Rýmyn Dat Aýdarma

Rýmynıa-Shyǵys Eýropada ornalasqan, óziniń erekshe tili bar ádemi el. Rýmynıanyń resmı tili-rýmyn tili jáne ol ıtalán, fransýz, ıspan jáne portýgal tilderimen tyǵyz baılanysty roman tili. Bul baı mádenı dástúr men ártúrli tildik muranyń paıda bolýyna ákeldi.

Rýmyn tilimen tanys emes adamdar úshin aýdarma qıyn bolýy múmkin. Dál aýdarmany jasaý úshin Rýmynıanyń tili men mádenıeti týraly bilim qajet. Rýmyn tilinen basqa tilge aýdarý kóptegen sózderdiń kúrdeliligine jáne elde keń taralǵan aımaqtyq dıalektilerdiń kóptigine baılanysty óte kúrdeli bolýy múmkin.

Jazbasha aýdarma qyzmetterine keletin bolsaq, jaqsy nátıjege qol jetkizý úshin kásibı aýdarma kompanıalaryn tartý kerek. Tájirıbeli aýdarmashylar aýdarmany onyń maǵynasyn dál kórsetpes buryn bastapqy mátinniń konteksti men núanstaryn durys túsinýge qajetti ýaqytty jumsaıdy. Sonymen qatar, bul mamandar dál aýdarmany qamtamasyz etý úshin rýmyn tiliniń gramatıkasy men dybystaryn túsinedi.

Qujattardy aýdarý kezinde qujattyń qaı aýdıtorıaǵa arnalǵanyn eskerý mańyzdy. Mysaly, iskerı aýdıtorıaǵa arnalǵan qujatty aýdarý keń aýdıtorıaǵa arnalǵan qujatqa qaraǵanda resmı tildi qoldanýdy talap etedi.

Aýdarmashyny durys tańdaýdan basqa, rýmyn tiliniń erejelerin saqtaý da mańyzdy. Bul konvensıalar sózderdiń tıisti tártibin, tynys belgilerin, sóılem qurylymyn jáne bas áripterdi, sondaı-aq ekpinder men dıakrıtıkterdiń durys qoldanylýyn talap etedi.

Sońynda, rýmyn tiline aýdarma kez kelgen mádenıetke tán termınder men sóz tirkesteriniń aýdarmasynyń durystyǵyn tekserýdi qamtıdy. Tabysty aýdarmany qurý úshin jergilikti ádet-ǵuryptardy bilý jáne Rýmynıa mádenıetin túsiný qajet.

Osy elementterdiń barlyǵyn eskere otyryp, qujattardy rýmyn tilinen basqa tilge dál aýdarýdy qajet etetin kásiporyndar men jeke tulǵalar olardyń aýdarmalary maǵynaly jáne dál bolatynyna senimdi bola alady.

Rýmyn tilinde qaı elder sóıleıdi?

Rýmyn tili negizinen Rýmynıa Men Moldova Respýblıkasynda, sondaı-aq Albanıa, Bolgarıa, Vengrıa, Serbıa jáne Ýkraınanyń bólikterinde sóıleıdi. Ol sonymen qatar birneshe elder men aımaqtarda, sonyń ishinde Voevodına avtonomıalyq provınsıasynda (Serbıa), tanylmaǵan Prıdnestrove Respýblıkasynda (Moldova) jáne Gagaýzıa avtonomdy taýly aımaǵynda (Moldova) resmı til bolyp tabylady.

Rýmyn tiliniń tarıhy qandaı?

Rýmyn tiliniń tarıhy Rım ımperıasynyń zamanynan bastalady, Qazirgi Rýmynıa terıtorıasy Rımniń Dakıa provınsıasynyń bóligi bolǵan. Latyn tili Rım ımperıasynyń resmı tili bolǵandyqtan, ol osy aımaqta keńinen qoldanylyp, ýaqyt óte kele rýmyn tiline aınaldy. Keıingi ǵasyrlarda bul tilge slaván tilderi men keıbir grek tilderi, sondaı-aq basqa roman tilderi qatty áser etti. Latyn jáne slaván tilderiniń ǵasyrlar boıy kúshti yqpalynan keıin rýmyn tili ýaqyt óte kele óziniń erekshe erekshelikterine ıe boldy. Búgingi tańda rýmyn tili ıspan, fransýz, ıtalán jáne portýgal tilderimen birge Bes resmı roman tilderiniń biri bolyp tabylady.

Rýmyn tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Emıl Garleaný-qazirgi dáýirdegi eń kórnekti rýmyn jazýshylarynyń biri. 2. Konstantın Dobrojaný-Gereıa-rýmyn sosıalısi, lıngvıs jáne ádebıet synshysy. 3. Ion Lýka Karadjale-Rýmynıanyń iri dramatýrgi jáne qysqa áńgimelerdiń avtory. 4. Mıhaı Emıneský-eń yqpaldy jáne tanymal rýmyn aqyny bolyp sanalady. 5. Ioan Slavıch-jemisti rýmyn jazýshysy, qysqa áńgimeler avtory jáne jýrnalıs.

Rýmyn tiliniń qurylymy qalaı?

Rýmyn tiliniń qurylymy basqa roman tilderine uqsas, ıkemdi jáne jıi kúrdeli sıntaksısi bar. Ol qoldanylatyn sóılemniń nemese sóz tirkesiniń túrine baılanysty keıbir varıasıalary bar sýbekt-etistik-obekt sózderiniń retin paıdalanady. Ol sondaı-aq etistikterdiń konúgasıasyn, zat esimderdiń septigin jáne Roman tilderine ortaq basqa da erekshelikterdi qamtıdy.

Rýmyn tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz. Rýmyn tiliniń alfavıtimen jáne aıtylýymen tanysyńyz. Osy tilde negizgi áńgime júrgizý úshin negizgi aýyzeki sózder men sóz tirkesterin úırenińiz.
2. Rýmyn tiline enińiz. Rýmyn mýzykasyn tyńdańyz, rýmyn fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz jáne rýmyn gazetterin oqyńyz. Bul sizge tildi tezirek úırenýge kómektesedi.
3. Rýmyn tilindegi sabaqtarǵa qatysyńyz. Sabaqqa qatysý-kez-kelgen tildi úırenýdiń tamasha tásili, óıtkeni olar ózdiginen oqı almaıtyn qurylym men basshylyqty qamtamasyz etedi.
4. Kún saıyn rýmyn tilinde sóıleýge mashyqtanyńyz. Ana tilinde sóıleıtindermen sóılesińiz, kitaptardy daýystap oqyńyz jáne ózińizben sóılesýge mashyqtanyńyz.
5. Internettegi resýrstardy paıdalanyńyz. Rýmyn tilin úırenýge arnalǵan kóptegen keremet veb-saıttar men qosymshalar bar. Olardy sózdik qoryńyzdy arttyrý, gramatıkany jattyqtyrý jáne aıtylý boıynsha jumys isteý úshin paıdalanyńyz.

Dat tilinen aýdarma: qyzmetke sholý

Dat tili Danıanyń resmı tili bolyp tabylady jáne Grenlandıa men Farer araldarynda da keńinen qoldanylady. Nátıjesinde Dat tiline aýdarma qyzmetteri bıznes úshin de, jeke adamdar úshin de mańyzdy quralǵa aınalýda.uzaq jáne ańyzǵa aınalǵan tarıhynyń arqasynda dat tili dat mádenıeti men biregeıliginiń negizi bolyp tabylady jáne ony basqa elder de qabyldady.

Eń qarapaıym deńgeıde Dat tiline aýdarý mátindi bir tilden ekinshi tilge túrlendirýdi qamtıdy. Bul proses Dat tiliniń núanstary men kúrdeliligin túsinetin jáne aıtylǵandardy dál túsindire alatyn bilikti aýdarmashylardy qajet etedi. Aýdarma qyzmetteriniń eń kóp taralǵan túrlerine qujattardy aýdarý, veb-saıttar men baǵdarlamalyq jasaqtamany lokalızasıalaý, konferensıalarda Aýyzsha aýdarma, medıany lokalızasıalaý, aýdıo jáne beıne transkrıpsıasy jáne zańdy aýdarma jatady. Aýdarylǵan qujattyń dáldigi aýdarmashynyń jumys sapasyna baılanysty.

Dat tilinen aýdarmashyny tańdaǵanda onyń bilimi men tájirıbesiniń deńgeıin eskerý qajet. Aýdarmashy Dat tiliniń barlyq aspektilerin óte jaqsy bilýi kerek jáne onymen baılanysty mádenıet pen ádet-ǵuryptar týraly túsinikke ıe bolýy kerek. Olar sondaı-aq túpnusqa qujatty aýdarma tilinde dál jáne tıimdi kórsete bilýi kerek.

Qujattardy aýdarý kezinde aýdarmanyń dáldigi men sapasyna áser etetin birneshe faktorlar bar. Aıta ketý kerek, kúrdeli zańdyq nemese tehnıkalyq termınologıasy bar qujattar qarapaıym qujattarǵa qaraǵanda joǵary quzyrettilik dárejesin talap etedi. Sonymen qatar, aýdarmashy dáldikti qamtamasyz etý úshin qarastyrylyp otyrǵan pán boıynsha mamandandyrylǵan bilimge ıe bolýy kerek.

Veb-saıtty nemese baǵdarlamalyq jasaqtamany oqshaýlaý kezinde birneshe negizgi faktorlardy eskerý qajet. Veb-saıt nemese baǵdarlamalyq jasaqtama maqsatty aýdıtorıaǵa beıimdelip, onyń tili men mádenıetin eskere otyryp lokalızasıalanýy kerek. Mazmun dál ǵana emes, sonymen qatar sharlaý ońaı, paıdalanýshyǵa yńǵaıly jáne estetıkalyq tartymdy bolýy kerek. Sonymen qatar, lokalızasıa prosesinde maqsatty aýdıtorıa kezdesetin kez-kelgen mádenı núanstar eskerilýi kerek.

Konferensıalardaǵy Aýyzsha aýdarma ártúrli tilderde sóıleıtin eki nemese odan da kóp adamdar arasyndaǵy áńgimelerdi tyńdaý jáne túsiný úshin bilikti aýdarmashyny qajet etedi. Aýdarmashy habarlamanyń tutastyǵyn saqtaı otyryp, áńgimeni dál túsindire bilýi kerek.

Medıany lokalızasıalaý aýdıo jáne vızýaldy materıaldardy aýdarma tiline aýdarýdy qamtıdy. Aýdarmanyń bul túri bastapqy jáne maqsatty tilderdi Muqıat túsinýdi talap etedi.

Aýdıo jáne beıne jazbalardyń transkrıpsıasy aýdıo jazbalardy alyp, olardy jazbasha mátinge aınaldyrýdy qamtıdy. Kóshirýshi jazbada qoldanylatyn tildi, sondaı-aq boljamdy maǵynany jaqsy túsinýi kerek.

Aqyrynda, zańdy aýdarma kelisimsharttar, sot jazbalary, sot sheshimderi jáne zańdar sıaqty zańdy qujattardy aýdarýdy qamtıdy. Aýdarmashylar osy qujattarmen baılanysty zańdy termınologıany túsinip, mátinniń maǵynasyn dál túsindire bilýi kerek.

Qysqasha aıtqanda, danıalyq aýdarma qyzmetteri kompanıalar men jeke tulǵalarǵa Dat tildi áriptesterimen tıimdi baılanys ornatýǵa múmkindik beredi. Tabysty aýdarma jáne dál túsindirý úshin bilikti jáne tájirıbeli aýdarmashylar qajet. Aýdarmashyny tańdaǵanda, kompanıalar men jeke tulǵalar aýdarmashynyń bilimi men tájirıbesiniń deńgeıin, sondaı-aq aýdarǵysy keletin qujattyń túrin eskerýi kerek.

Dat tilinde qaı elder sóıleıdi?

Dat tili negizinen Danıada jáne Germanıanyń keıbir aýdandarynda jáne Farer araldarynda sóıleıdi. Norvegıa, Shvesıa jáne Kanadadaǵy shaǵyn qaýymdastyqtar da az sóıleıdi.

Dat tiliniń tarıhy qandaı?

Dat tiliniń myń jyldan astam tarıhy bar, eski skandınavıalyq jáne basqa da tarıhqa deıingi Soltústik germandyq dıalektilerden bastaý alady. Vıkıngter kezinde dat tili qazirgi Danıa men Shvesıanyń ońtústiginde sóıleıtin negizgi til boldy. Ol shamamen 16 ǵasyrǵa deıin Danıanyń resmı tili retinde qoldanyla berdi jáne birtindep qazirgi Dat tiline aınaldy. 1800 jyldardyń ortasyna qaraı dat tili Danıada nemis tilinen keıingi ekinshi eń kóp taralǵan til boldy. Sodan beri til birqatar fonologıalyq, morfologıalyq jáne leksıkalyq ózgeristerge ushyrady. Búgingi tańda dat tili Danıanyń da, Farerdiń de ulttyq tili bolyp tabylady jáne búkil álem boıynsha 6 mıllıonǵa jýyq adam sóıleıdi.

Dat tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. N. F. S. Grýndtvıg (1783-1872): "qazirgi Dat tiliniń ákesi" degen atpen belgili Grýndtvıg Danıanyń kóptegen ulttyq ánderin jazdy jáne qazirgi tildiń qalyptasýyna kómektesti.
2. Adam Elenshleger (1779-1850): aqyn jáne dramatýrg, ol "ørnen" (búrkit) sıaqty kóptegen Dat termınderi úshin sózder jasaǵan dep esepteledi.
3. Rasmýs Rask (1787-1832): fılolog jáne lıngvıs, Rask 1900 jyldarǵa deıin keńinen qoldanylǵan dat tilinde jazý júıesin jasady.
4. Iakob Pıter Mınster (1775-1854): yqpaldy lúterandyq teolog jáne aqyn, ol dat tilinde kóp jazdy jáne ony jańa sózder men sóz tirkesterimen baıytty.
5. Knýd Holbell (1909-1969): "Dat tiliniń reformatory" degen atpen tanymal Holbell tilge jańa erejeler men termınologıany engizýge jaýapty boldy.

Dat tiliniń qurylymy qalaı?

Dat tili-Soltústik German tarmaǵynyń úndieýropalyq tili. Ol ózara túsinikti til kontınýýmyn quraıtyn shved jáne Norveg tilderimen tyǵyz baılanysty. Dat tili óte qarapaıym morfologıamen jáne sıntaksıspen sıpattalady. Til negizinen svo (sýbekt etistigi-obekt) sóz retimen jáne etistikter men zat esimderdiń konúgasıalary salystyrmaly túrde az qoldanylady.

Dat tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz. Kúrdeli taqyryptarǵa kóshpes buryn Dat sóılemderiniń negizgi gramatıkasyn, aıtylýyn jáne qurylymyn bilgenińizge kóz jetkizińiz. Jazbasha tildiń negizderin de úırenińiz, osylaısha siz sózderdi oqyǵan kezde qalaı jazylatynyn jáne qurylymyn túsine alasyz.
2. Oqýlyqtar, onlaın kýrstar jáne aýdıo kýrstar sıaqty resýrstardy paıdalanyńyz. Jaqsy Dat kýrsyna ınvestısıa salý uzaq merzimdi perspektıvada ýaqyt pen aqshany únemdeıdi jáne tildi tezirek jáne tıimdirek úırenýge kómektesedi.
3. Danıalyq áńgimeler men mýzykany tyńdańyz. Dat radıosyn, podkasttardy tyńdaý nemese tipti YouTube beınelerin kórý arqyly Dat tilindegi sóılesýlerdi túsinýge mashyqtanyńyz. Sonymen qatar, Dat mýzykasyn tyńdańyz, óıtkeni bul sizdiń aıtylýyńyz ben ekpinińizdi jaqsartýǵa kómektesedi.
4. Til úırenýge batyryńyz. Danıada turýǵa ýaqyt bólińiz, dat tilinde sóıleıtindermen únemi sóılesińiz jáne Dat teleshoýlaryn kórińiz. Tilmen tanysý ony tezirek jáne tabıǵı túrde úırenýge kómektesedi.
5. Kún saıyn aýyzeki sóıleýge mashyqtanyńyz. Dat tilinde únemi sóılesý úshin sóılesý klýbyna qosylyńyz nemese til almasý seriktesin tabyńyz. Sondaı-aq onlaın oqytýshymen nemese til jattyqtyrýshysymen jattyǵý jasańyz. Bul sizge tilde yńǵaıly sóıleýge kómektesip qana qoımaıdy, sonymen qatar sizdiń aıtylýyńyz ben sóz tańdaýyńyzdy jaqsartady.