Башкорт Үзбәкчә (кириллица) Күчерү

Башкорт теле Борынгы төрки тел, бу телдә Башкортстан Республикасында, Россиядә башкорт халкы сөйләшә. Ул төрки телләрнең кыпчак төркемчәсенә карый, һәм бу телдә якынча 1,5 миллион кеше сөйләшә.

Башкорт теле Төрле, анда бөтен республика буенча күп төрле диалектлар таралган. Бу башкорт теленнән тәрҗемә итүне һәм аңа чагыштырмача катлаулы бурыч итә. Диалектлар арасында берничә төп аерма бар, алар тәрҗемәне аеруча кыенлаштыра ала, мәсәлән, сүзләрнең төрле тәмамланулары һәм әйтелештәге үзгәрешләр.

Төгәл тәрҗемәне тәэмин итү өчен телнең нечкәлекләрен аңлаучы тәҗрибәле башкорт телле кешеләр булу мөһим. Бу тәрҗемәчеләр төрле диалектларны яхшы аңларга һәм хәтта иң кечкенә аермаларны да тоя белергә тиеш. Шуңа күрә профессиональ тәрҗемәчеләргә еш кына башкорт теленә тәрҗемә итү турында сүз барганда өстенлек бирелә.

Башкорт теленнән тәрҗемәче эзләгәндә берничә мөһим фактор бар, аларны исәпкә алырга кирәк. Тәҗрибә бик мөһим; тәрҗемәче Төп нөсхә телен дә, тәрҗемә телен дә белергә, шулай ук мәдәни контекстны аңларга тиеш. Шулай ук тәрҗемәченең тел кысаларында кулланыла торган терминологияне актуаль белүенә инану мөһим, чөнки вакыт узу белән ул үзгәрергә мөмкин.

Гомумән, башкорт теленнән тәрҗемә итү махсус белем һәм күнекмәләр, шулай ук диалектларны һәм мәдәниятне аңлауны таләп итә. Фаразланган мәгънәне төгәл тапшыруны гарантияләү өчен тәҗрибәле һәм яхшы хәбәрдар тәрҗемәчене эшкә алу мөһим.

Кайсы илләрдә башкорт телендә сөйләшәләр?

Башкорт телендә нигездә Россиядә сөйләшәләр, гәрчә Казахстанда, Украинада һәм Үзбәкстанда аз санда сөйләүчеләр булса да.

Башкорт теленең тарихы нинди?

Башкорт теле төрки тел, бу телдә башлыча Россиянең Урал таулары төбәгендә урнашкан Башкортостан Республикасында сөйләшәләр. Бу республиканың бердәнбер рәсми теле, анда шулай ук күрше удмурт азчылыгының кайбер вәкилләре сөйләшә. Бу тел күп гасырлар дәвамында кулланыла һәм бүгенге көнгә кадәр сөйләшкән иң борынгы төрки телләрнең берсе булып тора.
Башкорт теле турында иң беренче язма телгә алу 16 гасырга карый. Бу вакытта ул гарәп һәм фарсы телләренең көчле йогынтысы астында була. 19 гасырда башкорт теле төбәктәге берничә төрле азчылыкның язма теле була. Ул шулай ук фәнни хезмәтләрдә кулланылган, бу аңа бөтен төбәккә таралырга ярдәм иткән.
Совет чорында башкорт теле россия йогынтысыннан нык зыян күрә. Күп кенә башкорт сүзләре аларның рус эквивалентлары белән алыштырылган. Бу тел мәктәпләрдә дә укытыла, һәм бердәм башкорт алфавитын булдырырга омтылыш ясала.
Совет чорыннан соң башкорт теле актив кулланыла башлый, һәм бу телне саклау буенча күбрәк тырышлыклар куела. Күп кешеләр хәзер башкорт телен икенче тел буларак өйрәнәләр, һәм Башкортстан Республикасы Хөкүмәте бу телнең исән калуын тәэмин итү өчен күбрәк көч куя.

Башкорт телен үстерүгә иң зур өлеш керткән топ-5 кешегә кем керә?

1. Илдар Габдрафиков шагыйрь, публицист һәм сценарист, ул Башкорт әдәбиятында һәм башкорт телен торгызуда мөһим фигура булган.
2. Николай Галиханов башкорт галиме һәм шагыйре, ул башкорт телендә дистәләгән хезмәтләр язган һәм хәзерге заман башкорт фәненә нигез салучы булып санала.
3. Дамир Исмәгыйлев академик, философ һәм лингвист, ул башкорт телендә сөйләшүчеләр арасында грамоталылык дәрәҗәсен арттыру өстендә күп эшли һәм башкорт телендә күп кенә язма хезмәтләр төзи.
4. Әскер Әимбәтов башкорт шагыйре, прозаигы һәм галиме, ул Башкорт теле һәм әдәбияты өлкәсендә әйдәп баручы фигураларның берсе булган һәм бу телдә берничә эре әсәр язган.
5. Ирек Яхина танылган башкорт язучысы һәм драматургы, аның әсәрләре Россиядә генә түгел, бөтен дөньяда танылган, һәм ул башкорт телен укучылар өчен аңлаешлырак итү өчен күп нәрсә эшләгән.

Башкорт теленең структурасы ничек төзелгән?

Башкорт теле Төрки телләр гаиләсенең Кыпчак тармагына караган агглютинатив тел. Ул суффикслар һәм грамматик функцияләрне белдерү өчен кулланыла торган махсус авазлар куллану белән характерлана. Башкорт теле шулай ук тартык һәм тартык авазларның бай системасына ия, һәм иҗек һәм эшлекле конструкцияләр аның гомуми структурасын тәшкил итә.

Башкорт телен иң дөрес юл белән ничек өйрәнергә?

1. Башкорт алфавиты һәм әйтелеше белән танышу. Әгәр дә сез башкорт телен өйрәнә башласагыз, бу иң мөһим беренче адым. Башкорт телендә кайбер төп текстларны укып башлап, һәр хәрефне дөрес әйтергә күнегегез.
2. Репетитор яки курс табарга тырышыгыз. Телне өйрәнүнең иң яхшы ысулы-тел иясе белән индивидуаль өйрәнү. Әгәр бу мөмкин булмаса, сезгә тел өйрәнергә ярдәм итәчәк җирле курсларга яки аудио һәм видео курсларга күз салыгыз.
3. Башкорт телендә күп материаллар укыгыз, тыңлагыз һәм карагыз. Тел белән яхшырак танышкан саен, башкорт телендә укуны һәм массакүләм мәгълүмат чараларын тыңлауны дәвам итегез. Башкорт телендә аудиоязмалар, әдәбият, фильмнар һәм җырлар табарга тырышыгыз һәм башыгыз белән телгә чумыгыз.
4. Башкортча сөйләшергә өйрәнегез. Практика өчен партнер табыгыз яки онлайн форумга кушылыгыз, анда кешеләр башкортча сөйләшәләр. Хаталар ясарга курыкмагыз-бу өйрәнүнең бер өлеше!
5. Өйрәнүне дәвам итегез. Нигезләр белән үзегезне уңайлы хис итсәгез дә, өйрәнергә һәм практика ясарга һәрвакыт яңа нәрсә бар. Башкорт телендә мөмкин кадәр күбрәк материаллар укуны, тыңлауны һәм карауны дәвам итегез.

Үзбәк теле Үзбәкстанның рәсми теле булып тора, анда 25 миллионнан артык кеше сөйләшә. Бу төрки тел, һәм шуңа күрә анда латин хәрефе түгел, ә кириллица кулланыла.

Үзбәк теленнән башка телләргә тәрҗемә итү катлаулы булырга мөмкин, чөнки үзбәк теленең грамматикасы һәм синтаксисы инглиз, испан һәм башка европа телләрендә кулланылганнан бик нык аерыла. Тәрҗемәчеләргә еш кына махсус терминологияне кулланырга һәм үзбәк мәдәнияте контекстында сүзләрнең һәм фразаларның конкрет мәгънәләренә аерым игътибар бирергә туры килә.

Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, кириллица берничә символдан тора, аларның кайберләре үзбәк телендә рус телендә әйтелешенә караганда төрлечә әйтелә. Мәсәлән, кириллицаның "У" хәрефе үзбәкчә "о" дип әйтелә, ә русча ул "оо"дип әйтелә. Бу үзбәк теленнән инглиз теленә тәрҗемә иткәндә аеруча мөһим момент, чөнки сүзләрнең дөрес әйтелмәве җитди аңлашылмаучанлыкларга китерергә мөмкин.

Үзбәк теленнән инглиз теленә тәрҗемә итүнең тагын бер проблемасы телнең структурасы һәм стиле булырга мөмкин. Үзбәк теле еш кына инглиз теленнән аерылып торган җөмләләр структурасын куллана, шуңа күрә тәрҗемәче хәбәрнең мәгънәсен төгәл тапшыруына ышанырга тиеш, турыдан-туры тәрҗемәгә артык таянмыйча.

Ниһаять, шуны истә тоту мөһим: Үзбәкстан һәм башка илләр арасындагы мәдәни аермалар аркасында кайбер терминнар һәм сүзтезмәләр инглиз телендә эквивалентлы булмаска мөмкин. Шуңа күрә тәрҗемәче үзбәк мәдәниятен тирән аңларга, шулай ук аның төбәк диалектларын белергә тиеш, тәрҗемә башлангыч хәбәрнең мәгънәсен төгәл тапшыра дип ышанырга тиеш.

Шулай итеп, үзбәк теленә тәрҗемә итү - төгәллекне тәэмин итү өчен махсус белем, күнекмәләр һәм детальләргә зур игътибар таләп итүче катлаулы мәсьәлә. Әмма дөрес караш белән профессиональ һәм төгәл тәрҗемә алырга мөмкин, ул төп текстның асылын төгәл чагылдыра.

Кайсы илләрдә үзбәк (кириллица) телендә сөйләшәләр?

Үзбәк телендә (кириллица) нигездә Үзбәкстанда һәм Таҗикстанда, ә Әфганстанда, Кыргызстанда һәм Казахстанда азчылыклар сөйләшә.

Үзбәк (Кирилл) теленең тарихы нинди?

Үзбәк теле (кириллица) төрки тел, ул нигездә Үзбәкстанда һәм бөтен Үзәк Азиядә сөйләшәләр. Бу Үзбәкстанның рәсми теле, бу телдә шулай ук төбәктәге башка күп кенә этник азчылыклар сөйләшә. Бу тел VIII гасырда карлуклар, усуннар һәм башка кабилә төркемнәре сөйләшкән төрки тел белән бергә тамырлана. IX гасыр дәвамында согдий теле төбәктә танылу ала, берничә гасырдан соң төрки тел белән кысрыклана.
14 гасырда "Үзбәкстан" термины беренче тапкыр ул вакытта күчмә төрек кабиләләре Төркеме булганны билгеләү өчен кулланыла. Үзбәк һәм үзбәк терминнары соңыннан бу кабиләләрне һәм алар сөйләшкән телне билгеләү өчен кулланыла. Бу тел гасырлар дәвамында үсеш алган һәм ахыр чиктә без бүген белгән заманча үзбәк теленә әверелгән.
16-19 гасырларда фарсы теле төбәктә өстенлек итүче әдәби тел булган. 20 гасыр башында фарсы-гарәп бәйләме белән беррәттән латин алфавиты кертелә, бу хәзерге үзбәк теленең үсешенә ярдәм итә. Советлар Союзы Үзәк Азияне үз контроленә алганда, кириллица рәсми язу буларак латин хәрефләрен алыштыра һәм бүген үзбәк теленең төп язуы булып кала.

Үзбәк (кириллица) телен үстерүгә иң зур өлеш керткән топ-5 кешегә кем керә?

1. Наримон Умаров язучы, галим һәм Совет лингвисты 2. Мөхәммәт Сәлих үзбәк язучысы һәм шагыйре 3. Абдулла Курбонов драматург һәм театр режиссеры 4. Абдулла Арипов шагыйрь һәм прозаик 5. Мирзаһид Рәхимов язучы һәм сәяси эшлекле

Үзбәк (Кирилл) теленең структурасы ничек төзелгән?

Үзбәк теле нигездә кириллица белән язылган һәм Төрки телләр гаиләсенә карый. Бу Чагатай теленең турыдан-туры токымы, урта гасыр төрки теле, Ул бөтен Үзәк Азиядә һәм Якын Көнчыгышта кулланылган. Телдә сигез сузык һәм 29 тартык, шулай ук төрле дифтонглар бар. Бу агглютинатив тел, анда аерым сүзләр мәгънәсен шактый үзгәртә торган күп аффикслар үз эченә ала. Сүзләрнең тәртибе гадәттә шундый: субъект объект фигыль, ә җөмләләр кисәкчәләр белән билгеләнә. Шулай ук югарырак статустагы кешеләргә мөрәҗәгать иткәндә кулланыла торган мактаулы мөрәҗәгатьләр системасы да бар.

Үзбәк (Кирилл) телен ничек дөрес өйрәнергә?

1. Нигездән башлап җибәрегез. Алфавитны өйрәнегез, чөнки бу теләсә нинди телне өйрәнү өчен кирәк. Китаплар укыгыз һәм үзбәк кириллицасында фильмнар карагыз, бу сезгә барлык персонажларны истә калдырырга ярдәм итәчәк.
2. Грамматиканы өйрәнегез. Онлайн курс алыгыз яки төрле грамматик кагыйдәләрне карагыз һәм аларның иң еш очрый торган һәм мөһимнәрен өйрәнегез.
3. Әйтелеш һәм аудитория осталыгы өстендә эшләгез. Үзбәк кириллицасын аңлау өчен подкастлар һәм башка аудиоклиплар тыңлагыз. Аларның ничек әйтелешен яхшырак аңлау өчен, һәр сүзне кычкырып кабатлагыз.
4. Тел ияләре белән шөгыльләнегез. Үзбәк кириллицасында сөйләшүче дус табарга тырышыгыз, яки телне өйрәнү өчен HelloTalk һәм Italki кебек кушымталарда күнегүләр ясагыз, бу сезгә тел ияләре белән аралашырга мөмкинлек бирә.
5. Көн саен яңа сүзләр һәм гыйбарәләр өйрәнүне дәвам итегез. Uиканы кызыклы интерактив өйрәнү өчен Дуолинго һәм Мемрис кебек тел өйрәнү кушымталарын языгыз яки кулланыгыз.
6. Башка ресурсларны кулланыгыз. BBC Uzbekistan һәм үзбәк телендәге портал кебек үзбәк кириллицасын һәм мәдәниятен яхшырак аңларга ярдәм итүче китаплар һәм вебсайтлар кулланыгыз.