Идишла Француз Кусараш

Кает-акрет йылме, кудын вожшо 10 курым Германийыш кая, кеч Рӱдӧ да Эрвел Европышто Тушто кокла Курым жап дене ойлат. Тиде икмыняр йылмым, эн ончычак немыч, иванита, арамей да славян йылме-влакым келыштарымаш. Идишым южгунам диалект семын ончат, но чынжымак тиде тичмаш йылме шке синтаксисше, морфологийже да мутвундыжо дене кучылталтеш. Тиде йылмым курым мучко кучылтмаш диапор, ассимиляций да социал йӧным вашталтымылан кӧра иземын, но таче тушто южо эллаште ордоксысе шуко еврей-влак алят ойлат.

Идиш йылмыште возымо статусшо уке гынат, йылмыже лингвистике, культур цельышкыже шушашлан мыняр кӱлешан, чылан палат. Теве молан йылмым идишыш кусарыме суаплык дене арален кодаш тыршыше еҥ-влак уло тӱняште улыт. Кусарыше-влак идишым умылышо-влак кокла гыч поргемым вончаш полшат, кӧ тиде пашам ок ыште.

Идиша гыч кусарыме службо-влакым иван термин-влак муын кертыт.нунышт идишан тыглай ойлымашыже лийыныт, Библий гыч налме Мут але религий йӱла-влакым ончыкташ кучылталтше мут-влак. Тиде священный ойым кусарыме дене идишан возымашке але кутырымо мутым кӱлеш семын пуртымо. Тиде йылме дене палыме лийдымылан идишыш кусараш моткоч пайдале лийын кертеш.

Идишыш документ-влакым кусарымаш пӱтынь историй мучко, миграций, религий, литератур, лингвистике да еврей историй дене кучылталтын. Теве молан ивантышто, немыч йылме денат сертификацийлыме идишан квалификациян кусарыше-влакым муаш кӱлеш. Йылме дополненийыште нине специалист-влак культурым, контекстым да тӱрлӧ произведенийын кузе лиймыжым палышаш улыт, нуным кусарымаш тӱҥалтыш шонымашым раш ончыктышт.

Идишыш кусарымаш йылмым тунемаш тӧчышӧ-влаклан веле огыл, илышынек арален кодаш полшат. Идеян мут-влакым да ой-влакым вес йылмышке кусараш полшен, йылмын тичмаш йоммыжым кораҥдаш полшат. Кӱкшӧ квалификациян кусарыше-влакын полшымышт дене идиш еврей калыкын культурышкыжо окнам почын, таза аралалт кодеш.

Могай эллаште йылме дене ойлет?

Идишыште тӱҥ шотышто Ушымо Штат, Израиль, Россий, Беларуси, Украин, Польша да Венгрий общине нерген кутырат. Тушто тыгак Францийыште, Аргентиныште, Австралий, Кечывалвел Африкыште, Канадыште да моло эллаште еврей-влакын шагалрак чотышт ойла.

Йылмын историйже могай?

Миет-тиде йылме, тудо шке вожшо дене икмарда немыч йылмыш кая да еврей-аккеназ-шамыч пӱтынь тӱня мучко ойлаш тӱҥалыт. Тудо тӱҥ йылме дене еврей-аккеназ-влакын шке образований тат гыч 9 курымышто служитлен, еврей общине-Влак кызытсе Германийын да йӱдвел Францийын территорийыштышт пеледалтмышт годым. Тиде икмыняр йылмым варымаш, тидын шотыштак ивант ден арамейский, тыгак славянский, роман да кыдалаш диалект-влак лийыныт.
Европысо еврей-влак коклаште икымше гана умылаш лийме 12 курым чоло еврей-влак коклаш пураш тӱҥалын, тидын годым тӱҥ шотышто кутырымо йылме семын, а традиций формо семын кучылталтын. Тиде еврей калык дене чӱчкыдынак географически ойырен налме еврей калык дене кылдалтын, тыге илен-толын тӱрлӧ диалект вияҥын. 15-16 курым жапыште европо мучко еврей-влак коклаште мутланыме йылме дене кумдан шарлен.
Идиш тыгак еврей-Влакын илыме верысе йылме-Влакым пеш чот кучаш тӱҥалын, Европо мучко, Африкыште да Америкыште тӱрлӧ диалект ышталтын. Кӧргысӧ ойыртем, диалект - влак общий грамматике, синтаксис да стандартный мутвундаш улыт гынат, тидын годым южо диалектлан ивантритым утларак чот кучылтыныт, а моло йылмылан-варарак.
19 курымышто литератур идишан пелед шоген, тиде йылмыштат шуко книга да журнал лектын. Туге гынат антисимитизмын кушмыжо, Кокымшо тӱнямбал сар деч вара шуко еврей-влакым кусарымаш да Ушымо Штатлаште доминирироватлыше йылме семын антисимий йылмым лукмаш мутланыме йылме семын идишым иземдымашке конден. Таче ожнысылак миллион еҥ уло тӱня мучко Идишыште, Тӱҥ шотышто Йӱдвел Америкыште да Израильыште ойла, но тиде йылме ынде тунарак кумдан ок кучылталт, ала-кунам.

Йылме вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Ээзер Бен-Иегда (1858-1922): Бен-Иегудышто акрет годсо марий йылмым уэш ылыжтарымым возат, мом тудо шуко идеян мут-влакым ивантритлен, ыштыктен. Тудат ончыч лийын, кӧ кызытсе ивантын иктешлыше мутержым ыштен да тиде йылме дене статьям да книгам возен.
2. Школ-Алейх (1859-1916): Алейхем еврей-Влакын эрвел Европышто илышышт нерген возышо идишыште кумдан палыме писатель лийын. Тудын произведенийже-влак, тидын шотыштак Шӧрым Погышо Тевье "произведенийже-влак пӱтынь тӱня кумдыкеш идишым палдараш да шараш полшеныт.
3. Хаим Гэйд( 1910-1982): Гэйд кумдан палыме романист да поэтше идишан улмаш. Еврей илышын нелылыкше нерген каласкалыше произведенийже-влак томаша йылме дене литературын ик эн сай произведенийже-влак кумдан шотлалтыт.
4. Макс Вайнайнайх (1894-1969): Лингвист, профессор, негызлыше да еврей шымлымаш Институтын директоржо ИУIVIII, ЛИТВА, Вайнайнайнайнайнаи шке илышыжым ШЫМЛЕН да шымлен налаш идишым пӧлеклен.
5. Мангер (1900-1969): Мангер 20 курымысо ик кугу писатель-влакланат поэт лийын. Тудо йылмым уэш ылыжтымылан да уэмдымылан кугу куным ыштен.

Томаша йылмын структуржым кузе ыштыме?

Немыч йылмын идишан манме структуржо. Тудо субъект-глагол-объект-влакын радам почеш чоҥымо мут, фразе да предложений-влак гыч шога. Правил семын ошкыл, немыч деч утларак лапканрак, тушто подчинительный ушем мут-влакын предлогышт, предлогышт да подчинительный ушем-влак деч шагалрак кучылталтыт. Идишан немыч йылмысе гай глагол-влакын спряжений системышт уке, глагол-влакын южо жапышт тыгай немыч йылме дене ойыртемалтыт. Идейыште тыгак немыч йылмыште уке улшо икмыняр ешартыш частице да моло элемент уло.

Кузе йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

Идишым сайын тунемаш - тиде йылмыш вуйге пурен возаш. Тидыже идейыште кутырымым, книгам да газетым лудмым, тыгак фильмым да телевидорым идишыште ончымым ончыкта. Теат верысе мер рӱдерыште, университетыште але онлайн дене каяш курсыш возалт кертыда. Те Обязательно тудын дене йылме носитель-влак дене мутланымаште практикылыза, тиде тыланда ойлымаш ден грамматике шотышто тунемаш полша. Пытартышлан, кид йымалныда англичан мутер ден глагол-влакын таблицыштым кучыза, нуно тыланда каласен кертше кеч-могай йодышланат вашешташ полшат.

Француз - тӱняште эн кумдан палыме йылме-влак кокла гыч иктыже, туштыжо уло тӱня мучко миллион дене еҥ ойла. Те студент улыда мо, бизнесмен але путешественник улыда, документ-влакым да моло текстым француз йылмыш кусарымым ончыде умылыман. Французла чын кусарымылан жапым йомдарен, те тиде йылме дене мутланаш куштылгырак лийын кертыда да ӱшандарыза: тендан увертарымашда раш умылен.

Француз йылмыш кусараш ятыр йӧн уло. Ик йолтошкалтыш - могай текстым те кусараш тӧчеда, палемдаш. Мутлан, кӱчык статья але кӱчык увертарымашан пашам ыштеда гын, те кусарыме инструмент дене пайдаланеда, мутдам француз йылмышке писын да раш кусарен кертыда. Шуко онайн-оксам тӱлыде да тыглай кусарыме ӱзгар-влак, а тыгай йӧн дене кучылтмо годым моткоч раш лийын кертыт.

Туге гынат кужу документ дене пашам ыштеда гын, книга але кумда статья гай те профессионал кусарышын тареш налме йӧнжым ужын кертыда. Профессионал кусарыше-влак шке областьыштышт шуко ий пашам ыштымылан, тыгак детальлан пӱсӧ тӱткышан улыт, кунам йылме нюслымым умылымашкат шуыт. Нуно раш пален кертыт: тендан текстдам келшен толшо грамматике да синтаксисым кучылтын кусарыме.

Французла кусарыме годым туныкташ эше ик арвер-кусарыме йылме. Южо годым француз шомак ден француз шомак-влакымат кучылтын моштат, нуно тӱрлӧ франкогорный эллаштат иктеымак огыт пале. Мутлан, канадский француз йылме дене кучылтмо южо мут франций йылмыш йоҥылыш кусаралтеш, туштыжо франций, Бельгий да Швейцарий гай эллаште ойлалтеш. Лийме деч утлаш манын, йылмым носитель дене кутырен келшаш але ешартыш шымлымашым эртараш, лӱмын ыштыме аудиторийлан могай кусарымым рашемдаш.

Могай проектым ыштымыдам шотыш налде, француз йылмыш кусарымаште тендан йодмыдам арам йомдараш кӱлеш. Тидлан гарантий пуалтеш: тендан пашада оригинал йылме дене тӱрыс пуымо да тендан мутдам кӱлеш семын пагалыман лиеш. Пытартышлан, тендан лӱмын ыштыме аудиторийда текстым ок умыло гын, тугеже чыла нелылыкда арам йомын.

Могай эллаште француз йылме дене ойлат?

Француз йылме Дене Францийыште, Канадыште (поснак Квебекыште), Бельгий, Швейцарий, Люксембургышто, Монако да Ушымо Штатын южо ужашышт (поснак Луиза) кутырат. Французский тыгак шуко африканский эллаште кумдан шарлен, тидын шотыштак Алжир, Марокка, Тунис, Камерун да Кот-дтуар.

Француз йылмын историйже могай?

Француз йылме латин йылме гыч тӱҥалтышым налеш,тудым Римян францийыш Юлийский Цезарьлан да моло рим салтак-влаклан кондымо. Франко, герман калык, тиде районым IV ден V курымлаште сеҥен налыныт да франк семын палыме диалектыште ойленыт. Тиде йылме латынь дене варналтын, таче тошто француз йылме семынак пала.
11 курымышто предложенийын у мут ден утларак йыгырмут структуржо шочаш тӱҥалын. Тиде серыш стиль Европо мучко шарлен да вашке палыме лийын.
14 курымышто француз официальнын придворный йылме дене увертаралтын да чыла официал документым оформитлаш кучылталтын. Буржуазий классат французла латынь мут олмеш ойлаш тӱҥале, нунын ойырен налмышт йылмылан влиянийым ышташ тӱҥале.
1600 ийыште йылме стандартизацийлалтын да формализацийлалтын, тудо мыланна кызытсе француз йылмым пуэн. 17 курымышто йылмын тичмашлыкшым аралыме цельжылан Француз академий ышталтын,а 18 курымышто Академий йылмым кузе кучылташ да кузе возымыж нерген Шкенжын икымше правилжым савыктен.
Француз йылме тачат вияҥеш, у мут ден муткылдыш вес йылме да культур гыч налалтыт.

Француз йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Франсуа Рлалан (1494-1553): Угыч Шочыктымо саманын кумдан палыме писательже, француз йылмым кӧн новатор семын кучылтмыжо француз йылме ден культурым шаркалаш полшыш.
2. Виктор Гюг (1802-1885): "Утарыме" автор, "Париж Юмо-Влакын Погынымашышт" да француз литературым палдарыше моло произведений-влакымат (нуныштым) кугурак кӱкшытыш нӧлталаш полшеныт.
3. Жан-Поль Сартр (1905-1980): француз экзистенциализмым шыҥдараш полшышо да Францийыште писатель ден писатель-влакын тукымыштлан да тудын деч ӧрдыжтат влиянийым ыштыше философ ден писатель.
4. Леви-Строс (1908-2009): антрополог да социал теоретик, тудо француз культур нерген шуко возен да структуризм теорийыш надырым пуртен.
5. Фердинанд де Соссюр (1857-1913): швейцарский лингвистикын ачаже да кызытсе лингвистикын тӱҥ курсшо чумыр лингвистикын але мартеат шымлалтеш.

Француз йылмын структуржым кузе ыштыме?

Француз йылме-тиде икмыняр диалект гыч шога, тудо пеш кӱкшын уэмдыме да радамлыме грамматикын системыже. Тудо жапын йыжыҥан системыже уло, кум йыжыҥан, куд йыжыҥан, значениян нюансыштым ончыктышо, тыгак наклонений, тыгай наклонений да келшык. Ешартышлан, француз йылмыште тыгак глаголын ныл тӱҥ формыжо, кок йӱк, кок грамматике тукым да кок числа улыт. Йылме тыгак пеҥгыде правилым куча, кунам мутланыме, интонаций да согласованийышке пура.

Кузе француз йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Сеҥыме шонымашдам шындыза. Тӱҥалтышлан тӱҥалза да, вес верыш куснымо деч ончыч, ик моштымашдам шотыш налза.
2. Француз йылмым шымлаш тунемза. Кузе-гынат шукырак колышташ, лудаш, ончаш да французла ойлаш тыршыза.
3. Кажне кечын у мут ден ой-влакым тунемза. Картычке-влакым ыштыза да интервал-влак дене кокымшо гана ушештарымаште практиковатлыза.
4. Француз йылме дене эреак практиковатлыза. Йылмым туныктышо-влак дене кутырыза але йылмыдам практике вашталтышын сайтышт дене пайдаланыза.
5. Француз культур дене палыме лийза. Тиде тыланда йылмым сайынрак умылаш да тудым утларак аклаш полша.
6. Келанен налза! Творческий походым ончыктыза, йоҥылыш лиеда, шкендам мыскылыза да шарныза, молан те француз йылмым тунемыда.