Удмурт Татар Кусараш

Одо кусарымаш-текстым ик йылме гыч удмурт йылмыш кусарыме процесс. Одо йылме-тиде финн-угор йылме, туштыжо удмурт-влак рӱдӧ Российыште верланыше Удмурт йылме маныт. Тиде йылме поян историй да культуран, Тыгак Удмурт Республикыште официал йылме дене шотлалтеш. Тиде йылме тӱнясе ятыр ужашлаште ситыдымын палыме огыл гынат, тиде регионын шочшыжо улшылан, але одо калыкын йылмыже, культурыжо да историйже улшылан эн кӱлешан йылме шотлалтеш.

Паша удмурт йылмыш кусарымашке шумеке, сай переводым ышташ кӱлеш. Тидым йылме да культур контекстан удмурт йылмым опытан кусарыше-влакын полшымышт дене ышташ лиеш. Кусарыше йылмын грамматикыжым, орфографийжым да семантикыжым раш кусарен моштышаш. Тылеч посна, текстым оригинал деке эн кугу йӧн дене лишемдышаш да мутын нюансшым тӱрыс кучылтын моштышаш улыт.

Удмурт йылмыш кусарымаш культур кокласе кӱрылтмашым сеҥаш да тӱрлӧ регионысо еҥ-влаклан шансым икте-весыштлан умылен мошташ полшен кертеш. Тидым кеч-могай областьыштат, тидын шотыштак бизнес, литератур ден тӱшкаувер йӧн-влакат практически кучылталтын кертыт. Тудат тыгак одо калыкын культур ден историйжым аралаш кучылталтын кертеш, тудын историйжым да йӱкшым утларак кумдан аудиторийлан колын кертеш.

Чумыр налмаште, удмурт йылмыш кусарымаш марий калыкын йылме ден культуржым умылашлан ӱшаныдыме пайдале инструмент лийын кертеш. Удмурт текстым умылен, тиде марий калыкын йылме ден культуржым аклаш да нунын опытыштым весемдаш утларак кугу аудиторийлан йӧным пуэн кертеш. Тылеч посна тиде культур-влак коклаште ваш-ваш умылымашлан полшышо да икте-весе нерген утларак пален налын кертеш.

Могай эллаште удмурт йылме дене ойлат?

Удмурт йылме дене тӱҥ шотышто Россий Юл воктене верланыше Удмурт Республикыште ойлат. Тушто тыгак Российын моло ужашлаштыже, тыгак пошкудо эллаште, Казахстан Гай беларусь да Финляндийлаште кутырат.

Одо йылмын историйже могай?

Удмурт йылме урал йылме ешын членже да финн-угор йылме-влак дене чак кылдалтын. Тушто 6800000 еҥ, утларакшым Удмурт Республикыште (Россий) да тудын кундемыште ойлалтыт. Тудын возымо формыжо кириллецеш негызлалтше письма системым ыштыме 18 курымышто руш православий священник-влаклан кодификациян лийын. Письман тиде системыже 19-ше да 20-шо курым жапыште утларак кумдаҥын да саемын, тидыже кызытсе письмам шочыктымашке конден. Одо йылме кызытат регионлаште, ял (ола) удмурт-влак коклаште кучылталтеш, тыгак школ ден университетлаште туныкталтеш.

Кӧ удмурт йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Василий Иванович Алымов-лингвист да автор удмурт йылме дене моткоч шуко пашам ыштен, тудо йылме грамматикым йӧршешлан возен да тымарте кучылталтше шуко правилым да келшыкым рашемден.
2. Вячеслав Иванович Иванов-удмурт йылме да культур шотышто моткоч кугу пашам ыштен, тидын шотыштак йылмын чумыр грамматикыже да удмурт поэзийын структуржым шымлен моштен.
3. Нина Витальевна Кирсанова - Удмурт йылме шотышто новатор, тудо икымше книгам тиде йылме дене возен да икымше украинла-удмурт мутерым ыштен.
4. Михаил Романович Павлов-удмурт йылме, литератур да фольклор областьыш суапле надыржылан Палыме, регионысо тӱҥ калык-влакын мурыштым возен да документацийлен возышо ик эн ончыч лийын.
5. Ольга Валериановна Фёдоровна-удмурт йылмым да культурым тунемме ик еҥ, тудо икымше газетым удмурт йылме дене лудын да грамматикым да моло тунемме материалым возен.

Удмурт йылмын структуржым кузе ыштыме?

Удмурт йылме-финн ден эстон йылме дене чак кылдалт шогышо урал йылме, тудо коми-зырянский ден пермяк йылме дене икмыняр икгайлык уло. Тудын структурыжо агглютинатив морфологий дене ышталтеш, мутын тӱрлӧ значениян аффиксым ушымо йӧн дене ышталтмыжым ончыкта. Йылме йоҥйӱк да йыгырмут системе дене ойыртемалтеш. Глагол-влакын спряженийышт ятыр йыгырмут, тӱрлӧ наклонений, аспект да жапын, тыгак ышталтше ден ыштыдыме формо коклаште тӱҥ ойыртем.

Кузе удмурт йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Йылме дене палыме лияш тӱҥалза. Алфавит да ойлымаш нерген пален налза, тыгак грамматике нерген негыз представленийым налза.
2. Шӱмбел одо ресурсым лудса да колыштса. Верысе увер-влакым колыштса да тиде йылме дене музык ден телепрограммым возаш кумылаҥза.
3. Удмурт йылме дене мутланымаш да возен налза. Онлайн-формо да практикын чатше-влак дене пайдаланен, йылмысе партнёрым муза.
4. Удмурт йылме курсым эртыза. Одо йылме курсым темлыше йылме институт-влак шукын улыт, теат нунын онлайныштым муын кертыда.
5. Культурыш да йылмыш грузитлыза. Удмуртий дек мийыза да верысе диалект ден культур нерген шукырак пален налаш йылме носитель-влак дене кутырыза.

Татар йылме-тиде йылме, тӱҥ шотышто Россий Федерацийын составышкыже пурышо Татарстан Республикыште ойлалтеш. Тиде тюрк йылме, вес тюрк йылме, турко, узбек да казах гай. Тушто тыгак Азербайджанын южо ужашыштыже Украин ден Казахстан нерген ойлат. Татар йылме Татарстанын официал йылмыжлан шотлалтеш да образований да кугыжаныш управлений сферыште кучылталтеш.

Россий империй кугемдыме дене татар йылме Школлаште Татарстан составыш пурышо школлаште шымлаш обязательно тӱҥалын. Тиде тудым кече еда кучылтмо иземмашке конден, но 1990-ше ийлаште йылме шке тукымжым уэш ылыжтен шоген, садлан тудын кучылтмыжым кумылаҥдыме шотышто вийым пыштеныт.

Паша кусарымашке шумеке, документым татар йылмыш кусараш лийме икмыняр вариант уло. Татар йылмыш кусарымым эн кумдан кучылтмо йӧн татар йылме гыч тарлаш. Утларакшым нуно йылме нюанс дене палыме лийыт. Профессионал кусарыше-влак чӱчкыдынак юридический, медицине да финанс перевод гай рашемдыме областьлаште опыт дене пайдаланен кертыт, сандене нуно чын кусарен кертыт.

Вес вариант-автоматизацийлыме кусарыме программым кучылташ. Нине программе-влак йылмылан носитель огыл улшо еҥ-влаклан полшышаш улыт, документ-влакым писын да лачымын кусаркалаш. Нуно мут-влакым да ик йылме гыч вес йылме дене ойлаш алгитмым кучылтыт. Туге гынат нине программе-влак кусарыше документым тергыме гай раш огыл лийын кертыт.

Тыгак онлайн-кусарыме службо уло, нуно англичан гыч татар йылмыш чын кусарен кертыт. Тыгай суаплык чӱчкыдынак эн шулдакан вариантлан шотлалтыт, но профессионал кусарышын суаплыкшылан, суаплыкшылан гарантироватлен огыт керт. Те татар йылмыш кусараш писе да шергакан пунчалым кычалыда гын, тиде сай вариант лийын кертеш. Туге гынат пален налаш кӱлеш: те точностьлан авторитетан сервисым кучылтыда.

Маршрутым татар йылмыш кусараш кӱлмым шотыш налде,ончыкыжо илышкыл проблеме деч утлаш кӱлеш. Профессионал кусарымаш тиде цельыш шумо семын эн сай йӧнлан шотлалтеш, но роскот дене проблеме лектеш гын, тудо янайн-кусарыме але компьютер программе-влакым кусарыме суаплыклан полшен кертеш.

Могай эллаште татар йылме дене ойлат?

Татар йылме дене тӱҥ шотышто Российыште ойлат, куштыжо тудын носительже-влак 6 миллион утла еҥ улыт. Тушто тыгак вес эллаште Азербайджан, Казахстан, Кыргорий, Турций да Туркмман маныт.

Татар йылмын историйже могай?

Татар йылме, тыгак озаҥ татар йылме семын палыме, кипчакский группын тюрк йылмыж дене шотлалтеш, могайыштыже Тӱҥ шотышто Татарстан, Россий Федерацийын регионыштыжо ойлалтеш. Тушто Тыгак Российын моло ужашлаштыже, Узбекистан Ден Казахстаныште ойлат. Татар йылмын историйже 10 курымышто, кунам юл булгар-влак ислам налыныт да кызытсе татар лийыныт. Шӧртньӧ Орда жапыште (13-15 в.) монгол оза йымалне татар-влак улыт ыле, татар йылме монгол ден перс йылме-влакын чот влиянийыштым тергаш тӱҥалын. Курым мучко тюрк йылмын моло диалектше-влак дене, тыгак араб да перс кӱсынлымӧ мут дене кылым кучымыжлан кӧра кӱлешан вашталтыш лийын. Тыге тудо лишыл родо-тукымжо-влак деч ойыртемалтше шкешотан йылме дене ойыртемалтын да кундемласе диалект-влак шукемыныт. Татар йылме дене возымо икымше книга 1584 ийыште "Диванъ-да Люгати-тюрк"лӱман ыле. Татар йылме 19 курым гыч тӱҥалын, тудо але вес степень гыч россий империй, а вара Совет Ушем Дене шотлалтеш. Тудо совет жапыште официальный статусшым налын, но вурс периодыш темдалалтын. 1989 ийыште татар алфавитым латинице дене алмаштен, а 1998 ийыште Татар Республик татар йылмым официальнын увертарен. Таче тиде йылме дене Российыште 8 миллион утла нумалше-влак, утларакшым татар общине коклаште кутырат.

Кӧ татар йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Габдулла Тукай( 1850-1913): узбек, руш да татар йылме дене возышо да татар йылме да литературым пойдарымаште пеш кӱлешан рольым шуктен шогышо татар поэт ден драматург.
2. Аля Мргази (17 курым): Татар писатель, татар йылмын эпохысо грамматикыжын авторжо, могайжым поэзий серышын шкешотан стильжым ямдылаш возат.
3. Асканавии (1885-1951): татар йылмызе ден лингвист, кӧн шымлымашыже татар йылмын эн кӱлешан значенийже лийын.
4. Машинамадьяр Зарядяк (19 курым): Татар писатель ден поэт, кудыжо кызытсе татар мутерым возен да татар йылмым стандартизироватлаш полшен.
5. Ильдар Файзи( 1926-2007): татар йылме дене лу ойлымашым да книгам возышо да татар литератур йылмым уэш ылыжтымашке кугу надырым пыштыше татар писатель ден журналист.

Татар йылмын структуржым кузе ыштыме?

Татар йылмын структуржо иерархинын, типан агглютинатив морфологиян. Тушто ныл падеж (лӱман, родительный, титаклыше да локатив) да кум урлык (пӧръеҥ, ӱдырамаш да кыдалаш). Глагол-влак лица, чотшо да наклонений почеш погалтыт, а лӱм мут-влак падеж дене, тукым да чот дене ушалтыт. Йылмыште слог ден частице-влакын неле системышт уло, аспект семын тыгай аспект-влакым, направленийым да модальностьым ончыктен кертыт.

Кузе татар йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Ӱшандарыза: Те Интернетыште да книга кевытлаште татар йылмым тунемаш моткоч шуко тӱрлӧ ресурс дене пайдаланеда, сандене ӱшандарыза: тендан эн сай материалда уло.
2. Татарын алфавитше Дене палыме лийза – Татар йылме кириллице Дене Возымо, ӱшандарыза, те шкешотан алфавит дене палыме лийыда, йылмым шымлаш тунеммыда деч ончыч.
3. Ойлымаш ден пералтыш - татар йылмыште йоҥйӱк ден муткучыш-влакым вашталтыме йыгырмут системе кучылталтеш, сандене ойлымашдам практиковатлыза да пералтышдыме йоҥйӱк-влак кокласе ойыртемым пален налаш тунемза.
4. Тӱҥ грамматике правил ден структур дене палыме лийза – предложенийын негыз грамматикыжым Да структуржым Сайын умылымаш ключевлан шотлалтеш, кунам кеч-могай йылмым тунем налме нерген мут пура.
5. Колыштса, ончыза да лудса – Колыштмаш, татар йылме дене лудын лекмаш тыланда йылме йоҥгалтмылан тунемаш полшат, тыгак мут шапаш да ой дене пашаште кучылталтыт.
6. Мутланымашым-ала-кӧ дене татарла Мутланымашым Эртарыза, - кеч-могай йылмымат тунемаш сай йӧн. Ондак эркын да умылаш лийшын ойлаш тӧчыза да йоҥылышым ышташ ида лӱд.