Арча Сингаль Куҫар

Сунданский - Индонезири чи сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри. Вӑл австронези чӗлхин пӗр пайӗ пулса тӑрать, Унта Сунд регионӗнче 40 миллион ытла ҫын калаҫать. Нумай ҫул хушши ҫак чӗлхе нумай лингвистсемпе ученӑйсене тӗпчесе вӗренмелли япала пулнӑ, ҫавӑнпа та унӑн культурӑллӑ пуян истори пулнӑ, вӑл ӗмӗр-ӗмӗрех тымарӗсем ӑшне путнӑ.

Арча чӗлхинчен куҫарни ҫак чӗлхене хисепленин тата йышӑннин пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑрать. Пӗтӗм тӗнчипе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсен йышӗ пысӑках мар пулнине шута илсе, материалсемпе ресурссене арча чӗлхипе тупма пултарнине пӗлмелле, вӑл пуриншӗн те ҫутӑ та ӑнланмалла пултӑр.

Арча чӗлхине куҫармалли темиҫе тӗрлӗ меслет пур, материал мӗнле типпа куҫнинчен килет. Сӑмахран, тӗн тексчӗсем тӗн символикине тата ритуалӗсене тӗп-тӗрӗс пӗлни кирлӗ. Пӗтӗмӗшле куҫарусем час-часах чӗлхе носителӗсене пурнӑҫлама пултарнӑ вӑхӑтра уйрӑм тӗслӗхсенче асӑннӑ облаҫра специализациленӗ пӗлӳ паракан професси тӑлмачӗсем час-часах кирлӗ.

Палӑртмалла, арча чӗлхинчен куҫарни сӑмах кӑна мар. Чӗлхе культура пайӗ пулнӑран унта нюанс нумай, материалсене арча чӗлхине ӑнӑҫлӑ куҫарас тесен вӗсене шута илмелле. Ҫакӑ чӗлхепе тытса тӑма пӗлӳпе опыт шайне, ҫавӑн пекех вырӑнти йӑласемпе культурӑсене ӑнланма хушать.

Куҫару пулӑшӑвӗсӗр пуҫне арча чӗлхине хальхи условисенче чӗрӗ те активлӑ упраса хӑварма ытти майсем те пур. Чи кирлӗ япаласенчен пӗри-Интернетра арча чӗлхипе ҫӑмӑллӑнах усӑ курма май парасси. Ку вӑл Интернетпа хутшӑнакан кирек кам та усӑ курма пултаракан веб-словарьсем тата ытти материалсем туса хурассине пӗлтерет. Чӗлхе малалла аталаннӑ май ҫакӑн пек ресурссем чӗлхе актуаллӑхне тата унӑн йӑтса ҫӳрекенсен нушисене тивӗҫтерме пулӑшаҫҫӗ.

Арча чӗлхинчен куҫарни хальхи тӗнчери динамикӑллӑ та чӗрӗ чӗлхе юлассине тивӗҫтермелли пӗлтерӗшлӗ пай пулса тӑрать. Профессионалсем те, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем те тӑрӑшнипе чӗлхе ҫӗршывра вӑй-халпа мӑнаҫлӑх ҫӑлкуҫӗ пулса тӑма, ҫавӑн пекех культура хушшинчи коммуникацие лайӑхлатма пулӑшать.

Хӑш ҫӗршывсенче арча чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Арча чӗлхипе Бантенпа Хӗвеланӑҫ Ява индонези провинцийӗсенче, Ҫавӑн пекех Вӑтаҫӗр Явӑн хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче индонези, Сингапура тата Малайзин ытти пайӗсенче пурӑнакан этника арчисен пысӑках мар йышӗ те пур.

Арча чӗлхин историйӗ мӗнле?

Арча чӗлхи - австроези чӗлхи, ун тӑрӑх, хак панӑ тӑрӑх, Хӗвеланӑҫ Ява тата Индонезири Бантен провинцийӗсенче пурӑнакан 30 миллион ҫын калаҫать. Ку вӑл яванский хыҫҫӑн ҫӗршывра анлӑ сарӑлнӑ иккӗмӗш чӗлхе, 14 ӗмӗртен пуҫласа вӑл патша ҫуртӗнчи литература чӗлхи пулса тӑрать. Арча чӗлхинчи чи паллӑ ҫырусене пирӗн эрӑри 11 ӗмӗре параҫҫӗ, ку чӗлхе сахалтан та 1500 ҫул пурӑнать тесе шутлаҫҫӗ. Сундан чӗлхи австронези чӗлхисен тата яван тата бали чӗлхисен хӗвеланӑҫӗнчи малайпа полинези турачӗсен пӗр пайӗ пулса тӑрать. Арданский кулленхи обществӑшӑн коммерци чӗлхи пек, ҫавӑн пекех йӑлана кӗнӗ ташӑсенче, пуканесен театрӗнче (Ваянг голек) мӗлкесен (Ваянг голек) тата сулинг кечи пӗлекен халӑх сӑввинче паллӑ музыкӑпа усӑ курать. Ку чӗлхепе вӗренӳ учрежденийӗсенче ӗмӗр-ӗмӗрех усӑ курнӑ, кивӗ алҫырӑвӗсене час-часах арча е яван чӗлхисен хутӑшӗсем ҫине ҫырнӑ.

Арча чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Сундари, "сундан поэзийӗн Амӑшӗ" текенскер, арча поэзийӗн чаплӑ поэзийӗ пулнӑ, 1700-мӗш ҫулсенче арча чӗлхине поэзилле формӑна кӗртни тесе ҫыраҫҫӗ.
2. А.А. Марамис (1914-1995), писатель, тӑлмач тата лингвист, арча чӗлхипе пӗлӳ калӑпӑшне самаях анлӑлатнӑ, чӗлхе вӗренӗвӗн пӗрремӗш арча академине никӗсленӗ.
3. Дардири М.Ариеф (1917-1996), паллӑ поэт, яванран сундана паха произведенисене куҫарнӑ, 20 ӗмӗрте ку чухнехи арча литература чӗлхине аталантарас ӗҫе хӑйӗн тӳпе хывнӑ.
4. Х.Кесманто Профессор (1929-2016), активист тата ученӑй, пур типсен чӗлхипе литературине халалланӑ бандунг университетӗнче литература факультетне никӗсленӗ, арча чӗлхи ҫинчен ҫырнӑ нумай кӗнекесемпе журнал статйисен авторӗ.
5. Сурьяди (р.1934), сундари паллӑ поэт тата общество деятелӗ, арча чӗлхипе те, индонези чӗлхипе те нумай ҫырнӑ, арча халӑхӗн йӑли-йӗркипе культури ҫинчен хӑйсен ӗҫӗсемшӗн пысӑк хисепре.

Арча чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Арча чӗлхи - австроези чӗлхи, ун ҫинче 39 миллиона яхӑн ҫын, Пуринчен ытла Ява утравӗн хӗвеланӑҫ пайӗнче Индонезире калаҫаҫҫӗ. Вӑл австронези ҫемйин малайпа полинези ушкӑнне кӗрет, яван, мадурез тата бали чӗлхисемпе тачӑ ҫыхӑнса тӑрать.
Арча - SVO (субъект-глагол-объект) чӗлхе. Глаголсем хӑйсен аргуменчӗсемпе пит-куҫ, хисеп тата ӑру терминӗсенче килӗшеҫҫӗ. Чӗрчунсем падеж ҫине пӗшкӗнмеҫҫӗ, вӗсенче паллӑ е паллӑ мар артикльсем ҫук. Виҫӗ йӑх (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам) тата икӗ число (пӗртен-пӗр тата йышлӑ) пур. Сундан чӗлхи глагол аффиксӗсен чылай кӑткӑс наборӗпе, вӑхӑтлӑх маркерсемпе аспектурӑллӑ ытти маркерсене те кӗртет. Чӗлхе те сӑмах йӗркипе, пӗлтерӗшлӗ меслетпе усӑ курать.

Сундан чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Арча чӗлхине тӑхӑнса ҫӳрекен ҫынна тупӑр та унпа яланах хутшӑнӑр. Эсир унпа калаҫакан ҫын пулни, пӗр-пӗрне вӗренме пулӑшни лайӑхрах.
2. Ҫак чӗлхе ҫинчен темиҫе кӗнеке е аудиоматериал илӗр те ӑна хӑвӑр тӗллӗн вӗренме тытӑнӑр. Лайӑх ресурссене грамматика, учебниксем, ӗҫ тетрачӗсемпе аудиозаписӗсем кӗртеҫҫӗ.
3. Чӗлхе курсне е уйрӑм репетиторсемпе занятисене ҫырӑнӑр, вӗсем персонализациленӗ вӗрентӗве тата каялла ҫыхӑнӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.
4. Эсир хатӗр пулсан, индонезие кайса килӗр те чӗлхене туллин тиесе пӑхӑр. Ҫапла вара, эсир чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫнине итлесе тата вӗсемпе калаҫнине итлесе чӗлхене вӗренме пултаратӑр.
5. Онлайн-ресурссемпе, веб-сайтсемпе, форумсемпе тата социаллӑ сетьсемпе усӑ курӑр, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе ҫыхӑну тытӑр тата вӗрентӳре пулӑшакан хушма материалсемпе усӑ курӑр.

Сингальскине куҫарни юлашки ҫулсенче ытларах та ытларах пӗлтерӗшлӗ пулса пырать, мӗншӗн тесен ҫак чӗлхепе тата унӑн культурипе пӗтӗм тӗнчипе ытларах паллашаҫҫӗ. Сингаль чӗлхипе ытларах Шри-Ланкра калаҫаҫҫӗ, анчах вӑл инди, Сингапур тата Бангладеш йышши ытти ҫӗршывсенче те усӑ курать. Сингаль чӗлхипе ҫӳрекенсемпе тухӑҫлӑ хутшӑнма тӗрӗс те шанчӑклӑ куҫарусем кирлӗ.

Сингаль чӗлхине лайӑх куҫару илесси чи малтан квалификациллӗ профессиллӗ тӑлмача шырасси шутланать. Тӑлмачӑн кирек мӗнле тӗллевсем валли те лингвистика тӗлӗшӗнчен тӗрӗс те тивӗҫлӗ культурӑпа куҫару тивӗҫтермелле. Авторитетлӑ компанисене Интернетра тупма пулать, анчах эсир суйласа илнӗ тӑлмачӑ чӗлхепе ҫителӗклех ӗҫленине ӗненни те кирлӗ.

Ҫавӑн пекех куҫару контектне тӗп-тӗрӗс кӑтартса пани кирлӗ, куҫаруҫӑн тухӑҫлӑ куҫарӑва тивӗҫтермелли мӗнпур информаци пултӑр. Ҫакӑ текст тӗллевӗ, тӗллевлӗ аудитори тата ытти кирлӗ терминологи е конкретлӑ пуплевсем ҫинчен кӑштах справка информацийӗ кӗртме пултарать.

Тӑлмач кирлӗ информаципе тата лингвистика хӑнӑхӑвӗсемпе усӑ курнӑ чухне куҫару процесӗ патнех пыма юрать. Куҫарнӑ текст калӑпӑшӗпе кӑткӑслӑхне кура ку темиҫе минутран пуҫласа темиҫе куна е ытларах та йышӑнма пултарать. Куҫару вӗҫленнӗ хыҫҫӑн куҫарнӑ текста тӗп-тӗрӗс текстпа килӗшӳллӗн пӑхса тухмалла.

Тӑлмача тӗрӗс суйланӑ чухне сингаль чӗлхи ҫине пахалӑхлӑ куҫару тӗрлӗ культура хушшинчи уйрӑлӑва ҫӗнтерсе пӗр-пӗринпе хутшӑнассине ҫӑмӑллатма пултарать. Квалификациллӗ тӑлмача шыраса вӑхӑта сая ярса тата тӑлмачӑн лайӑх ӗҫе пурнӑҫлама кирлӗ информаци пуррине пӗлсен, эсир куҫару тӗрӗс, культура йӑли-йӗркисене тивӗҫлӗ тата шанчӑклӑ пуласса шанма пултаратӑр.

Мӗнле ҫӗршывсенче сингаль чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Сингаль чӗлхипе Шри-Ланкра тата Индин, Малайзин, Сингапур тата Таиландӑн хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ.

Сингал чӗлхин историйӗ мӗнле?

Сингаль чӗлхи вӑтам ази чӗлхинчен тухнӑ. Унта шри-Лан утравӗ ҫине куҫса килнисем пирӗн эрӑчченхи 6 ӗмӗртен пуҫласа калаҫнӑ. Шри-Ланка хӑй буддизм центрӗ пулнӑ, вӑл сингал чӗлхине аталантарма вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Португалипе голландири суту-илӳҫӗсем килнӗренпе 16 ӗмӗрте чӗлхе ют ҫӗршыв сӑмахӗсене, уйрӑмах суту-илӳпе ҫыхӑннӑ сӑмахсене, хутшӑнма пуҫланӑ. Ку 19-мӗш ӗмӗрте те тӑсӑлнӑ, англипе тамиль сӑмахӗсене сингальскине кӗртнӗ. Хальхи тапхӑрта сингаль чӗлхи икӗ литература формипе: сингаль виджесекарӗпе сингаль китсирӗнче стандартизациленнӗ. Унӑн официаллӑ статусӗ Шри-Ланкра 2018 ҫулта ҫӗршывра виҫӗ официаллӑ чӗлхерен пӗри пулса унӑн политика статусӗпе пӗрле эволюциленӗ.

Сингал чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Ананда Кумарасов – Шри-Ланкӑри ученӑй, сингаль чӗлхипе культура ҫинчен нумай эссессен авторӗ, "сингали литературин Критикӑлла историйӗ" тата "Сингали грамматики тата букварь сочиненийӗ"пеккисем.
2. Вималаванс Вималаванс Теро-буддири манахпа паллӑ пӗлӳҫӗ пере-пере вилнӗ, унпа усӑ курассишӗн яваплӑ пулнӑ, сингали литературинче пуҫ хунӑ, студентсене нумайӑшне вӗрентнӗ.
3. Валисингха Харитчандра-хальхи сингал литературин ҫимӗҫлӗ писателӗ тата пионерӗ, "Вессантар Джатак", "Суриягод" тата "Кисавай Кави"произведенисен авторӗ.
4. Гунадас Амарасекара – хальхи сингаль чӗлхи валли "грамматари кунчу" правописанин системине йышӑннӑ, "Вӗлле" тата "Элефант перевалӗнчен Килнӗ Ҫул"романсене ҫырнӑ.
5. Эдирера Сараччандра – ертсе пыракан драматург, вӑл "Манама" Тата "Синхабаха" пьесӑсем ҫырнӑскер, сихал чӗлхипе тата ҫырӑвӑн пултарулӑх стилӗпе творчествӑлла усӑ курнипе чапа тухнӑ.

Сингаль чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Сингальский-кӑнтӑр индоарий чӗлхи, Ун ҫинче Шри-Ланкра 16 миллиона яхӑн ҫын, ытларах сингал этнически ушкӑнӗн представителӗсем калаҫаҫҫӗ. Чӗлхене ҫапла йӗркеленӗ: кашни сыпӑках уҫӑ сасӑ пур — е /a/,//, е//. Сӑмахсем килӗшӳллӗ те уҫӑ сасӑсен пӗрлешӗвӗпе йӗркеленеҫҫӗ, килӗшекенсен ушкӑнӗсем пӗрлехи пулса тӑраҫҫӗ. Ку чӗлхене санскрит та, португали, голланди тата акӑлчан чӗлхисенчен илнӗ сӑмахсем те хытӑ витӗм кӳнӗ. Сингаль чӗлхи субъект-объект-глагол (SOV) сӑмахӗсен йӗркине тытса пырать тата хисеплӗ ятсен тата сӑпайлӑх паллисен пуян системи пур.

Сингал чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Сингаль чӗлхин тӗп грамматикипе структурине вӗренӗр. Калаҫӑвӑн тӗрлӗ пайӗсемпе паллашӑр, хальхи, местоименисем, глаголсем, паллӑ ячӗсем, чӗлхесем т. ыт. те.
2. Вӗреннӗ чухне справка материал вырӑнне усӑ курмашкӑн сингаль чӗлхипе лайӑх кӗнеке туянӑр. Глаголсем, пурӑнмалли вӑхӑтсем, ҫулталӑк тата идиомсем пек темӑсене ҫавӑрса илекен кӗнекесене шырӑр.
3. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекене тупӑр, унпа усӑ курма пулать. Кам та пулин ҫак чӗлхепе ирӗклӗн калаҫакан пулсан, сире хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗрентме пултарать.
4. Сингаль словарьне вӗренӗр. Сингаль сӑмахӗсемпе тата вӗсем мӗнле усӑ курнипе паллашма вӑхӑт тупӑр. Словарьте вӗсен пӗлтерӗшне тупӑр та вӗсене ҫырса пыма тӑрӑшӑр.
5. Сингаль чӗлхипе аудиозапись итлӗр. Ҫакӑ сире чӗлхе янӑранине хӑнӑхма, акцентпа произведени ҫинчен ӑнланма пулӑшӗ.
6. Технологипе хӑвӑр интересӗрпе усӑ курӑр. Усӑллӑ веб-сайтсем, приложенисемпе ытти ресурссем нумай, вӗсем сире чӗлхене вӗрентме пулӑшӗҫ. Вӗсемпе усӑ курӑр, вара эсир сингальскине кӗске вӑхӑтра вӗрентме пултаратӑр.