Кхмерский Удмурт Кусараш

Кхмерский Камбоджин официал йылмыж дене шотлалтеш, тушто 16 миллион утла еҥ уло тӱня мучко ойла. Йылме австроазий ешын веле улеш, тудо вьетнам да мон-кхмер йылмым чӱкта, кхмерский ден монах гай. Кхмер йылме шкенжын письма системыжлан кӧра Кечывалвел-Эрвел Азийыште шке пошкудыжо-влак коклаште ойыртемынак торлен. Кхмер алфавит, кумдан палыме "йошкар кхер" граждан сар жапыште тудын Камбоджыште вуйлатыме коммунист партийын правительже дене историй кылжылан кӧра слог письмалан келшен толшо буква ден диакитике знак-влакын комбинацийыштым кучылтеш.

Диакитике знак-влакын улмыштым ончыде, эрвел азий йылме-влак дене таҥастарымаште тыглай тунемме шотышто кхмер возымо возыш. Буква-влак сайын верланеныт, лудмым куштылемда. Тиде кхмер йылмыш кусарыме дене таҥастарымаште кусарымашым куштылемдаш полша.

Кхмер йылме гыч кусарыме суаплыклан туризм да паша йӧн кушмылан кӧра Камбоджыште чыла кугу йодмаш дене пайдаланат. Англичан ден кхмер йылме коклаште кӱрылтмашым сеҥаш полшышо шуко кусарыме компаний шочын.

Кусарыме компанийым ойырен налме годым кхмер йылме кусарышын опытшым да тудын шинчымашыжым шотыш налаш кӱлеш. Тыгак рашемдаш кӱлеш: кусарыше шке культуржо дене палыме да кӱлеш годым йылмын раш нюансшым ойырен налеш.

Адакшым шинча денак ужаш кӱлеш, кусарыше компаний чын да жапыштыже кусарен шогаш темла. Тиде предприятий але частный еҥ-влак Дене Камбоджыште мутланыме годым эн кугу значений лийын кертеш. Деловой документ ден контракт-влаклан сравоч значениян, садлан кхмер йылме гыч ӱшанле кусарыше-влакым инвестиций шогыман.

Пытартышлан, конкуренцийым ыштен кертше акан кусарыме компанийым муаш кӱлеш. Тыге шуко компаний кхмер йылме гыч кусарыме суаплыкым темлат, кевыт еда коштын савырнаш да чапле ойым налаш акым таҥастараш шога.

Кхмер йылме гыч кусарыме суаплык частный еҥ ден предприятий-влаклан Камбоджыште бизнесым кучышо частный еҥ ден предприятий-влаклан аклаш лийдыме лийын кертеш. Келшен толшо кусарышын полшымыж дене нуно гарантироватлен кертыт: нунын мутланымашышт чын да келшен толшо культур йӱла лиеш. Сандене кхмерский йылме гыч кусарыме шотышто йӧн дене пайдаланаш ида вожыл, иктаж-мо шотышто кӱлеш лиеш гын.

Могай эллаште кхмер йылме дене ойлат?

Кхмер йылме дене тӱҥ шотышто Камбоджыште ойлат. Тушто тыгак Вьетнамыште да Таиландыште, моло эллаште ойлат.

Кхмер йылмын историйже могай?

Кхмер йылме-тиде австроазий йылме, туштыжо 16 миллион еҥ Камбоджыште, Вьетнам, Тайландыште да Францийыште ойлалтыт. Тиде официальный Камбоджи йылме, кудыжо мемнан эра кундемысе икымше курым гычак кучылталтеш..
Кхмер йылме дене эн ондак палыме возыш-влак мемнан эран 7 курымжо дене пуалтыт, но тиде йылме, очыни, ятырлан шуко лийын. VII курым мучко Кхмер империйыште санскритыште мутланыше Индий калык доминироватлен. Кхмер йылме 8 курымлан посна диалектыш ойыртемалташ тӱҥалын.
Кхмер йылме тожо виянрак улмаш.тудым индийский буддий миссионер-влак Кечывалвел Индий Гыч конденыт. Регионын шочмо австроазий йылмыж дене пырля пал ден санкритын значенийыштым кызытсе кхмер йылме шочыктен.
Тиддеч вара кхмерский утларак кумдан палыме лиеш, кызытат Камбоджыште эн кумдан шарлыше йылме лиеш. Тидыже Тыгак Ассоциацийын официал йылмыж гыч иктыже (Кечывалвел-Эрвел Азийын).

Кхмер йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Пре Анг Энг( 17 курым): кхмер йылмын историйыштыже Пеш Кӱлешан фигур, Пре Анг Энг йылме арален кодымаште да коштыктымаште пеш кӱлешан рольым модшо икмыняр пашам возен. Тудлан икымше савыктыше станокым Кечывалвел-Эрвел Азийыште ышташ, тыгак кхмер йылмым возен шыҥдарымаш.
2. Чанкирже (19 курым мучаш) кӧн: Чанкирже кхмер йылмын кызытсе вияҥмаштыже Ик эн кӱлешан фигурлан шотлалтеш. Тудо тымарте кучылталтше деванагарилан возымо системым ямдылен да стандартизацийлан орфографий ден грамматике шотышто вашмутым пуэн.
3. Тохнг Хи (20 курым тӱҥалтыш): Тохонг Хи новатор пашаж дене кхмер мутерым ямдылыме шотышто сайын палыме. Мутерже 1923 ийыште савыкталтын да кызытат кхер йылме дене справочный полшык семын кумдан кучылталтеш.
4. Кумдан палыме Чун Нат-20 курым): Ваддей-влакын Ботумыштым аралыше, чун Пӱчмӧ Чуон кхмер йылмым аралыме да коштымо пашаштым кугу пагален кучылтеш. Тудо кхмерский йылме дене будий ученийлан кӧ пайлен, эн первый лийын да тудлан кхмер культурым арален кодымаште полышым чӱчкыдынак возен пуат.
5. Хай Кантул (21 курым): кхмер йылме шотышто ик эн тӱҥ фигуржо тачысе кечылан, Хай Кантул - профессор да лингвист, тунеммаште кхмер йылмым тунемме годым лым лийде кучылтмаште пашам ыштен. Тудо кхмер йылме дене икмыняр тунемме книгам ямдылен да кхмер йылмын права шотышто ярым аралышылан шотлалтеш.

Кхмер йылмын структуржым кузе ыштыме?

Кхмер йылме-мон-кхмерскийын подслюченийышкыже пурышо австроазий йылме. Тиде субъект-глагол-объект радаман аналитике йылме да предлог олмеш кучылталтше прилог-влак дене. Тудо аффикс-влакын поян системышт, тидын шотыштак тӱрлӧ приставке, суффикс да инффикс савыртыш-влак улыт. Лӱм мут-влак числа дене, а глагол - влак-лица, числа, аспект, йӱк да наклонений дене. Тудо тыгак тӱрлӧ значенийым ойыркалаш кучылталтше вич тоннан тональный системыже уло.

Кузе кхер йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Алфавитым тунемме гыч тӱҥалза: Кхер йылме аксар кхмер манме алфавитым кучылтын возымо,садлан буква да нунын тӱрлӧ формышт дене палыме лияш кӱлеш. Те ресурсым Интернетыште муын кертыда, кудышт тыланда алфавитым тунемаш полшат.
2. Базе мутвундым тунемза: те алфавит дене палыме лийыда гын, кхмер йылме дене тӱҥ мут ден фразым шымлымаште пашам ышташ тӱҥалза. Те онлайн-мутерым, тунемме ден приложенийым, мутым да практикым кычалашлан кучылтын кертыда.
3. Те занятийыш возыза: йылмым чын тунеммыда шуэш гын, верысе школышто але университетыште кхмер йылме дене занятийыш возыза. Занятийыш мийымаш тыланда йодышым пуаш да инструкторлан тӧрлатылаш йӧным пуа.
4. Йылме носитель-влакым колыштса: кхмер йылме дене кутырымо дене чын палыме Лияш манын, икмыняр жап йылмым колышт ончыза. Те кхмер йылме дене телепередачым але фильмым ончен, кӱвуйым колышташ але тиде йылме дене мурым муын кертыда.
5. Серышыште да мутланыме шомакыште практиковатлыза: йылмыдам тӱҥ умылымаш лекмекыда, кхмер йылме дене мутланыме шомакыште практиковатлалташ тӱҥалза. Тиде йылме дене лудаш тӱҥалза да йылме носитель-влак дене мутланен ончыза. Тиде тыланда ӱшанымашым муаш да шке моштымашым вияҥден колташ полша.

Одо кусарымаш-текстым ик йылме гыч удмурт йылмыш кусарыме процесс. Одо йылме-тиде финн-угор йылме, туштыжо удмурт-влак рӱдӧ Российыште верланыше Удмурт йылме маныт. Тиде йылме поян историй да культуран, Тыгак Удмурт Республикыште официал йылме дене шотлалтеш. Тиде йылме тӱнясе ятыр ужашлаште ситыдымын палыме огыл гынат, тиде регионын шочшыжо улшылан, але одо калыкын йылмыже, культурыжо да историйже улшылан эн кӱлешан йылме шотлалтеш.

Паша удмурт йылмыш кусарымашке шумеке, сай переводым ышташ кӱлеш. Тидым йылме да культур контекстан удмурт йылмым опытан кусарыше-влакын полшымышт дене ышташ лиеш. Кусарыше йылмын грамматикыжым, орфографийжым да семантикыжым раш кусарен моштышаш. Тылеч посна, текстым оригинал деке эн кугу йӧн дене лишемдышаш да мутын нюансшым тӱрыс кучылтын моштышаш улыт.

Удмурт йылмыш кусарымаш культур кокласе кӱрылтмашым сеҥаш да тӱрлӧ регионысо еҥ-влаклан шансым икте-весыштлан умылен мошташ полшен кертеш. Тидым кеч-могай областьыштат, тидын шотыштак бизнес, литератур ден тӱшкаувер йӧн-влакат практически кучылталтын кертыт. Тудат тыгак одо калыкын культур ден историйжым аралаш кучылталтын кертеш, тудын историйжым да йӱкшым утларак кумдан аудиторийлан колын кертеш.

Чумыр налмаште, удмурт йылмыш кусарымаш марий калыкын йылме ден культуржым умылашлан ӱшаныдыме пайдале инструмент лийын кертеш. Удмурт текстым умылен, тиде марий калыкын йылме ден культуржым аклаш да нунын опытыштым весемдаш утларак кугу аудиторийлан йӧным пуэн кертеш. Тылеч посна тиде культур-влак коклаште ваш-ваш умылымашлан полшышо да икте-весе нерген утларак пален налын кертеш.

Могай эллаште удмурт йылме дене ойлат?

Удмурт йылме дене тӱҥ шотышто Россий Юл воктене верланыше Удмурт Республикыште ойлат. Тушто тыгак Российын моло ужашлаштыже, тыгак пошкудо эллаште, Казахстан Гай беларусь да Финляндийлаште кутырат.

Одо йылмын историйже могай?

Удмурт йылме урал йылме ешын членже да финн-угор йылме-влак дене чак кылдалтын. Тушто 6800000 еҥ, утларакшым Удмурт Республикыште (Россий) да тудын кундемыште ойлалтыт. Тудын возымо формыжо кириллецеш негызлалтше письма системым ыштыме 18 курымышто руш православий священник-влаклан кодификациян лийын. Письман тиде системыже 19-ше да 20-шо курым жапыште утларак кумдаҥын да саемын, тидыже кызытсе письмам шочыктымашке конден. Одо йылме кызытат регионлаште, ял (ола) удмурт-влак коклаште кучылталтеш, тыгак школ ден университетлаште туныкталтеш.

Кӧ удмурт йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Василий Иванович Алымов-лингвист да автор удмурт йылме дене моткоч шуко пашам ыштен, тудо йылме грамматикым йӧршешлан возен да тымарте кучылталтше шуко правилым да келшыкым рашемден.
2. Вячеслав Иванович Иванов-удмурт йылме да культур шотышто моткоч кугу пашам ыштен, тидын шотыштак йылмын чумыр грамматикыже да удмурт поэзийын структуржым шымлен моштен.
3. Нина Витальевна Кирсанова - Удмурт йылме шотышто новатор, тудо икымше книгам тиде йылме дене возен да икымше украинла-удмурт мутерым ыштен.
4. Михаил Романович Павлов-удмурт йылме, литератур да фольклор областьыш суапле надыржылан Палыме, регионысо тӱҥ калык-влакын мурыштым возен да документацийлен возышо ик эн ончыч лийын.
5. Ольга Валериановна Фёдоровна-удмурт йылмым да культурым тунемме ик еҥ, тудо икымше газетым удмурт йылме дене лудын да грамматикым да моло тунемме материалым возен.

Удмурт йылмын структуржым кузе ыштыме?

Удмурт йылме-финн ден эстон йылме дене чак кылдалт шогышо урал йылме, тудо коми-зырянский ден пермяк йылме дене икмыняр икгайлык уло. Тудын структурыжо агглютинатив морфологий дене ышталтеш, мутын тӱрлӧ значениян аффиксым ушымо йӧн дене ышталтмыжым ончыкта. Йылме йоҥйӱк да йыгырмут системе дене ойыртемалтеш. Глагол-влакын спряженийышт ятыр йыгырмут, тӱрлӧ наклонений, аспект да жапын, тыгак ышталтше ден ыштыдыме формо коклаште тӱҥ ойыртем.

Кузе удмурт йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Йылме дене палыме лияш тӱҥалза. Алфавит да ойлымаш нерген пален налза, тыгак грамматике нерген негыз представленийым налза.
2. Шӱмбел одо ресурсым лудса да колыштса. Верысе увер-влакым колыштса да тиде йылме дене музык ден телепрограммым возаш кумылаҥза.
3. Удмурт йылме дене мутланымаш да возен налза. Онлайн-формо да практикын чатше-влак дене пайдаланен, йылмысе партнёрым муза.
4. Удмурт йылме курсым эртыза. Одо йылме курсым темлыше йылме институт-влак шукын улыт, теат нунын онлайныштым муын кертыда.
5. Культурыш да йылмыш грузитлыза. Удмуртий дек мийыза да верысе диалект ден культур нерген шукырак пален налаш йылме носитель-влак дене кутырыза.