялар өсөн ҡиммәтле итә.

Дөйөм алғанда, әрмән теленә тәржемә халыҡ-ара кимәлдә бизнес алып барған предприятиелар, учреждениелар һәм шәхси кешеләр өсөн бик ҡиммәтле актив булып тора. Был аралашыу өсөн күп мөмкинлектәр асыу ғына түгел, ә мәҙәниәттәр һәм милләттәр араһында мәҙәни күпер булып хеҙмәт итә. Глобалләшеү үҫкән һайын әрмән тәржемәселәренә һәм тәржемә хеҙмәттәренә ихтыяж арта барасаҡ.

Әрмән телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Әрмән теле Әрмәнстанда һәм Таулы Ҡарабахта рәсми тел булып тора. Был телдә шулай уҡ күп илдәрҙәге әрмән диаспораһы вәкилдәре һөйләшә, шул иҫәптән Рәсәй, Ҡушма Штаттар, Ливан, Франция, Грузия, Сүриә, Иран һәм Төркиә.

Әрмән теленең тарихы ниндәй?

Әрмән теленең боронғо тарихы бар, ул беҙҙең эраға тиклем 5 быуат башына барып тоташа, ул саҡта ул тәүге тапҡыр боронғо әрмән формаһында яҙылған була. Был боронғо һаҡланып ҡалған һинд-европа телдәренең береһе һәм Әрмәнстан Республикаһының рәсми теле булып тора. Тел Әрмән батшалығы һәм уның мәҙәниәте йоғонтоһонда була, һәм уның күп кенә терминдары әле лә ҡулланыла.
Быуаттар дауамында тел бер нисә эволюция кисерә, шулай уҡ грек, латин, фарсы һәм төрөк телдәре йоғонтоһонда була. 19 быуатта әрмән теле байтаҡ яңырыу кисерә, сөнки ул ваҡыттағы ғалимдар бөтә әрмән диаспораһында һәм унан ситтә ҡулланыла алырлыҡ стандартлаштырылған версия төҙөү өҫтөндә ныҡышмалы эшләй.
Бөгөн был телдә 8 миллионға яҡын кеше һөйләшә, һәм ул Аҡш, Канада, Германия, Франция һәм Рәсәйҙәге күп кенә әрмән общиналарының төп теле булып тора. Ул шулай уҡ бер нисә христиан конфессияһында литургик тел булараҡ ҡулланыла.

Әрмән телен өйрәнеүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Месроп Маштоц әрмән алфавитын булдырыусы 2. Мовсес Хоренаци әрмән тарихы һәм әҙәбиәте пионеры 3. Овес Туманян шағир, прозаик һәм йәмәғәт эшмәкәре 4. Григор Нарекаци 9 быуат шағиры-мистик 5. Мкртич Нагаш хәҙерге әрмән әҙәбиәтенең тәүге яҙыусыларының береһе

Әрмән теленең структураһы нисек ҡоролған?

Әрмән теленең структураһы агглютинатив, йәғни ул һүҙҙәрҙе үҙгәртеү һәм грамматик үҙенсәлектәрҙе белдереү өсөн аффикстар йәки суффикс рәүешендәге приставкалар ҡуллана. Структураһы буйынса әрмән теле һинд-европа телдәре ғаиләһенең башҡа телдәренә оҡшаш. Унда исемдәрҙең, ҡылымдың ауышлыҡтарының һәм ваҡытының күп килештәре, шулай уҡ күп һанлы алмаштар һәм ҡылым формалары бар. Әрмән теле шулай уҡ тартынҡыларҙың киң мутация системаһына эйә.

Әрмән телен нисек дөрөҫ өйрәнергә?

1. Әрмән теленең яҡшы курсын табығыҙ. Онлайн-курс йәки курс эҙләгеҙ, әгәр һеҙ уны үҙегеҙ менән бергә таба алаһығыҙ. Курс грамматика нигеҙҙәрен, һөйләмдәр структураһын һәм һүҙлек запасын үҙ эсенә ала.
2. Әрмән телен өйрәнеүгә тотоноғоҙ. Әрмән фильмдарын һәм телешоуҙарын ҡарағыҙ, әрмән музыкаһын тыңлағыҙ, әрмән китаптарын һәм гәзиттәрен уҡығыҙ һәм әрмән телле кешеләр менән әңгәмәләр алып барырға тырышығыҙ.
3. Күнегеү, күнегеү, күнегеү. Хаталар яһауҙан ҡурҡмағыҙ, был-өйрәнеүҙең берҙән-бер юлы. Көн һайын әрмән телендә күнекмәләр үткәреү өсөн ваҡыт бүлеп бирегеҙ, хатта был бер нисә минутҡа ғына булһа ла.
4. Онлайн ресурстарҙы ҡулланма итеп ҡулланығыҙ. Интернетта бик күп ресурстар бар, улар һеҙгә әрмән телен өйрәнергә ярҙам итәсәк. Телде уҡытыуға арналған веб-сайттар һәм форумдар, шулай уҡ файҙалы ҡушымталар һәм подкастар эҙләгеҙ.
5. Белемдәрегеҙҙе тикшереү өсөн карточкалар ҡулланығыҙ. Әрмән һүҙлегенән һүҙҙәр менән карточкалар төҙөгөҙ һәм даими рәүештә үҙегеҙҙең прогрессығыҙҙы баһалау өсөн үҙегеҙҙе тикшерегеҙ.
6. Башҡа уҡыусылар менән һөйләшегеҙ. Башҡа кешеләр менән аралашығыҙ, улар шулай уҡ әрмән телен өйрәнә, онлайн йәки шәхсән. Шул уҡ телде өйрәнгән кеше менән аралашыу һеҙгә мотивация һәм ҡатнашыуҙы һаҡлап ҡалырға ярҙам итә ала.