Vengr Belarýs Aýdarma

Vengr aýdarmasynyń maǵynasy

Vengr tilinde 13 mıllıon adam sóıleıdi jáne Vengrıada resmı til bolyp tabylady. Nátıjesinde, sońǵy jyldary Vengr tiline aýdarýdyń joǵary sapaly qyzmetterine degen qajettilik aıtarlyqtaı ósti. Bul tildiń halyqaralyq saýdamen baılanysynyń artýyna jáne Vengrıa halqynyń kóbeıýine baılanysty.

Vengrıada nemese onymen bıznes júrgizgisi keletinder úshin Vengr tilinen tamasha aýdarmashylarǵa qol jetkizý óte mańyzdy. Tıisti aýdarymsyz naryq týraly áleýetti múmkindikter men qundy aqparatty jiberip alýǵa bolady. Osy sebepti Vengrıadaǵy jetistikterin qamtamasyz etý úshin kásiporyndardyń sapaly aýdarymdarǵa ınvestısıa salýy mańyzdy.

Vengr tilinen aýdarma qyzmetteriniń basty artyqshylyqtarynyń biri-olar naqty qajettilikterge tolyǵymen beıimdelgen. Aýdarmashylar tildik núanstarǵa muqıat nazar aýdara alady, bul paıdalanýshy tájirıbesin ońtaılandyrýǵa jáne iskerı habarlamanyń áserin barynsha arttyrýǵa kómektesedi. Sonymen qatar, kásibı aýdarmalar sózderdi ǵana emes, kontekst pen nıetti de aýdara otyryp, barlyq qujattarda dáldik pen dáıektilikti qamtamasyz etedi.

Vengr tiline aýdarma qyzmetin jetkizýshini tańdaǵanda, kompanıanyń osy tilde qajetti bilimi men tájirıbesi bar ekenine kóz jetkizý mańyzdy. Muny isteýdiń eń jaqsy tásili-aldyńǵy klıentterdiń usynystaryn, sondaı-aq tıisti tildik uıymdardyń sertıfıkattaryn izdeý. Sonymen qatar, aýdarmashynyń Vengr tilimen de, aýdarma tilimen de tanys ekendigine kóz jetkizý kerek, bul til men mádenı konteksttiń núanstaryn dál aýdarýǵa kepildik beredi.

Vengr tiline dál aýdarýdyń mańyzdylyǵyn asyra baǵalaý qıyn. Aýdarmalardy qajet etetin kompanıalar men jeke tulǵalar mindetti túrde osy tilde sapaly qyzmet kórsete alatyn tájirıbeli, sertıfıkattalǵan aýdarmashylarmen jumys isteýi kerek. Osylaısha, olar ózderiniń habarlamalarynyń maqsatty aýdıtorıaǵa dál jetkizilýin jáne ońaı túsinilýin qamtamasyz ete alady.

Vengr tilinde qaı elder sóıleıdi?

Vengr tili negizinen Vengrıada, sondaı-aq Rýmynıa, Ýkraına, Serbıa, Horvatıa, Avstrıa jáne Slovenıanyń bólikterinde sóıleıdi.

Vengr tiliniń tarıhy qandaı?

Vengr tiliniń tarıhy 9 ǵasyrdan bastalady, sol kezde Madıar taıpalary Ortalyq Eýropaǵa qonys aýdaryp, qazirgi Vengrıa aýmaǵynda qonystana bastady. Bul til fın jáne eston tilderimen tyǵyz baılanysty Oral tilder otbasynyń bóligi bolyp sanalady.
Vengr tili týraly alǵashqy jazbasha eskertý shamamen b.z. 896 jyly, Madıar taıpalarynyń eki kósemi Vızantıa ımperatory Leo VI-ǵa eski vengr tilinde hat jazǵan kezde paıda boldy. Keıinirek Til basqa tilderdiń, ásirese latyn jáne nemis tilderiniń áserinen aıtarlyqtaı ózgeristerge ushyrady jáne ártúrli dıalektiler paıda boldy.
16 ǵasyrda vengr tili Vengrıa Koróldiginiń resmı tiline aınaldy, sodan beri ol áli de solaı. Bul til ǵasyrlar boıy damı berdi jáne búginde Ortalyq Eýropada keń taralǵan tilderdiń biri bolyp tabylady.

Vengr tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mıklosh Kalman: Vengr ádebı tiliniń ákesi, ol qazirgi Vengr jazýynyń negizin qalady jáne alǵashqy Vengr gramatıkasy men sózdigin jasady.
2. Ianos Aranı: 19 ǵasyrdyń aqyny, ol vengr tilin durys qoldanýdyń jańa erejelerin ornatqan "Arany Magyar Nyelv" ("altyn vengr tili") qurdy.
3. Ferens Kelchı: Vengr ulttyq ánuranynyń avtory, ol óz shyǵarmalarymen Vengr ádebıeti men poezıasynyń damýyna úles qosty.
4. Shandor Petefı: Vengr ádebıetindegi kórnekti tulǵa, ol dástúrli men jańany biriktiretin poetıkalyq stıldi damyta otyryp, Vengr tiliniń zamanaýı túrin qalyptastyrýda mańyzdy ról atqardy.
5. Endre Adı: 20 ǵasyrdyń áıgili aqyny, ol Vengr tiliniń búgingi kúni qalaı qoldanylatynyn anyqtaýǵa kómektesetin birneshe kórkem jáne poetıkalyq shyǵarmalar jazdy.

Vengr tiliniń qurylymy qalaı?

Vengr tili-fın-ýgor tilinen shyqqan Oral tili. Onyń qurylymy 14 túrli daýysty jáne daýyssyz fonemalarmen anyqtalady, al sózderdiń negizgi reti-Sýbekt-obekt-etistik. Ol aglútınatıvti jáne jurnaqtarǵa negizdelgen, ıaǵnı kóptegen mánderdi bildirý úshin bir túbir sózge birneshe jurnaqtar qosylady. Mysaly, "eszik" etistigi "esz" túbirinen jáne 4 jurnaqtan turady: "-ik, -ek, -et jáne-nek". Bul jurnaqtardy túbir sózge qosý arqyly "esznek" (olar jeıdi) nemese "eszık" (ol jeıdi) sıaqty ártúrli órnekterdi jasaýǵa bolady. Sonymen qatar, vengr tilinde 14 shaq jáne 16 jaǵdaı bar, bul búkil álemge óziniń oqý qıyndyqtarymen tanymal odan da kúrdeli júıeni jasaıdy.

Vengr tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Jaqsy Vengr oqýlyǵynan nemese onlaın kýrstan bastańyz. Gramatıkanyń negizderin naqty túsindiretin jáne sizdi eń mańyzdy sózder men sóz tirkesterimen tanystyratyn kýrsty nemese oqýlyqty izdeńiz.
2. Vengr tilindegi materıaldarǵa súńgińiz. Vengr gazetterin oqyńyz, Vengr fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, Vengr mýzykasyn tyńdańyz jáne jergilikti vengrlermen aralasýǵa mashyqtanyńyz.
3. Vengr tilinen sabaq alyńyz. Vengr tili sabaqtaryna qatysý-tildi durys úırenýdegi mańyzdy qadam. Bilikti oqytýshy sizge aıtylym týraly Keri baılanys bere alady, gramatıka nemese leksıka boıynsha kez-kelgen suraqtarǵa kómektesedi jáne oqýdy jalǵastyrýǵa yntalandyrady.
4. Únemi jattyǵý jasańyz. Turaqty tájirıbe sizdiń vengr tilin úırenýińizde ilgerileýdiń kilti bolyp tabylady. Aptasyna birneshe ret, tipti 10 mınýt bolsa da, jattyǵýǵa tyrysyńyz.
5. Kezdesýge vengr tilinde qosylyńyz. Vengr tilin úırenetin basqa adamdarmen kezdesý-dostar tabýdyń jáne motıvasıany saqtaýdyń tamasha tásili.

Belarýs-Reseı, Ýkraına, Polsha, Lıtva jáne Latvıamen shektesetin Shyǵys Eýropa eli. Qujattardy, ádebıetterdi jáne veb-saıttardy belarýs tiline aýdarý belorýstar men basqa halyqtar arasyndaǵy ǵana emes, sonymen birge eldiń ishindegi halyqaralyq qatynastardyń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. 10 mıllıonǵa jýyq halqy bar osy alýan túrli eldegi qoǵamnyń barlyq salalarymen tıimdi qarym-qatynas jasaý úshin belarýs tiline tıimdi aýdarma jasaı bilý mańyzdy.

Belarýssıanyń resmı tili-belarýs tili jáne jazýdyń eki negizgi ádisi bar, olardyń ekeýi de aýdarmada jıi qoldanylady: latyn álipbıi jáne kırıllısa. Latyn álipbıi latyn tilinen shyqqan, Rım ımperıasynyń tili jáne kóptegen batys elderinde qoldanylady; ol polák alfavıtimen tyǵyz baılanysty. Sonymen qatar, grek alfavıtinen shyqqan jáne monahtar jasaǵan kırıll alfavıti orys tilimen tyǵyz baılanysty jáne Shyǵys Eýropa men Ortalyq Azıanyń kóptegen elderinde qoldanylady.

Belarýssıalyq aýdarmashy bastapqy mátinniń maǵynasyn dál jetkizý úshin eki alfavıtti de jaqsy bilýi kerek. Aýdarmashy dál aýdarma jasaý úshin Belarýssıa gramatıkasy men leksıkasyn, sondaı-aq Belarýssıa mádenıetin jaqsy bilýi kerek.

Eger aýdarmashy tildi túsinse jáne habarlamany dál jetkize alsa, aǵylshyn tilinen belarýs tiline nemese Belarýs tilinen aǵylshyn tiline aýdarý qıyn emes. Alaıda, Belarýssıadan nemis, fransýz nemese ıspan sıaqty basqa tilge aýdarǵysy keletinder úshin qıyndyq birshama qıyn. Sebebi aýdarmashyǵa habarlamany Belarýs tilinde joq sózderdi nemese sóz tirkesterin paıdalanyp aýdarma tiline aýdarý qajet bolýy múmkin.

Belarýssıalyq aýdarmashylardyń taǵy bir problemasy-kóptegen sózder men sóz tirkesteriniń kontekstke baılanysty birneshe aýdarmalary bolýy múmkin. Sonymen qatar, keıbir jaǵdaılarda aǵylshyn jáne Belarýs tilderinde múldem basqa maǵynaǵa ıe sózder bar, sondyqtan aýdarmashy bul aıyrmashylyqty bilip, aýdarmasyn sáıkesinshe túzetýi kerek.

Aqyrynda, belarýs tiline aýdarǵanda mádenı kontekstke muqıat nazar aýdarý jáne kez kelgen qorlaıtyn nemese mádenı sezimtal emes termınder men sóz tirkesterinen aýlaq bolý óte mańyzdy. Habarlamany Belarýs tilinde dál jetkizý úshin aýdarmashy tildiń núanstarymen, onyń gramatıkalyq qurylymdarymen jáne Belarýssıa qoǵamynyń mádenı kontekstimen tanys bolýy kerek.

Tapsyrma qandaı bolsa da, belarýs tiline aýdarý qıyn kásiporyn bolýy múmkin, biraq durys bilim men tájirıbe bolsa, ol sátti bolýy múmkin. Tildiń qalaı jumys isteıtinin túsiný jáne mádenı konteksttiń mańyzdylyǵyn moıyndaı otyryp, tájirıbeli belarýssıalyq aýdarmashy tildik alshaqtyqty joıýǵa jáne maǵynaly baılanystar ornatýǵa kómektesedi.

Belarýs tilinde qaı elder sóıleıdi?

Belarýs tili negizinen Belarýssıada jáne Reseıdiń, Ýkraınanyń, Lıtvanyń, Latvıanyń jáne Polshanyń keıbir aımaqtarynda sóıleıdi.

Belarýs tiliniń tarıhy qandaı?

Belarýs halqynyń bastapqy tili ejelgi shyǵys slaván tili boldy. Bul til 11 ǵasyrda paıda boldy jáne 13 ǵasyrda quldyraǵanǵa deıin Kıev Rýsi dáýiriniń tili boldy. Osy ýaqyt ishinde oǵan shirkeý slavándary men basqa tilder qatty áser etti.
13-14 ǵasyrlarda til eki túrli dıalektke bóline bastady: Belarýs tiliniń Soltústik jáne Ońtústik dıalektileri. Ońtústik dıalekt Lıtva Uly gersogtiginde qoldanylatyn ádebı tildiń negizin qalady, ol keıinirek eldiń resmı tiline aınaldy.
Máskeý kezeńinde, 15 ǵasyrdan bastap, belarýs tiline orys tili odan ári áser etti, al qazirgi belarýs tili óz kontýryn ala bastady. 16-17 ǵasyrlarda tildi kodıfıkasıalaý jáne standarttaý áreketteri jasaldy, biraq bul kúsh-jiger nátıjesiz boldy.
19 ǵasyrda belarýs tili aýyzeki jáne ádebı til retinde qaıta jandandy. 1920 jyldary ol Keńes Odaǵynyń resmı tilderiniń biri retinde tanyldy. Alaıda 1930 jyldardaǵy stalındik qýǵyn-súrgin bul tildiń qoldanylýynyń tómendeýine ákeldi. Ol 1960 jyldardyń sońynda qaıta jandandy jáne sodan beri Belarýssıanyń is júzinde resmı tili boldy.

Belarýs tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Fransısk Skorına (1485-1541): kóbinese "Belarýssıa ádebıetiniń ákesi" dep atalady, Skorına latyn jáne Cheh tilderinen belarýs tilderine hrıstıan mátinderiniń alǵashqy baspageri jáne aýdarmashysy boldy. Ol belarýs tilin jandandyrdy jáne bolashaq jazýshylardy osy tilde jumys isteýge shabyttandyrdy.
2. Sımeon Poloskıı (1530-1580): teolog, aqyn jáne fılosof, Poloskıı til, tarıh, mádenıet, din jáne geografıa salasyndaǵy kóp qyrly eńbekterimen tanymal. Ol Belarýs ádebıetiniń kanondyq shyǵarmalaryna aınalǵan Belarýs tilinde birneshe mátin jazdy.
3. Ianka Kýpala (1882-1942): aqyn jáne dramatýrg, Kýpala Belarýssıada da, orys tilinde de jazdy jáne 20 ǵasyrdyń eń mańyzdy belarýssıalyq aqyny retinde tanymal.
4. Iakýb Kolas (1882-1956): aqyn jáne prozashy, Kolas eldiń batys bóliginde sóıleıtin Belarýs tiliniń dıalektisinde jazdy jáne tilge kóptegen jańa sózder men sóz tirkesterin engizdi.
5. Vasılıı Bykov (1924-2003): aqyn, dramatýrg, senarıst jáne dıssıdent, Bykov keńestik okýpasıa kezinde Belarýssıadaǵy ómirdi sıpattaıtyn áńgimeler, pesalar men óleńder jazdy. Onyń kóptegen shyǵarmalary qazirgi Belarýssıa ádebıetindegi eń mańyzdylardyń biri bolyp sanalady.

Belarýs tiliniń qurylymy qalaı?

Belarýs tili shyǵys slaván tilder tobyna kiredi jáne orys jáne ýkraın tilderimen tyǵyz baılanysty. Bul kúshti fleksıalyq til, sózderdiń ártúrli formalary birqatar maǵynalardy bildirý úshin qoldanylady, sonymen qatar aglútınatıvti til, ıaǵnı kúrdeli sózder men sóz tirkesteri basqa sózder men morfemalarǵa affıkster qosý arqyly jasalady. Gramatıkalyq turǵydan bul negizinen SOV (sýbekt-obekt-etistik) sóz reti boıynsha jáne erler de, áıelder de qoldanady jynystar jáne kópshe jaǵdaılar. Aıtylý turǵysynan bul slaván tili, keıbir cheh jáne polák áserleri bar.

Belarýs tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Resmı til kýrsynan ótińiz: Eger siz belarýs tilin úırenýge baısaldy bolsańyz, onlaın nemese betpe - bet til kýrsyn bastaýdyń jaqsy joly. Til kýrsy sizge tildiń negizderin úırenýge jáne daǵdylaryńyzdy damytýǵa qurylym berýge kómektesedi.
2. Súńgý: tildi shynymen úırený jáne ony erkin meńgerý úshin tilge súńgýge múmkindiginshe kóp ýaqyt jumsaý kerek. Belarýs mýzykasyn tyńdańyz, Belarýs fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, Belarýs kitaptaryn, blogtary men maqalalaryn oqyńyz — belarýs tilin estýge jáne qoldanýǵa kómektesetin barlyq nárse.
3. Tájirıbe: tildi meńgerý úshin sóıleý men tildi tyńdaýǵa ýaqyt bólý kerek. Tilde sóıleýdi úırenýdiń birneshe ádisi bar-siz til tobyna qosyla alasyz, tildik seriktes taba alasyz nemese ana tilinde sóıleıtindermen jattyǵý úshin til úırenýge arnalǵan qosymshalardy qoldana alasyz.
4. Keri baılanys alyńyz: tilde sóıleý jáne tyńdaý jattyǵýlaryn jasaǵannan keıin, ony durys qoldanǵanyńyzǵa kóz jetkizý úshin keri baılanys alý mańyzdy. Siz ana tilinde sóıleıtinderden keri baılanys alý úshin til úırený qoldanbalaryn paıdalana alasyz nemese tipti sizge jeke usynystar men keri baılanys bere alatyn onlaın tárbıeshini taba alasyz.