Латинла Французла Куҫар

Латыньла куҫарни-пин ҫул шутланакан практика. Вӑл текста пӗр чӗлхерен тепӗр чӗлхе ҫине, латыньрен акӑлчан е хальхи чӗлхе ҫине куҫарать. Латынь ӗмӗр тӑршшӗпех ученӑйсемпе писательсен чӗлхипе пурӑннӑ. Паян та латынь юриспруденци, медицина тата католик чиркӗвӗ пек нумай облаҫсенче пысӑк вырӑн йышӑнать.

Куҫару проектне пуҫлас тесен тӑлмачӑн латыньпе усӑ курса куҫармалли проектсем валли латынь мӗнле чӗлхе пулнине палӑртмалла. Унтан вӗсен латин чӗлхине лайӑх пӗлмелле. Ҫакӑ грамматикӑна та, чӗлхе синтаксисне те пӗлӗве кӗртет. Унсӑр пуҫне тӑлмачӑн хӑй куҫаракан куҫару чӗлхипе питӗ лайӑх усӑ курмалла. Ҫакӑ чӑваш чӗлхине культурӑллӑ нюанссене пӗлни, оригиналлӑ текстӑн тонне тата пӗлтерӗшне тӗпӗ-йӗрӗпе каласа парас тесе витӗм кӳрет.

Пуҫламӑш чӗлхене палӑртсан, тӑлмачӑн кирлӗ хӑнӑхусем пулсан, вӑл куҫарӑва тытӑнма пултарать. Оригиналлӑ текст тата тӗллев аудиторийӗн кӑткӑслӑхне кура тӑлмач темиҫе меслетпе усӑ курма пултарать. Сӑмахран, текста латынь ӑнланман анлӑ аудитори валли куҫараҫҫӗ пулсан, тӑлмач вӗсен букварь аналогӗсем мар, хальхи терминсемпе сӑмах ҫаврӑнӑшӗсемпе ытларах усӑ курма пултарать. Тепӗр енчен, куҫару формӑллӑрах куҫару ыйтакан текстсемшӗн тӑлмач латин текстне тытса пыма пултарать.

Ҫакна асра тытмалла: латынь-кӑткӑс чӗлхе. Чӗлхене тӗпӗ-йӗрӗпе пӗлмен тӑлмачшӑн йывӑр пулма пултаракан ҫинҫе япаласем нумай унӑн. Ҫавна пула ку енӗпе опыт пур профессионаллӑ тӑлмача латиница ҫине кӑткӑс куҫарусене час-часах шанса пани лайӑхрах.

Кирек мӗнле пулсан та куҫару тӗрӗслӗхӗ чи пӗлтерӗшлӗ. Куҫару тӗслӗхшӗн, стильшӗн е пӗлтерӳсемшӗн сиенсӗр мар оригиналлӑ текст пӗлтерӗшне тӗп-тӗрӗс пӗлтермелле. Ку уйрӑммӑнах латыньрен куҫарнӑ чухне тӗрӗс, мӗншӗн тесен йӑнӑшсене пӑтраштарса яма е ӑнланма ҫӑмӑл. Куҫарнӑ текста тӗрӗслесси тата тӗрӗслесси тӗп-тӗрӗс тивӗҫтерме питӗ кирлӗ.

Куҫару вӑл-хӑнӑху, ӑна алла илме вӑхӑт тата практика кирлӗ. Ӗҫ латынь ҫине куҫарма тытӑнсан профессионалсем час-часах чи лайӑх вариант пулса тӑраҫҫӗ. Вӗсен латинла текстне акӑлчанла е урӑх чӗлхепе тӗрӗс куҫарма кирлӗ инструментсемпе пӗлӳсемпе усӑ курма май пур. Ҫак задачӑна квалификациленӗ тӑлмачӑ пур пирки латин чӗлхинчен куҫаракансем тӗрӗс те шанчӑклӑ куҫарусем парасса шанма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче латинла калаҫаҫҫӗ?

Латинла пӗр ҫӗршывра та тӗп вырӑн йышӑнса калаҫмаҫҫӗ, анчах Вӑл Ватиканра тата Сан-Марино Республикинче нумай официаллӑ тӗллевсемпе усӑ курать. Латынь те нумай ҫӗршывсенчи вӗренӳ программисен пӗр пайне, Пӗрлешӳллӗ Штатсем, Франци, Испани, Португали, Итали, Польша, Румыни, Германи, Германи, Австри, Нидерланди, Бельги, Швейцари, Канада, Мексика, Колумби, Бразили, Венесуэл, Перу, Аргентина, Чили, Эквадор, Боливи, Парагвай тата ытти ҫӗршывсене кӗртнӗ.

Латин чӗлхин историйӗ мӗнле?

Латин чӗлхин темиҫе пин ҫул шутласа кӑларакан вӑрӑм истори пур. Вӑл индоевропӑри чӗлхе пек пулса Тухнӑ та, Итали ҫурутравӗпе пӗрремӗш хут тимӗр ӗмӗрте усӑ курнӑ. Унтан вӑл Ытти регионсене, Иберипе Галлие тата, юлашкинчен, Британи Рим империйӗн классикла тапхӑрӗнче сарӑлнӑ. Латынь рим империйӗн официаллӑ чӗлхи пин ҫул ытла пулнӑ, вӑтам ӗмӗрсенче вара католицизм чӗлхи пулса тӑнӑ. Латынь Ҫӗнӗрен Чӗрӗлсе тӑнӑ тапхӑрта ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑнӑ, наука, вӗренӳ тата литература тӗллевӗсемпе усӑ курнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте ӑна романла чӗлхесемпе обществӑн тӗп чӗлхи вырӑнне улӑштарнӑ, анчах вӑл халӗ те пӗр-пӗр институци условийӗсенче, ҫавӑн пекех тӗнпе академи тӗллевӗсенче усӑ курать.

Латин чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Цицерон (пирӗн эрӑчченхи 106 – мӗш, пирӗн эрӑчченхи 43 – мӗш) - рим патшалӑх деятелӗ, юрист тата оратор, хӑйӗн произведенийӗсемпе тата сӑмахӗсемпе латин чӗлхине тарӑн витӗм кӳнӗ.
2. Вергилий (пирӗн эрӑчченхи 70-19-мӗшчен) – рим поэчӗ, хӑйӗн "Энеида" ятлӑ эпикӑллӑ поэми латинла ҫырнӑ. Унӑн ӗҫӗсем латин литературипе синтаксиса аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.
3. Юлий Цезарь (пирӗн эрӑчченхи 100 ҫ. – пирӗн эрӑчченхи 44 ҫ.) – рим полководецӗпе государство деятелӗ, вӗсен ӗҫӗсем латин грамматикипе синтаксиса аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.
4. Гораций (пирӗн эрӑчченхи 65-мӗшчен-пирӗн эрӑчченхи 8-мӗшӗччен) – рим поэчӗ-лирик, вӗсен одысемпе сатирисем латин поэзийӗ ҫине иксӗлми витӗм кӳчӗҫ.
5. Овидий (пирӗн эрӑчченхи 43 ҫ. – пирӗн эрӑри 17 ҫ.) – хӑйӗн калавлӑ произведенийӗсемпе чи паллӑ рим поэчӗ, латин прозине чылай пуянлатнӑ "Метаморфозӑсем" пек.

Латин чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Латин чӗлхин тытӑмӗ пилӗк тайлӑмран тӑракан системӑра никӗсленнӗ, ҫав тытӑмсем пӗтӗмӗшле вӗҫленнӗ пӗлтерӗшлӗ тата паллӑ ҫынсен ушкӑнӗсем пулса тӑраҫҫӗ. Кашни тайлӑмрах ултӑ тӗрлӗ падеж пур: менельник, ашшӗ-амӑшӗ, тӗплӗ, эрехлӗ, абливлӑ тата илӗртӳллӗ. Латыньре те икӗ тӗрлӗ глагол пур: регулярнӑй тата негулярнӑй мар. Латынь тытӑмӗ те инфикссене, суффикссене, предлогсемпе местоименисене, ытти элементсем хушшинче хутшӑнать.

Латин чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Тӗпрен пуҫлӑр. Курс витӗр тухӑр е фредерик М.Уилок Фредерикӑн Латин грамматикипе словарнӑй запасӗн никӗсӗсене ҫавӑрса илекен учебник илӗр.
2. Латинла аудиозапиҫӗсене итлӗр. Май пулсан, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем калакан латынь аудиозапиҫӗсене тупӑр. Ку сире тӗрӗс калама тата интонацие вӗрентме пулӑшӗ.
3. Латыньла вуланипе усӑ курӑр. Латинла текстсене, вергилипе Цицерон произведенийӗсене, латинла литературӑпа хальхи кӗнекесене вулӑр.
4. Латынь ҫине ҫырӑр. Эсир латыньпе хӑнӑхса ҫитсен, грамматикӑпа тата унпа мӗнле усӑ курнипе лайӑхрах паллашас тесе, латынь ҫине ҫырма тӑрӑшӑр.
5. Латынла калаҫӑр. Вырӑнти латино америка клубне кӗрӗр, онлайн-латынь курсне ҫырӑнӑр та латыньрен куҫарнӑ тӗрӗслеве хутшӑнӑр, калаҫӑва хӑнӑхӑр.

Франци - тӗнчери чи паллӑ чӗлхесенчен пӗри, ун ҫинче миллионшар ҫын пӗтӗм тӗнчипе калаҫать. Эсир студент, бизнесмен е ҫулҫӳревҫӗ пулсан та документсемпе ытти текстсене французла мӗнле куҫармаллине ӑнланса илмелле. Французла тӗрӗс куҫарма вӑхӑт сая ярсан, эсир ку чӗлхепе ҫӑмӑлтарах калаҫма пултаратӑр, сирӗн пӗлтерӗве лайӑх ӑнланнине ӗненӗр.

Французла куҫармалли майсем нумай. Малтанхи утӑмсенчен пӗри-эсир мӗнле текста куҫарма хӑтланнине палӑртасси. Сӑмахран, эсир кӗске статьяпа е кӗске пӗлтерӳпе ӗҫлетӗр пулсан, эсир онлайн-куҫару инструменчӗпе усӑ курма пултаратӑр, сирӗн сӑмахсене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс французла куҫарма пултаратӑр. Онлайн-куҫару инструменчӗсенчен нумайӑшӗ тӳлевсӗр тата ансат, палӑртнӑ вӑхӑтра результачӗсем вара ҫав тери тӗрӗс пулма пултараҫҫӗ.

Анчах та эсир кӗнеке е пысӑк статья пек вӑрӑмрах документпа ӗҫлетӗр пулсан, ҫак ӗҫе пурнӑҫлама професси тӑлмачне тара илме май пуррине курма пултаратӑр. Профессиллӗ куҫаруҫӑсем хӑйсен облаҫӗнче нумай ҫул хушши опытлӑ, ҫавӑн пекех нюанс чӗлхине ӑнланнӑ чухне детальсене тимлӗ пӑхаҫҫӗ. Сирӗн текста тивӗҫлӗ грамматикӑпа синтаксиспа усӑ курса тӗрӗс куҫарнине вӗсем ӗненме пултараҫҫӗ.

Французла куҫарнӑ чухне шута илмелли тепӗр япала-куҫару чӗлхи. Хӑш-пӗр чухне эсир усӑ куракан француз сӑмахӗсемпе пуплевӗсем тӗрлӗ франкгоговори ҫӗршывсенче пӗр пек пӗлтерме пултараҫҫӗ. Сӑмахран, канадри француз чӗлхипе усӑ куракан хӑш-пӗр сӑмахсене французла куҫараҫҫӗ, унта франци, Бельги тата Швейцари пек ҫӗршывсенче калаҫаҫҫӗ. Малашне арпашӑнса каясран чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе ӑслӑн консультациленмелле е хушма тӗпчев ирттермелле, тӗллев аудиторийӗшӗн мӗнле куҫару юрӑхлӑ пулнине палӑртмалла.

Эсир мӗнле проектпа ӗҫленине пӑхмасӑр, хӑвӑр мӗн кирлине французла куҫарма вӑхӑт сая ямалла. Ку сирӗн ӗҫе оригинал чӗлхипе тӗп-тӗрӗс парасса, сирӗн сӑмахӑрсене тивӗҫлипе хисеплессе шантарать. Тепӗр тесен, сирӗн тӗллевлӗ аудитори сирӗн текста ӑнланмасан, сирӗн пӗтӗм йывӑр ӗҫӗр харама кайрӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче французла калаҫаҫҫӗ?

Французла Францире, Канадӑра (уйрӑмах Квебекра), Бельгире, Швейцарире, Люксембургра, Монакора Тата Пӗрлешӳллӗ Штатсен хӑш-пӗр пайӗсенче (уйрӑмах Луизианӑра) калаҫаҫҫӗ. Франци те африкӑри нумай ҫӗршывсенче анлӑ сарӑлнӑ, Алжир, Марокко, Тунис, Камерун тата Кот-Д-Ивуар.

Француз чӗлхин историйӗ мӗнле?

Франци чӗлхине Римлянсем усӑ куракан латин чӗлхинчен пуҫланӑ, Ӑна Юлий Цезарь Тата рим салтакӗсем Францие илсе килнӗ. Франксем, германи халӑхӗ, КУ района IV тата V ӗмӗрсенче ҫӗнсе илнӗ те франк халӑхӗ пӗлекен диалектра калаҫнӑ. Ҫак чӗлхе латыньпе хутӑшса кайнӑ та, паян старофранцилле пӗлнине туса хунӑ.
11 ӗмӗрте трувер (трубадура) поэзийӗ текен литература тӗсӗ ҫуралма пуҫланӑ, унта ҫӗнӗ сӑмахсем тата сӗнӳсен кӑткӑс тытӑмӗсем палӑрнӑ. Ҫырӑвӑн ҫак стилӗ Пӗтӗм Европа тӑрӑх сарӑлнӑ та часах паллӑ пулса тӑнӑ.
14-мӗш ӗмӗрте французсен придворнӑй чӗлхине официаллӑ йӗркепе пӗлтернӗ тата официаллӑ документсене йӗркелеме усӑ курнӑ. Буржуаллӑ класс та латынь вырӑнне французла калаҫма пуҫларӗ, вӗсен сӑмахӗсем чӗлхене витӗм кӳме пуҫларӗҫ.
1600-мӗш ҫулсенче чӗлхене пӗр стандартизациленӗ, формализациленӗ, ҫакӑ пире хальхи француз чӗлхи пачӗ. 17-мӗш ӗмӗрте чӗлхе тӗрӗс-тӗкел упрас тӗллевпе Француз академийӗ йӗркеленӗ, 18-мӗш ӗмӗрте Академи чӗлхепе мӗнле усӑ курмалли тата мӗнле ҫырмалли ҫинчен хӑйӗн пӗрремӗш сводне пичетлесе кӑларнӑ.
Француз чӗлхи паян та аталанать, ҫӗнӗ сӑмахсемпе сӑмах ҫаврӑнӑшӗсем ытти чӗлхесемпе культурӑсенчен килеҫҫӗ.

Француз чӗлхине вӗренес ӗҫе чи пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Франсуа Рабле (1494-1553): Восрожени тапхӑрӗнчи паллӑ писатель, француз чӗлхипе ҫӗнӗрен усӑ курни ҫырӑвӑн ҫӗнӗ стильне йӗркеленӗ тата француз чӗлхипе культурине сарма пулӑшнӑ.
2. Виктор Гюго (1802-1885): "Пӑрахӑҫланӑ", "Париж Турамӑшӗн Соборӗ" тата француз литературине популязациленӗ тата чӗлхине ҫӳлерех ҫӗклеме пулӑшнӑ ытти произведенисен авторӗ.
3. Жан-Поль Сартр (1905-1980): философпа писатель, французсен экзистенциализмне ӗҫе кӗртме пулӑшнӑскер, Францире тата Ун тулашӗнче шухӑшлавҫӑсемпе писательсен ӑрӑвӗсене витӗм кӳнӗ.
4. Клод Леви-Стросс (1908-2009): антрополог тата социаллӑ теоретик, франци культури ҫинчен нумай ҫырнӑскер тата структура тытӑмӗн теорине пысӑк тӳпе хывнӑскер.
5. Фердинанд де Сосюр (1857-1913): швейцарири лингвист тата хальхи лингвистикӑн ашшӗ, унӑн пӗрлехи лингвистикӑн витӗмлӗ курсне халӗ те вӗренеҫҫӗ.

Француз чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Француз чӗлхи-пысӑк инструкциллӗ тата йӗркеллӗ грамматика системипе темиҫе диалектран тӑракан роман чӗлхи. Вӑхӑтӑн кӑткӑс системи пур унӑн, вӑхӑтӑн-вӑхӑтӑн, ултӑ составлӑ системи нюанссене пӗлтерӗшлӗ, ҫавӑн пекех тайӑлу, условнӑй тайӑлу. Кун ҫумне, француз чӗлхинче те глаголӑн тӗп формисем, икӗ сасӑ, икӗ грамматика йӑхӗ тата икӗ число пур. Сӑмах предложенири сӑмахсене интонаципе килӗштерсе каланӑ чухне чӗлхе ҫирӗп йӗркесене тытса пырать.

Француз чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Ҫитес тӗллевсене лартӑр. Теприн ҫине куҫиччен малтан пӗр хӑнӑхӑва алла илме тӑрӑшӑр.
2. Француз чӗлхине вӗренме тытӑнӑр. Мӗн май килнӗ таран ытларах итлеме, вулама, пӑхма тата французла калаҫма тӑрӑшӑр.
3. Кашни кунах ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗренӗр. Карточкӑсем тӑвӑр та интервалсемпе тепӗр хут усӑ курӑр.
4. Калаҫакан француз чӗлхипе тӑтӑшах усӑ курӑр. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнӑр е веб-сайтсемпе практика валли усӑ курӑр.
5. Французсен культурипе паллашӑр. Ҫакӑ сире чӗлхине лайӑхрах ӑнланма тата ӑна ытларах хаклама пулӑшӗ.
6. Уншӑн савӑнӑр! Пултарулӑх тӗлӗшӗнчен пултарулӑх кӑтартӑр, йӑнӑшсем тӑвӑр, хӑвӑртан кулӑр, хӑвӑр мӗншӗн французла вӗреннине астӑвӑр.