Bengal Chývash Aýdarma

Bengal tili-úndi sýbkontınentinde mıllıondaǵan adamdar sóıleıtin til jáne ol Bangladeshtiń ulttyq tiliniń bóligi bolyp tabylady. Bul Úndistanda sóıleıtin eń tanymal tilderdiń biri jáne Bangladeshtiń resmı tili, bul ony bıznes pen basqa da halyqaralyq operasıalardy júrgizý úshin mańyzdy tilge aınaldyrady. Bengal tilinde sóıleıtindermen tıimdi qarym-qatynas jasaý jáne Bengal tildi qoǵamdastyqtyń ádebıetterine, qyzmetteri men ónimderine qol jetkizý úshin qujattar men veb-saıttardy Bengal tiline aýdarý qajet.

Qujattar men veb-saıttardy Bengal tiline aýdarý týraly sóz bolǵanda, habardy túsiný ońaı bolatyndaı etip dál jetkizýdiń mańyzdylyǵyn eskerý qajet. Aýdarmanyń mátinniń shynaıy maǵynasyn kórsetýi úshin tildiń núanstaryna erekshe nazar aýdara otyryp, qujattyń dál aýdarmasyn qamtamasyz etetin kásibı aýdarmashyny jaldaýǵa bolady. Aýdarmalar sonymen qatar eń jaqsy nátıjeni qamtamasyz etý úshin sapa tekseriledi jáne óńdeledi.

Aǵylshyn jáne Bengal tilderin biletin aýdarmashyny tabý qıyn bolýy múmkin. Alaıda, aýdarma qyzmetteri men katalogtardyń kómegimen siz til men mádenıetti jaqsy biletin kásibı aýdarmashyny tez taba alasyz. Aýdarmashyny tańdamas buryn olardyń biliktiligin, tájirıbesin jáne portfolıosyn tekserý mańyzdy.

Bengal tiline aýdarý kezinde eskeretin taǵy bir mańyzdy faktor-lokalızasıa. Lokalızasıa maqsatty aýdıtorıanyń mádenı kontekstin eskeretin mazmundy qurýdy qamtıdy. Aýdarmanyń sátti bolýy úshin tildik qalaýlar men dıalektilerdi, jergilikti ádet - ǵuryptar men ıdıomalardy eskerý qajet.

Aýdarma qateleri aýyr zardaptarǵa ákelýi múmkin. Sondyqtan Bengal tiline aýdarma jasaý kezinde merzimderdiń saqtalýyn, baǵalardyń ádil bolýyn jáne búkil proses barysynda joǵary sapa standartynyń saqtalýyn qamtamasyz etý mańyzdy. Durys aýdarmashynyń kómegimen jáne aýdarylǵan qujatty muqıat zerdeleý arqyly siz túpnusqa mátinniń maǵynasy aýdarma tilinde dál berilgenine senimdi bola alasyz.

Qaı elder bengal tilinde sóıleıdi?

Bengal tilinde Bangladesh pen Úndistanda sóıleıdi. Sondaı-aq, Nepalda, Birikken Arab Ámirlikterinde, Saýd Arabıasynda, Sıngapýrda, Ulybrıtanıada jáne AQSH-ta azshylyqtar sóıleıdi.

Bengal tiliniń tarıhy qandaı?

Bengal tiliniń uzaq jáne baı tarıhy bar. Bul Bangladeshtiń resmı tili jáne Úndistandaǵy eń kóp taralǵan ekinshi til. Ol úndi-eýropalyq tilderdiń úndi-arıı tarmaǵyna jatady jáne shyǵys úndi-arıı tilderiniń biri bolyp tabylady. Ol bizdiń zamanymyzdyń 8 ǵasyrynda býdda ǵalymdary aıtqan prakrıttiń bir túri bolyp tabylatyn palıden shyqqan dep esepteledi.
Sodan beri ol damydy jáne kóptegen sózder parsy, arab, portýgal, goland jáne aǵylshyn tilderinen alynǵan. 19 ǵasyrda bengal tili Brıtandyq Úndistannyń resmı tili retinde engizildi jáne bul onyń qoldanylýy men damýyn odan ári keńeıtti.
Búginde bengal tili ádebı jáne aýyzeki til bolyp tabylady. Onyń Devanagarı senarıiniń varıasıasynda jazylǵan ózindik senarıi bar. Bul til ádebıette, ásirese poezıa men prozada, sondaı-aq ánderde, pesalarda jáne fılmderde qoldanylady.

Bengal tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Rabındranat Tagor 2. Bankım Chandra Chattopadhaı 3. Maıkl Madhýsýdan Datt 4. Qazı Nazrýl Islam 5. Atın Bandıopadhaı

Bengal tiliniń qurylymy qalaı?

Bengal tili úndi-arıı tilder otbasyna jatady jáne Bengal shrıftimen jazylǵan. Bul morfologıalyq jáne sıntaksıstik turǵydan analıtıkalyq til, aglútınatıvti jáne joǵary fleksıalyq sıpatqa ıe. Onyń qurylymyna dybystyq júıe, sózjasam, sıntaksıs, morfologıa, fonologıa jáne taǵy basqalar kiredi. Til sóılemderdi qalyptastyrý úshin maqal-mátelderdi, keıingi sózderdi, bólshekterdi, ústeýlerdi, syn esimderdi, etistikterdi, zat esimderdi jáne esimdikterdi paıdalanady. Dybystyq júıege keletin bolsaq, ol a, á, i, i, u, u, e, o daýysty dybystaryn da, k, kh, g, gh, ṅ, c, ch, j, jh, n,n, thh, h sıaqty hındı daýyssyz dybystaryn da qoldanady, ḍh, ṇ, t, th, d, dh, n, p, ph, b, bh, M, y, r, l, v, s, h jáne sh.

Bengal tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz: alfavıtti úırený-kez-kelgen tildi úırenýdiń alǵashqy qadamy, al Bengal tiliniń aıyrmashylyǵy joq. Bengal alfavıtimen jáne sáıkes aıtylymdarmen tanysyńyz.
2. Tilge ený: Bengal tilimen kúndelikti tanysý-ony úırenýdiń eń jaqsy tásilderiniń biri. Bengal mýzykasyn tyńdańyz, Bengal fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz jáne bengal tilinde sóıleıtindermen onlaın sóılesińiz.
3. Aýyzeki sóıleý men jazýdy úırenińiz: kún saıyn bengal tilinde sóıleý men jazýdy úırenýge ýaqyt bólińiz. Pikirtalas toptaryna nemese forýmdarǵa qatysyńyz jáne bengal tilinde kúndelik jazbalaryn nemese blog jazbalaryn jazýǵa mashyqtanyńyz.
4. Kýrsqa qatysyńyz: Bengal tilindegi sabaqtarǵa qatysý-tildi durys úırenýdiń tamasha tásili. Siz bilimdi muǵalimge qol jetkize alasyz jáne sóılemderdi durys qurýdy úırenesiz.
5. Internetti paıdalanyńyz: ınternette Bengal tilin úırenýge kómektesetin kóptegen paıdaly resýrstar bar. Aýdıo jáne beıne sabaqtaryn, gramatıka sabaqtaryn, sózdik tizimderin, vıktorınalardy jáne t.b. usynatyn veb-saıttardy izdeńiz.

Chývash aýdarmasy, Chývash translıterasıasy dep te atalady, chývash tilinde sóılesý úshin qoldanylatyn aýdarmanyń mamandandyrylǵan túri. Bul til Reseı men Ýkraınanyń keıbir aımaqtarynda turatyn chývash halqynyń týǵan jeri. Bul mıllıonnan astam adam sóıleıtin túrki tilderiniń biri, ony aýdarma úshin mańyzdy tilge aınaldyrady.

Chývash tilinen nemese odan durys aýdarý úshin translıterasıanyń kúrdeli formalaryn túsiný óte mańyzdy. Sebebi Chývash alfavıti latyn alfavıtinen erekshelenedi, ol negizinen eýropalyq tilder úshin qoldanylady. Nátıjesinde, sıaqty kırıll áripteri bar sózder A, B, K, Ý, oqyrmanǵa túsinikti bolý úshin olardyń latyn balamalaryna aınalýy kerek.

Chývash tiline aýdarý prosesi birneshe kezeńnen turady. Birinshiden, aýdarmashy bastapqy jáne maqsatty tilderdi jaqsy bilýi kerek. Olar sóılemniń qurylymyn, bastapqy tildiń maǵynasy men aıtylýyn túsinýi kerek. Sodan keıin olar gramatıkalyq erejeler men maqsatty til sóılemderiniń qurylymyn eskere otyryp, ony maqsatty tilde durys jetkize alýy kerek.

Aýdarma aıaqtalǵannan keıin aýdarmashy túpnusqa mátindi aýdarylǵan nusqamen Muqıat salystyrýy kerek. Bul aýdarmanyń dál bolýyn jáne josparlanǵan habarlamany durys jetkizýin qamtamasyz etedi. Aýdarmashy sonymen qatar kez-kelgen mádenı siltemeler men jargon sózderdiń aýdarmasynyń durystyǵyna kóz jetkizý úshin qosymsha tekserýler júrgizýge jaýapty.

Chývash tilin úırengisi keletinder úshin onlaın jáne ýnıversıtetterde ártúrli kýrstar bar. Degenmen, tildi úırený Chývash tiline aýdarmany tolyq túsinýdi qamtamasyz etpeıtinin túsiný mańyzdy. Translıterasıanyń qyr-syryn kóp jyldyq tájirıbe men berilgendiktiń arqasynda ǵana ıgerýge bolady.

Tutastaı alǵanda, Chývash tiline aýdarý-eger siz Chývash halqymen qarym-qatynas jasaǵyńyz kelse, meńgerýińiz kerek mańyzdy daǵdy. Durys kózqaras pen bilimniń arqasynda bul kóp ýaqytty qajet etedi, biraq paıda ákeledi.

Chývash tilinde qaı elder sóıleıdi?

Chývash tili negizinen Reseıdiń Chývash Respýblıkasynda, sondaı-aq Reseıdegi Marıı El, Tatarstan jáne Ýdmýrtıanyń keıbir aýdandarynda, sondaı-aq Qazaqstan men Ýkraınada sóıleıdi.

Chývash tiliniń tarıhy qandaı?

Chývash tili-Reseı Federasıasynda shamamen 1,5 mıllıon adam sóıleıtin túrki tili. Bul túrki tilderiniń oǵyr tarmaǵynyń tiri qalǵan jalǵyz ókili. Tarıhı turǵydan bul til negizinen Reseıdiń Edil aımaǵynda ornalasqan Chývashıa Respýblıkasy dep atalatyn aýdandarda aıtyldy.
Chývash tiliniń qujattalǵan tarıhyn 13 ǵasyrdan bastaýǵa bolady, eń alǵashqy jazbasha eskertýler 14-15 ǵasyrlardaǵy qoljazbalardan tabylǵan. Bul qoljazbalardyń kópshiligi ýaqyt óte kele tildiń aıtarlyqtaı ózgeriske ushyraǵanyn kórsetedi. 15 ǵasyrda Chývash tiline Altyn Ordanyń kórshiles tatar tili qatty áser etti jáne eski tatar alfavıtimen jazyldy.
18 ǵasyrda Chývash alfavıtin orys ǵalymy Semen Remezov qurdy, ol ony kırıllısaǵa negizdedi. Bul jańa alfavıt 19 ǵasyrdyń basynda alǵashqy basylǵan Chývash kitaptaryn jasaý úshin qoldanyldy. 19 ǵasyrdyń aıaǵynda chývash tili Reseı ımperıasynyń resmı tili retinde tanyldy jáne osy kezeńde basqa da ádebı shyǵarmalar jasaldy.
Chývash tilinde olar qazirgi kezde de sóıleı beredi, sonymen qatar Chývashıa Respýblıkasynyń keıbir mektepterinde sabaq beredi. Sondaı-aq, Reseıde de, shetelde de tildi saqtaý jáne nasıhattaý boıynsha belsendi kúsh-jiger jumsalýda.

Chývash tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mıhaıl Vasılevıch Iakovlev-tildiń alǵashqy keshendi gramatıkasyn jasaǵan Chývash memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń lıngvısi jáne profesory.
2. Iakov Kostúkov-lıngvıs jáne Chývash memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń profesory, kóptegen eńbekterdi redaksıalaý jáne jarıalaý arqyly tildi modernızasıalaýǵa úles qosty.
3. Nıkolaı Zıberov-Chývash tiline latyn grafıkasyn engizýge qosqan úlken úles.
4. Vasılıı Peskov-1904 jyly Chývash tilinen alǵashqy mektep oqýlyǵyn jasaǵan muǵalim.
5. Oleg Bessonov-tildiń ártúrli dıalektilerin biriktirý úshin jumys istegen zamanaýı standartty Chývash tilin damytýdaǵy yqpaldy tulǵa.

Chývash tiliniń qurylymy qalaı?

Chývash tili túrki tilder otbasyna jatady. Bul sózderdiń túbir sózge birqatar prefıkster men jurnaqtar qosý arqyly jasalatynyn bildiretin aglútınatıvti til. Sózderdiń reti, ádette, sýbekt-obekt-etistik, sóılem ishindegi sózderdiń salystyrmaly túrde erkin reti bar. Zat esimder eki túrge bólinedi jáne sandy, jaǵdaıdy jáne senimdilikti kórsetý úshin synyptyq jurnaqtardy paıdalanady. Etistikter sóılemniń taqyrybyna sáıkes keledi jáne shaq pen aspektige baılanysty jalǵanady.

Chývash tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Alfavıt, aıtylý jáne negizgi gramatıka sıaqty tildiń negizderin úırenýden bastańyz. Internettegi birneshe keremet resýrstar bar, mysaly Chuvash.org nemese Chuvash.eu bul sizge kómektese alady.
2. Aýyzeki sózder men sóz tirkesteriniń negizin tez qurý úshin ana tilinde sóıleıtin aýdıo jazbalar men sóılem mysaldaryn qoldanyńyz. Radıo baǵdarlamalaryn tyńdańyz jáne chývash tilinde fılmder men telebaǵdarlamalardy kórińiz. Erkin bolý jáne oǵan yńǵaıly bolý úshin til úırenýge kirisińiz.
3. Ana tilinde sóıleıtindermen jeke nemese onlaın forýmdarda úırengenderińizdi oryndańyz. Bul Sizge jergilikti núanstardy túsinýge jáne mádenıet týraly túsinik alýǵa kómektesedi.
4. Sózdik pen gramatıkany jaqsartý úshin Chývash tilindegi kitaptar men gazetterdi oqyńyz. Neǵurlym kóp oqysańyz, túsinigińiz ben gramatıkańyz soǵurlym jaqsy bolady.
5. Sońynda, oqýyńyzdy chývash tilinde mátin jazý, Chývash onlaın forýmdaryna qatysý jáne emtıhanǵa daıyndyq sıaqty árekettermen tolyqtyryńyz. Bul sizge tildi myqtap meńgerýge kómektesedi.