Grek Armán Aýdarma

Ejelgi lıngvısıkalyq salalardyń biri retinde grek tilinen aýdarma ǵasyrlar boıy komýnıkasıanyń mańyzdy bóligi boldy. Grek tiliniń uzaq tarıhy bar jáne qazirgi tilderge aıtarlyqtaı áser etedi, bul ony halyqaralyq qarym-qatynastyń mańyzdy elementine aınaldyrady. Grek tilinen aýdarmashylar mádenıetter arasyndaǵy alshaqtyqty joıýda jáne mátinniń maǵynasyn dál kórsetýde sheshýshi ról atqarady.

Grek tilinen aýdarma ádette jańa grek tilinen basqa tilge aýdarylady. Bul sonymen qatar Birikken Ulttar Uıymynda jáne basqa halyqaralyq uıymdarda qoldanylatyn eń kóp taralǵan tilderdiń biri. Nátıjesinde grek tilinen aýdarmashylarǵa suranys artyp keledi.

Grek tili-kóptegen aımaqtyq jáne tarıhı varıasıalary bar keremet kúrdeli til. Nátıjesinde tájirıbeli aýdarmashylar mátinniń boljamdy maǵynasyn dál jetkizý úshin durys sózderdi tańdaı bilýi kerek. Sonymen qatar, olar aýdarmalarynyń ózekti jáne maǵynaly bolyp qalýyn qamtamasyz etý úshin grek tilin qoldaný evolúsıasy týraly habardar bolýy kerek.

Tildiń qyr-syryn túsinýden basqa, aýdarmashylar túpnusqa mátinniń úni men konotasıasyn jaqsyraq jetkizý úshin jargon jáne ıdıomalar sıaqty ártúrli mádenı aspektilermen tanys bolýy kerek. Kontekstke baılanysty keıbir sózder bir tilde ekinshi tilge qaraǵanda múldem basqa maǵynaǵa ıe bolýy múmkin.

Jalpy, grek tilinen jaqsy aýdarmashy tabysty Halyqaralyq joba men qymbat túsinbeýshilik arasyndaǵy aıyrmashylyqty jasaı alady. Aýdarmashyny jaldaý kezinde kásiporyndar grek tiliniń núanstaryn, sondaı-aq kez-kelgen aımaqtyq dıalektilerdi túsinetin tájirıbeli mamanmen jumys jasaıtyndyǵyna kóz jetkizýi kerek.

Saıyp kelgende, grek tilinen aýdarý – durys oryndalǵan kezde – jahandyq ekonomıkada tabysqa jetýdiń keremet qundy quraly. Tıisti seriktespen kásiporyndar olardyń Joldaýy dál beriletinine senimdi bola alady, bul olarǵa mádenı aıyrmashylyqtardy jeńýge jáne tıimdi halyqaralyq yntymaqtastyqtyń paıdasyn kórýge múmkindik beredi.

Qaı elder grek tilinde sóıleıdi?

Grek-Gresıa men Kıprdiń resmı tili. Sondaı-aq, Albanıa, Bolgarıa, Soltústik Makedonıa, Rýmynıa, Túrkıa jáne Ýkraınadaǵy shaǵyn qaýymdastyqtar sóıleıdi. Grek tilinde búkil álem boıynsha, sonyń ishinde Amerıka Qurama Shtattary, Avstralıa jáne Kanada boıynsha kóptegen sheteldikter men dıasporalar qaýymdastyqtary sóıleıdi.

Grek tiliniń tarıhy qandaı?

Grek tiliniń uzaq jáne baı tarıhy bar, ol Mıken dáýirinen (b.z. d. 1600-1100 jj.), ol ellındik tildiń alǵashqy túri bolǵan kezden bastalady. Ejelgi grek tili úndieýropalyq tilder otbasynyń tarmaǵy boldy jáne barlyq zamanaýı eýropalyq tilderdiń negizi bolyp sanalady. Ejelgi grek tilinde jazylǵan eń alǵashqy ádebıet bizdiń dáýirimizge deıingi 776 jyly poezıa men áńgimeler túrinde paıda bola bastady. Klasıkalyq kezeńde (b.z. d. 5-4 ǵasyrlar) grek tili jetildirilip, qazirgi grek tiliniń negizi bolyp tabylatyn óziniń klasıkalyq formasyna ıe boldy.
Grek tilinde bizdiń eramyzdyń 5 ǵasyryna deıin qandaı da bir túrde sóıledi, ol kóptegen jaǵdaılarda demotıkalyq túrge kóshti, ol áli kúnge deıin Gresıanyń resmı tili retinde qoldanylady. Vızantıa dáýirinde (b.z. 400-1453 jj.) Shyǵys Rım ımperıasyndaǵy negizgi til Grek tili boldy. Vızantıa ımperıasy qulaǵannan keıin grek tili quldyraý kezeńin bastan ótkerdi. Tek 1976 jyly grek tili resmı túrde eldiń resmı tiline aınaldy. Búgingi tańda grek tili Eýropadaǵy eń kóp taralǵan tilderdiń biri bolyp tabylady, onyń sóıleýshileri 15 mıllıonǵa jýyq.

Grek tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Gomer-grek tili men ádebıetiniń atasy bolyp sanalady, onyń "Ilıada" jáne "Odısseıa" epostary batys ádebıetiniń negizgi shyǵarmalary bolyp tabylady.
2. Platon - ejelgi fılosof grek tiline jańa ıdeıalardy, sózder men termınderdi engizgen.
3. Arıstotel-ol fılosofıa men Ǵylym týraly óziniń týǵan grek tilinde kóp jazyp qana qoımaı, keıbireýler ony tildi birinshi bolyp kodıfıkasıalady dep sanaıdy.
4. Gıppokrat-medısınanyń atasy retinde belgili, ol medısınalyq termınologıaǵa úlken áser etip, grek tilinde kóp jazdy.
5. Demosfen-bul uly spıker kóptegen sóıleýlerdi, sóıleý burylystaryn jáne basqa da shyǵarmalardy qosa alǵanda, grek tilinde Muqıat jazdy.

Grek qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Grek qurylymy óte ózgermeli, ıaǵnı sózder sóılemdegi róline qaraı pishinin ózgertedi. Mysaly, zat esimder, syn esimder men esimdikter sandy, jynysty jáne jaǵdaıdy kórsetý úshin eńkeıýi kerek. Etistikter ýaqytty, daýysty jáne kóńil-kúıdi bildirý úshin jalǵanady. Sonymen qatar, sózderdegi býyndar jıi kezdesetin kontekstke baılanysty ártúrli ózgeristerge ushyraıdy.

Grek tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Grek tiliniń jaqsy negizgi kýrsyn satyp alyńyz: grek tiliniń jaqsy kirispe kýrsy sizge til týraly jalpy túsinik beredi jáne gramatıka, aıtylý jáne sózdik sıaqty negizderdi úıretedi.
2. Alfavıtti este saqtańyz: grek alfavıtin úırený-grek sózderi men sóz tirkesterin túsinýdiń alǵashqy qadamy. Bas áripterdi de, kishi áripterdi de úırenip, aıtylymǵa mashyqtanyńyz.
3. Jalpy sózder men sóz tirkesterin úırenińiz: eń kóp taralǵan grek sóz tirkesteri men sóz tirkesterin tabýǵa tyrysyńyz. Buǵan sálemdesý jáne "Sálemetsiz be", "qosh bol", "ótinemin", "rahmet", "ıá" jáne "joq"sıaqty paıdaly sózder kiredi.
4. Grek mýzykasyn tyńdańyz: grek mýzykasyn tyńdaý tildiń aıtylýyn, rıtaǵyn jáne ıntonasıasyn meńgerýge kómektesedi. Bul sizge tildi úırenýdiń organıkalyq ádisin usynady, óıtkeni ol sizdi naqty áńgimeler men jaǵdaılarmen tanystyrady.
5. Ana tilinde sóıleýshimen jattyǵý: eger siz grek tilinde sóıleıtin adamǵa qol jetkize alsańyz, onymen tildi jattyqtyrý óte mańyzdy. Daýystap aıtý jáne grek tilinde sóılesý sizge tildi tez úırenýge jáne jibergen qatelikterińizdi túzetýge múmkindik beredi.
6. Tildik sabaqtarǵa jazylyńyz: eger siz grek tilinde sóıleıtin adamǵa qol jetkize almasańyz, tildik sabaqtarǵa jazylý - tildi úırenýdiń tamasha tásili. Sizdi bir qaıyqta sizben birge júrgen adamdar qorshap alady jáne bul sizge tájirıbe jasaýǵa jáne til týraly suraqtar qoıýǵa múmkindik beredi.
7. Grek ádebıetin oqyńyz: klasıkalyq jáne zamanaýı grek ádebıetin oqý Sizge til týraly túsinik beredi jáne onyń núanstaryn tereńirek túsinýge múmkindik beredi.
8. Grek fılmderi men teleshoýlaryn qarańyz: grek fılmderi men teleshoýlaryn kórý sizdi kúndelikti áńgimede tilmen tanystyrady, osylaısha siz onyń qalaı sóıleıtinin túsine bastaı alasyz.
9. Gresıaǵa saıahat jasańyz: tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili-mádenıet pen qorshaǵan ortaǵa ený. Gresıaǵa barý sizge kúndelikti ómirde tildi úırenýge jáne aımaqtyq dıalektilermen tanysýǵa múmkindik beredi.

Armán tiline aýdarma qazirgi álemdik naryqta barǵan saıyn qundy bola túsýde. Elder bir-birimen belsendi qarym-qatynas jasaı otyryp, jazbasha aýdarma qyzmetteri úlken suranysqa ıe ekeni belgili boldy. Armán tili-búkil álem boıynsha 6 mıllıonnan astam adam sóıleıtin til jáne ol kóptegen ártúrli halyqtar mádenıetiniń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. Bul ony basqa elderdegi tutynýshylarmen baılanys ornatýǵa kómektesetin qundy bıznes quralyna aınaldyrady.

Armán tiline aýdarma qyzmetteriniń suranysqa ıe bolýynyń sebepteriniń biri-olardyń elder men tilder arasyndaǵy baılanys alshaqtyqtaryn joıý qabileti. Armenıa Eýropa men Azıa arasyndaǵy qıylysta ornalasqan, ıaǵnı ol ártúrli mádenıetter men tildermen jıi qıylysady. Tildiń ózi de óte erekshe, bul ony kórshi tilderden ońaı ajyratýǵa múmkindik beredi. Bul jiberilgen habarlamalardyń maqsatty aýdıtorıaǵa dál jetkizilýin qamtamasyz etýge kómektesedi.

Onyń mádenı mańyzdylyǵynan basqa, armán tilin qarym-qatynas tili retinde qoldanýdyń kóptegen praktıkalyq artyqshylyqtary bar. Bul ártúrli jaǵdaılarda qoldanýǵa bolatyn ońaı beıimdeletin til. Sonymen qatar, bul úırenýge salystyrmaly túrde qarapaıym til, ıaǵnı til tájirıbesi az adamdar bul tildi qoldanýda óte sátti bola alady. Sonymen qatar, keıbir basqa tilderden aıyrmashylyǵy, armán tiliniń uzaq jazbasha tarıhy bar, ıaǵnı til úırenýshilerge kómektesetin kóptegen baspa materıaldary men resýrstar bar.

Aqyrynda, armán aýdarmashylary úlken tájirıbe men senimdilikke ıe. Tildiń tanymaldyǵy artqan saıyn aýdarma mamandarynyń sany da artyp keledi. Kóptegen aýdarmashylar belgili bir salalarǵa mamandanǵan, ıaǵnı bıznes olardyń qajettilikterine sáıkes keletin aýdarmashyny taba alady. Tildiń núanstaryn túsiný tájirıbesi bul aýdarmashylardy óz habarlamalaryn beıtanys tilde dál jetkizýge tyrysatyn kompanıalar úshin baǵa jetpes etedi.

Jalpy, armán tiline aýdarma halyqaralyq deńgeıde bıznes júrgizetin kásiporyndar, mekemeler jáne jeke tulǵalar úshin óte qundy aktıv bolyp tabylady. Bul kóptegen qarym-qatynas múmkindikterin ashyp qana qoımaıdy, sonymen qatar Mádenıetter men ulttar arasyndaǵy mádenı kópir retinde qyzmet etedi. Jahandanýdyń ósýimen armán aýdarmashylary men aýdarma qyzmetterine degen qajettilik óse beredi.

Armán tilinde qaı elder sóıleıdi?

Armán tili-Armenıa men Taýly Qarabahtaǵy resmı til. Sondaı-aq, Reseı, Amerıka Qurama Shtattary, Lıvan, Fransıa, Grýzıa, Sırıa, Iran jáne Túrkıa sıaqty kóptegen elderdegi armán dıasporasynyń ókilderi sóıleıdi.

Armán tiliniń tarıhy qandaı?

Armán tiliniń ejelgi tarıhy bar, ol bizdiń dáýirimizge deıingi 5 ǵasyrdyń basynda, ol alǵash ret eski armán túrinde jazylǵan kezden bastalady. Bul eń kóne úndi-eýropalyq tilderdiń biri jáne Armenıa Respýblıkasynyń resmı tili bolyp tabylady. Tilge Armán patshalyǵy men onyń mádenıeti qatty áser etti jáne onyń kóptegen termınderi áli kúnge deıin qoldanylady.
Ǵasyrlar boıy til birqatar evolúsıalardan ótti, sonymen qatar grek, latyn, parsy jáne túrik sıaqty basqa tilderdiń yqpalynda boldy. 19 ǵasyrda armán tili aıtarlyqtaı jandandy, óıtkeni sol kezdegi ǵalymdar búkil armán dıasporasynda jáne odan tys jerlerde qoldanýǵa bolatyn standarttalǵan nusqany jasaý úshin kóp jumys jasady.
Búginde bul tilde 8 mıllıonǵa jýyq adam sóıleıdi jáne Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy, Kanadadaǵy, Germanıadaǵy, Fransıadaǵy jáne Reseıdegi kóptegen armán qaýymdastyqtarynyń negizgi tili bolyp tabylady. Ol birneshe hrıstıandyq konfesıalarda lıtýrgıalyq til retinde de qoldanylady.

Armán tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mesrop Mashtos-armán alfavıtin jasaýshy 2. Movses Horenası-armán tarıhy men ádebıetiniń izashary 3. Ovanes Týmanán-aqyn, proza jazýshysy jáne qoǵam qaıratkeri 4. Grıgor Narekası-9 ǵasyrdaǵy mıstıkalyq aqyn 5. Mkrtıch Nagash-qazirgi armán ádebıetiniń alǵashqy jazýshylarynyń biri

Armán tiliniń qurylymy qalaı?

Armán tiliniń qurylymy aglútınatıvti, ıaǵnı sózderdi ózgertý jáne gramatıkalyq erekshelikterdi bildirý úshin affıksterdi nemese jurnaq tárizdi prefıksterdi qoldanady. Qurylymdyq jaǵynan armán tili úndieýropalyq tilder otbasynyń basqa tilderine uqsas. Onda kóptegen zat esimder, kóńil-kúıler men etistik shaqtary, sondaı-aq esimdikter men etistik formalarynyń edáýir sany bar. Armán tilinde daýyssyz mýtasıalardyń keń júıesi bar.

Armán tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Armán tiliniń jaqsy kýrsyn tabyńyz. Eger siz ony jaqyn jerden taba alsańyz, onlaın nemese betpe-bet kýrsty izdeńiz. Kýrstyń jan-jaqty ekenine jáne gramatıka, sóılem qurylymy men sózdik qorynyń negizderin qamtıtynyna kóz jetkizińiz.
2. Armán tilin úırenýge kirisińiz. Armán fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, armán mýzykasyn tyńdańyz, armán kitaptary men gazetterin oqyńyz jáne armán tilinde sóıleıtindermen sóılesýge tyrysyńyz.
3. Jattyǵý, jattyǵý, jattyǵý. Qatelikter jiberýden qoryqpańyz, bul úırenýdiń jalǵyz joly. Kún saıyn birneshe mınýt bolsa da, armán tilin úırenýge ýaqyt bólińiz.
4. Nusqaýlyq retinde onlaın resýrstardy paıdalanyńyz. Internette armán tilin úırenýge kómektesetin kóptegen resýrstar bar. Tildi oqytýǵa arnalǵan veb-saıttar men forýmdardy, sondaı-aq paıdaly qoldanbalar men podkasttardy izdeńiz.
5. Bilimińizdi tekserý úshin kartalardy paıdalanyńyz. Armán sózdiginiń sózdik kartalaryn jasańyz jáne progresti baǵalaý úshin ózińizdi únemi tekserip otyryńyz.
6. Basqa oqýshylarmen sóılesińiz. Armán tilin úırenetin basqa adamdarmen onlaın nemese jeke sóılesińiz. Sol tildi Úırenetin basqa bireýmen sóılesý sizdi yntalandyrýǵa jáne qatysýǵa kómektesedi.