Malaıalam Túrik Aýdarma

Malaıalam-Úndistanda sóıleıtin jáne baı mádenı muraǵa ıe til. Bul tilde Úndistanda da, shetelde de 35 mıllıonnan astam adam sóıleıdi. Jahandanýdyń ósýimen malaıalamdaǵy aýdarma qyzmetteriniń mańyzdylyǵyn asyra baǵalaý qıyn. Kóptildi qarym-qatynas qajettiligi artyp kele jatqandyqtan, uıymdar malaıalam tilindegi senimdi jáne dál aýdarmalardy qamtamasyz etý úshin bilikti mamandardy izdeıdi.

Malaıalam-óziniń jazýy bar dravıd tili. Bul Úndistannyń Kerala shtatynyń resmı tili, sonymen qatar Úndistannyń resmı tili retinde tanylǵan 23 tildiń biri. Basqa tilder sıaqty, malaıalam da sóıleıtin aımaqqa baılanysty keıbir ózgeristerge ıe. Sondyqtan malaıalam tilindegi aýdarma salasyna tereńirek úńilgisi keletinder osy aımaqtyq varıasıalardy Muqıat túsinýi kerek.

Malaıalam tilindegi aýdarmalarǵa suranystyń artýy malaıalam tilinde sóıleıtin aımaqtardaǵy kásipkerlermen, jahandyq uıymdarmen jáne memlekettik organdarmen qarym-qatynas jasaý qajettiligine baılanysty. Bul malaıalam tilinde marketıńtik materıaldardy jasaýdan bastap zańdy qujattar men veb - saıt mazmunyn aýdarýǵa deıin kez kelgen nárseni qamtýy múmkin. Malaıalamadaǵy bilikti aýdarmashylar, eger olar osy tilge qatysty mádenı núanstardy túsinse, ásirese iskerlik jáne marketıńtik aýdarmalarǵa qatysty bolsa, qosymsha artyqshylyqqa ıe.

Malaıalammen bilikti aýdarmashy bolý úshin malaıalamdy da (onyń barlyq nusqalarynda) jáne aýdarma tilin jetik bilý kerek. Sonymen qatar, jazbasha qarym - qatynastyń myqty daǵdylary, egjeı-tegjeıge nazar aýdarý jáne belgilengen merzimde jumys isteı bilý-bul barlyq qajetti qasıetter. Eger siz eki tilde de ana tilinde sóılemeıtin bolsańyz, aýdarma nemese lıngvısıka dárejesi paıdaly bolýy múmkin, biraq bul árdaıym qajet emes.

Uıymdar kóptildi qoljetimdilikti qamtamasyz etýge kóbirek kóńil bóletindikten, malaıalam aýdarmashylaryna suranys arta beredi. Tıisti biliktilikpen kez kelgen adam osy qarqyndy damyp kele jatqan salanyń bir bóligi bola alady jáne álemdi ózara baılanysty etýge úles qosa alady.

Malaıalam tilinde qaı elder sóıleıdi?

Malaıalam negizinen Úndistanda, Kerala shtatynda, sondaı-aq kórshiles Karnataka men Tamılnad Shtattarynda sóıleıdi. Sondaı-aq, Bahreın, Fıdjı, Izraıl, Malaızıa, Katar, Sıngapýr, Birikken Arab Ámirlikteri men Ulybrıtanıadaǵy shaǵyn dıaspora sóıleıdi.

Malaıalam tiliniń tarıhy qandaı?

Malaıalam tiliniń alǵashqy jazbasha rastaýy IX ǵasyr ǵalymdarynyń eńbekterinde kezdesedi, mysaly, "Ramacharıtam" jazǵan Iraıanman Tampı. 12 ǵasyrǵa qaraı bul til sanskrıt negizindegi ádebıette qoldanylatyn jáne qazirgi Keralanyń ońtústik aımaqtarynda keń taralǵan ádebı tilge aınaldy.
Shamamen 14 ǵasyrdan bastap nammalvar jáne Kýlashehara Alvar sıaqty aqyndar ózderiniń dinı shyǵarmalary úshin malaıalamdy qoldandy. Tildiń bul erte túri Tamıl tilinen de, sanskrıtten de erekshelendi. Oǵan týlý men kannada sıaqty basqa tilderdiń termınderi de engizildi.
16 ǵasyrda Ramaıana men Mahabharata týnchattý Evjýtachannyń sanskrıtten malaıalamǵa aýdarmasy bul tildi odan ári tanymal etti. Kelesi birneshe ǵasyrlarda Jazýshylar malaıalamnyń ártúrli dıalektilerinde shyǵarmalar jazdy. Bul portýgal, aǵylshyn, fransýz jáne goland tilderindegi sózderdi biriktiretin qazirgi malaıalamnyń paıda bolýyna ákeldi.
Sodan beri malaıalam Kerala shtatynda resmı tilge aınaldy jáne ómirdiń barlyq salalarynda, sonyń ishinde bilim berý, basqarý, buqaralyq aqparat quraldary men dinde qoldanylady. Ol sondaı-aq poezıa, pesalar jáne qysqa áńgimeler sıaqty jańa ádebı janrlardy jasaý úshin paıdalanyldy jáne qazirgi álemde damýyn jalǵastyrýda.

Malaıalam tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Evjýtachan (Týnchattý Ramanýjan Evjýtachan dep te atalady) – qazirgi Malaıalam ádebıetiniń negizin qalaǵan malaıalam tiliniń alǵashqy iri aqyny.
2. Kýmaran Asan-qazirgi Malaıalam ádebıetiniń trıýmvırat aqyndarynyń biri. Ol" Vına Pový", "Nalını" jáne "Chıntavıstaıa Shámala'.
3. Ýlrık s Parameshvara Aıer-óziniń alǵashqy jarıalanǵan shyǵarmasymen tanymal Malaıalam aqyny 'Kaváanýshasanam'. Ol sondaı-aq malaıalam poezıasyna zamanaýı kózqaras ákelgeni úshin esepteledi.
4. Vallathol Naraıana Menon sonymen qatar qazirgi Malaıalam ádebıetiniń trıýmvırat aqyndarynyń biri. Ol "Handa Kavás" jáne "Dýravasta"sıaqty birneshe klasıkalyq shyǵarmalar jazdy.
5. G. Shankara Kýrýp - "orý Djýdha malaıalam" jáne "Vıshvadarshanam" sıaqty shyǵarmalarymen tanymal, ol malaıalam ádebıeti úshin Djnanpıt syılyǵynyń alǵashqy ıegeri boldy.

Malaıalam tiliniń qurylymy qalaı?

Malaıalam tili aglútınatıvti til bolyp tabylady, ıaǵnı ol joǵary affıksasıaǵa ıe jáne jańa sózderdi qalyptastyrý úshin sózderdi nemese sóz tirkesterin baılanystyrýǵa beıim. Bul múmkindik ony óte mánerli tilge aınaldyrady, bul sóıleýshige kúrdeli ıdeıalardy aǵylshyn tilinde qajet bolǵannan az sózdermen jetkizýge múmkindik beredi. Malaıalamda v2 sózderiniń reti bar, ıaǵnı etistik sóılemde ekinshi orynǵa qoıylady, biraq bul qatań saqtalmaıdy. Sondaı-aq, osy tilde kezdesetin jiktik jalǵaýlar men gerýndtar sıaqty birqatar basqa gramatıkalyq qurylymdar bar.

Malaıalam tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Malaıalam tilinde jazylǵan kitaptar men materıaldardy júkteýden bastańyz. Internette tegin PDF faıldaryn, elektrondyq kitaptardy jáne aýdıo faıldardy tabý ońaı.
2. Malaıalam tilinde sóıleıtinderdiń aýdıo jazbalaryn tabyńyz. Ana tilinde sóıleıtinderdiń qalaı aıtylatynyn tyńdaý-ony erkin meńgerýdiń mańyzdy joly.
3. Ana tilimen sóılesýdi úırený úshin My language Exchange nemese Conversation Exchange sıaqty til almasý saıttaryn paıdalanyńyz.
4. Madras Ýnıversıteti nemese Kaıralı Malaıalam sıaqty ýnıversıtetter usynatyn tegin onlaın kýrstardy paıdalanyńyz.
5. Jergilikti til mektebine nemese oqý ortalyǵyna sabaqqa jazylýdy qarastyryńyz.
6. Tildi jaqsyraq bilý úshin Malaıalam fılmderi men teleshoýlaryn qarańyz.
7. Mańyzdy sózder men sóz tirkesterin este saqtaýǵa kómektesetin kartalardy paıdalanyńyz.
8. Siz úırengen jańa sózder men sóılemder jazylǵan dápterdi saqtańyz jáne olardy jıi qarap shyǵyńyz.
9. Malaıalam tilinde ózińizben múmkindiginshe jıi sóılesińiz.
10. Sońynda, dostaryńyzben jáne otbasyńyzben kúndelikti sóılesýlerde osy tildi qoldanýdyń joldaryn tabyńyz.

Túrik tili-myńdaǵan jyldarǵa sozylǵan jáne búkil álem boıynsha mıllıondaǵan adamdar qoldanatyn Ortalyq Azıada tamyry bar ejelgi, tiri til. Túrik tiliniń shet tili retinde salystyrmaly túrde sırek kezdesetinine qaramastan, ásirese batys Eýropada jazbasha aýdarma qyzmetterine degen qyzyǵýshylyq pen suranys artty, óıtkeni el barǵan saıyn jahandanyp, ózara baılanysty bola bastady.

Uzaq jáne kúrdeli tarıhynyń arqasynda Túrik tili álemdegi eń mánerli tilderdiń biri bolyp tabylady, onyń erekshe gramatıkasy men leksıkasynda mádenıet pen sıntaksıstiń núanstary beınelengen. Osy sebepti aýdarmashy qyzmetterin sóıleýdiń dáldigi men erkin sóıleýin qamtamasyz etý úshin tildi jaqsy biletin ana tilinde sóıleıtin mamandar usynýy kerek.

Túrik tilinen nemese túrik tilinen aýdarǵanda tildiń jargon men ıdıomaǵa toly ekenin eskerý mańyzdy. Sonymen qatar, standartty jazbasha nusqadan basqa kóptegen dıalektiler bar, sondyqtan maqsatty aýdıtorıanyń jergilikti aıtylýy men sózdik qoryna erekshe nazar aýdarý qajet.

Túrik tiline aýdarýdyń taǵy bir problemasy-bul tildegi jurnaqtardyń óte egjeı-tegjeıli júıesi. Ár áripti gramatıkalyq erejege sáıkes ózgertýge bolady; osy erejelerdi taný jáne durys qoldaný úshin tájirıbeli aýdarmashy qajet.

Jalpy, túrik tili-kúrdeli jáne ádemi til, baı aýyzsha dástúri bar, ony dál aýdarý úshin Sheber qol qajet. Bilikti aýdarmashy sizdiń qujattaryńyz túrik tilinde nemese onsyz berilgende bastapqy maǵynasyn saqtaıtynyna kóz jetkizýge kómektesedi.

Túrik tilinde qaı elder sóıleıdi?

Túrik tili negizinen Túrkıada, sondaı-aq Kıpr, Irak, Bolgarıa, Gresıa jáne Germanıanyń bólikterinde sóıleıdi.

Túrik tiliniń tarıhy qandaı?

Túrki tili dep atalatyn túrik tili-Altaı tilder otbasynyń bir tarmaǵy. Ol bizdiń zamanymyzdyń birinshi myńjyldyǵynyń alǵashqy ǵasyrlarynda qazirgi Túrkıa aýmaǵyndaǵy kóshpeli taıpalardyń tilinen shyqqan dep esepteledi. Til ýaqyt óte kele damydy jáne oǵan arab, parsy jáne grek sıaqty Taıaý Shyǵys jáne Ortalyq Azıa tilderi qatty áser etti.
Túrik tiliniń eń alǵashqy jazbasha túri shamamen 13 ǵasyrǵa jatady jáne osy kezeńde Anadolynyń kóp bóligin jaýlap alǵan Seljuq túrikterine jatady. Olar qoldanǵan til "eski Anadoly-túrik" dep ataldy jáne kóptegen parsy jáne arab qaryzdary boldy.
Osmanly kezeńinde (14-19 ǵasyrlar) Stambýl dıalektisine negizdelgen standarttalǵan til paıda boldy, ol qoǵamnyń barlyq deńgeılerinde jáne ımperıa aımaqtarynda qoldanyla bastady. Bul arab, parsy jáne grek sıaqty basqa tilderden kóptegen sózderdi alǵan Osmanly-túrik tili retinde belgili boldy. Ol negizinen arab qaraǵashymen jazylǵan.
1928 jyly qazirgi Túrik Respýblıkasynyń negizin qalaýshy Atatúrik túrik tiline jańa alfavıt engizip, arab jazýyn ózgertilgen latyn alfavıtimen almastyrdy. Bul túrik tilinde tóńkeris jasap, ony úırený men qoldanýdy jeńildetti. Búginde túrik tilinde búkil álem boıynsha 65 mıllıonnan astam adam sóıleıdi, bul ony Eýropadaǵy eń kóp sóıleıtin tilderdiń birine aınaldyrady.

Túrik tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mustafa Kemal Atatúrik: Túrkıa Respýblıkasynyń negizin qalaýshy jáne Tuńǵysh Prezıdenti kóbinese túrik tilinde túbegeıli reformalar júrgizdi, sonyń ishinde álipbıdi jeńildetý, sheteldik sózderdi túrik balamalaryna aýystyrý jáne tildi oqytý men qoldanýǵa belsendi yqpal etý.
2. Ahmet Djevdet: Osmanly ǵalymy Ahmet Djevdet kóptegen arab jáne parsy sózdikterin qamtıtyn jáne túrik sózderi men sóz tirkesterine standartty maǵynalar berilgen alǵashqy zamanaýı túrik sózdigin jazdy.
3. Halıt Zıa Ýshaklygıl: 20 ǵasyrdyń basyndaǵy áıgili roman Jazýshy Ýshaklygıl 16 ǵasyrdaǵy Osmanly aqyny Nazım Hıkmettiń poetıkalyq stıline degen qyzyǵýshylyqty jandandyrdy, sonymen qatar sóz oınaý jáne rıtorıkalyq suraqtar sıaqty ádebı quraldardy qoldanýdy keńinen nasıhattady.
4. Rejep Taıyp Erdoǵan: Túrkıanyń qazirgi prezıdenti Erdoǵan óziniń sóılegen sózderi men túrik tilin qoǵamdyq ómirde qoldanýdy qoldaý arqyly ulttyq biregeılik sezimin nasıhattaýda mańyzdy ról atqardy.
5. Bedrı Rahmı Eıýboglý: 1940 jyldardan bastap qazirgi túrik poezıasynyń jetekshi qaıratkerleriniń biri, Eıýboglý batys ádebıeti men dástúriniń elementterin túrik ádebıetine engizýge, sondaı-aq kúndelikti túrik leksıkasyn qoldanýdy nasıhattaýǵa yqpal etti.

Túrik tiliniń qurylymy qalaı?

Túrik tili-aglútınatıvti til, ıaǵnı ol sózderge kóbirek aqparat pen núanstar berý úshin affıksterdi (sózderdiń aıaqtalýy) qoldanady. Onda sýbekt-obekt-etistik sózderiniń reti de bar. Túrik tili de daýysty dybystardyń salystyrmaly túrde kóp bolýymen jáne daýysty dybystardyń uzyndyǵymen erekshelenedi. Onda birneshe daýyssyz toptar, sondaı-aq býyndardaǵy ekpinniń eki túrli túri bar.

TÚRIK TILIN eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Alfavıt jáne negizgi gramatıka sıaqty tildiń negizderin úırenýden bastańyz. 2. Bilimińizdi arttyrý úshin Túrik tili kýrstary, podkasttar jáne beıneler sıaqty tegin onlaın resýrstardy paıdalanyńyz. 3. Aptasyna keminde bir ret til úırenýge mindetteme alý arqyly ózińizge turaqty sabaq kestesin jasańyz. 4. Túrik tilinde sóıleýshilermen nemese til almasý baǵdarlamalary arqyly sóılesýge mashyqtanyńyz. 5. Kilt sózder men sóz tirkesterin este saqtaýǵa kómektesetin kartalar men basqa este saqtaý quraldaryn paıdalanyńyz. 6. Mádenıet týraly kóbirek bilý jáne tyńdaý daǵdylaryn jaqsartý úshin Túrik mýzykasyn tyńdańyz jáne túrik fılmderin kórińiz. 7. Ózińizge úırengenderińizdi qorytýǵa jáne jattyǵýǵa ýaqyt berý úshin únemi úzilis jasańyz. 8. Qatelikter jasaýdan qoryqpańyz; qatelikter oqý prosesiniń bóligi bolyp tabylady. 9. Ózińizdi synap kórińiz, jańa nárseni kórińiz jáne shekarańyzdy ıterińiz. 10. Oqý kezinde kóńil kóterińiz!