Tatar Fransýz Aýdarma

Tatar tili-negizinen Reseı Federasıasynyń quramyna kiretin Tatarstan Respýblıkasynda sóıleıtin til. Bul túrik, ózbek jáne qazaq sıaqty basqa túrki tilderine qatysty túrki tili. Ol Ázerbaıjan, Ýkraına jáne Qazaqstannyń keıbir bólikterinde de aıtylady. Tatar tili Tatarstannyń resmı tili bolyp tabylady jáne bilim berý jáne memlekettik basqarý salasynda qoldanylady.

Reseı ımperıasynyń keńeıýimen tatar tili Tatarstan quramyna kiretin aýdandardaǵy mektepterde oqýǵa mindetti boldy. Bul onyń kúndelikti ómirde qoldanylýynyń tómendeýine ákeldi, biraq 1990 jyldary til qaıta jandandy, óıtkeni ony qoldanýdy yntalandyrý úshin kúsh salyndy.

Aýdarma týraly aıtatyn bolsaq, qujattardy tatar tiline aýdarǵysy keletinder úshin birneshe nusqa bar. Tatar tiline aýdarma jasaýdyń eń keń taraǵan tásili-tatar tilinen kásibı aýdarmashyny jaldaý. Munyń artyqshylyǵy-dáldik, óıtkeni olar tildiń núanstarymen tanys bolady. Kásibı aýdarmashylar ádette zańdy, Medısınalyq jáne qarjylyq aýdarma sıaqty belgili bir salalarda tájirıbege ıe, sondyqtan olar naqty aýdarmany qamtamasyz ete alady.

Taǵy bir nusqa - avtomattandyrylǵan aýdarma baǵdarlamasyn paıdalaný. Bul baǵdarlamalar ana tilinde sóılemeıtin adamdarǵa qujattardy tez jáne dál aýdarýǵa kómektesýge arnalǵan. Olar algorıtmderdi adamnyń aralasýynsyz sózder men sóz tirkesterin bir tilden ekinshi tilge sáıkestendirý úshin paıdalanady. Alaıda, bul baǵdarlamalar aýdarmashynyń qujatty tekserýi sıaqty dál bolmaýy múmkin.

Sondaı-aq aǵylshyn tilinen tatar tiline dál aýdarmany qamtamasyz ete alatyn onlaın aýdarma qyzmetteri bar. Bul qyzmetter kóbinese eń arzan nusqa bolyp tabylady, biraq olar kásibı aýdarmashynyń qyzmetterimen birdeı sapaǵa kepildik bere almaıdy. Eger siz tatar tiline aýdarýdyń jyldam jáne arzan sheshimin izdeseńiz, bul jaqsy nusqa bolýy múmkin. Degenmen, dáldikti qamtamasyz etý úshin bedeldi qyzmetti paıdalanǵanyńyzǵa kóz jetkizý mańyzdy.

Tatar tiline aýdarý úshin qandaı baǵytty tańdasańyz da, bolashaqta yqtımal problemalardy boldyrmaý úshin dáldikti qamtamasyz etý mańyzdy. Kásibı aýdarma ádette osy maqsatqa jetýdiń eń jaqsy tásili bolyp tabylady, biraq eger shyǵyndar máselesi týyndasa, onlaın aýdarma qyzmetteri nemese kompúterlik baǵdarlamalar kómektese alady.

Tatar tilinde qaı elder sóıleıdi?

Tatar tilinde negizinen Reseıde sóıleıdi, onda 6 mıllıonnan astam adam sóıleıdi. Ol Ázerbaıjan, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Túrkıa jáne Túrikmenstan sıaqty basqa elderde de aıtylady.

Tatar tiliniń tarıhy qandaı?

Tatar tili, sondaı-aq qazan tatar tili retinde belgili, negizinen Reseı Federasıasynyń Tatarstan Respýblıkasynda sóıleıtin qypshaq tobynyń túrki tili. Ol Reseıdiń, Ózbekstannyń jáne Qazaqstannyń basqa bólikterinde de aıtylady. Tatar tiliniń tarıhy 10 ǵasyrdan bastalady, Edil bolgarlary Islamdy qabyldap, qazirgi tatarlarǵa aınaldy. Altyn Orda kezeńinde (13-15 ǵasyrlar) tatarlar mońǵol bıliginde boldy, al tatar tili mońǵol jáne parsy tilderiniń yqpalyn sezine bastady. Ǵasyrlar boıy til túrki tiliniń basqa dıalektilerimen, sondaı-aq arab jáne parsy qaryzdarymen baılanysyna baılanysty úlken ózgeristerge ushyrady. Nátıjesinde ol óziniń jaqyn týystarynan erekshelenetin erekshe tilge aınaldy jáne kóptegen aımaqtyq dıalektiler paıda boldy. Tatar tilinde jazylǵan alǵashqy kitap 1584 jyly "dıvan-ı Lúgatı-túrik"degen atpen jaryq kórdi. 19 ǵasyrdan bastap tatar tilin belgili bir dárejede Reseı ımperıasy, sodan keıin Keńes Odaǵy moıyndady. Ol Keńes Odaǵy kezinde Tatarstanda resmı mártebege ıe boldy, biraq stalındik kezeńde basyldy. 1989 jyly tatar alfavıti kırıllısadan latyn álipbıine aýystyryldy, al 1998 jyly Tatarstan Respýblıkasy tatar tilin resmı dep jarıalady. Búginde bul tilde Reseıde, negizinen Tatar qaýymy arasynda 8 mıllıonnan astam ana tilinde sóıleıtinder sóıleıdi.

Tatar tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Gabdýlla Týkaı (1850-1913): ózbek, orys jáne tatar tilderinde jazǵan jáne tatar tili men ádebıetin nasıhattaýda mańyzdy ról atqarǵan tatar aqyny jáne dramatýrgi.
2. Aláskára Mırgazızı (17 ǵ.): tatar jazýshysy, poetıkalyq jazýdyń erekshe stılin damytqan tatar tiliniń dáýirlik gramatıkasynyń avtory.
3. Tegahıra Askanavı (1885-1951): tatar tilin zertteý onyń damýy úshin óte mańyzdy bolǵan tatar ǵalymy jáne lıngvısi.
4. Mashammedár Zarnakáev (19 ǵ.): alǵashqy zamanaýı tatar sózdigin jazǵan jáne tatar tilin standarttaýǵa kómektesken tatar jazýshysy jáne aqyny.
5. Ildar Faızı (1926-2007): tatar tilinde ondaǵan áńgimeler men kitaptar jazǵan jáne tatar ádebı tiliniń jandanýyna aıtarlyqtaı úles qosqan tatar jazýshysy jáne jýrnalısi.

Tatar tiliniń qurylymy qalaı?

Tatar tiliniń qurylymy ıerarhıalyq, tıptik aglútınatıvti morfologıasy bar. Onda tórt jaǵdaı (nomınatıvti, genıtatıvti, aıyptaýshy jáne lokatıvti) jáne úsh tuqym (erkek, áıel jáne orta) bar. Etistikter bet, san jáne kóńil-kúı boıynsha jalǵanady, al zat esimder is, jynys jáne San boıynsha eńkeıedi. Tilde aspekt, baǵyt jáne modáldilik sıaqty aspektilerdi bildire alatyn kúrdeli postelogtar men bólshekter júıesi bar.

Tatar tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Sapaly materıalǵa qol jetkize alatynyńyzǵa kóz jetkizińiz – ınternette jáne kitap dúkenderinde tatar tilin úırenýge arnalǵan kóptegen tamasha resýrstar bar, sondyqtan eń sapaly materıalǵa qol jetkize alatynyńyzǵa kóz jetkizińiz.
2. Alfavıtpen tanysyńyz – tatar tili kırıllısada jazylǵandyqtan, til úırenýge kirispes buryn biregeı alfavıtpen tanysqanyńyzǵa kóz jetkizińiz.
3. Aıtylym men ekpindi úırenińiz-tatar tilinde daýysty jáne býyndyq ekpindi ózgertýdiń kúrdeli júıesi qoldanylady, sondyqtan aıtylymdy jattyqtyryńyz jáne ekpindi jáne ekpinsiz daýystylardyń arasyndaǵy aıyrmashylyqty tanýdy úırenińiz.
4. Negizgi gramatıkalyq erejeler men qurylymdy tekserińiz – negizgi gramatıka men sóılem qurylymyn jaqsy túsiný kez-kelgen tildi meńgerýge kelgende mańyzdy.
5. Tyńdańyz, kórińiz jáne oqyńyz – tatar tilinde Tyńdaý, kórý jáne oqý sizge tildiń dybysyna úırenýge kómektesedi, sonymen qatar sózdik pen sóz tirkesterimen jumys isteýge mashyqtanady.
6. Áńgimelesý-tatar tilinde sóıleıtin adammen únemi sóılesý-kez-kelgen tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili. Aldymen baıaý jáne anyq sóıleýge tyrysyńyz jáne qatelikter jiberýden qoryqpańyz.

Fransýz tili-álemdegi mıllıondaǵan adamdar sóıleıtin álemdegi eń tanymal tilderdiń biri. Stýdent, kásipker nemese saıahatshy bolsańyz da, qujattar men basqa mátinderdi fransýz tiline qalaı aýdarý kerektigin túsiný mańyzdy. Fransýz tiline durys aýdarýǵa ýaqyt bóle otyryp, siz sol tilde ońaı sóılese alasyz jáne habarlamańyzdyń anyq ekenine kóz jetkizińiz.

Fransýz tiline aýdarýǵa jaqyndaýdyń kóptegen joldary bar. Alǵashqy qadamdardyń biri-qandaı mátin túrin aýdarǵyńyz keletinin anyqtaý. Mysaly, eger siz qysqa maqalamen nemese qysqasha habarlamamen jumys jasasańyz, sózderińizdi fransýz tiline tez jáne dál aýdarý úshin onlaın aýdarma quralyn paıdalana alasyz. Internettegi aýdarma quraldarynyń kópshiligi aqysyz jáne qoldanýǵa ońaı, al nátıjeler belgili bir jaǵdaılarda óte dál bolýy múmkin.

Alaıda, eger siz kitap nemese uzaq maqala sıaqty uzaq qujatpen jumys jasasańyz, jumysty oryndaý úshin kásibı aýdarmashyny jaldaýdy qarastyrǵyńyz kelýi múmkin. Kásibı aýdarmashylar óz salasynda kóp jyldyq tájirıbege ıe, sonymen qatar tildiń núanstaryn túsinýge kelgende egjeı-tegjeıge muqıat nazar aýdarady. Olar sizdiń mátinińizdiń tıisti gramatıka men sıntaksısti qoldana otyryp, dál aýdarylǵanyna kóz jetkize alady.

Fransýz tiline aýdarý kezinde eskeretin taǵy bir nárse-aýdarma tili. Keıbir jaǵdaılarda siz qoldanatyn fransýz sózderi men sóz tirkesteri ártúrli fransýz tilinde sóıleıtin elderde birdeı maǵynany bildirmeýi múmkin. Mysaly, kanadalyq fransýz tilinde qoldanylatyn keıbir sózder Fransıa, Belgıa jáne Shveısarıa sıaqty elderde sóıleıtin fransýz tiline durys aýdarylmaıdy. Bolashaqta múmkin bolatyn shatasýlardy boldyrmaý úshin ana tilinde sóıleıtin adammen keńesý nemese maqsatty aýdıtorıaǵa qaı aýdarma qolaıly ekenin anyqtaý úshin qosymsha zertteýler júrgizý oryndy.

Siz qandaı jobamen jumys jasasańyz da, fransýz tiline aýdarma qajettilikterin muqıat zertteýge ýaqyt bólý mańyzdy. Bul sizdiń jumysyńyzdyń túpnusqa tilinde dál berilýin jáne sizdiń sózderińizge qurmetpen qaraýdy qamtamasyz etedi. Aqyr sońynda, eger sizdiń maqsatty aýdıtorıańyz sizdiń mátinińizdi túsinbese, onda sizdiń barlyq qajyrly eńbegińiz bosqa ketti.

Fransýz tilinde qaı elder sóıleıdi?

Fransýz tili Fransıada, Kanadada (ásirese Kvebekte), Belgıada, Shveısarıada, Lúksembýrgte, Monakoda jáne Amerıka Qurama Shtattarynyń bólikterinde (ásirese Lýızıanada) sóıleıdi. Fransýz tili Afrıkanyń kóptegen elderinde, sonyń ishinde Aljırde, Marokkoda, Týnıs, Kamerýn jáne Kot-d ' Ivýarda keń taralǵan.

Fransýz tiliniń tarıhy qandaı?

Fransýz tili rımdikter qoldanǵan latyn tilinen shyqqan, ony Fransıaǵa Iýlıı Sezar jáne basqa rımdik sarbazdar ákelgen. Frankter, German halqy, bul aımaqty IV jáne V ǵasyrlarda jaýlap alyp, frank dep atalatyn dıalektide sóıledi. Bul til latyn tilimen aralasyp, búginde eski fransýz dep atalatyn nárseni qurady.
11 ǵasyrda trýver (Trýbadýr) poezıasy dep atalatyn ádebıet túri paıda bola bastady, onda jańa sózder men kúrdeli sóılem qurylymdary paıda boldy. Bul jazý stıli búkil Eýropaǵa taraldy jáne tez tanymal boldy.
14 ǵasyrda fransýz tili resmı túrde sot tili bolyp jarıalandy jáne barlyq resmı qujattardy rásimdeý úshin qoldanyldy. Býrjýazıalyq klass latyn tiliniń ornyna fransýz tilinde sóıleı bastady jáne olardyń sóz tańdaýy tilge áser ete bastady.
1600 jyldary til standarttaldy jáne rásimdeldi, bul bizge qazirgi fransýz tilin berdi. 17 ǵasyrda tildiń tutastyǵyn saqtaý maqsatynda Fransýz akademıasy quryldy, al 18 ǵasyrda Akademıa tildi qalaı qoldaný kerektigi jáne onyń qalaı jazylatyny týraly alǵashqy erejeler jınaǵyn shyǵardy.
Fransýz tili búgingi kúnge deıin damyp keledi, basqa tilder men mádenıetterden jańa sózder men sóz tirkesteri alynady.

Fransýz tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Fransýa Rable (1494-1553): áıgili Renesans jazýshysy, onyń fransýz tilin jańashyl qoldanýy jańa jazý stılin týdyrdy jáne fransýz tili men mádenıetiniń taralýyna yqpal etti.
2. Vıktor Gúgo (1802-1885): "Les Misérables", "Parıj hanymynyń sobory" jáne fransýz ádebıetin tanymal etken jáne tildi joǵary deńgeıge kóterýge kómektesken basqa shyǵarmalardyń avtory.
3. Jan-Pol Sartr (1905-1980): Fransýz ekzıstensıalızmin engizýge kómektesken jáne Fransıadaǵy jáne odan tys jerlerdegi oıshyldar men jazýshylardyń urpaqtaryna áser etken fılosof jáne jazýshy.
4. Klod Levı-Stross (1908-2009): Fransýz mádenıeti týraly kóp jazǵan jáne strýktýralızm teorıasyna úles qosqan antropolog jáne áleýmettik teoretık.
5. Ferdınand de Sossúr (1857-1913): shveısarıalyq lıngvıs jáne qazirgi lıngvısıkanyń ákesi, onyń yqpaldy Jalpy lıngvısıka kýrsy áli kúnge deıin zerttelýde.

Fransýz tiliniń qurylymy qalaı?

Fransýz tili-joǵary qurylymdy jáne rettelgen gramatıkalyq júıesi bar birneshe dıalektilerden turatyn roman tili. Onyń kúrdeli shaq júıesi bar, úsh qarapaıym shaq jáne alty qurama shaq maǵynanyń núanstaryn, sondaı-aq baǵynyńqy jáne shartty sıaqty kóńil-kúılerdi bildiredi. Buǵan qosa, fransýz tilinde etistiktiń tórt negizgi formasy, eki daýys, eki gramatıkalyq jynys jáne eki san bar. Sóılemdegi sózderdi aıtýǵa, ıntonasıalaýǵa jáne sáıkestendirýge qatysty til de qatań erejelerdi saqtaıdy.

Fransýz tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Qol jetkizýge bolatyn maqsattar qoıyńyz. Negizderden bastańyz jáne kelesige ótpes buryn bir daǵdyny ıgerýge nazar aýdaryńyz.
2. Fransýz tilin úırenýge kirisińiz. Múmkindiginshe fransýz tilinde tyńdaýǵa, oqýǵa, kórýge jáne sóıleýge tyrysyńyz.
3. Kún saıyn jańa sózder men sóz tirkesterin úırenińiz. Kartochkalar jasańyz jáne ıntervalmen qaıtalaýǵa mashyqtanyńyz.
4. Aýyzeki fransýz tilinde únemi jattyǵý jasańyz. Ana tilinde sóıleıtindermen baılanysyńyz nemese tájirıbe alý úshin til almasý veb-saıttaryn paıdalanyńyz.
5. Fransýz mádenıetimen tanysyńyz. Bul sizge tildi jaqsy túsinýge jáne ony kóbirek baǵalaýǵa kómektesedi.
6. Odan lázzat alyńyz! Shyǵarmashylyqpen aınalysyńyz, qatelikter jiberińiz, ózińizge kúlińiz jáne nege fransýz tilin úırenip jatqanyńyzdy este saqtańyz.