Galısıa Polák Aýdarma

Galıs tilinen aýdarma: biregeı Pıreneı tilin ashý

Galısıa-Ispanıanyń soltústik-batys aımaǵynan jáne Portýgalıanyń Galısıa dep atalatyn ońtústik-batys aımaǵynan shyqqan jáne Terra de Santágo (Áýlıe Djeıms jerleri) dep atalatyn roman tili. Sondaı-aq, ony Pıreneı túbeginiń basqa bólikterindegi keıbir sheteldik galısıalyqtar aıtady. Óziniń erekshe dıalektileri men Santágo-de-Kompostelaǵa aparatyn ortaǵasyrlyq qajylyq jolymen baılanysy arqyly Galısıa ǵasyrlar boıy erekshe mádenıet pen ózindik erekshelikpen baılanysty boldy.

Galısıa-Galısıa mádenıetin baǵalaǵysy keletinder úshin óte mańyzdy til, óıtkeni kóptegen jazýshylar, aqyndar men tanymal ánder osy tilde jazylǵan. Sondyqtan dúnıe júzindegi kóptegen adamdar úshin bul tildi túsiný mańyzdy. Osy sebepti sońǵy jyldary Galısıa tilinen orys tiline aýdarmalarǵa suranys artty.

Kásibı galısıalyq aýdarmashylar mátinniń maǵynasyn dál jetkizý úshin bastapqy jáne aýdarylǵan tildi tereń bilýi kerek, sonymen qatar tildiń mádenı fonymen tanys bolýy kerek. Olar tildiń negizgi uǵymdaryn, órnekterin jáne jargon termınderin anyqtaı alýy kerek, sonymen qatar qorytyndy aýdarmadaǵy órnekterdiń ózektiligin qamtamasyz etýi kerek.

Dástúr boıynsha, qujattar men mátinderdi Galısıa tiline nemese odan aýdarý kóbinese tildi arnaıy túsinýdi qajet etetin kúrdeli jumys boldy. Alaıda, tehnologıanyń damýymen osy tilge mamandandyrylǵan jáne adam men mashınalyq aýdarmalardy qamtamasyz etetin aýdarma qyzmetteriniń sany artyp keledi.

Qyzmet provaıderin tańdaǵanda, galısıadan aýdarma tájirıbesi bar adamdy, sondaı-aq tildiń ártúrli dıalektilerin jaqsy biletin adamdy tańdaý mańyzdy. Kásibı aýdarmashylar tildi tereń túsinedi jáne kóbinese qatelikterge beıim mashınalyq aýdarmaǵa qaraǵanda senimdi aýdarmany qamtamasyz ete alady.

Jalpy, sapaly aýdarma qyzmetterin izdeý kezinde galısıadan dál jáne kásibı aýdarmalardy usyna alatyn senimdi jetkizýshini tabý úshin zertteý júrgizý mańyzdy. Osylaısha siz Galıch mádenıetin jáne olardyń erekshe tilin baǵalaı alasyz.

Galısıa tilinde qaı elder sóıleıdi?

Galısıa-Ispanıanyń soltústik-batysyndaǵy Galısıa avtonomdy qaýymdastyǵynda sóıleıtin roman tili. Sondaı-aq, Ispanıanyń basqa bólikterindegi, sondaı-aq Portýgalıa men Argentınanyń keıbir bólikterindegi keıbir ımıgranttar qaýymy sóıleıdi.

Galısıa tiliniń tarıhy qandaı?

Galısıa tili-Ispanıanyń soltústik-batysynda 2 mıllıonnan astam adam sóıleıtin portýgal tilimen tyǵyz baılanysty roman tili. Ol 12 ǵasyrda Kastılıa men Leon hrıstıan patshalyqtary arasynda bólingen ortaǵasyrlyq Galısıa patshalyǵynan bastaý alady. Til 19-20 ǵasyrlarda standarttaý jáne modernızasıalaý prosesinen ótti, nátıjesinde "standartty Galısıa" nemese "Galısıa-portýgal"dep atalatyn resmı standartty til jasaldy. Bul tildi 1982 jyldan bastap Ispanıa memleketi resmı túrde moıyndady jáne Galısıa avtonomıalyq aımaǵynda ıspan tilimen birge resmı bolyp tabylady. Bul til álemniń birneshe elderinde, ásirese Argentına, Brazılıa, Ýrýgvaı, Meksıka jáne Venesýela sıaqty Latyn Amerıkasy elderinde sóıleıdi.

Galısıa tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Rozalıa De Kastro (1837-1885): galısıadaǵy eń tanymal aqyndardyń biri bolyp sanalady.
2. Ramon Otero Pedraıo (1888-1976): jazýshy, lıngvıs jáne mádenı qaıratker, ol "Galısıa tiliniń ákesi"retinde tanymal.
3. Alfonso h El Sabıo (1221-1284): Kastılıa men Leon koroli, ol Galısıa tilinde mátinder jazdy jáne onyń ádebı dástúrin damytýda mańyzdy ról atqardy.
4. Manýel Kýrros Henrıkes (1851-1906): Galısıanyń qazirgi Qaıta órleý dáýirine jatqyzylǵan aqyn jáne prozashy.
5. Marıa Vıktorıa Moreno (1923-2013): qazirgi Galısıa tilinde jazbasha sóıleýdiń jańa standartyn jasaǵan jáne onyń evolúsıasy týraly ártúrli eńbekter jarıalaǵan lıngvıs.

Galısıa tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Galısıa qurylymy ıspan, Katalan jáne portýgal sıaqty basqa roman tilderine uqsas. Onyń sýbekt-etistik-obekt sózderiniń reti bar jáne ótkendi, búgindi jáne bolashaqty kórsetý úshin etistik shaqtarynyń jıyntyǵyn paıdalanady. Zat esimderdiń Jynysy (erkek nemese áıel), al syn esimder olar sıpattaıtyn zat esimderge sáıkes keledi. Ústeýlerdiń eki túri bar: minez-qulyqty bildiretinder jáne ýaqytty, oryndy, jıilikti jáne sandy bildiretinder. Tilde kóptegen esimdikter, predlogtar men jalǵaýlar bar.

Galısıany eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizgi sózder men sóz tirkesterin úırenińiz: sálemdesý, ózińizdi tanystyrý, adamdarmen tanysý jáne qarapaıym áńgimelerdi túsiný sıaqty negizgi sózder men sóz tirkesterin úırenýden bastańyz.
2. Gramatıkalyq erejelerdi úırenińiz: negizderdi meńgergennen keıin, etistikterdiń konúgasıasy, shaq, baǵynyńqy formalar jáne t.b. sıaqty kúrdeli gramatıkalyq erejelerdi úırenýdi bastańyz.
3. Kitaptar men maqalalardy oqyńyz: Galısıa tilinde jazylǵan kitaptardy nemese maqalalardy alyńyz jáne oqyńyz. Bul sózdik qoryńyzdy jáne aıtylý sezimin damytýǵa kelgende shynymen kómektesedi.
4. Ana tilinde sóıleıtinderdi tyńdańyz: galısıalyq podkasttardy nemese beınelerdi tyńdańyz, fılmder men teleshoýlardy kórińiz nemese jattyǵý úshin basqa adamdy tabyńyz.
5. Sóıleńiz, sóıleńiz, sóıleńiz: úırenýdiń eń jaqsy tásili-múmkindiginshe sóıleý tilin úırený. Dosyńyzben nemese jalǵyz bolsańyz da, naqty áńgimelerde bilgenderińizdi qoldanýǵa tyrysyńyz.

Polák tili-negizinen Polshada sóıleıtin slaván tili, bul ony eldegi eń kóp sóıleıtin tilge aınaldyrady. Bul poláktardyń Ana tili bolǵanymen, Ortalyq Eýropada jáne Amerıka Qurama Shtattarynyń bólikterinde turatyn kóptegen basqa azamattar da polák tilinde sóıleıdi. Nátıjesinde polák tiline aýdarma qyzmetteri tanymal bola bastady, óıtkeni mádenı kedergilerge qaramastan bıznestiń naqty qarym-qatynas qajettiligi artyp keledi.

Polák tilin ana tilinde sóılemeıtinder úırený qıyn bolýy múmkin, biraq tájirıbeli aýdarmashyny izdeý kezinde este saqtaý kerek birneshe negizgi jaıttar bar. Birinshiden, siz paıdalanýdy josparlap otyrǵan jeke tulǵanyń nemese Agenttiktiń polák tiline aýdarý tájirıbesi bar ekenine kóz jetkizińiz. Bul sizdiń habarlamańyzdyń múmkindiginshe naqty jáne dál jetkizilýin qamtamasyz etedi. Sondaı-aq aýdarmashynyń polák jáne aýdarma tilin múmkindiginshe erkin meńgergenine kóz jetkizý mańyzdy.

Sonymen qatar, aýdarmashynyń tildiń mádenıeti men núanstarymen tanys bolýy mańyzdy. Mysaly, belgili bir sózder nemese sóz tirkesteri ártúrli kontekste ártúrli maǵynaǵa ıe bolýy múmkin, sondyqtan názik aıyrmashylyqtardy túsinetin sarapshynyń bolýy sizdiń habarlamańyzdyń dál jetkizilýin qamtamasyz etýge kómektesedi.

Sońynda, polák tiline aýdarma qyzmetteriniń qunyn eskerý mańyzdy. Kez-kelgen qyzmet sıaqty, shyǵyndar materıaldyń túrine, mátinniń kúrdeliligine jáne qajetti merzimge baılanysty ózgerýi múmkin. Aqshanyń eń jaqsy qunyn alǵanyńyzǵa kóz jetkizý úshin ár túrli jetkizýshilerdiń baǵalaryn salystyrýdy umytpańyz.

Qorytyndylaı kele, polák tili dáldik pen aıqyndyqty qamtamasyz etý úshin tájirıbeli aýdarmashynyń qyzmetin qajet etetin kúrdeli jáne núanstyq til ekenin atap ótken jón. Agenttikti nemese aýdarmashyny tańdaǵanda, olardyń tájirıbesin, tildi erkin meńgerýin jáne mádenıetti túsinýin, sondaı-aq olardyń qyzmetteriniń qunyn eskerýdi umytpańyz. Osylaısha, sizdiń habarlamańyz dál jáne tıimdi aýdarylatynyna senimdi bola alasyz.

Polák tilinde qaı elder sóıleıdi?

Polák tili negizinen Polshada sóıleıdi, biraq ony Belarýssıa, Chehıa, Germanıa, Vengrıa, Lıtva, Slovakıa jáne Ýkraına sıaqty basqa elderde de estýge bolady.

Polák tiliniń tarıhy qandaı?

Polák-cheh jáne Slovak tilderimen birge lehıt kishi tobynyń úndieýropalyq tili. Ol eń jaqyn kórshilerimen, Chehıamen jáne Slovakıamen tyǵyz baılanysty. Polák tili-batys slaván tobynyń eń kóp taralǵan tili, ony búkil álem boıynsha shamamen 47 mıllıon adam sóıleıdi.
Polák tili týraly eń alǵashqy jazbasha eskertý bizdiń zamanymyzdyń 10 ǵasyryna jatady, degenmen keıbireýler ony 7 nemese 8 ǵasyrlarda sóılegen bolýy múmkin dep sanaıdy. Orta ǵasyrlarda bul elderden adamdardyń kelýine baılanysty tilge latyn, nemis jáne vengr tilderi qatty áser etken keıbir ózgerister boldy.
Polák tiliniń qazirgi túri 16 ǵasyrda, sol kezde úlken kúsh pen yqpalǵa ıe bolǵan katolık shirkeýiniń yqpalyna baılanysty til standarttaý kezeńinen ótken kezde paıda boldy. 18 ǵasyrdyń aıaǵynda Polshanyń bólinýinen keıin bul tilge orys jáne nemis tilderi odan ári áser etti, óıtkeni eldiń ár túrli bólikteri olardyń baqylaýynda boldy.
Polák tili 1918 jyly táýelsizdigin qalpyna keltirdi, sodan beri ol qazirgi tilge aınaldy. Til kóptegen jańa sózdermen damı berdi, al leksıka fransýz jáne aǵylshyn sıaqty basqa tilderdegi sózderdi qosý arqyly keńeıdi.

Polák tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ian Kohanovskıı (1530-1584): Polshanyń ulttyq aqyny sanalǵan Kohanovskıı qazirgi polák tiline úlken úles qosty, jańa sózder, ıdıomalar engizdi, tipti halyqtyń aýyzeki tilinde tutas óleńder jazdy.
2. Ignatıı Krasıskıı (1735-1801): Krasıskıı polák aǵartýshylyǵynyń kórnekti aqyny, satırıgi jáne dramatýrgi boldy. Ol latyn tilinde de, polák tilinde de óleńder jazdy, polák tiline kóptegen maqal-mátelder engizdi.
3. Adam Mıskevıch (1798-1855): Mıskevıchti kóbinese "polák aqyndarynyń hanzadasy"dep ataıdy. Onyń shyǵarmalary polák tili men ádebıetiniń damýyna úlken úles qosty.
4. Stanıslav Vyspánskıı (1869-1907): Vyspánskıı óner men ádebıettegi "jas Polsha" qozǵalysynyń negizgi qaıratkeri boldy. Ol polák tilinde kóp jazdy jáne polák jazýshylarynyń keıingi urpaqtaryna úlken áser etken erekshe ádebı stıldi damytty.
5. Cheslav Mılosh (1911-2004): Mılosh ádebıet boıynsha Nobel syılyǵynyń laýreaty boldy. Onyń jumysy polák tili men mádenıetin shetelde tanymal etýde mańyzdy ról atqardy. Ol sondaı-aq jazýshylardyń jas býynyn polák ádebıetinde buryn-sońdy bolmaǵan taqyryptardy zertteýge shaqyrdy.

Polák tiliniń qurylymy qalaı?

Polák tili-slaván tili. Ol úndieýropalyq otbasyna jatady jáne batys slaván tilder tobyna jatady. Tildiń ózi úsh negizgi dıalektke bólinedi: malopolskıı, velıkopolskıı jáne mazoves. Bul dıalektilerdiń árqaısysynyń ózindik aımaqtyq kishi dıalektileri bar. Polák tili-sóılemderdi qurý úshin jaǵdaılardy, urpaqtardy jáne ýaqyttardy qoldanatyn joǵary ıkemdi til. Sózderdiń reti ıkemdi jáne kóbinese sıntaksıs emes, kontekstpen anyqtalady. Sonymen qatar, polák tilinde sózderdi qurýda qoldanylatyn daýyssyz, daýysty jáne ekpinniń baı júıesi bar.

Polák tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz: negizgi sózdik pen aıtylymdy úırenińiz. Jaqsy polák oqýlyǵyn nemese amalı Klestiń "polák negizderi" sıaqty gramatıkaǵa arnalǵan onlaın kýrsty alyńyz.
2. Aıtylymmen tanysyńyz: polák tilinde sóıleıtinderdi tyńdap, daýystap aıtýǵa mashyqtanyńyz.
3. Mýltımedıalyq oqytý quraldaryn qoldanyp kórińiz: polák tilin úırenýge kómektesetin podkasttardy, beınelerdi jáne kompúterlik baǵdarlamalardy paıdalanyńyz.
4. Aǵylshyn tilinen aýdarmadan aýlaq bolyńyz: bul ońaıyraq bolyp kóringenimen, eger siz asosıasıalar qurýǵa jáne sózderdi qurýǵa tyryssańyz, kúsh-jigerińizden kóbirek paıda kóresiz.
5. Únemi jattyǵý jasańyz: kúnine kem degende 30 mınýt polák tilin úırenýdi ádetke aınaldyryńyz.
6. Kóńil kóterý: polák tilimen almasýǵa qosylyńyz, polák fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, polák kitaptary men jýrnaldaryn oqyńyz nemese áleýmettik jelilerde ana tilinde sóıleıtindermen sóılesińiz.
7. Basyńyzdy batyryńyz: eger siz muny isteı alsańyz, polák tilinde sóıleıtin elde ómir súrýge eshteńe jetpeıdi. Neǵurlym kóp batyrsańyz, tildi tezirek meńgeresiz.