Сунданскай Грузин Тылбаастаа

Сунтаар-Индонезияҕа биир саамай тарҕаммыт тыл. Кини австронезийскай тыл дьиэ кэргэнин сорҕото буолар, онно Сунтаар регионугар 40 мөлүйүөнтэн тахса киһи саҥараллар. Үгүс сыллар усталарыгар бу тыл элбэх лингвистэри, ученайдары үөрэтэр предмет этэ уонна кини дириҥ силистээх- мутуктаах, дириҥ силистээх- мутуктаах культурнай историялаах.

Сунтаар тылыттан тылбаас бу тылы билии уонна билинии биир дьоһун сорҕото буолар. Аан дойду үрдүнэн аҕыйах ахсааннаах тыл этээччилэр ахсааннарыгар сыһыаннаан, аан дойду үрдүнэн матырыйааллар уонна ресурсалар баар буолалларын учуоттаан, барыларыгар чаҕылхай, тиийимтиэ буоларын ситиһиэххэ наада.

Сунтаар тылыгар тылбаас хас да араас ньымата баар, ханнык тииптээх матырыйаалтан көрөн. Холобур, итэҕэл тиэкистэрэ улахан чуолкайдык, ону тэҥэ итэҕэл символиктарын уонна ритуаллар. Уопсай тылбаастар үгүстүк тылбаастаныахтарын сөп, бу ураты түгэҥҥэ үгүстүк бу салааҕа анал билиилээх профессиональнай тылбаасчыттар ирдэнэллэр.

Сунтаар тылыттан тылбаас тыл эрэ буолбатах диэн суолталаах. Тыл култуура сорҕото буоларын быһыытынан, итиннэ суданскай тылынан матырыйааллары ситиһиилээхтик көһөрүү наадатын учуоттуур элбэх нюст баар. Бу тылы баһылааһын анал таһымын уонна уопутун, ону сэргэ олохтоох үгэһи, култуураны өйдөтүү ирдэнэр.

Тылбаас өҥөтүн биэриини таһынан Сунтаар тыла тыыннаах уонна аныгы усулуобуйаҕа хааларыгар көмөлөһөр атын ньымалар эмиэ бааллар. Ону оҥоруохтаах биир саамай тутаах мал - бу Сунтаар тылыгар Интернет ситимигэр чэпчэки киириини хааччыйыы. Ол аата веб- тылдьыты уонна да атын матырыйааллары оҥоруу, Интернет ситимигэр холбонор кыахтаах. Тыл салгыы сайдан иһэр буолан, итинник ресурсалар тыл актуальноһын уонна кини носителя наадыйыыларыгар сөп түбэһэрин өйүөххэ сөп.

Сунтаар тылын тылбаастааһын аныгы үйэҕэ динамичнайдык уонна тыыннаах буоларын хааччыйар дьоһун сорҕото буолар. Идэлээхтэр да, тыл этээччилэр да күүстэрэ, киэн туттуулара дойду күүс- уох, ону сэргэ култууралар икки ардыларыгар коммуникация тупсарыгар көмөлөһүөхтэрин сөп.

Сунтаар тылыгар ханнык дойдуларга этэллэрий?

Сунтаар тылыгар Индонезия провинцияларыгар Бантен уонна Арҕаа Ява, ону тэҥэ киин Ява сорох чаастарыгар киирсэллэр. Онно эмиэ атын чаастарга Индонезияҕа, Сингапурга уонна Малайзияҕа олорор аҕыйах ахсааннаах омуктар ахсааннара этэр.

Сунтаар тылын историята хайдаҕый?

Сунтаар тыла-австронезия тыла, ааҕалларынан, 30 мөлүйүөнүнэн Арҕаа Ява уонна Бантен провинциятыгар олорор австронезия тыла. Бу көстүү кэнниттэн дойдуга тыл тарҕаныыта иккис, 14- с үйэттэн ыла кини уус- уран литература тыла- өһө буолар. Сунтаар тылыгар урут биллибит суруктар биһиги эрабыт 11 үйэтигэр бэриллэллэр уонна бу тыл кырата 1500 сыл диэн ааҕыллар. Судан тыла австронезийскай тыл уонна Англия тылларыгар нуучча тылын уонна биис уустарын арҕаа өттүнээҕи салаата буолар. Сунтаар Күннүк Уурастыырап тыла- өһө, ону тэҥэ үгэс буолбут үҥкүүлэргэ, куукула театрыгар (Саянг голк) уонна кечапи сулинг курдук биллэр норуот стилигэр туттуллар. Бу тыл үөрэх тэрилтэлэригэр туттуллар, оттон урукку рукопистар Сунтаар эбэтэр яван тыла булкааһыгар элбэхтик суруллубуттара.

Сунтаар тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. "Сунтаар поэзиятын Ийэ" диэн ааттаммыт Сунтаар поэзиятыгар 1700- с сылларга Сунтаар тылын поэтическай формаҕа киллэрии суруллар Сунтаар поэта этэ.
2. А. А. Марамис (1914-1995), суруйааччы, тылбаасчыт уонна лингвист) Сунтаар тылын билии кээмэйэ лаппа кэҥээбитэ уонна тыл үөрэхтээһинин бастакы суданскайдааҕы академиятын тэрийбитэ.
3. Дардири М. Ариеф (1917-1996) уһулуччулаах поэт яванскайтан Сунтаардааҕы литературнай тыл сайдарыгар бэйэтин кылаатын киллэрбит дьоһуннаах айымньыларын 20- с үйэҕэ тылбаастаабыта.
4. Профессор Х. Кесмано (1929-2016), активист уонна учуонай, Бандунг университетыгар баар тииптэри тылга уонна литератураҕа аналлаах араас кинигэлэр, сурунааллар автордарын тэрийбитэ.
5. Сурьяди (р. 1934), Сунтаар биллиилээх поэта уонна общественнай деятелэ, Сунтаар да, Индонезия да тылларынан элбэхтик суруйбута уонна Сунтаар норуотун үгэстэрин уонна культуратын туһунан бэйэтин үлэтин иһин улахан ытыктабылынан туһанар.

Сунтаар тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Сунтаар тыла-39 мөлүйүөн кэриҥэ киһи, сүрүннээн арҕаа өттүгэр Индонезияҕа баар австронезия тыла. Австронезийскай тыл дьиэ кэргэнин нууччалыы полинезийскай бөлөҕөр сыһыаннаах уонна яван, мадурузскай уонна балийскай тыллары кытта ыкса сибээстээх.
Сундани-самой ФИЛЬВОЙ (субъект-случа- объект) тыл. Туохтуурдар сирэй, ахсаан уонна көлүөнэ тиэрминнэригэр дьүөрэлэһэллэр. Туттуу түһүккэ сыһыана суох, кинилэргэ ханнык да биллибэт эбэтэр биллибэт артыыстар суохтар. Үс биис уустара (эр киһи, дьахтар уонна орто) уонна икки чыыһыла (биирдиилээн уонна элбэх ахсааннаах) бааллар. Сундан тыла туохтуур сыһыарыыларын уустук набордаах, хас да бириэмэ маркердарын уонна да атын аспектуальнай маркердары киллэрэн туран. Тылга тыл ис хоһоонун тыл бэрээдэгэ эмиэ туттуллар.

Сунтаар тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Сунтаар тылын илдьэ сылдьыҥ уонна кинини кытта мэлдьи бодоруһуҥ. Бэйэ-бэйэҕитин үөрэтиһэр, үөрэтэр- үөрэтэр кыахтаах сэһэргэһээччилээх буоларгыт ордук.
2. Хас да кинигэни эбэтэр аудиоматериалы Об этом языке и начнее воспитание его самостоятельно. Үчүгэй ресурсалар грамматикаҕа, учебниктарга, рабочай тэтэрээттэргэ уонна аудиозаписка кинигэлэри киллэрэллэр.
3. Репетитордары кытта тыл курстарыгар эбэтэр чааһынай дьарыктарга суруйуҥ, кинилэр ордук персонализированнай үөрэҕи уонна төттөрү сибээһи хааччыйыахтарын сөп.
4. Төһө бэлэмнээххитий, Индонезияҕа сырыыгытын оҥоруҥ уонна тылгытыгар толору тиэйэргитин боруобалааҥ. Инньэ гынан, тыл тутааччыларын кытта кэпсэтиигэ кыттан, тылы үөрэтиэххитин сөп.
5. Онлайн ресурсалары, веб- сайты, форумнары уонна социальнай ситимнэри туһаныҥ, тыл этээччилэрин кытта сэһэргэһэр уонна үөрэххэ көмөлөһөр эбии матырыйааллары булуоххут.

Грузин тыла-Кавказ регионугар саамай былыргы сурук- Бичик уонна кэпсэтии тыллартан биирдэстэрэ. Кини бэйэтин алфавитынан биллэр уонна уустук грамматикатынан уонна көлөһүн тиһигинэн биллэр. Грузин тылларыгар тылбаас түмүгэр аан дойду үрдүнэн дьону кытта бодоруһар, кинилэр төрөөбүт тылларынан бодоруһар баҕалаахтар аан дойду үрдүнэн дьоһун өҥө буолар.

Грузин тылларыгар тылбаасчыт уопуттаах тылбаасчыт ирдэнэр, тоҕо диэтэххэ тыл атын дьону өйдүүргэ ыарахан. Грузин тылын кытта профессиональнай тылбаасчыттар Грузия культуратын уонна диалегын дириҥник өйдүүргэ сүрдээх үчүгэй үөрүйэхтээх уонна дириҥ өйдөбүллээх буолуохтаахтар. Кинилэр итини сэргэ тыл суолтатын сурукка, уус- уран тыл форматыгар чуолкайдык тиэрдиэхтээхтэр.

Грузинныын атын тылларга тылбаастаатахха чопчу суолталаах. Үчүгэй тылбаас тиэкиһи нүксү уонна чуолкай уонна дохуоттаах буоларыгар учуоттаныахтаах. Идэтийбит тылбаасчыт культурнай отсылкалары харыстыаҕа уонна дьиҥнээх текси хайдах баарынан чугастык этиэххэ сөбүй.

Грузинскайы атын тылларга тылбаастааһын уустук сорук буолар, тоҕо диэтэххэ тылга атын тылларга суох элбэх тыл баар. Холобур, грузинскайы кытта английскай тылбаасчыт английскай тылы булуохтаах эбэтэр кини этиитин тыл суолтатын сүтэрбэккэ, биир кэлим буолуутун сүтэрбэккэ сөпкө тутталлар. Ол эбэтэр, сорох этиилэр грузинныы тылларга быһаччы тэҥнэһэр кыахтара суох буолан, ыарахаттардаах буолуон сөп.

Грузин тыла киэҥник тэнийбэт буолан, грузин тыла чэпчэки буолуон сөп. Грузин тылларыгар чуолкай тылбаастары биэрэр опыттаах уонна квалификациялаах, авторитетнай бюрону кытта үлэлээһин улахан суолталаах.

Грузин тылын уустугун өйдөөн, профессиональнай тылбаасчыт текст ис хоһоонугар сөп түбэһэр үрдүк хаачыстыбалаах тылбааһы хааччыйыан сөп. Опыттаах грузинскай тылбаасчыт көмөтүнэн эһиги докумуоҥҥутугар туттуллар терминнэри уонна этиини туттубут терминнэри чуолкайдык уонна өйдөнүмтүө гына өйдүөххүтүн сөп.

Ханнык дойдуларга грузинныы тылынан саҥаралларый?

Грузинскай тылынан ордук Грузияҕа, ону тэҥэ Кавказ регионун атын чаастарыгар Азербайджан, Армения уонна Россия курдук этэллэр. Онно Турцияҕа, Ираҥҥа, Сирияҕа уонна Грецияҕа эмиэ этэллэр.

Грузин тылын историята хайдаҕый?

Грузин тыла-бу картвель тыла, онно 4 мөлүйүөн кэриҥэ киһи, сүрүннээн Грузияҕа. Бу, Грузия, Франк бүтүн Кавказка бүтүннүүтүгэр туттуллар официальнай тыл. Грузин тылын историятын Асфальтавул диэн бастакы грузин алфавита оҥоһуллубутун, биһиги эрабыт 4- с үйэтигэр диэри кэтээн көрүөххэ сөп. Бу алфавит кэнниттэн алфавит кэнниттэн билиҥҥэ диэри туттуллар алфавитынан барбыт. 9- с үйэҕэ грузиннар армяннар суруктарын уларыттылар. Кэлин, 19- с үйэҕэ грузин тыла Греция алфавитын грузинскай варианын көһөрбүтэ. Сэбиэскэй кэмҥэ бу тыл бүтүн дойду үрдүнэн оскуолаларга нуучча тылын кытта тэҥинэн үөрэммитэ. Сэбиэскэй Сойуус ыһыллыбытын кэннэ грузин тылын туһаныы биллэ улаатта, билигин бу тыл үүнэр киэҥник туһаныллар.

Грузин тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Иван Саргылаана-лингвист уонна учуонай, билиҥҥи Грузия филологиятын төрдүн уурбут киһи.
2. Георгий Мерчули - билиҥҥи грузин орфографиятын оҥорбут- оҥорбут учуонай.
3. Саха тылыгар элбэх арҕаа айымньылары тылбаастаабыт поэт уонна общественнай деятель.
4. Сулхан- сабар Орбита-поэт уонна лингвист, кини грузин тылын баайын- дуолун кэҥэтэр, омук тылын, литературнай этиитин уонна тиэрминнэри киллэрэр.
5. Григорий Прадзе-грузин грамматикатыгар легли на основе современных лингвистических исследований.

Грузин тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Грузин тыла агглютинативнай тыл буолар, ол аата тылы үөскэтиигэ сыһыарыылар (приставкалар уонна суффикстар) туһанар. Кини ону тэҥэ мэлдьи буоларын курдук, мэлдьи буоларын курдук, тиһигин быспакка флективнай уонна деривационнай патердары кытта ситимнээх. Грузин тыла бэйэтин алфавитынан суруллубут, 33 буукубаттан турар. Тылга эбээннэр уонна эбээннэр икки ардыларыгар уратылаһыы ыытыллар, ону ааһан аҕыйах тыллартан биирдэстэринэн оҥорор.

Грузин тыла саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэрий?

1. Төрдүттэн саҕалаа. Грузин алфавиты үөрэтиҥ, грамматика сүрүн быраабылаларын. 2. Истиилэргитин сайыннарыҥ. Тылы саҥарааччылары истиҥ уонна саҥарар буолуҥ. 3. Тыл саппааһын кэҥэтиҥ. Боростуой тыллары, этиилэри үөрэтиҥ. 4. Ааҕарга уонна сурукка практикаланыҥ. Кинигэлэри, онлайн- курстары, сурунааллары эбэтэр грузинныы тылынан туһаныҥ. 5. Кэпсэтиигэ практикаланаргытын умнумаҥ. Тыл тутааччылары кытта бодоруһуҥ уонна онлайн ресурсаларын туһаныҥ. 6. Таһаҕас культуратыгар тиэйиҥ. Киинэлэри көрүҥ, музыканы истиҥ эбэтэр грузинныы тылынан кинигэлэри ааҕыҥ.