Үзбәкчә (кириллица) Латин теле Күчерү

Үзбәк теле Үзбәкстанның рәсми теле булып тора, анда 25 миллионнан артык кеше сөйләшә. Бу төрки тел, һәм шуңа күрә анда латин хәрефе түгел, ә кириллица кулланыла.

Үзбәк теленнән башка телләргә тәрҗемә итү катлаулы булырга мөмкин, чөнки үзбәк теленең грамматикасы һәм синтаксисы инглиз, испан һәм башка европа телләрендә кулланылганнан бик нык аерыла. Тәрҗемәчеләргә еш кына махсус терминологияне кулланырга һәм үзбәк мәдәнияте контекстында сүзләрнең һәм фразаларның конкрет мәгънәләренә аерым игътибар бирергә туры килә.

Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, кириллица берничә символдан тора, аларның кайберләре үзбәк телендә рус телендә әйтелешенә караганда төрлечә әйтелә. Мәсәлән, кириллицаның "У" хәрефе үзбәкчә "о" дип әйтелә, ә русча ул "оо"дип әйтелә. Бу үзбәк теленнән инглиз теленә тәрҗемә иткәндә аеруча мөһим момент, чөнки сүзләрнең дөрес әйтелмәве җитди аңлашылмаучанлыкларга китерергә мөмкин.

Үзбәк теленнән инглиз теленә тәрҗемә итүнең тагын бер проблемасы телнең структурасы һәм стиле булырга мөмкин. Үзбәк теле еш кына инглиз теленнән аерылып торган җөмләләр структурасын куллана, шуңа күрә тәрҗемәче хәбәрнең мәгънәсен төгәл тапшыруына ышанырга тиеш, турыдан-туры тәрҗемәгә артык таянмыйча.

Ниһаять, шуны истә тоту мөһим: Үзбәкстан һәм башка илләр арасындагы мәдәни аермалар аркасында кайбер терминнар һәм сүзтезмәләр инглиз телендә эквивалентлы булмаска мөмкин. Шуңа күрә тәрҗемәче үзбәк мәдәниятен тирән аңларга, шулай ук аның төбәк диалектларын белергә тиеш, тәрҗемә башлангыч хәбәрнең мәгънәсен төгәл тапшыра дип ышанырга тиеш.

Шулай итеп, үзбәк теленә тәрҗемә итү - төгәллекне тәэмин итү өчен махсус белем, күнекмәләр һәм детальләргә зур игътибар таләп итүче катлаулы мәсьәлә. Әмма дөрес караш белән профессиональ һәм төгәл тәрҗемә алырга мөмкин, ул төп текстның асылын төгәл чагылдыра.

Кайсы илләрдә үзбәк (кириллица) телендә сөйләшәләр?

Үзбәк телендә (кириллица) нигездә Үзбәкстанда һәм Таҗикстанда, ә Әфганстанда, Кыргызстанда һәм Казахстанда азчылыклар сөйләшә.

Үзбәк (Кирилл) теленең тарихы нинди?

Үзбәк теле (кириллица) төрки тел, ул нигездә Үзбәкстанда һәм бөтен Үзәк Азиядә сөйләшәләр. Бу Үзбәкстанның рәсми теле, бу телдә шулай ук төбәктәге башка күп кенә этник азчылыклар сөйләшә. Бу тел VIII гасырда карлуклар, усуннар һәм башка кабилә төркемнәре сөйләшкән төрки тел белән бергә тамырлана. IX гасыр дәвамында согдий теле төбәктә танылу ала, берничә гасырдан соң төрки тел белән кысрыклана.
14 гасырда "Үзбәкстан" термины беренче тапкыр ул вакытта күчмә төрек кабиләләре Төркеме булганны билгеләү өчен кулланыла. Үзбәк һәм үзбәк терминнары соңыннан бу кабиләләрне һәм алар сөйләшкән телне билгеләү өчен кулланыла. Бу тел гасырлар дәвамында үсеш алган һәм ахыр чиктә без бүген белгән заманча үзбәк теленә әверелгән.
16-19 гасырларда фарсы теле төбәктә өстенлек итүче әдәби тел булган. 20 гасыр башында фарсы-гарәп бәйләме белән беррәттән латин алфавиты кертелә, бу хәзерге үзбәк теленең үсешенә ярдәм итә. Советлар Союзы Үзәк Азияне үз контроленә алганда, кириллица рәсми язу буларак латин хәрефләрен алыштыра һәм бүген үзбәк теленең төп язуы булып кала.

Үзбәк (кириллица) телен үстерүгә иң зур өлеш керткән топ-5 кешегә кем керә?

1. Наримон Умаров язучы, галим һәм Совет лингвисты 2. Мөхәммәт Сәлих үзбәк язучысы һәм шагыйре 3. Абдулла Курбонов драматург һәм театр режиссеры 4. Абдулла Арипов шагыйрь һәм прозаик 5. Мирзаһид Рәхимов язучы һәм сәяси эшлекле

Үзбәк (Кирилл) теленең структурасы ничек төзелгән?

Үзбәк теле нигездә кириллица белән язылган һәм Төрки телләр гаиләсенә карый. Бу Чагатай теленең турыдан-туры токымы, урта гасыр төрки теле, Ул бөтен Үзәк Азиядә һәм Якын Көнчыгышта кулланылган. Телдә сигез сузык һәм 29 тартык, шулай ук төрле дифтонглар бар. Бу агглютинатив тел, анда аерым сүзләр мәгънәсен шактый үзгәртә торган күп аффикслар үз эченә ала. Сүзләрнең тәртибе гадәттә шундый: субъект объект фигыль, ә җөмләләр кисәкчәләр белән билгеләнә. Шулай ук югарырак статустагы кешеләргә мөрәҗәгать иткәндә кулланыла торган мактаулы мөрәҗәгатьләр системасы да бар.

Үзбәк (Кирилл) телен ничек дөрес өйрәнергә?

1. Нигездән башлап җибәрегез. Алфавитны өйрәнегез, чөнки бу теләсә нинди телне өйрәнү өчен кирәк. Китаплар укыгыз һәм үзбәк кириллицасында фильмнар карагыз, бу сезгә барлык персонажларны истә калдырырга ярдәм итәчәк.
2. Грамматиканы өйрәнегез. Онлайн курс алыгыз яки төрле грамматик кагыйдәләрне карагыз һәм аларның иң еш очрый торган һәм мөһимнәрен өйрәнегез.
3. Әйтелеш һәм аудитория осталыгы өстендә эшләгез. Үзбәк кириллицасын аңлау өчен подкастлар һәм башка аудиоклиплар тыңлагыз. Аларның ничек әйтелешен яхшырак аңлау өчен, һәр сүзне кычкырып кабатлагыз.
4. Тел ияләре белән шөгыльләнегез. Үзбәк кириллицасында сөйләшүче дус табарга тырышыгыз, яки телне өйрәнү өчен HelloTalk һәм Italki кебек кушымталарда күнегүләр ясагыз, бу сезгә тел ияләре белән аралашырга мөмкинлек бирә.
5. Көн саен яңа сүзләр һәм гыйбарәләр өйрәнүне дәвам итегез. Uиканы кызыклы интерактив өйрәнү өчен Дуолинго һәм Мемрис кебек тел өйрәнү кушымталарын языгыз яки кулланыгыз.
6. Башка ресурсларны кулланыгыз. BBC Uzbekistan һәм үзбәк телендәге портал кебек үзбәк кириллицасын һәм мәдәниятен яхшырак аңларга ярдәм итүче китаплар һәм вебсайтлар кулланыгыз.

Латин теленә тәрҗемә итү - мең еллар дәвамындагы практика. Ул текстны бер телдән икенче телгә, гадәттә латин теленнән инглиз теленә яки башка заманча телгә тәрҗемә итүне үз эченә ала. Гасырлар дәвамында Латин теле галимнәр һәм язучылар теле булган. Бүгенге көндә дә Латин теле юриспруденция, медицина һәм католик чиркәве кебек күп өлкәләрдә мөһим роль уйный.

Тәрҗемә проектын башлау өчен, тәрҗемәче латин телен кулланып тәрҗемә проектлары өчен гадәттә латин телен билгеләргә тиеш. Аннары алар латин телен яхшы белергә тиеш. Бу телнең грамматикасын да, синтаксисын да белүне үз эченә ала. Моннан тыш, тәрҗемәче Тәрҗемә Итү телен бик яхшы белергә тиеш. Бу телнең мәдәни нюансларын белүне үз эченә ала, төп текстның тонын һәм мәгънәсен төгәл тапшыру өчен.

Чыгыш теле билгеләнгәннән соң һәм тәрҗемәче кирәкле күнекмәләргә ия булгач, ул тәрҗемәгә керешә ала. Төп текстның катлаулылыгына һәм максатчан аудиториягә бәйле рәвештә тәрҗемәче берничә алым куллана ала. Мәсәлән, текст латин телен аңламаган киң аудитория өчен тәрҗемә ителсә, тәрҗемәче латин аналогларын түгел, ә заманчарак терминнар һәм сүзтезмәләрне куллануны өстен күрә ала. Икенче яктан, формаль тәрҗемә таләп иткән текстлар өчен, тәрҗемәче латин текстына ябышуны өстен күрә ала.

Шунысын да истә тотарга кирәк, Латин теле катлаулы тел. Анда бик күп нечкәлекләр бар, алар телне яхшы белмәгән тәрҗемәче өчен авыр булырга мөмкин. Нәтиҗәдә, катлаулы латин тәрҗемәләрен бу өлкәдә тәҗрибәсе булган профессиональ тәрҗемәчегә ышанып тапшыру еш кына яхшырак.

Һәрхәлдә, тәрҗемәнең төгәллеге беренчел әһәмияткә ия. Тәрҗемәләр төп текстның мәгънәсен төгәл тапшырырга тиеш, әмма бу тон, стиль яки хәбәр өчен зыян китерми. Бу аеруча латин теленнән тәрҗемә иткәндә дөрес, чөнки хаталар җиңел буталчыклыкка яки аңлашылмаучанлыкка китерергә мөмкин. Төгәллекне тәэмин итү өчен тәрҗемә ителгән текстны тикшерү һәм яңадан тикшерү бик мөһим.

Тәрҗемә Итү-вакыт һәм практика таләп иткән осталык. Латин теленә тәрҗемә ителгәндә, профессионаллар еш кына иң яхшы вариант. Аларда латин текстын инглиз яки башка телләргә төгәл тәрҗемә итү өчен кирәкле кораллар һәм белемнәр бар. Бу эшне башкаручы квалификацияле тәрҗемәче булганга, латин теленнән тәрҗемәчеләр төгәл һәм ышанычлы тәрҗемәләр бирүдә ышанычлы була ала.

Кайсы илләрдә латин телендә сөйләшәләр?

Латин телендә бер генә илдә дә төп тел буларак сөйләшмиләр, ләкин ул Ватиканда һәм Сан-Марино Республикасында күп кенә рәсми максатлар өчен кулланыла. Латин теле шулай ук күп кенә илләрдә, шул исәптән Кушма Штатларда, Франциядә, Испаниядә, Португалиядә, Италиядә, Польшада, Румыниядә, Германиядә, Австриядә, Нидерландларда, Бельгиядә, Швейцариядә, Канадада, Мексикада, Колумбиядә, Венесуэлада, Перуда, Аргентинада, Чилида, Эквадорда, Боливиядә, Уругвайда, Парагвайда һәм башка төрле илләрдә тел буларак өйрәнелә яки укытыла.

Латин теленең тарихы нинди?

Латин теленең меңнәрчә еллык тарихы бар. Ул һинд-европа теле буларак барлыкка килгән һәм беренче тапкыр Италия ярымутравында тимер гасырында кулланылган. Аннан ул Рим империясенең классик чорында Иберия, Галлия һәм ахыр чиктә Британия кебек башка төбәкләргә таралган. Латин теле мең елдан артык Рим империясенең рәсми теле булган, ә урта гасырларда католикчылык теле булган. Яңарыш чорында Латин теле яңарыш кичерә һәм фәнни, мәгариф һәм әдәби максатларда кулланыла. 19 гасырда ул төп аралашу теле буларак Роман телләре белән алыштырылган, ләкин ул бүген дә билгеле бер институциональ шартларда, шулай ук дини һәм академик максатларда кулланыла.

Латин телен өйрәнүгә иң зур өлеш керткән иң яхшы 5 кеше арасында кем бар?

1. Цицерон (б.э. к. 106 Б. э. к. 43) Рим дәүләт эшлеклесе, юрист һәм оратор, ул үзенең әсәрләре һәм чыгышлары белән латин теленә тирән йогынты ясаган.
2. Вергилий (б.э. к. 70 б. э. к. 19) Рим шагыйре, иң танылган эпик поэмасы Энеида, ул латин телендә язылган. Аның эшләре латин әдәбияты һәм синтаксисы үсешенә зур өлеш кертә.
3. Юлий Цезарь (б.э. к. 100 ел б. э. к. 44 ел) Рим гаскәр башлыгы һәм дәүләт эшлеклесе, аның хезмәтләре латин грамматикасы һәм синтаксисы үсешенә зур өлеш керткән.
4. Гораций (б.э. к. 65 ел б. э. к. 8 ел) Рим шагыйре – лирик, аның одалары һәм сатиралары латин шигъриятенә онытылмас йогынты ясаган.
5. Видидий (б.э. к. 43 ел б. Э. 17 ел) Рим шагыйре, латин прозасын шактый баеткан Метаморфозалар кебек хикәяләү әсәрләре белән танылган.

Латин теленең структурасы ничек төзелгән?

Латин теленең структурасы биш авышлык системасына Нигезләнгән, алар охшаш тәмамланулы исем һәм кушымчалар төркемнәрен тәшкил итә. Һәрбер авышлык алты төрле килешне үз эченә ала: исем, ата, бүләк, гаепләү, аблятив һәм атама. Латин телендә шулай ук фигыльләрнең ике төре бар: регуляр һәм регуляр булмаган. Латин теленең структурасы шулай ук инфиксларны, суффиксларны, алгы сүзләрне һәм алмашлыкларны, башка элементлар арасында үз эченә ала.

Латин телен иң дөрес юл белән ничек өйрәнергә?

1. Нигездән башлап җибәрегез. Курс алыгыз яки латин грамматикасы һәм Сүзлек нигезләрен үз эченә алган дәреслек сатып алыгыз, мәсәлән, Джон к.Траупманның "латин нигезләре" яки Фредерик М. Уилокның "Уилок Латин".
2. Латин аудиоязмаларын тыңлагыз. Мөмкин булса, тел ияләре сөйләшкән латин аудиоязмаларын табыгыз. Бу сезгә дөрес әйтелешне һәм интонацияне өйрәнергә ярдәм итәчәк.
3. Латин телендә укуны өйрәнегез. Классик авторларның әсәрләре кебек латин текстларын укыгыз, шул исәптән Вергилий һәм Цицерон, борыңгы догалар һәм латин әдәбияты буенча заманча китаплар.
4. Латин телендә языгыз. Латин телен өйрәнгәндә, дөрес грамматика һәм куллану белән яхшырак танышу өчен латин язарга күнегегез.
5. Латинча сөйләшегез. Җирле Латин Америкасы клубына керегез, латин теленең онлайн курсына язылыгыз һәм сөйләмдә күнегүләр ясау өчен латин теленнән тәрҗемә итү сынауларында катнашыгыз.