Sýndanskıı Bengal Aýdarma

Sýndan tili-Indonezıadaǵy eń kóp taralǵan tilderdiń biri. Bul avstronezıa tilder otbasynyń bóligi jáne Sýnda aımaǵynda 40 mıllıonnan astam adam sóıleıdi. Kóptegen jyldar boıy bul til kóptegen lıngvıser men ǵalymdardyń zertteý taqyryby boldy jáne onyń ǵasyrlar boıy qalyptasqan baı mádenı tarıhy bar.

Sýndan tilinen aýdarma-bul tildiń tanymaldyǵy men tanylýynyń mańyzdy bóligi. Dúnıe júzindegi ana tilinde sóıleıtinderdiń salystyrmaly túrde az sanyn eskere otyryp, materıaldar men resýrstardyń sýndan tilinde qoljetimdi bolýyn qamtamasyz etý mańyzdy, sondyqtan ol jarqyn jáne barlyǵyna qoljetimdi bolyp qalady.

Materıaldyń qaı túrine aýdarylatynyna baılanysty sýndan tiline aýdarýdyń birneshe túrli ádisteri bar. Mysaly, dinı mátinder úlken dáldikti, sondaı-aq dinı sımvolızm men rásimderdi bilýdi talap etedi. Jalpy aýdarmalardy kóbinese ana tilinde sóıleıtinder jasaı alady, al bul erekshe jaǵdaılarda kóbinese osy salada mamandandyrylǵan bilimi bar kásibı aýdarmashylar qajet.

Sýndan tilinen aýdarma tek sóz emes ekenin eskerý mańyzdy. Til mádenıettiń bir bóligi bolǵandyqtan, materıaldardy sýndan tiline sátti aýdarý úshin eskerý qajet kóptegen núanstar bar. Bul tildi meńgerýdiń belgili bir deńgeıi men tájirıbesin, sondaı-aq jergilikti ádet-ǵuryptar men mádenıetti túsinýdi talap etedi.

Aýdarma qyzmetterin usynýmen qatar, qazirgi jaǵdaıda sýndan tilin tiri jáne ózekti etýdiń basqa joldary bar. Eń mańyzdy nárselerdiń biri-ınternettegi sýndan tilindegi resýrstarǵa ońaı qol jetkizýdi qamtamasyz etý. Bul Internet baılanysy bar kez kelgen adam paıdalana alatyn veb-sózdikter men basqa materıaldardy jasaýdy bildiredi. Til damyp kele jatqandyqtan, mundaı resýrstar tildiń ózektiligin saqtaýǵa jáne onyń sóıleýshilerdiń qajettilikterine sáıkes kelýine kómektesedi.

Sýndan tilinen aýdarma qazirgi álemde tildiń serpindi jáne jandy bolýyn qamtamasyz etýdiń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. Kásibı mamandardyń da, ana tilinde sóıleıtinderdiń de kúsh-jigeriniń arqasynda til elde kúsh pen maqtanysh kózi bolyp qala beredi, sonymen qatar mádenıetter arasyndaǵy baılanysty jaqsartýǵa yqpal etedi.

Sýndan tilinde qaı elder sóıleıdi?

Sýndan Indonezıanyń Banten jáne Batys Iava provınsıalarynda, sondaı-aq Ortalyq Iavanyń bólikterinde sóıleıdi. Sondaı-aq, Indonezıanyń, Sıngapýrdyń jáne Malaızıanyń basqa bólikterinde turatyn etnıkalyq sýndandyqtardyń sany az.

Sýndan tiliniń tarıhy qandaı?

Sýndan tili-Indonezıanyń Batys Iava jáne Banten provınsıalarynda turatyn shamamen 30 mıllıon adam sóıleıtin avstronezıalyq til. Bul eldegi Iava tilinen keıingi ekinshi eń kóp taralǵan til jáne 14 ǵasyrdan bastap sot ádebıetiniń tili boldy. Sýndan tilindegi eń alǵashqy belgili hattar bizdiń zamanymyzdyń 11 ǵasyryna jatady jáne bul til kem degende 1500 jyl boldy dep esepteledi. Sýndan tili avstronezıa tilder otbasynyń Batys malaı-polınezıalyq tarmaǵynyń bóligi bolyp tabylady jáne Iava jáne Balı tilderimen baılanysty. Sýndan tili kúndelikti qarym-qatynas úshin, saýda tili retinde, sondaı-aq dástúrli bılerde, kóleńkeli qýyrshaq teatrynda (Vaıang golek) jáne kechapı sýlıng dep atalatyn tanymal halyq stılindegi mýzykada kórinetin óner men mádenıetti taratý quraly retinde qoldanylady. Bul til ǵasyrlar boıy bilim berý mekemelerinde de qoldanylǵan, al eski qoljazbalar kóbinese sýndan tilinde nemese sýndan men Iava tilderiniń qospasynda jazylǵan.

Sýndan tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. "Sýndan poezıasynyń anasy" degen atpen tanymal sýndanarı 1700 jyldary sýndan tilin poetıkalyq formaǵa engizgen áıgili sýndan aqyny boldy.
2. A. a. maramıs (1914-1995), jazýshy, aýdarmashy jáne lıngvıs, sýndan tili týraly bilimin edáýir keńeıtip, alǵashqy sýndan til bilimi akademıasyn qurdy.
3. Dardırı M. Arıef (1917-1996), kórnekti aqyn, 20 ǵasyrda qazirgi sýndan ádebı tiliniń damýyna úles qosyp, mańyzdy shyǵarmalardy Iavan tilinen sýndan tiline aýdardy.
4. Profesor doktor H.Kesmanto (1929-2016), belsendi jáne ǵalym, Bandýng ýnıversıtetinde til men ádebıettiń barlyq túrlerine arnalǵan ádebıet fakúltetin qurdy jáne sýndan tili týraly kóptegen kitaptar men jýrnal maqalalarynyń avtory.
5. Sýrádı (1934 j.t.), áıgili sýndandyq aqyn jáne qoǵam qaıratkeri, sýndan tilinde de, Indonezıada da kóp jazdy jáne sýndan halqynyń dástúrleri men mádenıeti týraly eńbekteri úshin úlken qurmetke ıe.

Sýndan tiliniń qurylymy qalaı?

Sýndan tili-avstronezıa tili, shamamen 39 mıllıon adam sóıleıdi, negizinen Indonezıadaǵy Iava aralynyń batys bóliginde. Ol avstronezıalyq tilder otbasynyń malaı-polınezıalyq kishi tobyna jatady jáne Iava, madýrez jáne Balı tilderimen tyǵyz baılanysty.
Sýndan-bul SVO (sýbekt-etistik-obekt) til. Etistikter olardyń argýmentterine tulǵa, san jáne jynys turǵysynan sáıkes keledi. Zat esimder is boıynsha búgilmeıdi jáne olarda belgili nemese belgisiz maqalalar joq. Úsh jynys (erkek, áıel jáne orta) jáne eki San (jekeshe jáne kópshe) bar. Sýndan tilinde etistik affıksteriniń óte kúrdeli jıyntyǵy bar, onyń ishinde birneshe ýaqytsha markerler jáne basqa aspektilik markerler bar. Til sonymen qatar sóz tártibin maǵynany bildirý quraly retinde qoldanady.

Sýndan tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Sýndan tilinde sóıleıtin adamdy taýyp, onymen únemi sóılesińiz. Eń durysy, siz tildi úırenýge jáne bir-birińizge úırenýge kómektesetin suhbattasýshy bolǵanyńyz jón.
2. Osy til týraly birneshe kitap nemese aýdıo materıal satyp alyp, ony ózińiz zertteı bastańyz. Jaqsy resýrstarǵa gramatıkalyq kitaptar, oqýlyqtar, jumys dápterleri jáne aýdıo jazbalar kiredi.
3. Jekelendirilgen oqytý men keri baılanysty qamtamasyz ete alatyn tárbıeshilermen tildik kýrstarǵa nemese jeke sabaqtarǵa jazylyńyz.
4. Daıyn bolǵan kezde Indonezıaǵa sapar shegip, tilge tolyǵymen enýge tyrysyńyz. Osylaısha, siz ana tilinde sóıleıtinderdi tyńdaý jáne olarmen sóılesý arqyly til úırenýge bolady.
5. Ana tilinde sóıleıtindermen sóılesý jáne oqýǵa kómektesetin qosymsha materıaldardy tabý úshin veb-saıttar, forýmdar jáne áleýmettik medıa sıaqty onlaın resýrstardy paıdalanyńyz.

Bengal tili-úndi sýbkontınentinde mıllıondaǵan adamdar sóıleıtin til jáne ol Bangladeshtiń ulttyq tiliniń bóligi bolyp tabylady. Bul Úndistanda sóıleıtin eń tanymal tilderdiń biri jáne Bangladeshtiń resmı tili, bul ony bıznes pen basqa da halyqaralyq operasıalardy júrgizý úshin mańyzdy tilge aınaldyrady. Bengal tilinde sóıleıtindermen tıimdi qarym-qatynas jasaý jáne Bengal tildi qoǵamdastyqtyń ádebıetterine, qyzmetteri men ónimderine qol jetkizý úshin qujattar men veb-saıttardy Bengal tiline aýdarý qajet.

Qujattar men veb-saıttardy Bengal tiline aýdarý týraly sóz bolǵanda, habardy túsiný ońaı bolatyndaı etip dál jetkizýdiń mańyzdylyǵyn eskerý qajet. Aýdarmanyń mátinniń shynaıy maǵynasyn kórsetýi úshin tildiń núanstaryna erekshe nazar aýdara otyryp, qujattyń dál aýdarmasyn qamtamasyz etetin kásibı aýdarmashyny jaldaýǵa bolady. Aýdarmalar sonymen qatar eń jaqsy nátıjeni qamtamasyz etý úshin sapa tekseriledi jáne óńdeledi.

Aǵylshyn jáne Bengal tilderin biletin aýdarmashyny tabý qıyn bolýy múmkin. Alaıda, aýdarma qyzmetteri men katalogtardyń kómegimen siz til men mádenıetti jaqsy biletin kásibı aýdarmashyny tez taba alasyz. Aýdarmashyny tańdamas buryn olardyń biliktiligin, tájirıbesin jáne portfolıosyn tekserý mańyzdy.

Bengal tiline aýdarý kezinde eskeretin taǵy bir mańyzdy faktor-lokalızasıa. Lokalızasıa maqsatty aýdıtorıanyń mádenı kontekstin eskeretin mazmundy qurýdy qamtıdy. Aýdarmanyń sátti bolýy úshin tildik qalaýlar men dıalektilerdi, jergilikti ádet - ǵuryptar men ıdıomalardy eskerý qajet.

Aýdarma qateleri aýyr zardaptarǵa ákelýi múmkin. Sondyqtan Bengal tiline aýdarma jasaý kezinde merzimderdiń saqtalýyn, baǵalardyń ádil bolýyn jáne búkil proses barysynda joǵary sapa standartynyń saqtalýyn qamtamasyz etý mańyzdy. Durys aýdarmashynyń kómegimen jáne aýdarylǵan qujatty muqıat zerdeleý arqyly siz túpnusqa mátinniń maǵynasy aýdarma tilinde dál berilgenine senimdi bola alasyz.

Qaı elder bengal tilinde sóıleıdi?

Bengal tilinde Bangladesh pen Úndistanda sóıleıdi. Sondaı-aq, Nepalda, Birikken Arab Ámirlikterinde, Saýd Arabıasynda, Sıngapýrda, Ulybrıtanıada jáne AQSH-ta azshylyqtar sóıleıdi.

Bengal tiliniń tarıhy qandaı?

Bengal tiliniń uzaq jáne baı tarıhy bar. Bul Bangladeshtiń resmı tili jáne Úndistandaǵy eń kóp taralǵan ekinshi til. Ol úndi-eýropalyq tilderdiń úndi-arıı tarmaǵyna jatady jáne shyǵys úndi-arıı tilderiniń biri bolyp tabylady. Ol bizdiń zamanymyzdyń 8 ǵasyrynda býdda ǵalymdary aıtqan prakrıttiń bir túri bolyp tabylatyn palıden shyqqan dep esepteledi.
Sodan beri ol damydy jáne kóptegen sózder parsy, arab, portýgal, goland jáne aǵylshyn tilderinen alynǵan. 19 ǵasyrda bengal tili Brıtandyq Úndistannyń resmı tili retinde engizildi jáne bul onyń qoldanylýy men damýyn odan ári keńeıtti.
Búginde bengal tili ádebı jáne aýyzeki til bolyp tabylady. Onyń Devanagarı senarıiniń varıasıasynda jazylǵan ózindik senarıi bar. Bul til ádebıette, ásirese poezıa men prozada, sondaı-aq ánderde, pesalarda jáne fılmderde qoldanylady.

Bengal tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Rabındranat Tagor 2. Bankım Chandra Chattopadhaı 3. Maıkl Madhýsýdan Datt 4. Qazı Nazrýl Islam 5. Atın Bandıopadhaı

Bengal tiliniń qurylymy qalaı?

Bengal tili úndi-arıı tilder otbasyna jatady jáne Bengal shrıftimen jazylǵan. Bul morfologıalyq jáne sıntaksıstik turǵydan analıtıkalyq til, aglútınatıvti jáne joǵary fleksıalyq sıpatqa ıe. Onyń qurylymyna dybystyq júıe, sózjasam, sıntaksıs, morfologıa, fonologıa jáne taǵy basqalar kiredi. Til sóılemderdi qalyptastyrý úshin maqal-mátelderdi, keıingi sózderdi, bólshekterdi, ústeýlerdi, syn esimderdi, etistikterdi, zat esimderdi jáne esimdikterdi paıdalanady. Dybystyq júıege keletin bolsaq, ol a, á, i, i, u, u, e, o daýysty dybystaryn da, k, kh, g, gh, ṅ, c, ch, j, jh, n,n, thh, h sıaqty hındı daýyssyz dybystaryn da qoldanady, ḍh, ṇ, t, th, d, dh, n, p, ph, b, bh, M, y, r, l, v, s, h jáne sh.

Bengal tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz: alfavıtti úırený-kez-kelgen tildi úırenýdiń alǵashqy qadamy, al Bengal tiliniń aıyrmashylyǵy joq. Bengal alfavıtimen jáne sáıkes aıtylymdarmen tanysyńyz.
2. Tilge ený: Bengal tilimen kúndelikti tanysý-ony úırenýdiń eń jaqsy tásilderiniń biri. Bengal mýzykasyn tyńdańyz, Bengal fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz jáne bengal tilinde sóıleıtindermen onlaın sóılesińiz.
3. Aýyzeki sóıleý men jazýdy úırenińiz: kún saıyn bengal tilinde sóıleý men jazýdy úırenýge ýaqyt bólińiz. Pikirtalas toptaryna nemese forýmdarǵa qatysyńyz jáne bengal tilinde kúndelik jazbalaryn nemese blog jazbalaryn jazýǵa mashyqtanyńyz.
4. Kýrsqa qatysyńyz: Bengal tilindegi sabaqtarǵa qatysý-tildi durys úırenýdiń tamasha tásili. Siz bilimdi muǵalimge qol jetkize alasyz jáne sóılemderdi durys qurýdy úırenesiz.
5. Internetti paıdalanyńyz: ınternette Bengal tilin úırenýge kómektesetin kóptegen paıdaly resýrstar bar. Aýdıo jáne beıne sabaqtaryn, gramatıka sabaqtaryn, sózdik tizimderin, vıktorınalardy jáne t.b. usynatyn veb-saıttardy izdeńiz.