Латинла Узбекла (кириллица) Куҫар

Латыньла куҫарни-пин ҫул шутланакан практика. Вӑл текста пӗр чӗлхерен тепӗр чӗлхе ҫине, латыньрен акӑлчан е хальхи чӗлхе ҫине куҫарать. Латынь ӗмӗр тӑршшӗпех ученӑйсемпе писательсен чӗлхипе пурӑннӑ. Паян та латынь юриспруденци, медицина тата католик чиркӗвӗ пек нумай облаҫсенче пысӑк вырӑн йышӑнать.

Куҫару проектне пуҫлас тесен тӑлмачӑн латыньпе усӑ курса куҫармалли проектсем валли латынь мӗнле чӗлхе пулнине палӑртмалла. Унтан вӗсен латин чӗлхине лайӑх пӗлмелле. Ҫакӑ грамматикӑна та, чӗлхе синтаксисне те пӗлӗве кӗртет. Унсӑр пуҫне тӑлмачӑн хӑй куҫаракан куҫару чӗлхипе питӗ лайӑх усӑ курмалла. Ҫакӑ чӑваш чӗлхине культурӑллӑ нюанссене пӗлни, оригиналлӑ текстӑн тонне тата пӗлтерӗшне тӗпӗ-йӗрӗпе каласа парас тесе витӗм кӳрет.

Пуҫламӑш чӗлхене палӑртсан, тӑлмачӑн кирлӗ хӑнӑхусем пулсан, вӑл куҫарӑва тытӑнма пултарать. Оригиналлӑ текст тата тӗллев аудиторийӗн кӑткӑслӑхне кура тӑлмач темиҫе меслетпе усӑ курма пултарать. Сӑмахран, текста латынь ӑнланман анлӑ аудитори валли куҫараҫҫӗ пулсан, тӑлмач вӗсен букварь аналогӗсем мар, хальхи терминсемпе сӑмах ҫаврӑнӑшӗсемпе ытларах усӑ курма пултарать. Тепӗр енчен, куҫару формӑллӑрах куҫару ыйтакан текстсемшӗн тӑлмач латин текстне тытса пыма пултарать.

Ҫакна асра тытмалла: латынь-кӑткӑс чӗлхе. Чӗлхене тӗпӗ-йӗрӗпе пӗлмен тӑлмачшӑн йывӑр пулма пултаракан ҫинҫе япаласем нумай унӑн. Ҫавна пула ку енӗпе опыт пур профессионаллӑ тӑлмача латиница ҫине кӑткӑс куҫарусене час-часах шанса пани лайӑхрах.

Кирек мӗнле пулсан та куҫару тӗрӗслӗхӗ чи пӗлтерӗшлӗ. Куҫару тӗслӗхшӗн, стильшӗн е пӗлтерӳсемшӗн сиенсӗр мар оригиналлӑ текст пӗлтерӗшне тӗп-тӗрӗс пӗлтермелле. Ку уйрӑммӑнах латыньрен куҫарнӑ чухне тӗрӗс, мӗншӗн тесен йӑнӑшсене пӑтраштарса яма е ӑнланма ҫӑмӑл. Куҫарнӑ текста тӗрӗслесси тата тӗрӗслесси тӗп-тӗрӗс тивӗҫтерме питӗ кирлӗ.

Куҫару вӑл-хӑнӑху, ӑна алла илме вӑхӑт тата практика кирлӗ. Ӗҫ латынь ҫине куҫарма тытӑнсан профессионалсем час-часах чи лайӑх вариант пулса тӑраҫҫӗ. Вӗсен латинла текстне акӑлчанла е урӑх чӗлхепе тӗрӗс куҫарма кирлӗ инструментсемпе пӗлӳсемпе усӑ курма май пур. Ҫак задачӑна квалификациленӗ тӑлмачӑ пур пирки латин чӗлхинчен куҫаракансем тӗрӗс те шанчӑклӑ куҫарусем парасса шанма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче латинла калаҫаҫҫӗ?

Латинла пӗр ҫӗршывра та тӗп вырӑн йышӑнса калаҫмаҫҫӗ, анчах Вӑл Ватиканра тата Сан-Марино Республикинче нумай официаллӑ тӗллевсемпе усӑ курать. Латынь те нумай ҫӗршывсенчи вӗренӳ программисен пӗр пайне, Пӗрлешӳллӗ Штатсем, Франци, Испани, Португали, Итали, Польша, Румыни, Германи, Германи, Австри, Нидерланди, Бельги, Швейцари, Канада, Мексика, Колумби, Бразили, Венесуэл, Перу, Аргентина, Чили, Эквадор, Боливи, Парагвай тата ытти ҫӗршывсене кӗртнӗ.

Латин чӗлхин историйӗ мӗнле?

Латин чӗлхин темиҫе пин ҫул шутласа кӑларакан вӑрӑм истори пур. Вӑл индоевропӑри чӗлхе пек пулса Тухнӑ та, Итали ҫурутравӗпе пӗрремӗш хут тимӗр ӗмӗрте усӑ курнӑ. Унтан вӑл Ытти регионсене, Иберипе Галлие тата, юлашкинчен, Британи Рим империйӗн классикла тапхӑрӗнче сарӑлнӑ. Латынь рим империйӗн официаллӑ чӗлхи пин ҫул ытла пулнӑ, вӑтам ӗмӗрсенче вара католицизм чӗлхи пулса тӑнӑ. Латынь Ҫӗнӗрен Чӗрӗлсе тӑнӑ тапхӑрта ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑнӑ, наука, вӗренӳ тата литература тӗллевӗсемпе усӑ курнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте ӑна романла чӗлхесемпе обществӑн тӗп чӗлхи вырӑнне улӑштарнӑ, анчах вӑл халӗ те пӗр-пӗр институци условийӗсенче, ҫавӑн пекех тӗнпе академи тӗллевӗсенче усӑ курать.

Латин чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Цицерон (пирӗн эрӑчченхи 106 – мӗш, пирӗн эрӑчченхи 43 – мӗш) - рим патшалӑх деятелӗ, юрист тата оратор, хӑйӗн произведенийӗсемпе тата сӑмахӗсемпе латин чӗлхине тарӑн витӗм кӳнӗ.
2. Вергилий (пирӗн эрӑчченхи 70-19-мӗшчен) – рим поэчӗ, хӑйӗн "Энеида" ятлӑ эпикӑллӑ поэми латинла ҫырнӑ. Унӑн ӗҫӗсем латин литературипе синтаксиса аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.
3. Юлий Цезарь (пирӗн эрӑчченхи 100 ҫ. – пирӗн эрӑчченхи 44 ҫ.) – рим полководецӗпе государство деятелӗ, вӗсен ӗҫӗсем латин грамматикипе синтаксиса аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.
4. Гораций (пирӗн эрӑчченхи 65-мӗшчен-пирӗн эрӑчченхи 8-мӗшӗччен) – рим поэчӗ-лирик, вӗсен одысемпе сатирисем латин поэзийӗ ҫине иксӗлми витӗм кӳчӗҫ.
5. Овидий (пирӗн эрӑчченхи 43 ҫ. – пирӗн эрӑри 17 ҫ.) – хӑйӗн калавлӑ произведенийӗсемпе чи паллӑ рим поэчӗ, латин прозине чылай пуянлатнӑ "Метаморфозӑсем" пек.

Латин чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Латин чӗлхин тытӑмӗ пилӗк тайлӑмран тӑракан системӑра никӗсленнӗ, ҫав тытӑмсем пӗтӗмӗшле вӗҫленнӗ пӗлтерӗшлӗ тата паллӑ ҫынсен ушкӑнӗсем пулса тӑраҫҫӗ. Кашни тайлӑмрах ултӑ тӗрлӗ падеж пур: менельник, ашшӗ-амӑшӗ, тӗплӗ, эрехлӗ, абливлӑ тата илӗртӳллӗ. Латыньре те икӗ тӗрлӗ глагол пур: регулярнӑй тата негулярнӑй мар. Латынь тытӑмӗ те инфикссене, суффикссене, предлогсемпе местоименисене, ытти элементсем хушшинче хутшӑнать.

Латин чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Тӗпрен пуҫлӑр. Курс витӗр тухӑр е фредерик М.Уилок Фредерикӑн Латин грамматикипе словарнӑй запасӗн никӗсӗсене ҫавӑрса илекен учебник илӗр.
2. Латинла аудиозапиҫӗсене итлӗр. Май пулсан, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем калакан латынь аудиозапиҫӗсене тупӑр. Ку сире тӗрӗс калама тата интонацие вӗрентме пулӑшӗ.
3. Латыньла вуланипе усӑ курӑр. Латинла текстсене, вергилипе Цицерон произведенийӗсене, латинла литературӑпа хальхи кӗнекесене вулӑр.
4. Латынь ҫине ҫырӑр. Эсир латыньпе хӑнӑхса ҫитсен, грамматикӑпа тата унпа мӗнле усӑ курнипе лайӑхрах паллашас тесе, латынь ҫине ҫырма тӑрӑшӑр.
5. Латынла калаҫӑр. Вырӑнти латино америка клубне кӗрӗр, онлайн-латынь курсне ҫырӑнӑр та латыньрен куҫарнӑ тӗрӗслеве хутшӑнӑр, калаҫӑва хӑнӑхӑр.

Узбек чӗлхи узбекистанӑн официаллӑ чӗлхи шутланать, унта 25 миллион ытла ҫын калаҫать. Ку тӗрӗк чӗлхи, ҫавӑнпа унта латиница мар, кириллица усӑ курать.

Узбек чӗлхинчен ытти чӗлхесене куҫарасси кӑткӑс пулма пултарать, мӗншӗн тесен грамматикӑпа синтаксис узбек чӗлхипе акӑлчан, испани тата европӑри ытти чӗлхесемпе усӑ куракан чӗлхесенчен питӗ уйрӑлса тӑраҫҫӗ. Тӑлмачсен специализациленӗ терминологипе час-часах усӑ курма тата узбек культуринчи сӑмахсен тата сӑмахсен конкретлӑ пӗлтерӗшӗсене уйрӑмах тимлеме тивет.

Ҫакна палӑртмалла: кириллица темиҫе символран тӑрать, вӗсенчен хӑшӗ-пӗрисем узбек чӗлхипе, вырӑсла калаҫнипе танлаштарсан, тӗрлӗрен калаҫҫӗ. Сӑмахран, кириллицӑн "У" саспаллине узбекла "о" тесе калаҫҫӗ, ҫав вӑхӑтра ӑна вырӑсла "оо"теҫҫӗ. Ку уйрӑмах кирлӗ самант, мӗншӗн тесен узбекскинчен акӑлчанла куҫарнӑ чухне ӑна асра тытмалла, мӗншӗн тесен сӑмахсем тӗрӗс мар калани пысӑк йӑнӑшсем патне илсе ҫитерме пултарать.

Узбекларан акӑлчанла куҫармалли тепӗр ыйту чӗлхе тытӑмӗ тата стилӗ пулма пултарать. Узбек чӗлхи час-часах акӑлчан чӗлхинчен уйрӑм предложени тытӑмӗпе усӑ курать, ҫавӑнпа та тӑлмачӑ, букварьлӗ куҫару ҫине шанмасӑр, пӗлтерӳ пӗлтерӗшне тӗп-тӗрӗс пӗлтернине шансах тӑмалла.

Юлашкинчен ҫакна асра тытмалла: Узбекистанпа ытти ҫӗршывсем хушшинчи культурӑллӑ уйрӑмлӑхсене пула хӑш-пӗр терминсемпе сӑмах ҫаврӑнӑшӗсем акӑлчан чӗлхипе эквивалентсем пулмасан та пултараҫҫӗ. Ҫак сӑлтавпа тӑлмачӑн узбек культурине, ҫавӑн пекех унӑн регионти диалекчӗсене тарӑн ӑнланмалла, куҫару пуҫламӑш пӗлтерӗшӗн пӗлтерӗшне тӗп-тӗрӗс пӗлтернине шанмалла.

Ҫапла вара узбекла куҫарни-ятарлӑ пӗлӳ, хӑнӑху тата тӗп-тӗрӗслӗхе тивӗҫтермелли детальсене пысӑк тимлӗх кирлӗ кӑткӑс задача. Анчах тӗрӗс пынӑ чухне професси тексчӗ тӗп-тӗрӗс куҫару илме пулать.

Хӑш ҫӗршывсенче узбек (кириллица) чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Узбек чӗлхипе (кириллица) ытларах Узбекистанпа Таджикистанра калаҫаҫҫӗ, Афганистанра, Кыргызстанра Тата Казахстанра сахалрах калаҫаҫҫӗ.

Узбек (кирилл чӗлхин) историйӗ мӗнле?

Узбек (кириллица) - тӗрӗк чӗлхи, вӑл чӗлхепе ытларах Узбекистанра тата Пӗтӗм Вӑтаҫӗр Азире калаҫаҫҫӗ. Ку Вӑл узбекистанӑн официаллӑ чӗлхи, унта регионти ытти нумай этникӑри кӗҫӗнлӗхсем те калаҫаҫҫӗ. Ҫак чӗлхе VIII ӗмӗрте тӗрӗк чӗлхипе, карлуксем, усунсем тата ытти ӑратлӑ ушкӑнсем калаҫнӑ ЧӖЛХЕПЕ тухса каять. IX ӗмӗр хушшинче акӑлчан чӗлхи регионта паллӑ пулнӑ, темиҫе ҫӗр ҫул иртсен тӗрӗк чӗлхипе чылай хӗсӗнсе тухиччен вӑл регионта паллӑ пулнӑ.
14 ӗмӗрте "Узбекистан" терминпа пӗрремӗш хут турккӑсен куҫса ҫӳрекен йӑхӗсен ушкӑнӗ пулнине палӑртма усӑ курнӑ. "Узбек" тата "Узбег" терминсемпе кайран ҫак ӑрусемпе чӗлхесене палӑртма усӑ курнӑ. Ҫак чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗр аталаннӑ, юлашкинчен эпир паян пӗлекен хальхи узбек чӗлхи пулса тӑнӑ.
16-мӗшӗнчен пуҫласа 19-мӗш ӗмӗрччен перси регионта литература чӗлхипе доминацилекен ҫын пулнӑ. 20 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче персипе араб ҫыххипе пӗрлех хальхи узбек чӗлхине аталантарма пулӑшакан латин алфавитне хута янӑ. Совет Союзӗ Центральнӑй Азие тӗрӗслеме тытӑнсан, кириллица латиницӑна официаллӑ ҫыру вырӑнне улӑштарнӑ, паян узбек чӗлхин тӗп ҫырулӑхӗ пулса юлать.

Узбек (кириллицине) аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Наримон Умаров-писатель, ученӑй тата совет лингвисчӗ 2. Мухаммад Салих-узбек писателӗпе поэчӗ 3. Абдулла Курбонов - драматург тата театр режиссерӗ 4. Абдулла Арипов-поэт тата прозаик 5. Мирзахид Рахимов-писатель тата политика деятелӗ

Узбек (кириллла) чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Узбек чӗлхине кириллица ҫырнӑ, тӗрӗк чӗлхин ҫемйине тивет. Ку чагатай, вӑтам ӗмӗрти тӗрӗк чӗлхин тӳрӗ йӑхӗ, вӑл Пӗтӗм Вӑтам Азипе Тата Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнче усӑ курнӑ. Чӗлхере сакӑр уҫӑ сасӑ тата 29 хупӑ сасӑ, ҫавӑн пекех тӗрлӗ дифтонгсем. Ку агглютинативлӑ чӗлхе, унта уйрӑм сӑмахсем нумай аффикс тытма пултараҫҫӗ, вӗсем пӗлтерӗшне чылай улӑштараҫҫӗ. Сӑмах йӗрки яланах ҫапла: субъект-объект-глагол, сӗнӳсене вара пайӑн-пайӑн палӑртаҫҫӗ. Ҫавӑн пекех пысӑк статуслӑ ҫынсене чӗнсе каланӑ чухне хисеплӗ калаҫусен системи пур.

Узбек (кириллла) чӗлхине мӗнле тӗрӗс вӗрентмелле?

1. Тӗпрен пуҫлӑр. Алфавит вӗренӗр, мӗншӗн тесен ку кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелле. Кӗнекесене вулӑр та узбекри кириллицӑри фильмсене пӑхӑр, ку сире пур персонажсене те астуса юлма пулӑшӗ.
2. Грамматикӑна вӗренӗр. Онлайн-курс витӗр тухӑр е грамматика правилисене пӑхса тухӑр та вӗсенчен чи сарӑлнӑ тата чи кирлӗ правилӑсене вӗренӗр.
3. Хӑвӑр произведенипе аудиторин хӑнӑхӑвӗсемпе ӗҫлӗр. Узбекри кириллицӑна ӑнланас тесе, подкастсемпе ытти аудиоклипсем те итлӗр. Вӗсем мӗнле каланине лайӑхрах ӑнланас тесе, кашни сӑмаха сасӑпа калӑр.
4. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе усӑ курӑр. Узбекри кириллицӑра калаҫакан тус тупма тӑрӑшӑр е Чӗлхене вӗренмелли приложенисенче Вӗренӗр, Вӗсем Сире чӗлхе носителӗсемпе хутшӑнма май параҫҫӗ.
5. Кашни кунах ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗрентӗр. Блокнот кӗнеки уҫӑр е Словарь запасне кӑсӑклӑ тӗпчесе вӗренмелли Duolingo Тата Memrise йышши приложенисемпе усӑ курӑр.
6. Ытти ресурссемпе усӑ курӑр. Узбекри кирилл чӗлхипе культурине лайӑхрах ӑнланма пулӑшакан кӗнекесемпе тата веб-сайтсемпе усӑ курӑр, ВӖСЕМ BBC Uzbekistan тата узбекла портал пек.