Идиш Маори Тәржемә итеү

Идиш боронғо тел, Тамырҙары Германияға 10 быуатта барып тоташа, Әммә Үҙәк һәм Көнсығыш Европала урта быуаттарҙан бирле һөйләшәләр. Был бер нисә телдең, тәү сиратта немец, иврит, арамей һәм славян телдәренең берләшеүе. Идиш ҡайһы берҙә диалект тип ҡарала, әммә ысынында ул үҙ синтаксисы, морфологияһы һәм һүҙлек запасы булған тулы тел. Был телде ҡулланыу быуаттар дауамында диаспора, ассимиляция һәм социаль шарттарҙың үҙгәреүе арҡаһында кәмей, әммә бөгөн ҡайһы бер илдәрҙә күп кенә православие йәһүдтәре был телдә һөйләшә.

Идиш рәсми тел статусына эйә булмаһа ла, уны һөйләүселәр уның лингвистик һәм мәҙәни маҡсаттар өсөн ни тиклем мөһим булыуын белә. Шуға күрә бөтә донъяла идиш теленә тәржемә итеү хеҙмәттәрен ҡулланып телде һаҡлап ҡалырға теләүселәр бар. Тәржемәселәр идиш телен аңлаусылар һәм быны эшләмәгәндәр араһындағы упҡынды еңеп сығырға ярҙам итә.

Идиш теленән тәржемә итеү хеҙмәттәре иврит терминдарын табырға ярҙам итә, улар идиш теленең ябай телмәренең бер өлөшө булып китә, Мәҫәлән, Изге яҙманан алынған һүҙҙәр, йәки дини йолаларҙы билдәләү өсөн ҡулланылған фразалар. Тәржемә ярҙамында был изге һүҙбәйләнештәр идиш телендә яҙыуға йәки һөйләү телмәренә тейешле рәүештә индерелергә мөмкин. Был телде белмәгәндәр өсөн идиш теленә тәржемә итеү мөмкинлеге бик файҙалы була.

Документтарҙы идиш теленә тәржемә итеү тарих дауамында күп өлкәләрҙә ҡулланыла, мәҫәлән, миграция, дин, әҙәбиәт, лингвистика һәм йәһүд тарихы. Шуға күрә иврит һәм немец телдәрендә сертификатланған квалификациялы идиш тәржемәселәрен табыу мөһим. Телдең үҙенә өҫтәп, был белгестәр төрлө әҫәрҙәрҙең мәҙәниәтен, контексын һәм шарттарын белергә тейеш, шулай итеп, уларҙың тәржемәләре тәүге ниәтен теүәл сағылдыра.

Идиш теленә тәржемә итеү телде өйрәнергә тырышыусыларға ҙур ярҙам ғына түгел, ә уны тере килеш һаҡларға ла ярҙам итә. Идиш һүҙҙәрен һәм һүҙбәйләнештәрен башҡа телдәргә күсерергә ярҙам итеп, тәржемәләр телдең бөтөнләй юҡҡа сығыуын булдырмаҫҡа ярҙам итә. Квалификациялы тәржемәселәр ярҙамында идиш тере һәм сәләмәт булып ҡала, йәһүд халҡының мәҙәниәте һәм традицияларына тәҙрә аса.

Идиш телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Идиш телендә башлыса Аҡш, Израиль, Рәсәй, Белоруссия, Украина, Польша һәм Венгрияның йәһүд общиналарында һөйләшәләр. Шулай уҡ Францияла, Аргентинала, Австралияла, Көньяҡ Африкала, Канадала һәм башҡа илдәрҙә йәһүдтәрҙең һаны аҙ.

Идиш теленең тарихы ниндәй?

Идиш-тамырҙары менән урта немец теленә барып тоташҡан һәм бөтә донъя буйынса ашкеназ йәһүдтәре һөйләшкән тел. Ул 9 быуатта барлыҡҡа килгәндән алып, хәҙерге Германия һәм төньяҡ Франция территорияһында йәһүд общиналары сәскә атҡандан алып, ашкеназ йәһүдтәренең төп теле булып хеҙмәт итә. Был бер нисә телдең, шул иҫәптән иврит һәм арамей, шулай уҡ славян, роман һәм урта герман диалекттарының ҡатнашмаһы.
Идиш европа йәһүдтәре араһында тәүге тапҡыр яҡынса 12 быуатта популяр була, ул традицион яҙма форма булараҡ түгел, ә һөйләү теле булараҡ ҡулланыла башлай. Был йәһүд халҡының урынлашыуы менән бәйле, улар йыш ҡына географик яҡтан бер-береһенән айырылып тора һәм, шулай итеп, ваҡыт үтеү менән төрлө диалекттар үҫешә. 15-16 быуаттарҙа идиш Бөтә Европала тарала, европа йәһүдтәре араһында аралашыу теле булып китә.
Идиш шулай уҡ йәһүдтәр йәшәгән урындағы телдәрҙең көслө йоғонтоһона дусар була, шуға күрә Бөтә Европа, Африка һәм Америка буйлап төрлө диалекттар барлыҡҡа килә. Эске айырмалыҡтарға ҡарамаҫтан, идиш диалекттарының дөйөм грамматикаһы, синтаксисы һәм стандарт һүҙлек запасы бар, ҡайһы бер диалекттарға иврит, ә башҡаларына һуңыраҡ телдәр көслө йоғонто яһай.
19 быуатта идиш әҙәбиәте сәскә ата, һәм был телдә бик күп китаптар һәм журналдар нәшер ителә. Әммә антисемитизмдың үҫеше, Икенсе донъя һуғышынан һуң күп йәһүдтәрҙең күсеп килеүе һәм ҡушма штаттарҙа инглиз теленең өҫтөнлөклө тел булараҡ ҡабул ителеүе идиштың һөйләү теле булараҡ бөлгөнлөккә төшөүенә килтерә. Бөгөнгө көндә бөтә донъя буйынса, Башлыса Төньяҡ Америкала һәм Израилдә, миллионлаған кеше идиш телендә һөйләшә, әммә был тел элекке кеүек киң ҡулланылмай.

Идиш телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Элиэзер Бен-Иегуда (18581922): бен-Иегудаға боронғо еврей телен тергеҙеүҙе йөкмәтәләр, ул иврит теленә күп кенә идиш һүҙҙәрен индереп, шулай эшләгән дә. Ул шулай уҡ хәҙерге иврит теленең тулы һүҙлеген төҙөгән һәм был тел буйынса мәҡәләләр һәм китаптар яҙған беренсе кеше була.
2. Шолом-Әлейхем (18591916): Әлейхем Көнсығыш Европала йәһүдтәрҙең тормошо тураһында яҙған билдәле идиш яҙыусыһы була. Уның әҫәрҙәре, шул иҫәптән" Һөтсө Тевье " идишты бөтә донъяға таратырға ярҙам итә.
3. Хаим Грейд (19101982): Грейд билдәле романист һәм идиш шағиры була. Йәһүд тормошоноң ауырлыҡтары тураһында бәйән иткән әҫәрҙәре идиш телендәге иң яҡшы әҙәбиәт әҫәрҙәренең береһе тип һанала.
4. Макс Вайнрайх (18941969): лингвист, профессор, Литваның Вильнюс ҡалаһында YIVO йәһүд тикшеренеүҙәре Институтына нигеҙ һалыусы һәм уның директоры, вайнрайх бөтә ғүмерен идишты өйрәнеүгә һәм популярлаштырыуға бағышлай.
5. Ицик Мангер (19001969): Мангер идиш телендә шағир һәм 20 быуаттың бөйөк яҙыусыларының береһе була. Ул телдең тергеҙелеүенә һәм модернизацияланыуына ҙур йоғонто яһай.

Идиш теленең структураһы нисек ҡоролған?

Идиш структураһы немец теленең структураһына оҡшаш тиерлек. Ул субъект-глагол-объект тәртибендә төҙөлгән һүҙҙәрҙән, фразаларҙан һәм һөйләмдәрҙән тора. Идиш, ҡағиҙә булараҡ, немец теленә ҡарағанда лаконик, унда артиклдәр, предлогтар һәм буйһондороу союздары әҙерәк ҡулланыла. Идишта немец телендәге кеүек ҡылымдарҙы ҡушыу системаһы юҡ, һәм ҡайһы бер ҡылымдар заманы немец телендәге ҡылымдарҙан айырылып тора. Идишта шулай уҡ немец телендә булмаған бер нисә өҫтәмә киҫәксә һәм башҡа элементтар бар.

Идиш телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

Идиш телен өйрәнеүҙең иң яҡшы ысулы - был телгә баш менән сумдырылыу. Был идиш телендә һөйләшеүҙәр тыңлау, идиш телендә китаптар һәм гәзиттәр уҡыу, шулай уҡ идиш телендә фильмдар һәм телешоуҙар ҡарау тигәнде аңлата. Шулай уҡ һеҙ урындағы йәмәғәт үҙәгендә, университетта йәки онлайн идиш курстарына яҙыла алаһығыҙ. Телде һөйләүселәр менән һөйләшеүҙә мотлаҡ күнекмәләр яһағыҙ, был һеҙгә әйтелеш һәм грамматикаға күнегергә ярҙам итер. Ниһайәт, ҡулығыҙҙа идиш-инглиз һүҙлеген һәм ҡылымдар таблицаһын тотоғоҙ, улар һеҙгә теләһә ниндәй һорауҙарға яуап бирергә ярҙам итер.

Маори Яңы Зеландияның төп теле һәм маори халҡының рәсми теле булып тора. Был телдә Бөтә донъя буйынса 130 000-дән ашыу кеше һөйләшә, башлыса Яңы Зеландияның Төньяҡ һәм Көньяҡ утрауҙарында. Маори теле полинезия теле тип һанала, һәм ул маори мәҙәниәте һәм мираҫы өсөн мөһим. Һуңғы йылдарҙа маори теленә тәржемә итеү хеҙмәттәре предприятиелар, ойошмалар һәм шәхси кешеләр араһында популярлаша бара, улар йә маори халҡы менән аралашырға, йә был тел тураһында күберәк белергә теләй.

Маори теленә тәржемә итеү ҡатмарлы процесс, сөнки тел контекстан ныҡ бәйле һәм хәлгә ҡарап бик тиҙ үҙгәрергә мөмкин. Шуға күрә телде белгән һәм уның нескәлектәрен аңлаған профессиональ тәржемәсене яллау мөһим. Профессиональ маори тәржемәселәре йыш ҡына телдә һөйләшә һәм телдең мәҙәни аспекттары өлкәһендә киң әҙерлеккә эйә.

Маори теленә тәржемә итеү ҡатмарлылығы арҡаһында был ҡиммәт булыуы мөмкин. Шулай ҙа ул барыбер тора. Һеҙ теүәл тәржемә алыуҙан тыш, мәҙәниәттәр араһында аралашыуҙы яҡшыртырһығыҙ, үҙ-ара аңлашыуҙы арттырырһығыҙ һәм мөнәсәбәттәрҙе тәрәнәйтерһегеҙ.

Маори телендәге тәржемәсе менән эшләгәндә мөмкин тиклем күберәк контекст биреү мөһим. Был үҙ эсенә фаразланған аудиторияны, маҡсатты һәм башҡа тейешле мәғлүмәтте ала. Был һеҙҙең тәржемәгеҙҙең аныҡ һәм аңлайышлы булыуына гарантия бирә.

Дөйөм алғанда, маори телендәге тәржемә хеҙмәттәре мәҙәниәттәр араһындағы айырманы еңеп сығырға һәм бизнес һәм аралашыу өсөн яңы мөмкинлектәр асырға ярҙам итә ала. Маори теленән профессиональ тәржемәсе яллап, һеҙ хәбәрҙең теүәл һәм ихтирам менән тапшырылыуына ышана алаһығыҙ.

Маори телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Маори Яңы Зеландияның рәсми теле. Был телдә Шулай уҡ Австралия, Канада һәм АҠШ-тағы маори общиналары һөйләшә.

Маори теленең тарихы ниндәй?

Маори телендә Яңы Зеландияла 800 йылдан ашыу һөйләшәләр һәм ҡулланалар, был уны донъялағы иң боронғо телдәрҙең береһе итә. Уның килеп сығышын 13 быуатта утрауға беренсе тапҡыр килгән полинезия мигранттарына тиклем барып етергә мөмкин, улар үҙҙәре менән ата-бабаларының телен алып килгән. Быуаттар дауамында был тел эволюциялана һәм башҡа урындағы телдәр һәм диалекттар менән ассимиляцияланған һайын үҙенең үҙенсәлекле үҙенсәлектәрен ала. Был тел 1800 йылдар башына тиклем, христиан миссионерҙары текстарҙы маори теленә тәржемә итә башлағанға тиклем, телдән һөйләү йолалары менән сикләнә. Яңы Зеландия демократияға һәм милләтселеккә табан алға китеү менән 1900-се йылдар уртаһында телгә рәсми статус бирелә һәм ул Яңы Зеландияның милли үҙенсәлегенең мөһим өлөшө булып китә. Бөгөн маори теле элеккесә бөтә ил буйынса киң ҡулланыла һәм бөтә ил мәктәптәрендә уҡытыла.

Маори телен өйрәнеүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Сэр Апирана нгата: ул маориҙарҙан парламенттың беренсе ағзаһы була (19051943) һәм дәүләт мәғарифында рәсми ҡулланыу һәм китаптарҙы был телгә тәржемә итеү юлы менән маори телен тергеҙеүҙең хәрәкәт итеүсе көсө була.
2. Те Ранги хироа (Сэр Питер Хенаре): Ул маориҙарҙың мөһим лидеры була, ул маори һәм пакеха мәҙәниәтен алға ебәреүҙә ҡатнаша, шулай уҡ йәмғиәт тормошоноң бөтә өлкәләрендә маори телен ҡулланыуҙы алға ебәрергә ярҙам итә.
3. Нганеко минхинник ханым: ул маори радиоһы, фестивалдәр һәм белем биреү мөмкинлектәренең үҫешенә ҙур йоғонто яһай, шулай уҡ 1987 йылда маори теле Буйынса Комиссия Тураһында Закон әҙерләүгә йоғонто яһай.
4. Кокакай хипанго ханым: Ул Яңы Зеландияның Юғары суды судьяһы булған беренсе маори ҡатын-ҡыҙ була һәм маори телен тергеҙеүҙе хуплау менән айырылып тора.
5. Те Таура Вир һәм Те Рео маори (Маори теле Буйынса Комиссия): Маори теле буйынса Комиссия маори телен үҫтереү һәм һаҡлау өҫтөндә эшләй. 1987 йылда Ойошторолғандан Алып Комиссия яңы ресурстар, уҡытыу ысулдары һәм белем биреү инициативаларын эшләү юлы менән телде тергеҙеүгә булышлыҡ итеүҙә мөһим роль уйнай.

Маори теленең структураһы нисек ҡоролған?

Маори теле-полинезия теле, һәм уның структураһы исемдәрҙең күплеге һәм ҡылымдарҙың сикләнгән һаны менән характерлана. Унда синтетик грамматика булараҡ билдәле булған һүҙҙәрҙең билдәле бер мәғәнәләрен билдәләү өсөн суффикстар системаһы ҡулланыла. Ул шулай уҡ мәғәнәле һүҙҙәр барлыҡҡа килтереү өсөн ҡулланылған өндәр һәм ижектәрҙең киң спектрын үҙ эсенә ала. Һүҙҙәр тәртибе сағыштырмаса ирекле, әммә ҡайһы бер контекстарҙа ул ҡаты булырға мөмкин.

Маори телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Маори теленә һәм мәҙәниәтенә сумдырылығыҙ: Те Вананга О Аотеароа йәки һеҙҙең урындағы iwi үткәргән маори теле дәрестәренә Йөрөүҙән Башлағыҙ. Маори теле һәм йолалары йыш ҡулланылған мәҙәни контексты аңлау мөһим.
2. Маори телендә тыңлағыҙ, ҡарағыҙ һәм мөмкин тиклем күберәк уҡығыҙ: маори телендә радио табығыҙ (МӘҪӘЛӘН, RNZ Māori), маори телендә телевизион программалар һәм фильмдар ҡарағыҙ, маори телендә китаптар, комикстар һәм хикәйәләр уҡығыҙ һәм мотлаҡ ишеткәндәрегеҙҙе һәм күргәндәрегеҙҙе ҡабатлағыҙ.
3. Телдә һөйләшегеҙ: ғаилә йәки дуҫтар кеүек маори телендә һөйләшеүселәр менән аралашыу мөмкинлеген табырға тырышығыҙ, йәки маори һәм коханга рео (балаларҙы маори теленә иртә өйрәтеү үҙәктәре) өсөн сараларға йөрөргә тырышығыҙ.
4. Онлайн ресурстарҙы ҡулланығыҙ, улар һеҙгә өйрәнеүҙә ярҙам итәсәк: күп онлайн ресурстар, мәҫәлән, маори теленең һүҙлектәре, баҫма һәм аудио дәрестәр, YouTube каналдары һәм социаль селтәрҙәрҙәге төркөмдәр, улар маори телен өйрәнеүселәргә ҙур ярҙам күрһәтә.
5. Телде Өйрәнеү мауыҡтырғыс һәм файҙалы шөғөл булырға тейеш, шуға күрә һынауҙарға бирешмәгеҙ-аҙым-аҙым эшләгеҙ һәм сәйәхәттән ләззәт алығыҙ!