Чувашовскай Татаар Тылбаастаа

Чувашов тылбааһа, ону тэҥэ Чувашия транслитерацията-бу чуваш тылынан бодоруһарга туттуллар тылбаас анал формата. Бу тыл Россия уонна Украина сорох оройуоннарыгар олорор чуваш омугар төрөөбүт тыл буолар. Бу түүр тылларыттан биирдэстэрэ мөлүйүөнтэн тахса киһи саҥарар, тылбаас улахан суолталаах.

Чуваш тылын эбэтэр киниэхэ сөпкө тылбаастыырга, транслитерация уустук көрүҥүн өйдүөххэ наада. Ити чуваш алфавита Латин алфавитыттан уратыта диэн, сүрүннээн Европа тылларыгар туһаныллар. А, Б, К курдук күүстээх кириллическай буукубалардаах тыллар түмүгэр, өйдөөх ааҕааччы буолуохтаахтар.

Төрүт тылынан тылбаас процеһа хас да түһүмэхтэн турар. Бастатан туран, тылбаасчыт төрүт да, целевой да тылы үчүгэйдик баһылыахтаах. Кинилэр төрүт тыл ис хоһоонун, суолтатын уонна суолтатын өйдүөхтээхтэр. Ол кэнниттэн целевой тыл грамматическай быраабылаларын уонна структураларын болҕомтоҕо ылан, целевой тылынан сөпкө тиэрдиэхтээх.

Тылбаасчыт тылбаасчыт тылбаастаммыт версияны кытта оригинальнай тиэкиһи кичэйэн тэҥнээн көрүөхтээх. Бу тылбаас чопчу уонна сөптөөх иһитиннэрии оҥоһулларын мэктиэлиир. Тылбаасчыт ону тэҥэ салгыы бэрэбиэркэлиири ыытыыга ханнык баҕарар култуура уонна ыһаарылыыр тыл чуолкай тылбаастаммытын итэҕэтээри эппиэтинэһи сүктэрэр.

Чуваш тылын үөрэтиэн баҕарар киһиэхэ онлайн уонна университеттарга баар араас курстар бааллар. Ол эрээри тылы үөрэтии төрүт тыл толору өйдөбүлүн хааччыйбат диэн суолталаах. Хас да сыллаах практикаҕа, бэйэни харыстаныыга эрэ баһылыахха сөп.

Уопсайынан, чуваш тылын тылбаастааһын-омук тылын кытта бодоруһуоххутун баҕарар буоллаххытына баһылыыр улахан үөрүйэх. Сөптөөх сыһыан, билии- көрүү кэмигэр ити элбэх бириэмэни ылар да, туһаны аҕалыан сөп.

Ханнык дойдуларга чуваш тылынан саҥаралларый?

Чуваш тылынан ордук Чувашия Республикатыгар, ону таһынан Марий Эл, Татарстаҥҥа уонна Удмуртияҕа, Казахстаҥҥа уонна Украинаҕа саҥарар.

Чуваш тылын историята хайдаҕый?

Чуваш тыла-Российскай Федерацияҕа 1,5 мөлүйүөн киһи саҥарыллар түүр тыла. Бу түүр тылларыгар огурсу соҕотох бэрэстэбиитэлэ. Былыр ити тылынан билигин Чувашия Республиката диэн биллибит оройуоннарга кэпсииллэрэ.
Чуваш тылын историятын 13- с үйэҕэ диэри кэтээн көрүөххэ сөп, онтон саамай эрдэтээҕи сурук- Бичик ахтыылара 14-15 үйэ рукопиһыгар булуллубуттара. Бу суруйуулартан үгүстэрэ тыл кэмиттэн улахан уларыйыылар тахсыбыттарын туоһулууллар. 15- с үйэҕэ чуваш тыла ыаллыы татаар тылын күүстээх сабыдыалынан сылдьыбыта уонна старотатарскай алфавитынан суруллубута.
18- с үйэҕэ алфавиты кириллицаҕа олохтообут нуучча учуонайа Семен Ремезов айбыта. Бу саҥа алфавит 19 үйэ саҥатыгар бастакы бэчээттэммит чувашистар кинигэлэрин оҥорорго туһаныллыбыта. 19 үйэ бүтүүтэ чуваш тыла Россия империятын официальнай тылынан билиниллибитэ уонна бу кэмҥэ атын литературнай айымньылар тэриллибиттэрэ.
Чувашов тылынан салгыы кэпсэтэр кэмнэрбит, ону тэҥэ Чувашия Республикатын сорох оскуолаларыгар үөрэтэллэр. Ону тэҥэ Россияҕа да, кыраныысса таһыгар тылы харыстааһыҥҥа уонна популяризациялааһыҥҥа актыыбынай кыһамньылар үөскүүллэр.

Чуваш тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Михаил Васильевич Яковлев-Саха государственнай педагогическай университетын лингвиһэ уонна профессора, тыл бастакы кэлим грамматикатын оҥорбут.
2. Яков Костюков-лингвист уонна профессор чувашистскай государственнай педагогическай университет профессора, элбэх үлэни редакциялаан, бэчээттээн таһаарыыга бэйэтин кылаатын киллэрбит.
3. Николай Зиберов-чуваш тыла Латинскай графигы киллэриигэ бөдөҥ кылаат.
4. 1904 сыллаахха чуваш тылынан бастакы оскуола учебнига Василий Песков- учуутал.
5. Олег Бессонов-тыл араас диалектарын холбуурга улэлиир аныгы стандарт чуваш тылын ырытан онорууга сабыдыаллаах фигура.

Чуваш тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Чуваш тыла түүр тылларыгар сыһыаннаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата тылы хас да приставка уонна суффикс силбэһиилэригэр олоҕуран үөскэтэр. Тыл бэрээдэгэ, быраабыла курдук, субъект-тыл бэрээдэгэр сыһыаннаах, этии ис бэрээдэгэр сыһыаннаах. Баар дьон икки көлүөнэҕэ арахсаллар уонна кылаас суффикстарын ахсааны, падежтары уонна быһаарыылары туһаналлар. Туохтуурдар туһааннаах этиилэри кытта сөп түбэһэллэр уонна аспект кэмиттэн көрөн кэлэллэр.

Чуваш тыла саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэрий?

1. Алфавит курдук төрүт тылы үөрэтии, базовай грамматика курдук төрүт тылы үөрэтии саҕаланна. Онлайн ресурсалара хас да уратылаахтар Chuvash.org или Chuvash.eu бу эһиэхэ көмөлөһүөн сөп.
2. Аудиозаписи с носителей языка и примеры предложения, чтобы сделать база разговорных слов и фраз. Радопрограмманы уонна киинэлэри уонна телепрограммалары истиҥ. Тыл үөрэтиигэ тирэҕирэн, тупсаҕай көрүҥнээх, тупсаҕай көрүҥнээх буоларга дьулуһуҥ.
3. Эһиги үөрэммиккитин, тылбытын илдьэ сылдьыҥ дуу, эбэтэр онлайн форумнарга дуу. Бу эһиэхэ олохтоох нэьилиэктэри хабан, култуура туһунан өйдөбүлү ыларга көмөлөһүөҕэ.
4. Тыл саппааһын уонна грамматикатын тупсарар туһугар кинигэлэри уонна хаһыаттары ааҕыҥ. Чем больше читать, тем лучше будет вашим понимание и грамматика.
5. Дьэ, чувашистыы тылынан тиэкистэри суруйуу, Чувашия онлайн форумнарыгар кыттыы уонна экзаменнарга бэлэмнэнии курдук көрүҥнэри эбии киллэриҥ. Ити эйиэхэ тылы бигэтик баһылыырга көмөлөһүөҕэ.

Татаар - Татарстан Республикатыгар Российскай Федерация састаабыгар киирэр Татарстан Республикатыгар киирэр тыл. Бу түүр тыла, атын түүр тылларыгар чугас, турок, узбек, казах тыла. Онно Азербайджан, Украина, Казахстан сорох чаастарыгар эмиэ этэллэр. Татаар тыла Татарстан официальнай тыл буолар уонна үөрэх уонна государственнай управление эйгэтигэр туһаныллар.

Арассыыйа империята кэҥээн, татаар тыла Татарстан састаабыгар киирбит оройуоннарга оскуолаларга булгуччулаах буолла. Ол гынан баран 1990- с сылларга төрөөбүт тылбыт төрөөбүт тылын чөлүгэр түһэриигэ кыһамньы ууруллубута.

Дьыала тылбааска тиийдэҕинэ хас да варианнардаах, татаар тылыгар докумуоннары тылбаастыан баҕарар дьоҥҥо тоҕоостоох. Татаар тылыгар тылбаасчыт-татаар тылыттан профессиональнай тылбаасчыт наймыламмыт ньыма. Тыл Ньурбаларын кытта билсиһэр буолан, итинтэн ордуктаах дьыала. Профессиональнай тылбаасчыттар юридическай, медицинскэй уонна финансовай тылбаас курдук туһааннаах уобаластарга уопуттаах, онон чопчу тылбааһы хааччыйыахтарын сөп.

Атын вариант-автоматизированнай тылбаас программатын туһаныы. Бу программалар тыл носуоһа суох дьоҥҥо көмөлөһөргө, докумуону түргэнник уонна чуолкайдык тылбаастыырга ананаллар. Кинилэр тылы уонна этиини биир тылтан атын тылга сыһыарыы алгоритмнарын туһаналлар. Ол эрээри, бу программалар тылбаасчыт докумуонун бэрэбиэркэлээһин курдук чуолкайа суох буолуон сөп.

Онлайн- тылбаас сулууспалара английскай татаардары кытта чуолкай тылбааһы хааччыйар кыахтаахтар. Бу өҥөлөр үгүстүк чэпчэки вариант буолаллар эрээри, профессиональнай тылбаасчыт өҥөтүн да иһин хаачыстыбатын мэктиэлиир кыахтара суох. Татаар тылыгар тылбаас түргэн уонна чэпчэки быһаарыыны көрдүүгүт буоллар, үчүгэй вариант буолуон сөп. Ол эрээри, авторитетнай сервиһи сөпкө хааччыйарга туһанаргыт наадалаах.

Татаар тылын тылбаастыырга ханнык маршруту талбыккытыттан тутулуга суох, кыаллар проблемалары инникигэ куоттарарга чуолкай сорук турар. Профессиональнай тылбаас, быраабыла курдук, бу сыалы ситиһии бастыҥ ньыматынан буолар, ол гынан баран ороскуотун кытта проблема үөскүүр буоллаҕына, онлайн-тылбаас эбэтэр компьютернай программалар өҥөлөрө көмөлөһүөн сөп.

Татарстыы тылынан саҥаралларый?

Татаар тылыгар сүрүннээн Арассыыйаҕа, онно 6 мөлүйүөнтэн тахса киһи баар дииллэр. Онно Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан, Турция уонна Туркменистан курдук атын дойдуларга эмиэ этэллэр.

Татаар тылын историята хайдаҕый?

Татаар тыла, Казан татаар Татарстан Республикатыгар, Российскай Федерация регионугар этиллэр түүр тылларынан эмиэ биллэр. Онно эмиэ Россия атын чаастарыгар, Узбекистаҥҥа уонна Казахстаҥҥа этэллэр. Татаар тылын историята 10- с үйэҕэ киирэр, волж булгунньахтары ислам ылыммыт уонна билиҥҥи татаардар буолбуттар. Кыһыл көмүс орудиеҕа (13-15 сс.) таатталар монгол баһылыыр- көһүлүүр тыллара уонна татаардар тыллара монгол уонна перс тылларыгар улаханнык сабыдыаллаабыттара. Тыл үйэтин тухары түүр тылын атын диалектарын, ону тэҥэ араб уонна перс киирии тылларыттан улахан уларыйыылар тахсыталаабыттара. Ол түмүгэр кини чугас аймахтарыттан уратылаах, регионнааҕы кэпсэтиилэр тахсыбыттара. Татаар тылыгар суруйбут бастакы кинигэтэ "Диванъ- И Люгати Т- тюрк"диэн ааттаах 1584 с. бэчээттэммитэ. 19- с үйэттэн саҕалаан татаар тыла Россия империятыгар, онтон Сэбиэскэй Союзка билиниллибитэ. Татарстаҥҥа сэбиэскэй кэмҥэ официальнай статуһу ылбыта эрээри, сталинскай кэмҥэ баттатыыга түбэспитэ. 1989 с. татаар алфавита кириллицаттан латиницаҕа солбуйуллубута, онтон 1998 сыллаахха Татарстан Республиката официальнай тыллары кэпсээбитэ. Бүгүн бу тылынан Арассыыйаҕа 8 мөлүйүөн кэриҥэ носители, сүрүннээн тутар общиналар ортолоругар кэпсииллэр.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Габдулла Тукай (1850-1913): татаар поэта уонна драматург, узбек, нуучча уонна татаар тылларыгар суруйбут уонна татаар тылын уонна литературатын популяризациялааһыҥҥа сүҥкэн оруолу оонньообут.
2. Аляскя миргазизи (17 үйэ): татаар суруйааччыта, татаар тылын грамматикатын автора, поэтическай сурук ураты стилин ырытыыга суруллар.
3. Тегахир Асканави (1885-1951): татаар учуонайа уонна лингвиһэ, Саха тылын сайдыытын быһаарар суолталаах.
4. Машаммедья Зарняев (19 үйэ): татаар суруйааччыта уонна поэт бастакы татаар тылдьытын суруйбута уонна татаар тылын стандартыгар көмөлөспүтэ.
5. Ильдар Файзи (1926-2007): татаар суруйааччы уонна суруналыыс, уонунан кэпсээннэри уонна кинигэлэри суруйан, татаар тылын сөргүтүүгэ боччумнаах кылааты киллэрбит татаар тылын.

Тутар тыл структурата хайдах оҥоһулунна?

Татаар тылын структурата иерархична, типовой агглютинативнай морфологиялаах. Онно түөрт падежка (ааттаах- суоллаах, родительнай, винительнай уонна локативнай) уонна үс биис ууһа (эр киһи, дьахтар уонна орто). Туохтуурдар сирэйдэринэн, ахсааннарынан, киэннэринэн арахсаллар, онтон аат түһүккэ, ахсааҥҥа киирэллэр. Тылга бөһүөлэктэр уонна частицалар уустук системалара баар, кинилэр аспектарын, хайысха уонна модальность курдук ньымалары хабыахтарын сөп.

Татаар тыла ордук сөптөөх ньыманан хайдах үөрэтэҕитий?

1. Хаачыстыбалаах материалга – Интернеккэ уонна кинигэ маҕаһыыннарыгар татаар тылын үөрэтиигэ ураты ресурсалар баалларын итэҕэтиҥ, онон эһиги саамай хаачыстыбалаах матырыйаалгытыгар киириэххит диэн эрэниэҕиҥ.
2. Алфавиты кытта билсиҥ – татаар тыла кириллицаҕа суруллубутун быһыытынан, сэдэх алфавиты кытта билсибиккит, тыл үөрэтиигэ киириэн иннинэ итэҕэйиэҕиҥ.
3. Тылы уонна охсууну үөрэтиҥ-татаар тылыгар аһаҕас дорҕооннор уонна сүһүөхтэригэр охсуу уустук системата туһаныллар, онон саҥарыы уонна охсуу уонна охсуу икки ардыларыгар араастаһыыны билэргэ үөрэниҥ.
4. Сүрүн грамматическай быраабылалары уонна структуралары кытта билсиҥ – базовай грамматика уонна этии структураларын үчүгэй өйдөбүллэрэ ханнык баҕарар тылы баһылааһыҥҥа киирэллэр.
5. Истиҥ, көрүҥ уонна ааҕыҥ-истии, көрүү уонна ааҕыы эһиэхэ тыл дорҕоонугар үөрүйэх көмөлөһүөҕэ, ону тэҥэ тылдьыт саппааһын уонна фразтары кытта үлэҕэ сыһыарыллыаҕа.
6. Кэпсэтиини ыытыҥ - ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма. Бастаан бытааннык саҥарарга кыһаллыҥ, алҕаһы оҥорорго толлумаҥ.