Арча Мальти Куҫар

Сунданский - Индонезири чи сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри. Вӑл австронези чӗлхин пӗр пайӗ пулса тӑрать, Унта Сунд регионӗнче 40 миллион ытла ҫын калаҫать. Нумай ҫул хушши ҫак чӗлхе нумай лингвистсемпе ученӑйсене тӗпчесе вӗренмелли япала пулнӑ, ҫавӑнпа та унӑн культурӑллӑ пуян истори пулнӑ, вӑл ӗмӗр-ӗмӗрех тымарӗсем ӑшне путнӑ.

Арча чӗлхинчен куҫарни ҫак чӗлхене хисепленин тата йышӑннин пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑрать. Пӗтӗм тӗнчипе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсен йышӗ пысӑках мар пулнине шута илсе, материалсемпе ресурссене арча чӗлхипе тупма пултарнине пӗлмелле, вӑл пуриншӗн те ҫутӑ та ӑнланмалла пултӑр.

Арча чӗлхине куҫармалли темиҫе тӗрлӗ меслет пур, материал мӗнле типпа куҫнинчен килет. Сӑмахран, тӗн тексчӗсем тӗн символикине тата ритуалӗсене тӗп-тӗрӗс пӗлни кирлӗ. Пӗтӗмӗшле куҫарусем час-часах чӗлхе носителӗсене пурнӑҫлама пултарнӑ вӑхӑтра уйрӑм тӗслӗхсенче асӑннӑ облаҫра специализациленӗ пӗлӳ паракан професси тӑлмачӗсем час-часах кирлӗ.

Палӑртмалла, арча чӗлхинчен куҫарни сӑмах кӑна мар. Чӗлхе культура пайӗ пулнӑран унта нюанс нумай, материалсене арча чӗлхине ӑнӑҫлӑ куҫарас тесен вӗсене шута илмелле. Ҫакӑ чӗлхепе тытса тӑма пӗлӳпе опыт шайне, ҫавӑн пекех вырӑнти йӑласемпе культурӑсене ӑнланма хушать.

Куҫару пулӑшӑвӗсӗр пуҫне арча чӗлхине хальхи условисенче чӗрӗ те активлӑ упраса хӑварма ытти майсем те пур. Чи кирлӗ япаласенчен пӗри-Интернетра арча чӗлхипе ҫӑмӑллӑнах усӑ курма май парасси. Ку вӑл Интернетпа хутшӑнакан кирек кам та усӑ курма пултаракан веб-словарьсем тата ытти материалсем туса хурассине пӗлтерет. Чӗлхе малалла аталаннӑ май ҫакӑн пек ресурссем чӗлхе актуаллӑхне тата унӑн йӑтса ҫӳрекенсен нушисене тивӗҫтерме пулӑшаҫҫӗ.

Арча чӗлхинчен куҫарни хальхи тӗнчери динамикӑллӑ та чӗрӗ чӗлхе юлассине тивӗҫтермелли пӗлтерӗшлӗ пай пулса тӑрать. Профессионалсем те, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем те тӑрӑшнипе чӗлхе ҫӗршывра вӑй-халпа мӑнаҫлӑх ҫӑлкуҫӗ пулса тӑма, ҫавӑн пекех культура хушшинчи коммуникацие лайӑхлатма пулӑшать.

Хӑш ҫӗршывсенче арча чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Арча чӗлхипе Бантенпа Хӗвеланӑҫ Ява индонези провинцийӗсенче, Ҫавӑн пекех Вӑтаҫӗр Явӑн хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче индонези, Сингапура тата Малайзин ытти пайӗсенче пурӑнакан этника арчисен пысӑках мар йышӗ те пур.

Арча чӗлхин историйӗ мӗнле?

Арча чӗлхи - австроези чӗлхи, ун тӑрӑх, хак панӑ тӑрӑх, Хӗвеланӑҫ Ява тата Индонезири Бантен провинцийӗсенче пурӑнакан 30 миллион ҫын калаҫать. Ку вӑл яванский хыҫҫӑн ҫӗршывра анлӑ сарӑлнӑ иккӗмӗш чӗлхе, 14 ӗмӗртен пуҫласа вӑл патша ҫуртӗнчи литература чӗлхи пулса тӑрать. Арча чӗлхинчи чи паллӑ ҫырусене пирӗн эрӑри 11 ӗмӗре параҫҫӗ, ку чӗлхе сахалтан та 1500 ҫул пурӑнать тесе шутлаҫҫӗ. Сундан чӗлхи австронези чӗлхисен тата яван тата бали чӗлхисен хӗвеланӑҫӗнчи малайпа полинези турачӗсен пӗр пайӗ пулса тӑрать. Арданский кулленхи обществӑшӑн коммерци чӗлхи пек, ҫавӑн пекех йӑлана кӗнӗ ташӑсенче, пуканесен театрӗнче (Ваянг голек) мӗлкесен (Ваянг голек) тата сулинг кечи пӗлекен халӑх сӑввинче паллӑ музыкӑпа усӑ курать. Ку чӗлхепе вӗренӳ учрежденийӗсенче ӗмӗр-ӗмӗрех усӑ курнӑ, кивӗ алҫырӑвӗсене час-часах арча е яван чӗлхисен хутӑшӗсем ҫине ҫырнӑ.

Арча чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Сундари, "сундан поэзийӗн Амӑшӗ" текенскер, арча поэзийӗн чаплӑ поэзийӗ пулнӑ, 1700-мӗш ҫулсенче арча чӗлхине поэзилле формӑна кӗртни тесе ҫыраҫҫӗ.
2. А.А. Марамис (1914-1995), писатель, тӑлмач тата лингвист, арча чӗлхипе пӗлӳ калӑпӑшне самаях анлӑлатнӑ, чӗлхе вӗренӗвӗн пӗрремӗш арча академине никӗсленӗ.
3. Дардири М.Ариеф (1917-1996), паллӑ поэт, яванран сундана паха произведенисене куҫарнӑ, 20 ӗмӗрте ку чухнехи арча литература чӗлхине аталантарас ӗҫе хӑйӗн тӳпе хывнӑ.
4. Х.Кесманто Профессор (1929-2016), активист тата ученӑй, пур типсен чӗлхипе литературине халалланӑ бандунг университетӗнче литература факультетне никӗсленӗ, арча чӗлхи ҫинчен ҫырнӑ нумай кӗнекесемпе журнал статйисен авторӗ.
5. Сурьяди (р.1934), сундари паллӑ поэт тата общество деятелӗ, арча чӗлхипе те, индонези чӗлхипе те нумай ҫырнӑ, арча халӑхӗн йӑли-йӗркипе культури ҫинчен хӑйсен ӗҫӗсемшӗн пысӑк хисепре.

Арча чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Арча чӗлхи - австроези чӗлхи, ун ҫинче 39 миллиона яхӑн ҫын, Пуринчен ытла Ява утравӗн хӗвеланӑҫ пайӗнче Индонезире калаҫаҫҫӗ. Вӑл австронези ҫемйин малайпа полинези ушкӑнне кӗрет, яван, мадурез тата бали чӗлхисемпе тачӑ ҫыхӑнса тӑрать.
Арча - SVO (субъект-глагол-объект) чӗлхе. Глаголсем хӑйсен аргуменчӗсемпе пит-куҫ, хисеп тата ӑру терминӗсенче килӗшеҫҫӗ. Чӗрчунсем падеж ҫине пӗшкӗнмеҫҫӗ, вӗсенче паллӑ е паллӑ мар артикльсем ҫук. Виҫӗ йӑх (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам) тата икӗ число (пӗртен-пӗр тата йышлӑ) пур. Сундан чӗлхи глагол аффиксӗсен чылай кӑткӑс наборӗпе, вӑхӑтлӑх маркерсемпе аспектурӑллӑ ытти маркерсене те кӗртет. Чӗлхе те сӑмах йӗркипе, пӗлтерӗшлӗ меслетпе усӑ курать.

Сундан чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Арча чӗлхине тӑхӑнса ҫӳрекен ҫынна тупӑр та унпа яланах хутшӑнӑр. Эсир унпа калаҫакан ҫын пулни, пӗр-пӗрне вӗренме пулӑшни лайӑхрах.
2. Ҫак чӗлхе ҫинчен темиҫе кӗнеке е аудиоматериал илӗр те ӑна хӑвӑр тӗллӗн вӗренме тытӑнӑр. Лайӑх ресурссене грамматика, учебниксем, ӗҫ тетрачӗсемпе аудиозаписӗсем кӗртеҫҫӗ.
3. Чӗлхе курсне е уйрӑм репетиторсемпе занятисене ҫырӑнӑр, вӗсем персонализациленӗ вӗрентӗве тата каялла ҫыхӑнӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.
4. Эсир хатӗр пулсан, индонезие кайса килӗр те чӗлхене туллин тиесе пӑхӑр. Ҫапла вара, эсир чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫнине итлесе тата вӗсемпе калаҫнине итлесе чӗлхене вӗренме пултаратӑр.
5. Онлайн-ресурссемпе, веб-сайтсемпе, форумсемпе тата социаллӑ сетьсемпе усӑ курӑр, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе ҫыхӑну тытӑр тата вӗрентӳре пулӑшакан хушма материалсемпе усӑ курӑр.

Мальт чӗлхипе куҫарни ҫынсене Мальт чӗлхипе культурине, утравсене Вӑтаҫӗр тинӗсри Сицилирен кӑнтӑралла ӑнланма май парать. Мальт чӗлхин официаллӑ чӗлхи-латинла саспаллисемпе ҫырнӑ мальт, семит чӗлхи. Мальтийский араб евӗрлӗ пулсан та, унӑн хӑш-пӗр уйрӑмлӑхсем пур, вӗсене пула чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсене ӑна мальтийский ҫине куҫармасӑр ӑнланма йывӑр.

Мальт чӗлхин вӑрӑм истори пур, ӑна финикипе римлянсене йӗрлесе тупма пулать. Мальт чӗлхине аталантарма темиҫе ӗмӗр хушши итали, акӑлчан тата француз чӗлхисем витӗм кӳнӗ. Ҫавна пула чӗлхе нюансӗсене пӗтӗмӗшпех ӑнланас тесен мальтийскине куҫару илес пулать.

Мальт чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарас ӗҫ ҫитсен темиҫе юрӑхлӑ вариант пур. Ҫыру куҫарӑвӗн професси службисем кирек мӗнле документсене те, текстсене те, ӗҫ докуменчӗсенчен пуҫласа юридически тата медицина докуменчӗсемпе вӗҫленичченех чӗлхе-ҫӑварпа куҫарас енӗпе пулӑшу пама пултараҫҫӗ. Куҫару професси службипе ӗҫлени текста малтанхи пӗлтерӗшпе шухӑшне упраса хӑварас тӗлӗшпе тӗп-тӗрӗс куҫарасса шантарать.

Эсир экономика вариантне шыратӑр пулсан, онлайн-куҫару пулӑшӑвӗсем сӗнекен веб-сайтсем нумай. Ку веб-сайтсене, мальтийскине шута илсе, тӗрлӗ чӗлхепе куҫараҫҫӗ. Онлайн-куҫару службисем тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ пулсан та, вӗсем культура нюансӗсене яланах шута илмеҫҫӗ. Ҫавӑнпа мальтийскине цифра куҫарӑвӗсемпе ансат документсемпе текстсем валли усӑ курни лайӑхрах.

Юлашкинчен, онлайн пек те, пичет пек те усӑ курма пултаракан мальтипе акӑлчанла словарьсем нумай пур. Ҫак словарьсем сире сӑмах куҫарӑвӗсене, ҫавӑн пекех грамматикӑпа произведени енӗпе усӑллӑ канашсем пама пултараҫҫӗ. Словарьсен куҫарӑвӗсем усӑллӑ пулма пултараҫҫӗ пулсан та, вӗсем, яланхи пекех, калӑпӑшӗпе ҫырлахнӑ, кӑткӑс документсемпе усӑ курмалла мар.

Мальтийский ҫине мӗнле куҫару кирлӗ пулсан та, сирӗн нушасем валли тӗрӗс решени тупмалла. Онлайн-куҫару сервисӗсемпе словарьсем база куҫарӑвӗсемшӗн усӑллӑ пулсан, профессиллӗ куҫару службисем сире пысӑк тухӑҫлӑ куҫарусем пама пултараҫҫӗ. Эсир суйланине пӑхмасӑрах мальт чӗлхи ҫине куҫарни Сире Мальт чӗлхипе культурине лайӑхрах ӑнланма пулӑшать.

Хӑш ҫӗршывсенче мальт чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Мальти чӗлхипе пуринчен ытла Мальт чӗлхипе калаҫаҫҫӗ, анчах унта Ытти ҫӗршывсенчи мальти диаспорӗн членӗсем те, Австрали, Канада, Германи, Итали, Пӗрлешӳллӗ Королевство тата Пӗрлешӳллӗ Штатсем пекех, калаҫаҫҫӗ.

Мальт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Мальт чӗлхи питӗ вӑрӑм та тӗрлӗ истори пур, ӑна пирӗн эрӑри 10 ӗмӗрте кӑтартаҫҫӗ. Вӑл ҫурҫӗр Африкӑран вӑтам ӗмӗрсенче куҫса килнӗ ҫынсем каланӑ сикула-арабла диалектсенчен аталаннӑ тесе шутлаҫҫӗ, каярахпа вӗсем итали, француз, испани тата акӑлчан чӗлхисене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Мальт утравӗ хӑйӗн историйӗ тӑршшӗпех тӗрлӗ державӑсен аллинче пулнӑ пирки, утрав ҫине оккупациленӗ державӑсен тӗрлӗ сӑмахӗсемпе пуплевӗсене хӑй ӑшне ҫавӑрса илнӗ. Ҫавна пула мальт чӗлхи Европӑри Чи университет чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать, унӑн лексиконӗ вара унӑн историйӗн пӗр пайӗ пулса тӑнӑ мӗнпур культура элеменчӗсене тытса тӑрать.

Мальт чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1) Антон Вассалли Микиэль (1764-1829): "мальт чӗлхин Ашшӗ" ятлӑ Паллӑ Вассали мальти лингвисчӗ, философ тата филолог пулнӑ, вӑл мальт чӗлхине чи малтан стандартизациленӗ.
2) Карм Псайла (1871-1961): Мальтӑн Наци поэчӗ тата Пӗрремӗш поэчӗ, Псайла мальт чӗлхипе нумай ҫырнӑ, чӗлхери темиҫе ҫӗнӗ сӑмах хушса популяризациленӗшӗн яваплӑ пулнӑ.
3) Аззопарди Мускат Мускат (1927-2007): Преподаватель, лингвист тата мальт литературине тӗпчекен, Аззопарди мальт чӗлхипе нумай ҫырнӑ, Ҫавӑн пекех литературӑпа литература тӗпчевӗ пысӑк литература тӗпчевӗ ирттернӗ, ку чӗлхене хальхи литература мальт чӗлхишӗн никӗс пулса тӑнӑ.
4) Антон ван лир (1905-1992): Священник-иезуит, Ван Лир ҫирӗммӗш ӗмӗрти мальт чӗлхипе литература енӗпе малта пыракан фигурӑсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхе валли тӗрӗс ҫырав тытӑмӗ туса хурассишӗн яваплӑ.
5) Джо Фригиери (1936-2020): мальт поэчӗ тата писатель, фригиери акӑлчан чӗлхипе те, мальт чӗлхипе те нумай ҫырнӑ, хальхи мальт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ, ҫавӑн пекех мальт поэзийӗн чи лайӑх авторӗсенчен пӗри шутланнӑ.

Мальт чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Мальт чӗлхин тытӑмӗ араб чӗлхи евӗрлӗ, унта виҫӗ килӗшӳллӗ тымартан тӑракан сӑмахсем тӑваҫҫӗ. Структура та франци тата итали чӗлхисене вӑйлӑ витӗм кӳрет, унта латинла йӑхран тухнӑ темиҫе аффикс пур чухне те пысӑк артикль хушать. Мальт чӗлхи те икӗ хутлӑ, ҫакӑ вӑл пӗртен-пӗр йышра е иккӗллӗ формӑра пӗлтерӗшлӗ, паллӑ тата глаголсем пӗрлешме пултарнине пӗлтерет.

Мальт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Мальти грамматикипе произведенисен никӗсӗсене вӗренме пуҫлӑр. Онлайн-ресурссене тата грамматика правилисене ӑнлантарса паракан вӗренӳ пособийӗсене шырӑр, ҫавӑн пекех ӑнланмалли сӑмахсене тӗрӗс каламалла.
2. Чӗлхепе улӑштармалли юлташ е практика валли ушкӑн тупӑр. Мальтилле калаҫакан ҫынпа калаҫни-вӗренмелли чи лайӑх меслет.
3. Итлӗр мальти радионе, фильмсемпе телевизон программисене. Чӗлхе ҫине пӑхӑр та хӑвӑр мӗн илтнине тепӗр хут каласа пама тӑрӑшӑр.
4. Duolingo приложенийӗпе словарь запасӗпе грамматикӑпа усӑ курӑр. Чӗлхе хӑнӑхӑвӗсене практикацилеме структура мелӗ пурри усӑллӑ пулма пултарать.
5. Мальтиецсен темиҫе тусне ертсе килӗр. Ку, паллах, чӗлхене вӗренмелли чи лайӑх меслет, мӗншӗн тесен вӑл сире аутентлӑ калаҫусем, ҫавӑн пекех чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнусем туса парӗ, вӗсем сире вӗренме пулӑшма хатӗр.
6. Пултаратӑр пулсан, Мальтӑна кӗрсе тухӑр. Ача-пӑча чӗлхине, культурине, ҫынсене тиенӗр. Ҫапла вара, эсир чӗлхене чылай хӑвӑртрах вӗренсе ҫитӗр!