Belarýs Koreı Aýdarma

Belarýs-Reseı, Ýkraına, Polsha, Lıtva jáne Latvıamen shektesetin Shyǵys Eýropa eli. Qujattardy, ádebıetterdi jáne veb-saıttardy belarýs tiline aýdarý belorýstar men basqa halyqtar arasyndaǵy ǵana emes, sonymen birge eldiń ishindegi halyqaralyq qatynastardyń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. 10 mıllıonǵa jýyq halqy bar osy alýan túrli eldegi qoǵamnyń barlyq salalarymen tıimdi qarym-qatynas jasaý úshin belarýs tiline tıimdi aýdarma jasaı bilý mańyzdy.

Belarýssıanyń resmı tili-belarýs tili jáne jazýdyń eki negizgi ádisi bar, olardyń ekeýi de aýdarmada jıi qoldanylady: latyn álipbıi jáne kırıllısa. Latyn álipbıi latyn tilinen shyqqan, Rım ımperıasynyń tili jáne kóptegen batys elderinde qoldanylady; ol polák alfavıtimen tyǵyz baılanysty. Sonymen qatar, grek alfavıtinen shyqqan jáne monahtar jasaǵan kırıll alfavıti orys tilimen tyǵyz baılanysty jáne Shyǵys Eýropa men Ortalyq Azıanyń kóptegen elderinde qoldanylady.

Belarýssıalyq aýdarmashy bastapqy mátinniń maǵynasyn dál jetkizý úshin eki alfavıtti de jaqsy bilýi kerek. Aýdarmashy dál aýdarma jasaý úshin Belarýssıa gramatıkasy men leksıkasyn, sondaı-aq Belarýssıa mádenıetin jaqsy bilýi kerek.

Eger aýdarmashy tildi túsinse jáne habarlamany dál jetkize alsa, aǵylshyn tilinen belarýs tiline nemese Belarýs tilinen aǵylshyn tiline aýdarý qıyn emes. Alaıda, Belarýssıadan nemis, fransýz nemese ıspan sıaqty basqa tilge aýdarǵysy keletinder úshin qıyndyq birshama qıyn. Sebebi aýdarmashyǵa habarlamany Belarýs tilinde joq sózderdi nemese sóz tirkesterin paıdalanyp aýdarma tiline aýdarý qajet bolýy múmkin.

Belarýssıalyq aýdarmashylardyń taǵy bir problemasy-kóptegen sózder men sóz tirkesteriniń kontekstke baılanysty birneshe aýdarmalary bolýy múmkin. Sonymen qatar, keıbir jaǵdaılarda aǵylshyn jáne Belarýs tilderinde múldem basqa maǵynaǵa ıe sózder bar, sondyqtan aýdarmashy bul aıyrmashylyqty bilip, aýdarmasyn sáıkesinshe túzetýi kerek.

Aqyrynda, belarýs tiline aýdarǵanda mádenı kontekstke muqıat nazar aýdarý jáne kez kelgen qorlaıtyn nemese mádenı sezimtal emes termınder men sóz tirkesterinen aýlaq bolý óte mańyzdy. Habarlamany Belarýs tilinde dál jetkizý úshin aýdarmashy tildiń núanstarymen, onyń gramatıkalyq qurylymdarymen jáne Belarýssıa qoǵamynyń mádenı kontekstimen tanys bolýy kerek.

Tapsyrma qandaı bolsa da, belarýs tiline aýdarý qıyn kásiporyn bolýy múmkin, biraq durys bilim men tájirıbe bolsa, ol sátti bolýy múmkin. Tildiń qalaı jumys isteıtinin túsiný jáne mádenı konteksttiń mańyzdylyǵyn moıyndaı otyryp, tájirıbeli belarýssıalyq aýdarmashy tildik alshaqtyqty joıýǵa jáne maǵynaly baılanystar ornatýǵa kómektesedi.

Belarýs tilinde qaı elder sóıleıdi?

Belarýs tili negizinen Belarýssıada jáne Reseıdiń, Ýkraınanyń, Lıtvanyń, Latvıanyń jáne Polshanyń keıbir aımaqtarynda sóıleıdi.

Belarýs tiliniń tarıhy qandaı?

Belarýs halqynyń bastapqy tili ejelgi shyǵys slaván tili boldy. Bul til 11 ǵasyrda paıda boldy jáne 13 ǵasyrda quldyraǵanǵa deıin Kıev Rýsi dáýiriniń tili boldy. Osy ýaqyt ishinde oǵan shirkeý slavándary men basqa tilder qatty áser etti.
13-14 ǵasyrlarda til eki túrli dıalektke bóline bastady: Belarýs tiliniń Soltústik jáne Ońtústik dıalektileri. Ońtústik dıalekt Lıtva Uly gersogtiginde qoldanylatyn ádebı tildiń negizin qalady, ol keıinirek eldiń resmı tiline aınaldy.
Máskeý kezeńinde, 15 ǵasyrdan bastap, belarýs tiline orys tili odan ári áser etti, al qazirgi belarýs tili óz kontýryn ala bastady. 16-17 ǵasyrlarda tildi kodıfıkasıalaý jáne standarttaý áreketteri jasaldy, biraq bul kúsh-jiger nátıjesiz boldy.
19 ǵasyrda belarýs tili aýyzeki jáne ádebı til retinde qaıta jandandy. 1920 jyldary ol Keńes Odaǵynyń resmı tilderiniń biri retinde tanyldy. Alaıda 1930 jyldardaǵy stalındik qýǵyn-súrgin bul tildiń qoldanylýynyń tómendeýine ákeldi. Ol 1960 jyldardyń sońynda qaıta jandandy jáne sodan beri Belarýssıanyń is júzinde resmı tili boldy.

Belarýs tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Fransısk Skorına (1485-1541): kóbinese "Belarýssıa ádebıetiniń ákesi" dep atalady, Skorına latyn jáne Cheh tilderinen belarýs tilderine hrıstıan mátinderiniń alǵashqy baspageri jáne aýdarmashysy boldy. Ol belarýs tilin jandandyrdy jáne bolashaq jazýshylardy osy tilde jumys isteýge shabyttandyrdy.
2. Sımeon Poloskıı (1530-1580): teolog, aqyn jáne fılosof, Poloskıı til, tarıh, mádenıet, din jáne geografıa salasyndaǵy kóp qyrly eńbekterimen tanymal. Ol Belarýs ádebıetiniń kanondyq shyǵarmalaryna aınalǵan Belarýs tilinde birneshe mátin jazdy.
3. Ianka Kýpala (1882-1942): aqyn jáne dramatýrg, Kýpala Belarýssıada da, orys tilinde de jazdy jáne 20 ǵasyrdyń eń mańyzdy belarýssıalyq aqyny retinde tanymal.
4. Iakýb Kolas (1882-1956): aqyn jáne prozashy, Kolas eldiń batys bóliginde sóıleıtin Belarýs tiliniń dıalektisinde jazdy jáne tilge kóptegen jańa sózder men sóz tirkesterin engizdi.
5. Vasılıı Bykov (1924-2003): aqyn, dramatýrg, senarıst jáne dıssıdent, Bykov keńestik okýpasıa kezinde Belarýssıadaǵy ómirdi sıpattaıtyn áńgimeler, pesalar men óleńder jazdy. Onyń kóptegen shyǵarmalary qazirgi Belarýssıa ádebıetindegi eń mańyzdylardyń biri bolyp sanalady.

Belarýs tiliniń qurylymy qalaı?

Belarýs tili shyǵys slaván tilder tobyna kiredi jáne orys jáne ýkraın tilderimen tyǵyz baılanysty. Bul kúshti fleksıalyq til, sózderdiń ártúrli formalary birqatar maǵynalardy bildirý úshin qoldanylady, sonymen qatar aglútınatıvti til, ıaǵnı kúrdeli sózder men sóz tirkesteri basqa sózder men morfemalarǵa affıkster qosý arqyly jasalady. Gramatıkalyq turǵydan bul negizinen SOV (sýbekt-obekt-etistik) sóz reti boıynsha jáne erler de, áıelder de qoldanady jynystar jáne kópshe jaǵdaılar. Aıtylý turǵysynan bul slaván tili, keıbir cheh jáne polák áserleri bar.

Belarýs tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Resmı til kýrsynan ótińiz: Eger siz belarýs tilin úırenýge baısaldy bolsańyz, onlaın nemese betpe - bet til kýrsyn bastaýdyń jaqsy joly. Til kýrsy sizge tildiń negizderin úırenýge jáne daǵdylaryńyzdy damytýǵa qurylym berýge kómektesedi.
2. Súńgý: tildi shynymen úırený jáne ony erkin meńgerý úshin tilge súńgýge múmkindiginshe kóp ýaqyt jumsaý kerek. Belarýs mýzykasyn tyńdańyz, Belarýs fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, Belarýs kitaptaryn, blogtary men maqalalaryn oqyńyz — belarýs tilin estýge jáne qoldanýǵa kómektesetin barlyq nárse.
3. Tájirıbe: tildi meńgerý úshin sóıleý men tildi tyńdaýǵa ýaqyt bólý kerek. Tilde sóıleýdi úırenýdiń birneshe ádisi bar-siz til tobyna qosyla alasyz, tildik seriktes taba alasyz nemese ana tilinde sóıleıtindermen jattyǵý úshin til úırenýge arnalǵan qosymshalardy qoldana alasyz.
4. Keri baılanys alyńyz: tilde sóıleý jáne tyńdaý jattyǵýlaryn jasaǵannan keıin, ony durys qoldanǵanyńyzǵa kóz jetkizý úshin keri baılanys alý mańyzdy. Siz ana tilinde sóıleıtinderden keri baılanys alý úshin til úırený qoldanbalaryn paıdalana alasyz nemese tipti sizge jeke usynystar men keri baılanys bere alatyn onlaın tárbıeshini taba alasyz.

Koreı tiline aýdarý, ásirese bıznes áleminde mańyzdy bola túsýde, óıtkeni kompanıalar Azıada jáne odan tys jerlerde ózderiniń qatysýyn keńeıtýge tyrysady. 51 mıllıonnan astam halqy bar jáne jahandyq ekonomıkasy qarqyndy damyp kele jatqan Koreıa Halyqaralyq bıznes úshin barǵan saıyn tartymdy naryqqa aınalýda. Alaıda, tildik kedergi osy áleýetten paıda tabýǵa úmittenetin kompanıalar úshin qıyndyq týdyrýy múmkin. Muny jeńý úshin kóptegen fırmalar óz ónimderin, qyzmetterin, marketıńtik materıaldaryn jáne t.b. maqsatty naryqqa tıimdi jetkizýdi qamtamasyz etý úshin kásibı koreı tiline aýdarma qyzmetterine júginedi.

Koreı tiline aýdarýdyń kásibı qyzmetterinde koreı tilimen de, mádenıetimen de tanys ana tildi aýdarmashylar jumys isteıdi. Bul olardyń tildi quraıtyn núanstardy, kúrdelilikterdi jáne aýyzeki tilderdi tereń túsinetindigin bildiredi. Bul bilim deńgeıi koreı tiline aýdarylǵan kez kelgen mátinniń dál bolýyn jáne mádenı úmitter men normalarǵa sáıkes kelýin qamtamasyz etedi.

Aýdarmashyny tańdaǵanda, koreı tiline sapaly aýdarmalardy usynýda úlken tájirıbesi bar adamdy izdeý mańyzdy. Koreı tilindegi aýdarmany aýtsorsıngke alǵysy keletin kompanıalar dál, qatesiz aýdarmalardy tez jáne tıimdi oryndaı alatyn tájirıbeli, kásibı aýdarmashylar tobymen qyzmet provaıderin tańdaýy kerek. Sonymen qatar, qyzmet provaıderiniń ISO sertıfıkattalǵanyna jáne salalyq sapany baqylaý jáne tutynýshylarǵa qyzmet kórsetý standarttaryna sáıkes keletinine kóz jetkizý mańyzdy.

Koreı tiline aýdarma qyzmetteri tanymal bola bastady, óıtkeni kompanıalar jańa naryqtarǵa shyǵýǵa jáne jahandyq qatysýyn keńeıtýge umtylýda. Veb-saıt, Ónim nusqaýlyǵy nemese marketıńtik materıaldar bolsyn, durys qyzmet provaıderi maqsatty aýdıtorıaǵa jetkizgińiz keletin habardyń koreı tilinde dál kórsetilýin qamtamasyz ete alady. Kásibı koreı tiline aýdarma qyzmetteri dáldikti, jedeldikti jáne tutynýshylarǵa qyzmet kórsetýdi qamtamasyz etedi, bul Sizdiń bıznesińizge álemdik naryqta óz áleýetin tolyq ashýǵa kómektesedi.

Koreı tilinde qaı elder sóıleıdi?

Koreı tili negizinen ońtústik jáne Soltústik Koreıada, sondaı-aq Qytaı men Japonıanyń bólikterinde sóıleıdi. Sondaı-aq, álemniń birneshe basqa elderindegi, sonyń ishinde AQSH, Kanada, Avstralıa, Fransıa, Brazılıa jáne Reseıdegi shaǵyn qaýymdastyqtar sóıleıdi.

Koreı tiliniń tarıhy qandaı?

Koreı tili Oral-Altaı tilder otbasynyń bóligi bolyp tabylady. Onyń bizdiń zamanymyzdyń 7 ǵasyrynda eski koreı tilinen bastalǵan ǵasyrlar boıy qalyptasqan erekshe jáne erekshe lıngvısıkalyq tarıhy bar. 10 ǵasyrda Goreo kezeńinde olar orta koreı tilinde sóıledi. 15 ǵasyrda Djozeon kezeńinde qazirgi koreı tili paıda boldy, ol búgingi kúnge deıin Ońtústik Koreıanyń resmı tili bolyp qala beredi. Qytaı mádenıetiniń koreı tiline áseri de aıqyn, óıtkeni onyń kóptegen leksıkalyq birlikteri alynǵan hanja (qytaı tańbalary), al kópshiligi hangýlda (koreı alfavıti) jazylǵan. Keıinirek basqa áserler aǵylshyn, japon jáne basqa tilderden keldi.

Koreı tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Uly Sedjon (세종대왕) - hangýl ónertapqyshy jáne koreı ádebıetin jasaýshy
2. Shın Saımdan (신사임당) - kórnekti Konfýsıı ǵalymy jáne anasy ı ı, djozeon áýleti kezindegi Koreıadaǵy eń yqpaldy Konfýsıı fılosoftarynyń biri.
3. Jáne (jap.)- Djozeon áýletinen shyqqan kórnekti Konfýsıı fılosofy, ǵalym jáne aqyn.
4. Koról Sedjo (세조) - djýson áýletiniń jetinshi patshasy, ol "Hýnmın chjongeým" dep atalatyn til týraly traktat jazdy jáne hangýldy búkil Koreıaǵa taratýǵa kómektesti.
5. Sın Cheho (신채호) - fonetıkalyq alfavıt pen klasıkalyq koreı tiliniń sózdigin jasaǵan yqpaldy tarıhshy jáne lıngvıs. Ol sonymen qatar qazirgi koreı tiliniń standartyn belgileıtin koreı gramatıkasy júıesin jasady.

Koreı tiliniń qurylymy qalaı?

Koreı tili aglútınatıvti bolyp tabylady, ıaǵnı ol túbir sózdiń negizgi maǵynasyn ózgertý úshin affıkster men bólshekterge kóp súıenedi. Sóılemniń negizgi qurylymy-zat esim nemese etistiktiń sońyna jıi qosylatyn modıfıkatorlary bar sýbekt-obekt-etistik. Koreı tili sonymen qatar basqalarǵa júgingen kezde sypaıylyq pen formaldylyq erejelerine súıene otyryp, áleýmettik ıerarhıany kórsetý úshin qurmetti tildi qoldanady.

Koreı tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz. Tildiń neǵurlym kúrdeli aspektilerin qarastyrmas buryn, alfavıt, aıtylý jáne negizgi gramatıkalyq erejeler sıaqty eń negizgi aspektilerdi zertteý mańyzdy.
2. Sózdik pen jalpy sóz tirkesterin meńgerińiz. Negizderdi jaqsy meńgergennen keıin, kúndelikti ómirde jıi qoldanylatyn sózder men sóz tirkesterin úırenýge kóshińiz. Bul sizge sóılemderdi birge qurastyrý jáne ana tilinde sóıleıtindermen sóılesý týraly túsinik beredi.
3. Tyńdańyz jáne jattyǵyńyz. Aıtylymdy shynymen bekitý jáne tyńdaý daǵdylaryn jaqsartý úshin tildi múmkindiginshe tyńdaı bastańyz. Koreı teleshoýlary men fılmderin kórińiz, til úırený qoldanbalaryn paıdalanyńyz jáne koreı tilindegi kitaptar men jýrnaldardy oqyńyz. Neǵurlym kóp tyńdasańyz, sol tilmen soǵurlym jaqsy tanysasyz.
4. Resýrstardy paıdalanyńyz. Tildi úırený mindetti túrde jalǵyz jasalmaýy kerek. Oqýlyqtar, beıne oqýlyqtar jáne aýdıo jazbalar sıaqty ınternette qol jetimdi kóptegen resýrstardy paıdalanyńyz. Siz sondaı-aq motıvasıany saqtaýǵa jáne basqa stýdentterden úırenýge kómektesetin tildik almasýlar men onlaın pikirtalas forýmdaryn taba alasyz.
5. Áńgimege kirińiz. Siz ózińizdi tilge yńǵaıly sezinip, keıbir negizderdi meńgergennen keıin, ana tilinde sóıleıtindermen sóılesýge tyrysyńyz. Bul sizge tildi jaqsy túsinýge jáne ondaǵy áńgimege senimdi bolýǵa kómektesedi.