Идиш Үзбәк (кириллица) Тәржемә итеү

Идиш боронғо тел, Тамырҙары Германияға 10 быуатта барып тоташа, Әммә Үҙәк һәм Көнсығыш Европала урта быуаттарҙан бирле һөйләшәләр. Был бер нисә телдең, тәү сиратта немец, иврит, арамей һәм славян телдәренең берләшеүе. Идиш ҡайһы берҙә диалект тип ҡарала, әммә ысынында ул үҙ синтаксисы, морфологияһы һәм һүҙлек запасы булған тулы тел. Был телде ҡулланыу быуаттар дауамында диаспора, ассимиляция һәм социаль шарттарҙың үҙгәреүе арҡаһында кәмей, әммә бөгөн ҡайһы бер илдәрҙә күп кенә православие йәһүдтәре был телдә һөйләшә.

Идиш рәсми тел статусына эйә булмаһа ла, уны һөйләүселәр уның лингвистик һәм мәҙәни маҡсаттар өсөн ни тиклем мөһим булыуын белә. Шуға күрә бөтә донъяла идиш теленә тәржемә итеү хеҙмәттәрен ҡулланып телде һаҡлап ҡалырға теләүселәр бар. Тәржемәселәр идиш телен аңлаусылар һәм быны эшләмәгәндәр араһындағы упҡынды еңеп сығырға ярҙам итә.

Идиш теленән тәржемә итеү хеҙмәттәре иврит терминдарын табырға ярҙам итә, улар идиш теленең ябай телмәренең бер өлөшө булып китә, Мәҫәлән, Изге яҙманан алынған һүҙҙәр, йәки дини йолаларҙы билдәләү өсөн ҡулланылған фразалар. Тәржемә ярҙамында был изге һүҙбәйләнештәр идиш телендә яҙыуға йәки һөйләү телмәренә тейешле рәүештә индерелергә мөмкин. Был телде белмәгәндәр өсөн идиш теленә тәржемә итеү мөмкинлеге бик файҙалы була.

Документтарҙы идиш теленә тәржемә итеү тарих дауамында күп өлкәләрҙә ҡулланыла, мәҫәлән, миграция, дин, әҙәбиәт, лингвистика һәм йәһүд тарихы. Шуға күрә иврит һәм немец телдәрендә сертификатланған квалификациялы идиш тәржемәселәрен табыу мөһим. Телдең үҙенә өҫтәп, был белгестәр төрлө әҫәрҙәрҙең мәҙәниәтен, контексын һәм шарттарын белергә тейеш, шулай итеп, уларҙың тәржемәләре тәүге ниәтен теүәл сағылдыра.

Идиш теленә тәржемә итеү телде өйрәнергә тырышыусыларға ҙур ярҙам ғына түгел, ә уны тере килеш һаҡларға ла ярҙам итә. Идиш һүҙҙәрен һәм һүҙбәйләнештәрен башҡа телдәргә күсерергә ярҙам итеп, тәржемәләр телдең бөтөнләй юҡҡа сығыуын булдырмаҫҡа ярҙам итә. Квалификациялы тәржемәселәр ярҙамында идиш тере һәм сәләмәт булып ҡала, йәһүд халҡының мәҙәниәте һәм традицияларына тәҙрә аса.

Идиш телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Идиш телендә башлыса Аҡш, Израиль, Рәсәй, Белоруссия, Украина, Польша һәм Венгрияның йәһүд общиналарында һөйләшәләр. Шулай уҡ Францияла, Аргентинала, Австралияла, Көньяҡ Африкала, Канадала һәм башҡа илдәрҙә йәһүдтәрҙең һаны аҙ.

Идиш теленең тарихы ниндәй?

Идиш-тамырҙары менән урта немец теленә барып тоташҡан һәм бөтә донъя буйынса ашкеназ йәһүдтәре һөйләшкән тел. Ул 9 быуатта барлыҡҡа килгәндән алып, хәҙерге Германия һәм төньяҡ Франция территорияһында йәһүд общиналары сәскә атҡандан алып, ашкеназ йәһүдтәренең төп теле булып хеҙмәт итә. Был бер нисә телдең, шул иҫәптән иврит һәм арамей, шулай уҡ славян, роман һәм урта герман диалекттарының ҡатнашмаһы.
Идиш европа йәһүдтәре араһында тәүге тапҡыр яҡынса 12 быуатта популяр була, ул традицион яҙма форма булараҡ түгел, ә һөйләү теле булараҡ ҡулланыла башлай. Был йәһүд халҡының урынлашыуы менән бәйле, улар йыш ҡына географик яҡтан бер-береһенән айырылып тора һәм, шулай итеп, ваҡыт үтеү менән төрлө диалекттар үҫешә. 15-16 быуаттарҙа идиш Бөтә Европала тарала, европа йәһүдтәре араһында аралашыу теле булып китә.
Идиш шулай уҡ йәһүдтәр йәшәгән урындағы телдәрҙең көслө йоғонтоһона дусар була, шуға күрә Бөтә Европа, Африка һәм Америка буйлап төрлө диалекттар барлыҡҡа килә. Эске айырмалыҡтарға ҡарамаҫтан, идиш диалекттарының дөйөм грамматикаһы, синтаксисы һәм стандарт һүҙлек запасы бар, ҡайһы бер диалекттарға иврит, ә башҡаларына һуңыраҡ телдәр көслө йоғонто яһай.
19 быуатта идиш әҙәбиәте сәскә ата, һәм был телдә бик күп китаптар һәм журналдар нәшер ителә. Әммә антисемитизмдың үҫеше, Икенсе донъя һуғышынан һуң күп йәһүдтәрҙең күсеп килеүе һәм ҡушма штаттарҙа инглиз теленең өҫтөнлөклө тел булараҡ ҡабул ителеүе идиштың һөйләү теле булараҡ бөлгөнлөккә төшөүенә килтерә. Бөгөнгө көндә бөтә донъя буйынса, Башлыса Төньяҡ Америкала һәм Израилдә, миллионлаған кеше идиш телендә һөйләшә, әммә был тел элекке кеүек киң ҡулланылмай.

Идиш телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Элиэзер Бен-Иегуда (18581922): бен-Иегудаға боронғо еврей телен тергеҙеүҙе йөкмәтәләр, ул иврит теленә күп кенә идиш һүҙҙәрен индереп, шулай эшләгән дә. Ул шулай уҡ хәҙерге иврит теленең тулы һүҙлеген төҙөгән һәм был тел буйынса мәҡәләләр һәм китаптар яҙған беренсе кеше була.
2. Шолом-Әлейхем (18591916): Әлейхем Көнсығыш Европала йәһүдтәрҙең тормошо тураһында яҙған билдәле идиш яҙыусыһы була. Уның әҫәрҙәре, шул иҫәптән" Һөтсө Тевье " идишты бөтә донъяға таратырға ярҙам итә.
3. Хаим Грейд (19101982): Грейд билдәле романист һәм идиш шағиры була. Йәһүд тормошоноң ауырлыҡтары тураһында бәйән иткән әҫәрҙәре идиш телендәге иң яҡшы әҙәбиәт әҫәрҙәренең береһе тип һанала.
4. Макс Вайнрайх (18941969): лингвист, профессор, Литваның Вильнюс ҡалаһында YIVO йәһүд тикшеренеүҙәре Институтына нигеҙ һалыусы һәм уның директоры, вайнрайх бөтә ғүмерен идишты өйрәнеүгә һәм популярлаштырыуға бағышлай.
5. Ицик Мангер (19001969): Мангер идиш телендә шағир һәм 20 быуаттың бөйөк яҙыусыларының береһе була. Ул телдең тергеҙелеүенә һәм модернизацияланыуына ҙур йоғонто яһай.

Идиш теленең структураһы нисек ҡоролған?

Идиш структураһы немец теленең структураһына оҡшаш тиерлек. Ул субъект-глагол-объект тәртибендә төҙөлгән һүҙҙәрҙән, фразаларҙан һәм һөйләмдәрҙән тора. Идиш, ҡағиҙә булараҡ, немец теленә ҡарағанда лаконик, унда артиклдәр, предлогтар һәм буйһондороу союздары әҙерәк ҡулланыла. Идишта немец телендәге кеүек ҡылымдарҙы ҡушыу системаһы юҡ, һәм ҡайһы бер ҡылымдар заманы немец телендәге ҡылымдарҙан айырылып тора. Идишта шулай уҡ немец телендә булмаған бер нисә өҫтәмә киҫәксә һәм башҡа элементтар бар.

Идиш телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

Идиш телен өйрәнеүҙең иң яҡшы ысулы - был телгә баш менән сумдырылыу. Был идиш телендә һөйләшеүҙәр тыңлау, идиш телендә китаптар һәм гәзиттәр уҡыу, шулай уҡ идиш телендә фильмдар һәм телешоуҙар ҡарау тигәнде аңлата. Шулай уҡ һеҙ урындағы йәмәғәт үҙәгендә, университетта йәки онлайн идиш курстарына яҙыла алаһығыҙ. Телде һөйләүселәр менән һөйләшеүҙә мотлаҡ күнекмәләр яһағыҙ, был һеҙгә әйтелеш һәм грамматикаға күнегергә ярҙам итер. Ниһайәт, ҡулығыҙҙа идиш-инглиз һүҙлеген һәм ҡылымдар таблицаһын тотоғоҙ, улар һеҙгә теләһә ниндәй һорауҙарға яуап бирергә ярҙам итер.

Үзбәк теле-25 миллиондан ашыу кеше һөйләшкән үзбәкстандың рәсми теле. Был төрки тел, һәм был сәбәптән унда латин хәрефе түгел, ә кириллица ҡулланыла.

Үзбәк теленән башҡа телдәргә тәржемә итеү ҡатмарлы булыуы мөмкин, сөнки үзбәк теленең грамматикаһы һәм синтаксисы инглиз, испан һәм башҡа европа телдәрендә ҡулланылғандарынан ныҡ айырыла. Тәржемәселәргә йыш ҡына махсус терминология ҡулланырға һәм үзбәк мәҙәниәте контексында һүҙҙәрҙең һәм фразаларҙың аныҡ мәғәнәләренә айырым иғтибар бирергә тура килә.

Шуныһы мөһим, кириллица бер нисә символдан тора, уларҙың ҡайһы берҙәре урыҫ телендә әйтелгәнгә ҡарағанда үзбәк телендә төрлөсә әйтелә. Мәҫәлән, кириллицаның у хәрефе үзбәк телендә о тип әйтелә, ә урыҫса ул оо тип әйтелә. Был бигерәк тә мөһим мәл, уны үзбәк теленән инглиз теленә тәржемә иткәндә күҙ уңында тоторға кәрәк, сөнки һүҙҙәрҙе дөрөҫ әйтмәү етди аңлашылмаусанлыҡтарға килтереүе ихтимал.

Үзбәк теленән инглиз теленә тәржемә итеүҙең тағы бер проблемаһы тел структураһы һәм стиле булыуы мөмкин. Үзбәк теле йыш ҡына инглиз теленән айырмалы һөйләмдәр структураһын ҡуллана, шуға күрә тәржемәсе хәбәрҙең мәғәнәһен теүәл тапшырыуына ышанырға тейеш, һүҙмә-һүҙ тәржемәгә артыҡ таянмайынса.

Ниһайәт, үзбәкстан менән башҡа илдәр араһындағы мәҙәни айырмалар арҡаһында ҡайһы бер терминдар һәм һүҙбәйләнештәрҙең инглиз телендә эквиваленттары булмауы мөһим. Ошо сәбәптән тәржемәсе үзбәк мәҙәниәтен тәрән аңлауға, шулай уҡ уның төбәк диалекттарын белеүгә эйә булырға тейеш, тәржемә төп хәбәрҙең мәғәнәһен теүәл тапшыра тип ышанырға кәрәк.

Шулай итеп, үзбәк теленә тәржемә итеү - аныҡлыҡ тәьмин итеү өсөн махсус белем, күнекмәләр һәм деталдәргә ҙур иғтибар талап иткән ҡатмарлы мәсьәлә. Әммә дөрөҫ ҡараш менән профессиональ һәм теүәл тәржемә алырға мөмкин, ул төп текстың асылын теүәл сағылдыра.

Ниндәй илдәрҙә үзбәк (кириллица) телендә һөйләшәләр?

Үзбәк телендә (кириллица) башлыса Үзбәкстанда һәм тажикстанда, Ә Афғанстанда, Ҡырғыҙстанда һәм Ҡаҙағстанда аҙсылыҡ һөйләшә.

Үзбәк (кириллица) теленең тарихы ниндәй?

Үзбәк (кириллица) төрки теле, башлыса Үзбәкстанда һәм Бөтә Үҙәк Азияла һөйләшәләр. Был үзбәкстандың рәсми теле, был телдә шулай уҡ төбәктәге башҡа күп кенә этник аҙсылыҡтар һөйләшә. БЫЛ тел VIII быуатта карлуктар, усундар һәм башҡа ҡәбилә төркөмдәре һөйләшкән төрки теле менән бергә тамырлана. IX быуат дауамында согдий теле төбәктә билдәлелек ала, бер нисә быуаттан һуң төрки тел менән ҡыҫырыҡлап сығарыла.
14 быуатта "Үзбәкстан" термины тәүге тапҡыр күсмә төрөк ҡәбиләләре төркөмөн билдәләү өсөн ҡулланыла. "Үзбәк" һәм "Үзбәк" терминдары һуңынан был ҡәбиләләрҙе һәм улар һөйләшкән телде билдәләү өсөн ҡулланыла. Был тел быуаттар дауамында үҫешкән һәм ахыр сиктә хәҙерге заман үзбәк теленә әйләнгән, уны беҙ бөгөн беләбеҙ.
16-19 быуаттарҙа фарсы теле төбәктә өҫтөнлөклө әҙәби тел була. 20 быуат башында фарсы-ғәрәп бәйләме менән бер рәттән латин алфавиты индерелә, был хәҙерге үзбәк теленең үҫешенә булышлыҡ итә. Советтар Союзы Үҙәк Азияны үҙ контроле аҫтына алғас, кириллица рәсми яҙма сифатында латин хәрефен алмаштыра һәм бөгөн үзбәк теленең төп яҙмаһы булып ҡала.

Башҡорт телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Наримон Умаров яҙыусы, ғалим һәм совет лингвисы 2. Мөхәммәт Сәлих үзбәк яҙыусыһы һәм шағиры 3. Абдулла Курбонов драматург һәм театр режиссеры 4. Абдулла Арипов шағир һәм прозаик 5. Мирзахид Рәхимов яҙыусы һәм сәйәси эшмәкәр

Үзбәк (кириллица) теленең структураһы нисек ҡоролған?

Үзбәк теле башлыса кириллица менән яҙылған һәм төрки тел ғаиләһенә ҡарай. Был урта Быуат төрки теленең туранан-тура тоҡомо, Ул Бөтә Үҙәк Азияла һәм Яҡын Көнсығышта ҡулланылған. Телдә һигеҙ һуҙынҡы һәм 29 тартынҡы, шулай уҡ төрлө дифтонгтар бар. Был агглютинатив тел, унда айырым һүҙҙәрҙә мәғәнәһен үҙгәрткән күп аффикстар булыуы мөмкин. Һүҙҙәр тәртибе ғәҙәттә шундай: субъект объект ҡылым, ә һөйләмдәр киҫәксәләр менән билдәләнә. Шулай уҡ юғары статуслы кешеләргә мөрәжәғәт иткәндә ҡулланылған почетлы мөрәжәғәттәр системаһы бар.

Башҡорт телен нисек дөрөҫ өйрәнергә?

1. Нигеҙенән башлағыҙ. Алфавитты өйрәнегеҙ, сөнки ул теләһә ниндәй телде өйрәнеү өсөн кәрәк. Китаптарҙы уҡығыҙ һәм үзбәк кириллицаһында фильмдар ҡарағыҙ, был һеҙгә бөтә персонаждарҙы ла иҫтә ҡалдырырға ярҙам итер.
2. Грамматиканы өйрәнегеҙ. Онлайн-курс үтергә йәки төрлө грамматик ҡағиҙәләрҙе ҡарарға һәм уларҙың иң таралғандарын һәм мөһимдәрен өйрәнергә.
3. Үҙегеҙҙең әйтелеш һәм аудитория күнекмәләрегеҙ өҫтөндә эшләгеҙ. Подкастарҙы һәм башҡа аудиоклиптарҙы тыңлап, үҙбәк кириллицаһын аңлауҙа күнекмәләр яһағыҙ. Һәр һүҙҙе ҡабатлағыҙ, уларҙың нисек әйтелеүен яҡшыраҡ аңлар өсөн.
4. Телдә һөйләшеүселәр менән аралашығыҙ. Үҙбәк кириллицаһында һөйләшкән дуҫ табырға тырышығыҙ, Йәки Тел өйрәнеү өсөн HelloTalk һәм Italki кеүек ҡушымталарҙа күнекмәләр яһағыҙ, улар һеҙгә телдә һөйләшеүселәр менән аралашырға мөмкинлек бирә.
5. Көн һайын яңы һүҙҙәр һәм һүҙбәйләнештәр өйрәнегеҙ. Дәфтәрҙе асығыҙ йәки Тел өйрәнеү өсөн Ҡушымталар ҡулланығыҙ, Мәҫәлән, Duolingo һәм Memrise, һүҙлек запасын мауыҡтырғыс интерактив өйрәнеү өсөн.
6. Башҡа ресурстарҙы файҙаланығыҙ. Китаптарҙы һәм веб-сайттарҙы ҡулланығыҙ, УЛАР ҺЕҘГӘ үҙбәк кириллицаһы телен һәм мәҙәниәтен яҡшыраҡ аңларға ярҙам итер, МӘҪӘЛӘН, BBC Uzbekistan һәм үзбәк телендәге портал.