Арка Марий Финн Кусараш

Курыкмарий йылме финн-угор йылме ешын шкешотан диалектше улеш да тӱҥ шотышто Российын регионыштыжо илыше, Эстоний да Финляндийыште илыше курыкмарий-влакын шагалрак диалектышт кучылталтеш. Меньшинствын йылме шагалрак гынат, курыкмарий-марий калыкын культур поянлыкшылан ӱшаныдыме пеш кӱлешан. Тыгеракын, тиде йылмым курык марий гыч кусарыме суаплык семын тыгай инициативым арален кодымылан утларак шекланымаш ойыралтеш.

Пытартыш ийлаште марий йылме гыч кусарыме суаплык утларак кумдан палыме лиеш. Ача-ава курык марий йылмын культур йӧнозанлык маркерла кушшо значенийже дене, тыгак янайн-кусарыме суаплыкын кумда пайдалыкше дене кылдалт шога. Онлайн-кусарыме суаплыкым кучылтын, курык марий йылмын нумалше-влак тӱрлӧ йылме носитель-влак дене кутырен кертыт. Туддеч посна онлайн-кусарыме суаплыкым тыгак курык марий йылме дене возымо кӱлешан документ ден литературым вес йылме дене кусарышашлан кучылташ лиеш.

Кусарышын суаплыкшылан курык марий йылме гыч тӱрлӧ йӧн дене пайдаланаш лиеш. Мутлан, нуным фильмлан але марий йылмын актёр-влакын участвоватлымышт дене, але курыкмарий йылмыште книга-влакым ыштышашлан марий йылме дене пайдаланаш лийме еҥ-влаклан субтитрым кучылташ лиеш. Нуно тыгак кӱлешан документ-влакым кусараш курык марий йылмышке шочмо нерген свидетельстве, юридический документ-влак да эсогыл школысо учебник-влакымат, тыгак курык марий йылмыш кусарен кертыт. Тыгай видышке курыкмарий йылме гыч кусарыме суаплыкым кучылтмо шотышто ешартыш годым тыгак тиде йылме дене мутланаш, але марий йылме дене мутерым да грамматикым ямдылышашлан да грамматике учебник-влаклан полышым пуаш тунемше йоча-влак кучылталтын кертыт.

Курык марий йылме гыч кусарыме шотышто суаплыклан тиде кӱлешан йылмым аралыме шотышто кӱлешан полышым пуа. Литературым, фильмым да курык марий йылмыште кӱлешан моло документ-влакым пуэн, курык марий йылмым нумалше-влак шке ешышт деч ойыртемалтше, культур да могай еш гыч улман еҥ-влак дене кутырен кертыт. Курык марий дене кусарыме суаплыкым ыштымек, еҥ-влак утларак да утларак оҥай йылме дене палдарат, тидын дене тудлан ончыкылык илышыштым арален кодаш полшат.

Могай эллаште курык марий йылме дене ойлат?

Курык марий йылме Дене Российыште Да Белрус-влак ойлат.

Курыкмарий йылмын историйже могай?

Курыкмарий йылме-урал йылме, кушто Россий марий калык ойла. Тиде йылме икымше гана 17 курым кыдалне документацийлалтын, кунам руш шымлызе ден шанчызе-влак марий калыкын тиде регионыштыжо путешествий нерген отчётым ышташ тӱҥалыныт. 19 курым тӱҥалтыште (лингвист-влак) йылмым умбакыже документацийлаш да тудым калыкыште кучылтмо пашам виктараш пижыныт. Совет кучем жапыште тиде йылмын популярностьшо ятырлан кушкын, садлан школышто тунемын да шуко официал документым кучылтын. Совет Ушемын шаланымыж деч вара тиде йылме уэш ылыжмым чытен, шуко самырык еҥ тудым таче тунемыт да кучылтыт.

Кӧ курык марий йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Павел Чудинов-курык марий шанчызе, курыкмарий йылмын энциклопедийжын икымше иктешлыше авторжо 1973 ийыште савыкталтын.
2. Павел Пентков-курык марий йылмын кок мутержын авторжо, иктыже 2003 ийыште савыкталтын, а весыже - 2017 ийыште.
3. Татьяна Рудин-курык марий йылмын икымше курсшым-йоча-влакым туныкташ.
4. Курыкмарий - курыкмарий йылмым икымше тунемме книгам шочыктышо Юрий Макаров-1983 ийыште.
5. Анна Кузнецова-курыкмарий йылмым, мутерым да тунемме материалым грамматике дене икмыняр учебникын авторжо.

Курыкмарий йылмын структуржым кузе ыштыме?

Курык марий йылме урал йылме еш деке, чӱчкыдын юл-финн укшлашке ушна. Тиде агглютинатив йылме, мом ончыкта, кузе тудо суффиксым ешарыме йӧн дене грамматике кылым ончыктен пуа. Мутлан, контекст да ешарыме суффикс шот дене ик негызак "книга", "книга" але "книгам лудмаш"манмым ончыкта. Тудат йоҥйӱк, йӱк процесс гармонийым кучылтеш, тудыжо раш пале сӱретыште раш пале йоҥйӱк-влакым вашталташ йодеш. Курык марий йылмыште гендерный ойыртем уке, тудо моло финн-угор йылме-влак деч утларак консервативлан шотлалтеш, вес йылме гыч кӱсынлымӧ мут-влак шукылан огыл лийыныт.

Кузе утларак раш курыкмарий йылмым тунемаш?

1. Муза горн-марий йылмын носительжым: йылмым Эн сай йӧн туныкташ-тиде вуйге пижаш. Йылме грамматике, ойлымаш да мут шапаш нерген представленийым налаш курык марий йылмым нумалше дене кутырыза.
2. Алфавитым тунемза: у мут ден ой-влакым тунемаш тӱҥалмыда деч ончыч курык марий йылмын алфавитше дене сайын палыме лийын кертыда.
3. Тыглай мут - влакым да ой-влакым тӱҥалза: "салам лийже", "порылийза" да "тау" цифр-влакым ушеш пыштыза.
4. Йылмым тунемме шотышто занятийыш Коштса Марий Тӱлыжгӧ: тендан регионыштыда йӧн Уло Гын, йылмым Тунемме занятийыш сералташ Яҥгар Марий але онлайн-йылме курсыш возалташ шоналтыза. Пален налза, иктаж-могай верысе университет-влакым курык марий йылмылан лӱмын курсым темлат мо?
5. Эреак практиковатлыза: Радамым у йылмым тунемме годым сравоч факторлан шотлалтеш. Практиковатлаш тӧчыза да тиде йылмым кажне кечын илышыш пурташ йӧным муыда. Marillari музыкым колыштса да фильмым але Marillari Ӱпшым, шарлыше мутым да ойым шарнен кодаш манын, Палыме лийза.

Финн кусарыме суаплыклан финн йылме глобальный бизнеслан утларак кӱлешан йылме дене ышталтеш. Финн йылмыш кусарымаш кугу опытым – йылме дене веле огыл, финн культурыштат, идио ден нюслаштат йодеш. Финн йылмыш профессионал кусарымаш-влак кӱкшӧ квалификациян кусарыше йылмым келге умылымаш да кумда культур шинчымашан кусарышым йодыт, нуно шонымо увертарымашым чын передачылан кӱлыт.

Финн йылме Финляндийын официал йылмыжлан шотлалтеш, тидын годым финн йылме дене кутырышо финн - влак эн шуко улыт, но элыште тыгак швед йылмым нумалше-влакын кугу чотышт уло. Швед йылме дене чак родо-тукым гынат, финн йылме шке грамматикыж да мут шапашыж дене йӧршын посна йылме лийын шога. Кок йылмым нумалше-влак нине кок йылме коклаште кугу ойыртемлан кӧра ваш-ваш пеш нелын умылат. Англичан гыч финныш кусарымылан кӧра кок йылме дене сайын кучышо профессионал кусарыше шукталтшаш.

Финн йылме томам улмыж деч посна тудо технике документлаште да тематике материаллаште кумдан кучылталтеш, кусарыме процесс утларак нелемда. Кусарыше кызытсе шинчымашан термин ден концепций-влакым, тыгак документ-влак дене кылдалтше йодмаш дене раш лектышым налшашлан кучылталтше термин ден концепций-влакым палымашан лийшаш.

Кусарыше тунамак синтаксисыште вичкыж ойыртемым, идиомо да акцент дене шотыш налшаш, финн йылме дене кылдалтше да эше уэш пӧртылдымӧ сымыстарымашым да моторлыкым пуа. Тидым финн йылмым нумалше веле шуын кертеш-идеалыште, тыгак йылмын тӱрлӧ диалектше-влак дене палыме лийшыже-влак финн йылмыште диалект-влак дене уло эл мучко мутланат.

Те финн гыч кусарышым кычалмыда годым ала-кӧм пеш опытан, ӱшанле да творческий пашам муыда. Кусарыме йылмын культур нюансшым шотыш налын, эн сай финн кусарыше-влак шке кусарымаштышт тӱҥ текстым пуэн кертыт. Кусарыше дене паша гарантий пуалтеш, тендан але тендан компанийда нерген увер лӱмын ыштыме аудиторийыш лачымын да пайдалын шукталтеш.

Могай эллаште финн йылме дене ойлат?

Финн йылме Финляндийыште официал йылме улеш, тушто йылме носитель-влак, тыгак Швецийыште, Эстонийыште, Норвегийыште да Россий федерацийыште ойлалтыт.

Финн йылмын историйже могай?

Финн йылме эстон ден моло урал йылме - влак дене чак кылдалт шога. Финн йылмым эн ондакысе формо дене мемнан эра 800 ий чоло мутланымылан шотлалтеш, но тидын нерген возымо мут-влак 16 курымышто у Заводым финн йылмыш кусарымекышт пуртат.
19 курымышто Финляндий Россий импийын ужашыже лийын, руш йылмат виктем да образований йылме ыле. Финн йылмым кучылтмылан кӧра тудын статусшо иземын, а тудым официальнын савыктыме статус пызыралтын. 1906 ийыште финн йылме швед йылме дене иктӧр статусым налын, а 1919 ийыште финн йылмым эрыкан Вес Финляндийлан официал йылме лийын.
Тылеч вара финн йылме кызытсе жапыште уэш ылыжмым чытен, тушко у мут да кӱсынлымӧ мут ешаралтын. Кызыт Тиде Европысо ушемын официал йылмыж гыч иктыже, тудым радио, телевиденийыште, фильм да книгаште кучылтыт.

Финн йылмым шымлымашке эн кугу надырым пуртышо 5 еҥ пура?

1. Элис Лентрот (1802-1884):" финн йылмын ачажлан шотлалтше "Эис Леннрот филолог да фольклорист лийын,"Калляндийын калыкле эпосшым ыштыше еҥже лийын. Тудо йылмын тӱрлӧ диалектше-влакым ик формо дене ушен шогышо эпический поэмым ышташ тошто почеламут ден муро-влакым кучылтын.
2. Микэл Агриколын (1510-1557): Агриколым финн возыктышын негызшылан шотлымо. Тудо грамматике текстым возен да у Заводым финн йылмыш кусарен, стандартизацийлаш полшен. Тудын пашаже тачат кӱлешан лийын кодеш.
3. Й. В.Селлман (1806 – 1881): Снеллман кугыжаныш пашаеҥ, философ да журналист лийын, тудыжо финн йылмым поддержатлыме шот дене шуко возен. Тудо пеҥгыдемден: финн йылмылан швед йылме дене иктӧр статусым ыштыман, тыгак ойыртемалтше финн культурым вияҥдаш ӱжынам.
4. Карло Галло-Калелло (1865-1931): Галло-Каллло художник да скульптор лийын, тудым мифологият кумылаҥден шоген. Тудо финн йылмым палдараш, Калевал нерген историйым утларак кумдан аудиторийлан шке сылнымут пашаж дене пайдаланен кертше Калевал нерген историйым ышташ полшен.
5. Эйно Лейно (1878-1926): Лейно финн йылме денат, швед йылме денат возышо поэт лийын. Тудын пашаже йылмым вияҥдымашке кугу влиянийым ыштен, тудо тыгак тачысе кече дене кучылталтше грамматикысе икмыняр тунемме грамматикым возен.

Финн йылмын структуржым кузе ыштыме?

Финн йылме агглютинатив структуран. Тиде мут посна ужаш-влакым ушымо йӧн дене, утларакшым суффикс але приставке дене ышталтеш, а мутмучаш полшымо дене огыл ышталтеш. Нине ужаш-влакым лӱм мут, пале мут, глагол да наречий, тыгак частице ден аффикс-влак пуртен кертыт.
Лӱм мут-влак шкет чотан чотышто да 7 гана марте чотан лийыт. Глагол-влак лица, числа, жап, аспект, наклонений да йӱк дене келшышын возалтыт. Тыгак глаголын ятыр йоҥылыш формыжо уло. Пале ден наречий таҥастарыме да кӱшнӧ ончыктымо форман улыт.
Финн йылме касвел, эрвел да йӱдвелысе кум тӱҥ диалект гыч шога. Автоном провинцийыште Тыгак посна диалект уло.

Кузе финн йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Тӱҥ гыч тӱҥалза: финн алфавитым шымлымаш гыч буква-влакым чын ойлаш тӱҥалза. Вара тӱҥ грамматике правил ден мут запасым тунемза.
2. Онайн-ресурсым кучылтса: шуко онлайн-тунемме материал Дене Пайдаланен, финн йылме, приложений да веб-сайт курс Гай.
3. Вуйдам пыштыза: финн йылмым носитель-влак дене мутланымаште, йылмыжым да тудын нюансшым сайынрак умылен налаш жапым эртарыза.
4. Практике: кече Еда финн книга-влакым лудын, финн музыкым колыштын, финн фильмым ончен моштыза.
5. Нигунам ида сдаватлалт: у йылмым Тунеммаш нигунамат куштылго ок лий, сандене корнышто чарак дене тӱкнеда гын, ида сдаватлалт. Чытышан лийза да шке ончыкыда реалист шонымашдам шындыза.