Chývash Horvat Aýdarma

Chývash aýdarmasy, Chývash translıterasıasy dep te atalady, chývash tilinde sóılesý úshin qoldanylatyn aýdarmanyń mamandandyrylǵan túri. Bul til Reseı men Ýkraınanyń keıbir aımaqtarynda turatyn chývash halqynyń týǵan jeri. Bul mıllıonnan astam adam sóıleıtin túrki tilderiniń biri, ony aýdarma úshin mańyzdy tilge aınaldyrady.

Chývash tilinen nemese odan durys aýdarý úshin translıterasıanyń kúrdeli formalaryn túsiný óte mańyzdy. Sebebi Chývash alfavıti latyn alfavıtinen erekshelenedi, ol negizinen eýropalyq tilder úshin qoldanylady. Nátıjesinde, sıaqty kırıll áripteri bar sózder A, B, K, Ý, oqyrmanǵa túsinikti bolý úshin olardyń latyn balamalaryna aınalýy kerek.

Chývash tiline aýdarý prosesi birneshe kezeńnen turady. Birinshiden, aýdarmashy bastapqy jáne maqsatty tilderdi jaqsy bilýi kerek. Olar sóılemniń qurylymyn, bastapqy tildiń maǵynasy men aıtylýyn túsinýi kerek. Sodan keıin olar gramatıkalyq erejeler men maqsatty til sóılemderiniń qurylymyn eskere otyryp, ony maqsatty tilde durys jetkize alýy kerek.

Aýdarma aıaqtalǵannan keıin aýdarmashy túpnusqa mátindi aýdarylǵan nusqamen Muqıat salystyrýy kerek. Bul aýdarmanyń dál bolýyn jáne josparlanǵan habarlamany durys jetkizýin qamtamasyz etedi. Aýdarmashy sonymen qatar kez-kelgen mádenı siltemeler men jargon sózderdiń aýdarmasynyń durystyǵyna kóz jetkizý úshin qosymsha tekserýler júrgizýge jaýapty.

Chývash tilin úırengisi keletinder úshin onlaın jáne ýnıversıtetterde ártúrli kýrstar bar. Degenmen, tildi úırený Chývash tiline aýdarmany tolyq túsinýdi qamtamasyz etpeıtinin túsiný mańyzdy. Translıterasıanyń qyr-syryn kóp jyldyq tájirıbe men berilgendiktiń arqasynda ǵana ıgerýge bolady.

Tutastaı alǵanda, Chývash tiline aýdarý-eger siz Chývash halqymen qarym-qatynas jasaǵyńyz kelse, meńgerýińiz kerek mańyzdy daǵdy. Durys kózqaras pen bilimniń arqasynda bul kóp ýaqytty qajet etedi, biraq paıda ákeledi.

Chývash tilinde qaı elder sóıleıdi?

Chývash tili negizinen Reseıdiń Chývash Respýblıkasynda, sondaı-aq Reseıdegi Marıı El, Tatarstan jáne Ýdmýrtıanyń keıbir aýdandarynda, sondaı-aq Qazaqstan men Ýkraınada sóıleıdi.

Chývash tiliniń tarıhy qandaı?

Chývash tili-Reseı Federasıasynda shamamen 1,5 mıllıon adam sóıleıtin túrki tili. Bul túrki tilderiniń oǵyr tarmaǵynyń tiri qalǵan jalǵyz ókili. Tarıhı turǵydan bul til negizinen Reseıdiń Edil aımaǵynda ornalasqan Chývashıa Respýblıkasy dep atalatyn aýdandarda aıtyldy.
Chývash tiliniń qujattalǵan tarıhyn 13 ǵasyrdan bastaýǵa bolady, eń alǵashqy jazbasha eskertýler 14-15 ǵasyrlardaǵy qoljazbalardan tabylǵan. Bul qoljazbalardyń kópshiligi ýaqyt óte kele tildiń aıtarlyqtaı ózgeriske ushyraǵanyn kórsetedi. 15 ǵasyrda Chývash tiline Altyn Ordanyń kórshiles tatar tili qatty áser etti jáne eski tatar alfavıtimen jazyldy.
18 ǵasyrda Chývash alfavıtin orys ǵalymy Semen Remezov qurdy, ol ony kırıllısaǵa negizdedi. Bul jańa alfavıt 19 ǵasyrdyń basynda alǵashqy basylǵan Chývash kitaptaryn jasaý úshin qoldanyldy. 19 ǵasyrdyń aıaǵynda chývash tili Reseı ımperıasynyń resmı tili retinde tanyldy jáne osy kezeńde basqa da ádebı shyǵarmalar jasaldy.
Chývash tilinde olar qazirgi kezde de sóıleı beredi, sonymen qatar Chývashıa Respýblıkasynyń keıbir mektepterinde sabaq beredi. Sondaı-aq, Reseıde de, shetelde de tildi saqtaý jáne nasıhattaý boıynsha belsendi kúsh-jiger jumsalýda.

Chývash tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mıhaıl Vasılevıch Iakovlev-tildiń alǵashqy keshendi gramatıkasyn jasaǵan Chývash memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń lıngvısi jáne profesory.
2. Iakov Kostúkov-lıngvıs jáne Chývash memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń profesory, kóptegen eńbekterdi redaksıalaý jáne jarıalaý arqyly tildi modernızasıalaýǵa úles qosty.
3. Nıkolaı Zıberov-Chývash tiline latyn grafıkasyn engizýge qosqan úlken úles.
4. Vasılıı Peskov-1904 jyly Chývash tilinen alǵashqy mektep oqýlyǵyn jasaǵan muǵalim.
5. Oleg Bessonov-tildiń ártúrli dıalektilerin biriktirý úshin jumys istegen zamanaýı standartty Chývash tilin damytýdaǵy yqpaldy tulǵa.

Chývash tiliniń qurylymy qalaı?

Chývash tili túrki tilder otbasyna jatady. Bul sózderdiń túbir sózge birqatar prefıkster men jurnaqtar qosý arqyly jasalatynyn bildiretin aglútınatıvti til. Sózderdiń reti, ádette, sýbekt-obekt-etistik, sóılem ishindegi sózderdiń salystyrmaly túrde erkin reti bar. Zat esimder eki túrge bólinedi jáne sandy, jaǵdaıdy jáne senimdilikti kórsetý úshin synyptyq jurnaqtardy paıdalanady. Etistikter sóılemniń taqyrybyna sáıkes keledi jáne shaq pen aspektige baılanysty jalǵanady.

Chývash tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Alfavıt, aıtylý jáne negizgi gramatıka sıaqty tildiń negizderin úırenýden bastańyz. Internettegi birneshe keremet resýrstar bar, mysaly Chuvash.org nemese Chuvash.eu bul sizge kómektese alady.
2. Aýyzeki sózder men sóz tirkesteriniń negizin tez qurý úshin ana tilinde sóıleıtin aýdıo jazbalar men sóılem mysaldaryn qoldanyńyz. Radıo baǵdarlamalaryn tyńdańyz jáne chývash tilinde fılmder men telebaǵdarlamalardy kórińiz. Erkin bolý jáne oǵan yńǵaıly bolý úshin til úırenýge kirisińiz.
3. Ana tilinde sóıleıtindermen jeke nemese onlaın forýmdarda úırengenderińizdi oryndańyz. Bul Sizge jergilikti núanstardy túsinýge jáne mádenıet týraly túsinik alýǵa kómektesedi.
4. Sózdik pen gramatıkany jaqsartý úshin Chývash tilindegi kitaptar men gazetterdi oqyńyz. Neǵurlym kóp oqysańyz, túsinigińiz ben gramatıkańyz soǵurlym jaqsy bolady.
5. Sońynda, oqýyńyzdy chývash tilinde mátin jazý, Chývash onlaın forýmdaryna qatysý jáne emtıhanǵa daıyndyq sıaqty árekettermen tolyqtyryńyz. Bul sizge tildi myqtap meńgerýge kómektesedi.

Horvat tiline aýdarma: Adrıatıka tilimen tanystyrý

Horvat tili Horvatıa men Bosnıa-Gersegovınada resmı til bolyp tabylady, biraq Serbıada, Chernogorıada, kórshi elderde jáne tipti búkil álemde shaǵyn Horvat azshylyqtary sóıleıdi. Sondyqtan kóptegen jeke tulǵalar men kásiporyndar tildik alshaqtyqty joıý úshin Horvat aýdarmashylarynyń qyzmetine júginedi.

Horvat tili-ońtústik slaván tili, negizinen latyn jáne German tamyrlarynan alynǵan. Bul Horvatıanyń resmı tili jáne Bosnıa men Gersegovınadaǵy azshylyqtyń resmı tili. Horvat tili úndi-eýropalyq tilder otbasynyń bóligi bolyp tabylady jáne orys, polák jáne Cheh sıaqty basqa slaván tilderimen ortaq.

Jalpy tamyrlarynyń arqasynda Horvat tilin basqa slaván tilderiniń spıkerleri salystyrmaly túrde ońaı úırenedi. Onyń gramatıkasy men sóılem qurylymynda kóptegen uqsastyqtary bar. Slaván elderi arasynda basqa slaván tilderin biletinderdiń Horvat tilin túsinýin jeńildetetin kóptegen mádenı uqsastyqtar bar.

Basqa slaván tilderimen tájirıbesi joq adamdar úshin Horvat tilin úırený áli de ońaı bolýy múmkin. Ár túrli mádenı áserine baılanysty horvat tili basqa tilderden sózderdi alady jáne kóptegen qaryzǵa alynǵan sózderge ıe. Horvat tilinde fonetıkalyq alfavıt bar, bul ony keıbir basqa tildermen salystyrǵanda úırenýdi jeńildetedi.

Horvat tilinde geografıalyq ornalasýyna, sondaı-aq Áleýmettik jáne mádenı faktorlarǵa baılanysty ózgeretin birneshe dıalektiler bar. Bul dıalektiler qashan jáne qaı jerde aıtylatynyna baılanysty sózdik qory men aıtylýy boıynsha ár túrli bolýy múmkin.

Horvat tilindegi aýdarmalardyń dáldigin qamtamasyz etýdiń eń jaqsy tásili - tildi jetik biletin jáne dıalektilermen tanys kásibı aýdarmashynyń qyzmetterin paıdalaný. Bul aýdarmalardyń dál, túsinikti jáne qatesiz bolýyn qamtamasyz etedi. Kásibı aýdarmashylar aýdarmalardyń maqsatty aýdıtorıanyń qajettilikterine sáıkes kelýin qamtamasyz etý úshin qosymsha konteksttik jáne mádenı aqparat bere alady.

Horvat tiline aýdarma qyzmetteri tildik alshaqtyqty joıýǵa jáne bıznesińizdi nemese ónimińizdi jańa naryqtarǵa shyǵarýǵa kómektesedi. Qujattardy, broshúralardy, veb-saıttardy nemese mazmundy aýdarý qajet pe, bilikti maman sizdiń maqsatty aýdıtorıańyzǵa jetýge kómektesedi. Kásibı aýdarmashylar Sizge jergilikti mádenıet pen ádet-ǵurypty túsinýge kómektesedi, osylaısha siz jańa naryqtaǵy klıenttermen jáne seriktestermen jaqsy qarym-qatynas jasaı alasyz.

Horvat tiline aýdarý arqyly Adrıatıka tilin úırený arqyly siz ósý men tabysqa jetýdiń jańa múmkindikterin asha alasyz. Horvat tiline aýdarýdyń kásibı qyzmetteri til men mádenı alshaqtyqty joıýǵa kómektesedi, osylaısha siz óz habarlamańyzdy álemmen bólise alasyz.

Horvat tilinde qaı elder sóıleıdi?

Horvat tili Horvatıa, Bosnıa jáne Gersegovınada, sondaı-aq Serbıa, Chernogorıa jáne Slovenıanyń keıbir bólikterinde resmı til bolyp tabylady. Ol Avstrıa, Vengrıa, Italıa jáne Rýmynıadaǵy keıbir azshylyq qaýymdastyqtarda da keń taralǵan.

Horvat tiliniń tarıhy qandaı?

Horvat tili-11 ǵasyrdan bastaý alatyn ońtústik slaván tili. Ony erte orta ǵasyrlarda qazirgi Horvatıa aýmaǵynda qonystanǵan ońtústik slaván halqy-erte horvattar qoldanǵan. Bul til Shyǵys Eýropanyń slaván halyqtary qoldanatyn eski slaván tilinen shyqqan.
Ýaqyt óte kele horvat tili erekshe formaǵa ıe bola bastady jáne keıinirek ádebıette, sondaı-aq kúndelikti ómirdiń basqa aspektilerinde qoldanyldy. 16 ǵasyrda horvat tili belgili Horvat sózdigin jarıalaý arqyly belgili bir dárejede standarttaýǵa qol jetkizdi.
Aqyrynda, horvat tili Avstrıa-Vengrıa ımperıasynyń quramyna kirdi jáne 19 ǵasyrda odan ári standarttaldy, serb tiline óte uqsas boldy. Birinshi dúnıejúzilik soǵystan keıin serbter, horvattar jáne slovender patshalyǵy quryldy, keıinirek Iýgoslavıa dep ataldy. Horvat tili 1991 jyly táýelsizdigin jarıalaı otyryp, Horvatıanyń resmı tili bolǵanǵa deıin salystyrmaly túrde ózgerissiz qaldy.
Sodan beri til damı berdi, emlege, tynys belgilerine ózgerister engizildi, tipti sózdikke jańa sózder qosyldy. Búginde Horvatıa, Bosnıa jáne Gersegovına, Serbıa, Avstrıa, Vengrıa, Italıa jáne Shveısarıada turatyn 5,5 mıllıonǵa jýyq adam horvat tilinde sóıleıdi.

Horvat tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Marko Marýlıch (1450-1524) - qazirgi Horvat ádebıetiniń atasy jáne alǵashqy uly Horvat jazýshysy bolyp sanalǵan Marýlıch poezıa, drama jáne dinı traktattardy qosa alǵanda, ártúrli janrlarda shyǵarmalar jazdy. Onyń eń tanymal shyǵarmasy - "Djýdıta", Eski ósıet kitabyna negizdelgen epıkalyq poema Djýdıt.
2. Ivan Gýndýlıch (1589-1638) - jemisti aqyn, "Osman" ulttyq eposynyń jáne "Dýbravka"pesasynyń avtory. Ol horvat tiliniń elementterin óz shyǵarmalaryna engizgen alǵashqy Horvat avtorlarynyń biri boldy.
3. Djore Drjıch (1508-1567) - Drjıch Horvat teatrynyń alǵashqy Horvat dramatýrgi jáne negizin qalaýshy retinde tanymal. Onyń pesalarynda qara ázil, satıra jáne ulttyq sananyń kúshti sezimi jıi kezdesedi.
4. Matıa Antýn Relkovıch (1735-1810) - Relkovıch horvat tilinde birinshi bolyp jaza bastady, bul adamdarǵa túsiný men oqýdy jeńildetti. Ol sonymen qatar Ǵylym, fılosofıa jáne saıasat sıaqty ártúrli taqyryptarda kóptegen kitaptar, broshúralar men maqalalar jazdy.
5. Petar Preradovıch (1818-1872) - Preradovıchti romantıkalyq óleńderi men patrıottyq ánderi úshin "Horvat Baırony" dep ataıdy. Ol ulttyq birlikti, ásirese Horvatıanyń eki bóligi arasyndaǵy jáne Horvat tiliniń damýyna qosqan úlesi úshin este qaldy.

Horvat tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Horvat tili-úndieýropalyq til jáne ońtústik slaván tilder tobyna kiredi. Ol bolgar, cheh, polák jáne orys sıaqty basqa slaván tilderine uqsas qurylymǵa ıe. Horvat etistikteri tulǵa men shaqqa sáıkes jalǵanady, zat esimder men syn esimder jynysyna, sanyna jáne jaǵdaıyna qaraı eńkeıedi jáne alty gramatıkalyq jaǵdaı bar. Ol latyn álipbıin qoldanady jáne onyń jazý júıesi fonematıkalyq bolyp tabylady, ıaǵnı ár árip bir erekshe dybysqa sáıkes keledi.

Horvat tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz: tildi úırenýdi bastamas buryn gramatıka, aıtylym jáne Horvat alfavıti týraly negizgi túsinikke ıe bolý mańyzdy. Jaqsy oqýlyqtan nemese Pimsleur sıaqty kýrstan bastańyz nemese Horvat tilin ózińiz úırenińiz.
2. Horvat tilin tyńdańyz: Horvat podkasttary men shoýlaryn tyńdaý - til úırenýdiń jáne onymen jaqynyraq tanysýdyń eń jaqsy tásilderiniń biri. YouTube-te naqty aıtylý jáne gramatıka sabaqtary bar kóptegen beıneler bar-múmkindiginshe qarańyz!
3. Ana tilinde sóıleýshimen jattyǵý: ana tilinde sóıleýshimen sóılesý - tildi úırenýdiń eń paıdaly jáne qyzyqty tásilderiniń biri. Siz tildik seriktesti jelide nemese óz qalańyzda ońaı taba alasyz.
4. Horvat ádebıetin oqyńyz: Horvat tilindegi kitaptardy, maqalalar men jýrnaldardy taýyp, olardy únemi oqyp otyryńyz. Sizge sáıkes janrdy taýyp kórińiz jáne oqýdy bastańyz!
5. Sózdik qoryn úırený úshin kartalardy paıdalanyńyz: kartalar jańa sózderdi úırenýge kelgende, ásirese Horvat sıaqty tilder úshin tamasha qural bolyp tabylady, munda bir sózge qatysty kóptegen ártúrli sózder bar.
6. Ózińizdi batyryńyz: tildi meńgerýdiń eń jaqsy tásili - oǵan basyńyzdy batyrý - múmkindiginshe Horvatıaǵa baryńyz nemese horvat tilinde fılmder kórińiz jáne mýzyka tyńdańyz.
7. Kóńil kóterińiz: Horvat tilin úırený qyzyqty jáne paıdaly áreket bolýy múmkin-bul prosesti jaqsy kóretinińizge kóz jetkizińiz jáne ózińizge tym kóp qysym jasamańyz.