Белорусси Македони Куҫар

Беларусь - хӗвелтухӑҫ европӑри ҫӗршыв, Российӑпа, Украинӑпа, Польшӑпа, Литвапа тата Латвипе чикӗленнӗскер. Документсене, литературӑна тата веб-сайтсене белорусси чӗлхипе куҫарни белоруссемпе ытти халӑхсем хушшинче кӑна мар, ҫӗршывра та пӗтӗм тӗнчери хутшӑнӑвӑн пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑрать. Халӑх пур чухне 10 миллион ҫынна яхӑн ҫак тӗрлӗ ҫӗршыври обществӑн пур сийӗпе те тухӑҫлӑ хутшӑнас тесен белорусси чӗлхине тухӑҫлӑн куҫарма пӗлни кирлӗ.

Беларусин официаллӑ чӗлхи белорусси шутланать, икӗ тӗп меслет пур, вӗсенчен иккӗшӗ те куҫарнӑ чухне час-часах усӑ кураҫҫӗ: латин алфавитӗпе кириллица. Латин алфавитӗ Латыньрен, Рим империйӗнчен килет, унпа хӗвеланӑҫ енчи нумай ҫӗршывсенче усӑ курать; вӑл поляксен алфавитӗпе тачӑ ҫыхӑнса тӑрать. Ҫав вӑхӑтрах грек алфавитӗнчен пулнӑ кириллицӑна монахсем тунӑ, вӑл вырӑс чӗлхипе тачӑ ҫыхӑннӑ тата Хӗвелтухӑҫ Европӑпа Вӑтаҫӗр Азири нумай ҫӗршывсенче усӑ курать.

Пуҫламӑш текст пӗлтерӗшне тӗп-тӗрӗс каласа парас тесен, белорусси тӑлмачӗн икӗ алфавитне те лайӑх ӑнланса илмелле. Тӑлмачӑн та белорусси грамматикипе лексикине, белорусси культурине тӗплӗ куҫарас тесен питӗ лайӑх пӗлмелле.

Тӑлмачӑ чӗлхине ӑнланать тата пӗлтерӗве тӗпӗ-йӗрӗпе каласа пама пултарать пулсан, акӑлчанларан белоруссие е белоруссирен акӑлчанла куҫарасси ытла кӑткӑсах мар. Анчах та ку задача белоруссирен нимӗҫ, француз е испани чӗлхине куҫарас текенсемшӗн кӑшт кӑткӑсрах. Ҫакӑ куҫаруҫӑна белорусси чӗлхинче ҫук сӑмахсемпе е пуплевсемпе усӑ курса куҫарма ыйтнипе ҫыхӑннӑ.

Белоруссири куҫаруҫӑсем тӗл пулакан тепӗр ыйту-чылай сӑмахсемпе пуплевсене контекстран темиҫе куҫару илме пултарни пулса тӑрать. Кунсӑр пуҫне хӑш-пӗр чухне акӑлчан тата белорусси чӗлхисенче питех те пӗлтерӗшлӗ сӑмахсем пур, ҫавӑнпа та тӑлмачӑн ҫак уйрӑмлӑх ҫинчен пӗлмелле тата куҫарӑва тивӗҫлӗ йӗркепе тӳрлетӳсем кӗртмелле.

Юлашкинчен, белорусси чӗлхине куҫарсан культура контекчӗ ҫине тимлӗ пӑхни, кӳрентерекен е культурӑллӑ туйӑмсӑр терминсенчен е сӑмахсенчен пӑрӑнни питӗ кирлӗ. Белорусси чӗлхипе пӗлтерӗве тӗп-тӗрӗс пӗлтерес тесен, тӑлмачӑн чӗлхе нюансӗсемпе, унӑн грамматика тытӑмӗсемпе тата белорусси обществин культура контекчӗпе паллашмалла.

Задача мӗнле пулнине пӑхмасӑр белорусси чӗлхине куҫарасси кӑткӑс предприяти пулма пултарать, анчах кирлӗ пӗлӳсемпе опыт пулсан вӑл ӑнӑҫлӑ пулма пултарать. Чӗлхе мӗнле пулнине ӑнланса тата культура контекчӗн пӗлтерӗшне йышӑнса, белоруссири опытлӑ тӑлмач чӗлхе уйрӑлӑвне ҫӗнтерсе пысӑк ҫыхӑну йӗркелеме пулӑшма пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче белорусси чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Белорусси чӗлхипе ытларах Беларусире тата Раҫҫей, Украина, Литва, Латвипе Польша районӗсенче калаҫаҫҫӗ.

Белорусси чӗлхин историйӗ мӗнле?

Белорусси халӑхӗн малтанхи чӗлхи авалхи хӗвелтухӑҫ-славян чӗлхи пулнӑ. Ку чӗлхе 11 ӗмӗрте пуҫланса Кайнӑ, киев Русь тапхӑрӗ 13 ӗмӗрте пӗтсе ларичченех чӗлхе пулнӑ. Ҫав вӑхӑт хушшинче вӑл славянла тата ытти чӗлхесен вӑйӗпе усӑ курса пурӑннӑ.
13-14 ӗмӗрсенче чӗлхе белорусси чӗлхин ҫурҫӗр тата кӑнтӑр диалекчӗсем икӗ тӗрлӗ диалекта пайланма пуҫланӑ. Кӑнтӑр диалекчӗ Литовский Аслӑ княжествӑра усӑ куракан литература чӗлхин никӗсӗ пулса тӑнӑ, каярахпа вӑл ҫӗршывӑн официаллӑ чӗлхи пулса тӑнӑ.
Мускав тапхӑрӗнче, 15 ӗмӗртен пуҫласа, белорусси чӗлхи вырӑссен малаллах витӗм кӳнӗ, хальхи белорусси чӗлхи хӑйӗн кӳлеписене туянма пуҫланӑ. 16-17-мӗш ӗмӗрсенче чӗлхене кодификацилеме тата стандартизацилеме хӑтланса пӑхнӑ, анчах ку вӑйсем юлашкинчен ӑнӑҫсӑр пулнӑ.
19-мӗш ӗмӗрте белорусси чӗлхи калаҫу тата литература чӗрӗлсе тӑрассине тӳссе ирттернӗ. 1920-мӗш ҫулсенче ӑна Совет Союзӗн официаллӑ чӗлхисенчен пӗри тесе йышӑннӑ. Анчах 1930-мӗш ҫулсенчи сталинла репрессисем ҫак чӗлхепе усӑ курассине кӗскетме илсе пынӑ. Ӑна 1960-мӗш ҫулсен вӗҫӗнче чӗртсе тӑратнӑ, Ҫавӑнтанпа де-факт Беларуси официаллӑ чӗлхипе пулса тӑнӑ.

Белорусси чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Франциск Сорина (1485-1541): Час-часах "белорусси литературин Ашшӗ" теекенскер, Сорина латыньпе чех тексчӗсенчен белорусси чӗлхипе христианла текстсен пӗрремӗш издатель тата куҫаруҫи пулнӑ. Ӑна белорусси чӗлхине ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратасси тата пулас писательсем ҫак чӗлхепе ӗҫлеме хавхалантарасси тесе ҫыраҫҫӗ.
2. Симеон Полоцкий (1530-1580): Богослов, поэт тата философ, Полоцкий чӗлхе, истори, культура, тӗн тата географи енӗпе нумай тӗрлӗ ӗҫӗсемпе паллӑ. Вӑл белорусси литературин каноника произведенийӗсем пулса тӑнӑ темиҫе текст ҫырчӗ.
3. Янка Шыва Кӗнӗ (1882-1942): Поэтпа драматург, шыва белоруссипе те, вырӑс чӗлхипе те ҫырнӑ, белоруссири 20 ӗмӗрти чи паллӑ поэт пекех паллӑ.
4. Якуб Колас (1882-1956): Поэт тата прозаик, Колас ҫӗршывӑн хӗвеланӑҫ пайӗнче калаҫакан белорусси чӗлхин диалекчӗпе ҫырнӑ, чӗлхене нумай ҫӗнӗ сӑмахсем, сӑмахсем кӗртнӗ.
5. Василь Быков (1924-2003): Поэт, драматург, сценарист тата дисседент, Быков совет оккупацийӗ вӑхӑтӗнче Беларусьре пурнӑҫ ҫинчен ҫырса кӑтартнӑ калавсем, пьесӑсемпе сӑвӑсем ҫырнӑ. Унӑн произведенийӗсенчен нумайӑшӗ хальхи белорусси литературинче чи пӗлтерӗшли шутланать.

Белорусси чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Белорусси чӗлхи хӗвелтухӑҫ славян чӗлхисен ушкӑнне кӗрет, вырӑс тата украина чӗлхисемпе тачӑ ҫыхӑнса тӑрать. Ку вӑл тӗрлӗ калӑпӑшлӑ чӗлхе, ҫавӑн пекех агглютинативлӑ чӗлхе, кӑткӑс сӑмахсемпе сӑмах ҫаврӑнӑшӗсене ытти сӑмахсемпе морфемӑсем ҫумне аффикссем хушма йӗркеленине пӗлтерет. Грамматика тӗлӗшӗнчен ҫакӑ ытларах SOV (субъект-глагол) сӑмах йӗркипе арҫынпа хӗрарӑм ӑрӑвӗсемпе тата нумай падежсемпе усӑ курать. Сӑмах-юмах енчен, ку славян чӗлхи, чехсемпе поляксен хӑш-пӗр витӗмӗсемпе ҫыхӑнса тӑрать.

Белорусси чӗлхине мӗнле тӗрӗс вӗрентмелле?

1. Официаллӑ чӗлхе курсне иртӗр: эсир белорусси чӗлхине чӑнласах вӗренетӗр пулсан, лайӑх меслет онлайн - е куҫӑмлӑ чӗлхе курсӗ пулса тӑрать. Чӗлхе курсӗ сире чӗлхе никӗсне вӗренме тата сирӗн хӑнӑхусене аталантарма структура пама пултарать.
2. Тарӑн шухӑша путни: чӑннипе чӗлхене вӗренес тата вӗсене ирӗклӗн алла илес Тесен, сирӗн чӗлхене путса ларас тесен, мӗн май килнӗ таран ытларах вӑхӑт ирттермелле. Белорусси музыкине итлӗр, белорусси фильмӗсемпе телешоуне пӑхӑр, белорусси кӗнекисене, блогсемпе статйисене вулӑр — сире белорусси чӗлхипе илтме тата усӑ курма пулӑшакан пур япалана та вулӑр.
3. Практика: чӗлхене алла Илес Тесен калаҫма тата чӗлхене итлеме вӑхӑта сая ямалла. Чӗлхепе калаҫура усӑ курма темиҫе май пур — эсир чӗлхе ушкӑнӗпе хутшӑнма, чӗлхе партнерне тупма е чӗлхе вӗрентмелли приложенисемпе усӑ курма пултаратӑр.
4. Эсир урӑхла ҫыхӑну илетӗр: эсир калаҫура тата аудиторире вӗреннӗ хыҫҫӑн, эсир унпа тӗрӗс усӑ курнине ӗненес тесен, каялла ҫыхӑну илмелле. Эсир чӗлхене вӗренмелли приложенисемпе усӑ курма пултаратӑр, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсенчен каялла ҫыхӑну илме е хӑвӑра уйрӑм рекомендацисем тата каялла ҫыхӑнтарма пултаракан онлайн-репетитор тупма пултаратӑр.

Македони ҫине куҫарни-македони чӗлхипе тӗплӗнрех калаҫас тесен усӑ кӳрекен пулӑшу. Ку славян чӗлхи, тӗпрен Илсен, Ҫурҫӗр Македонире калаҫакан чӗлхе, ҫӗршывӑн официаллӑ чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать. Клиентсемпе, ӗҫтешсемпе е ӗҫри партнерсемпе тӗрӗс те тухӑҫлӑ хутшӑнмалла чухне ҫынсем македонский ҫине куҫару ӗҫӗсемпе час-часах усӑ кураҫҫӗ.

Македони куҫарӑвӗн пулӑшӑвӗсене документсене, веб-сайтсене тата македонири ытти материалсене куҫарма специализацилекен чылай куҫару компанийӗсем сӗнеҫҫӗ. Професси куҫаруҫисем юридически тата финанс докуменчӗсене, маркетинг е ӗҫ материалӗсене, техника докуменчӗсене тата ытти нумай документсене куҫарма пултараҫҫӗ. Куҫару службисем македонири чӗлхеллӗ аудиторишӗн локализациленӗ контент тума пултараҫҫӗ. Веб-сайта локализацилеме тытӑнсан профессиллӗ куҫаруҫӑсем те куҫарнӑ веб-сайт оригинал пек курӑнтӑр тесе сӑнаҫҫӗ. Ҫакна пула усӑ куракансем хӑйсен тӑван чӗлхипе веб-сайт тӑрӑх навигаци тунӑ чухне лайӑх опыт илӗҫ тесе шантарать.

Македон чӗлхи ҫине тӗрӗс те тухӑҫлӑ куҫарусем чӗлхене тата унӑн культурине тарӑн ӑнланма ыйтаҫҫӗ. Куҫару проектне пурнӑҫлама тара иличчен професси куҫаруҫисем тӗплӗн суйлаҫҫӗ. Проекта та тӗп-тӗрӗс пурнӑҫлама редакторсем тӗплӗн тӗрӗслеҫҫӗ. Профессиллӗ куҫаруҫӑсем чӗлхе нюансӗсемпе паллашаҫҫӗ, ҫакӑ куҫару ахаль кӑна мар, культура йӑли-йӗркипе килӗшсе тӑнине ӗненме пулӑшать.

Македон чӗлхинчен профессиллӗ тӑлмача тара тытни тӗнчери ӑнӑҫлӑ присутстви тӑвасси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне усӑллӑ пулма пултарать. Профессионал пурнӑҫланӑ куҫарусем уҫӑмлӑ та пурне те ӑнланакан пулса тӑраҫҫӗ, ҫакӑ сирӗн пӗлтерӗве уҫӑмлӑн та пӗр йӑнӑшсӑр йышӑнасса шантарма пулӑшать. Професси македонири тӑлмача инвестици хывни сирӗн документа е веб-сайта тӗллевлӗ чӗлхепе кирлӗ пек куҫарас енӗпе пӗлтерӗшлӗ утӑм шутланать. Ҫакӑ та эсир македони чӗлхипе калаҫакан клиентсене пахалӑхлӑ апат-ҫимӗҫ е пулӑшу парассишӗн тӑрӑшнине кӑтартса парать.

Македон чӗлхипе хӑш ҫӗршывсенче калаҫаҫҫӗ?

Македони чӗлхипе Ытларах Ҫурҫӗр Македони, Серби тата Албани Республикинче калаҫаҫҫӗ. Унта Болгарин, Греципе Черногорин хӑш-пӗр пайӗсенче, Ҫавӑн пекех Австралин, Канадӑн, Германин Тата Пӗрлешӳллӗ Штатсен эмигрантсен общинисенче те калаҫаҫҫӗ.

Македон чӗлхин историйӗ мӗнле?

Македон чӗлхин историне пирӗн эрӑри 9 ӗмӗрччен старославян чӗлхин формипе усӑ курнӑ. Ҫак тапхӑрта хальхи пӑлхарсемпе черногори диалекчӗсенчен нумайӑшӗ ҫуралнӑ. 11-мӗш ӗмӗрте старославян чӗлхи вӑтам дон диалектне вырӑн панӑ. Осман империйӗ тапхӑрта турккӑсемпе араб сӑмахӗсем чӗлхене витӗм кӳнӗ. 19-мӗш ӗмӗрте, Пӑлхар экзархатне никӗсленӗ хыҫҫӑн, чӗлхен стандартизациленӗ верси пулса тӑнӑ, ӑна халӗ македонири хальхи чӗлхе тесе пӗлеҫҫӗ. 1912-13 ҫулсенчи Балкан вӑрҫисем хыҫҫӑн македонский Ун чухнехи Серби Королевствин официаллӑ чӗлхи тесе пӗлтернӗ, Каярахпа Югослави пулса тӑнӑ. Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн Македони хӑйне республика тесе пӗлтернӗ те тӳрех македонине хӑйӗн официаллӑ чӗлхи вырӑнне йышӑннӑ. Ҫакна официаллӑ майпа 1993 ҫулта Македони Республики йӗркелесе янӑ.

Македони чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Мисирков (1874-1926) – лингвистпа философ, македони ыйтӑвӗсемпе ҫырнӑ кӗнеке авторӗ, ку чухнехи македони чӗлхине кодификацилекен пӗрремӗш литература произведенийӗ шутланать.
2. Шапкарев Кузман (1880-1966) - македон чӗлхин анлӑ тӗпчевӗсем хальхи македони чӗлхин никӗсне хывнӑ ученӑй.
3. Конеска (1921-1993) - лингвист тата поэт, Вӑл Скопьери македони литературин Институтӗнче македони чӗлхин кафедрин заведующийӗ тата хальхи македони чӗлхин тӗп архитекторӗсенчен пӗри пулнӑ.
4. Георгий Пулевский (1892-1966) – эудит тата ученӑй, вӑл македони чӗлхин грамматикин пӗрремӗш учебникне ҫырса унӑн нумай правилисене кодификациленӗ.
5. Коко Расин (1908-1943) – хальхи македони литературин ашшӗ шутланнӑ поэт. Вӑл македонири чи кирлӗ ӗҫсенчен хӑш-пӗрисене ҫырнӑ та наципе унӑн культурин историйӗнче пӗлтерӗшлӗ фигура пулса тӑнӑ.

Македон чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Македони чӗлхи кӑнтӑрти славян чӗлхи, унӑн структури те ҫак ҫемьен ытти чӗлхисемпе пӗрешкел, болгарсемпе сербохорват чӗлхисем пек. Унта субъект-объект-глагол сӗнӗвӗсен йӗркипе усӑ кураҫҫӗ тата глагол флексийӗпе анлӑн усӑ кураҫҫӗ. Чӗлхере синтетика, аналитика формисемпе те, туртӑмсемпе туртӑмсен аналитика формисемпе те усӑ кураҫҫӗ. Чӗрчунсен ҫичӗ падеж тата икӗ йӑх, ҫавӑн пекех тӑватӑ вӑхӑт глагол пур. Паллӑ ячӗсем хӑйсен ӑрӑвӗпе, шучӗпе тата падежӗпе улӑштаракан япаласемпе килӗшеҫҫӗ.

Македони чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Македон чӗлхин лайӑх учебникне илӗр те чӗлхене вӗренме тытӑнӑр. Грамматика упражненийӗсен учебникне тупӑр, вӗсене эсир практикӑпа тата чӗлхене вӗренмелли упражненисем валли усӑ курма пултаратӑр.
2. Македонири музыкӑна итлӗр те македонири видео е фильмсене пӑхӑр. Ҫакӑ сире чӗлхепе тата унӑн произведенийӗпе лайӑхрах паллашма пулӑшӗ.
3. Македон чӗлхипе ҫӳрекенсемпе калаҫӑр. Ку сире пурнӑҫ опычӗ парать, хӑвӑрт вӗренме пулӑшать. Эсир онлайн чӗлхипе ҫӳрекенсене вырӑнти тӗлпулусемпе пӗрлӗхсем урлӑ тупма пултаратӑр.
4. Македони чӗлхипе ҫырнӑ ҫырура усӑ курӑр. Ҫыру сире грамматикӑна, структурӑна тата чӗлхе правописанине лайӑхрах ӑнланма пулӑшать.
5. Македони чӗлхипе журнал илсе пырӑр. Вӗренӳ процесӗнче тӗл пулакан сӑмахсене, пуплевсене, калаҫусене ҫырса илӗр. Час-часах словарьсемпе грамматика упражненисене пӑхса тухӑр.
6. Македон чӗлхипе онлайн-ресурссемпе, веб-сайтсемпе усӑ курӑр. Интерактивлӑ уроксемпе упражненисем сӗнекен онлайн-программӑсем нумай, вӗсем сире вӗренме пулӑшӗҫ.