Белорус Чуаш теле Күчерү

Беларусь Көнчыгыш европа иле, Россия, Украина, Польша, Литва һәм Латвия белән чиктәш. Документларны, әдәбиятны һәм веб-сайтларны белорус теленә тәрҗемә итү белорустар һәм башка халыклар арасында гына түгел, ә илнең үзендә дә халыкара аралашуның мөһим өлеше булып тора. 10 миллионга якын кеше яшәгәндә, бу төрле илдәге җәмгыятьнең барлык катламнары белән эффектив аралашу өчен белорус теленә эффектив тәрҗемә итә белү мөһим.

Белоруссиянең рәсми теле булып Белорус теле тора, һәм ике төп язу ысулы бар, аларның икесе дә тәрҗемә иткәндә еш кулланыла: латин алфавиты һәм кириллица. Латин алфавиты латин теленнән, Рим империясе теленнән килеп чыккан һәм күп кенә көнбатыш илләрендә кулланыла; ул поляк алфавиты белән тыгыз бәйләнгән. Шул ук вакытта грек алфавитыннан килеп чыккан һәм монахиләр тарафыннан барлыкка китерелгән кириллица Рус Теле белән тыгыз бәйләнгән һәм Көнчыгыш Европа һәм Үзәк Азиянең күп кенә илләрендә кулланыла.

Белорус тәрҗемәчесе төп текстның мәгънәсен төгәл тапшыру өчен ике алфавитны да яхшы аңларга тиеш. Тәрҗемәче шулай ук төгәл тәрҗемә итү өчен белорус грамматикасын һәм ликасын, шулай ук белорус мәдәниятен белүне бик яхшы белергә тиеш.

Әгәр тәрҗемәче телне аңлый һәм хәбәрне төгәл тапшыра алса, инглиз теленнән белорус теленә яки белорус теленнән инглиз теленә тәрҗемә итү бик катлаулы түгел. Әмма бу мәсьәлә белорус теленнән башка телгә, мәсәлән, немец, француз яки испан телләренә тәрҗемә итәргә теләүчеләр өчен бераз катлаулырак. Бу тәрҗемәчегә хәбәрне тәрҗемә теленә белорус телендә булмаган сүзләр яки фразалар ярдәмендә тәрҗемә итәргә кирәк булу белән бәйле.

Белорус тәрҗемәчеләре очраткан тагын бер проблема-күп кенә сүзләр һәм фразалар контекстка бәйле рәвештә берничә тәрҗемәгә ия була ала. Моннан тыш, кайбер очракларда инглиз һәм белорус телләрендә бөтенләй төрле мәгънәгә ия булган сүзләр бар, шуңа күрә тәрҗемәче бу аерма турында белергә һәм үз тәрҗемәсен тиешенчә төзәтергә тиеш.

Ниһаять, белорус теленә тәрҗемә иткәндә мәдәни контекстка игътибар итү һәм теләсә нинди мыскыллаучы яки мәдәни яктан сизгер булмаган терминнардан яки фразалардан качу бик мөһим. Белорус телендә хәбәрне төгәл тапшыру өчен тәрҗемәче телнең нюанслары, аның грамматик структуралары һәм белорус җәмгыятенең мәдәни контексты белән таныш булырга тиеш.

Нинди генә бурыч булмасын, белорус теленә тәрҗемә итү катлаулы предприятие булырга мөмкин, әмма кирәкле белем һәм тәҗрибә булганда ул уңышлы булырга мөмкин. Телнең ничек төзелгәнен аңлап һәм мәдәни контекстның мөһимлеген танып, тәҗрибәле белорус тәрҗемәчесе тел аермасын җиңәргә һәм әһәмиятле элемтәләр урнаштырырга ярдәм итә ала.

Кайсы илләрдә белорус телендә сөйләшәләр?

Белорус телендә нигездә Белоруссиядә һәм Россиянең кайбер районнарында, Украинада, Литвада, Латвиядә һәм Польшада сөйләшәләр.

Белорус теленең тарихы нинди?

Белорус халкының Беренче теле борынгы көнчыгыш-славян теле булган. Бу тел 11 гасырда барлыкка килгән һәм 13 гасырда Киев Русе таркалганчы Аның теле булган. Бу вакыт эчендә ул чиркәү славян һәм башка телләрнең көчле йогынтысы астында була.
13-14 гасырларда тел ике төрле диалектка бүленә башлый: белорус теленең төньяк һәм Көньяк диалектлары. Көньяк диалект Литва бөек кенәзлегендә кулланылган әдәби телнең нигезенә салынган, соңрак ул илнең рәсми теле булып киткән.
Мәскәү чорында, 15 гасырдан башлап, Белорус теле рус теленең алга таба йогынтысына дучар була, һәм хәзерге Белорус теле үз төсмерләрен ала башлый. 16-17 гасырларда телне кодлаштыру һәм стандартлаштыру омтылышлары ясала, ләкин бу тырышлыклар ахыр чиктә уңышсыз була.
19 гасырда Белорус теле сөйләм һәм әдәби тел буларак яңадан торгызыла. 1920 елларда ул Советлар Союзының рәсми телләренең берсе дип таныла. Әмма 1930 еллардагы Сталин репрессияләре бу телне куллануны киметергә китерә. Ул 1960 еллар ахырында яңадан торгызылган һәм шуннан бирле де-факто Белоруссиянең рәсми теле булып киткән.

Белорус телен үстерүгә иң зур өлеш керткән топ-5 кешегә кем керә?

1. Франциск Скорина (14851541): еш кына "белорус әдәбиятының атасы" дип атала, Скорина латин һәм Чех телләреннән белорус теленә христиан текстларын беренче Нәшер итүче һәм тәрҗемә итүче була. Аңа белорус телен торгызу һәм булачак язучыларны бу телдә эшләргә рухландыру йөкләнә.
2. Симеон Полоцкий (15301580): дин белгече, шагыйрь һәм философ, Полоцкий Тел, тарих, мәдәният, дин һәм география өлкәсендәге күпкырлы хезмәтләре белән билгеле. Ул белорус телендә берничә текст язган, Алар белорус әдәбиятының Канон әсәрләре булып киткән.
3. Янка Купала (18821942): шагыйрь һәм драматург, Купала белорус телендә дә, рус телендә дә язган һәм 20 гасырның иң әһәмиятле белорус шагыйре буларак киң билгеле.
4. Якуб Колас (18821956): шагыйрь һәм прозаик, Колас илнең көнбатыш өлешендә сөйләшкән Белорус теле диалектында язган һәм телгә күп яңа сүзләр һәм әйтемнәр керткән.
5. Василь Быков (19242003): шагыйрь, драматург, сценарист һәм диссидент, Быков совет оккупациясе вакытында Белоруссиядәге тормышны тасвирлаган хикәяләр, пьесалар һәм шигырьләр язган. Аның күп кенә әсәрләре хәзерге белорус әдәбиятында иң мөһим әсәрләрнең берсе булып санала.

Белорус теленең структурасы ничек төзелгән?

Белорус теле көнчыгыш славян телләре төркеменә керә һәм рус һәм украин телләре белән тыгыз бәйләнгән. Бу бик флектив тел, сүзләрнең төрле формалары күп мәгънәләрне белдерү өчен кулланыла, шулай ук агглютинатив тел, ул катлаулы сүзләр һәм сүзтезмәләр башка сүзләргә һәм морфемаларга аффикслар кушу юлы белән барлыкка килә дигәнне аңлата. Грамматик яктан бу нигездә SOV (субъект объект фигыль) сүз тәртибендә һәм ир-ат, хатын-кыз төрләрен һәм күплек килешләрен куллана. Әйтелеш ягыннан караганда, бу славян Теле, кайбер чех һәм поляк йогынтылары белән.

Белорус телен ничек дөрес өйрәнергә?

1. Рәсми тел курсын алыгыз: әгәр сез белорус телен өйрәнүгә җитди карыйсыз икән, башлау өчен яхшы ысул - онлайн яки көндезге тел курсы. Тел курсы сезгә тел нигезләрен өйрәнергә һәм осталыгыгызны үстерү өчен структура бирергә ярдәм итә ала.
2. Суга чуму: телне чыннан да өйрәнү һәм аны иркен үзләштерү өчен, телгә чуму өчен мөмкин кадәр күбрәк вакыт үткәрергә кирәк. Белорус музыкасын тыңлагыз, белорус фильмнары һәм телешоулары карагыз, белорус китапларын, блогларын һәм мәкаләләрен укыгыз белорус телен ишетергә һәм кулланырга ярдәм итәчәк бар нәрсә.
3. Практика: телне үзләштерү өчен сөйләм сөйләменә һәм Телне тыңлауга вакыт сарыф итәргә кирәк. Телдә сөйләшү практикасының берничә ысулы бар-Сез тел төркеменә кушыла аласыз, тел партнеры таба аласыз, яисә тел ияләре белән практика өчен тел өйрәнү кушымталарын куллана аласыз.
4. Фикер алышыгыз: сөйләмдә һәм телдә аудиториядә күнегүләр ясаганнан соң, сез аны дөрес куллануыгызны тикшерү өчен җавап алу мөһим. Сез телне өйрәнү кушымталарын тел ияләреннән җавап алу өчен куллана аласыз, хәтта сезгә индивидуаль тәкъдимнәр һәм җавап бирә алырлык онлайн репетитор таба аласыз.

Чуваш тәрҗемәсе, шулай ук Чуваш транслитерациясе буларак билгеле, ул чуваш телендә аралашу өчен кулланыла торган тәрҗемәнең махсус формасы. Бу тел Россиянең һәм Украинаның кайбер районнарында яшәүче чуаш халкы өчен Туган тел булып тора. Бу миллионнан артык кеше сөйләшкән төрки телләрнең берсе, аны тәрҗемә итү өчен мөһим Тел итә.

Чуаш теленнән яки аннан дөрес тәрҗемә итү өчен, транслитерациянең катлаулы формаларын аңлау бик мөһим. Бу чуаш алфавитының латин алфавитыннан аерылып торуына бәйле, ул нигездә европа телләре өчен кулланыла. Нәтиҗәдә, А, Б, К, У кебек кириллицалы хәрефләр булган сүзләр, укучыга аңлаешлы булыр өчен, аларның латин эквивалентларына әверелергә тиеш.

Чуаш теленә тәрҗемә итү процессы берничә этаптан тора. Беренчедән, тәрҗемәче башлангыч һәм максатчан телләрне яхшы белергә тиеш. Алар җөмләнең структурасын, мәгънәсен һәм башлангыч телнең әйтелешен аңларга тиеш. Аннары алар грамматик кагыйдәләрне һәм максат теленең җөмлә структурасын исәпкә алып, моны максатчан телдә дөрес җиткерә белергә тиеш.

Тәрҗемә тәмамлангач, тәрҗемәче төп текстны тәрҗемә ителгән версия белән җентекләп чагыштырырга тиеш. Бу тәрҗемәнең төгәл һәм дөрес итеп хәбәр итүен тәэмин итә. Тәрҗемәче шулай ук теләсә нинди мәдәни сылтамаларны һәм жаргон сүзләрен тәрҗемә итүнең төгәллегенә инану өчен алга таба тикшерүләр үткәрү өчен җаваплы.

Чуаш телен өйрәнергә теләүчеләр өчен онлайн һәм университетларда төрле курслар бар. Әмма шуны аңлау мөһим: телне өйрәнү чуаш теленә тәрҗемәне тулысынча аңлауны тәэмин итмәячәк. Транслитерация нечкәлекләрен күпьеллык практика һәм фидакарьлек ярдәмендә генә үзләштереп була.

Гомумән, чуваш теленә тәрҗемә итү - чуваш халкы белән аралашырга теләсәгез, аны үзләштерергә кирәк булган мөһим осталык. Дөрес караш һәм белем белән бу күп вакыт таләп итә ала, ләкин файда китерә.

Кайсы илләрдә чуаш телендә сөйләшәләр?

Чуваш телендә нигездә Россиянең Чуваш Республикасында, шулай ук Россиянең Марий Эл, Татарстан һәм Удмуртиянең кайбер районнарында, шулай ук Казахстанда һәм Украинада сөйләшәләр.

Чуваш теленең тарихы нинди?

Чуваш теле-төрки тел, анда Россия Федерациясендә якынча 1,5 миллион кеше сөйләшә. Бу төрки телләрнең кыяр тармагының бердәнбер сакланып калган вәкиле. Тарихи яктан бу телдә нигездә хәзерге вакытта Россиянең Идел буенда урнашкан Чувашия Республикасы буларак билгеле булган районнарда сөйләшкәннәр.
Чуаш теленең документлаштырылган тарихын 13 гасырга кадәр эзләп табарга мөмкин, һәм иң беренче язма телгә алулар 14-15 гасыр кулъязмаларында табылган. Бу кулъязмаларның күбесе вакыт узу белән телнең шактый үзгәргәнен күрсәтә. 15 гасырда Чуаш теле күрше Алтын Урда Татар теленең көчле йогынтысы астында була һәм борынгы татар алфавиты белән языла.
18 гасырда чуаш алфавитын рус галиме Семен Ремезов барлыкка китерә, ул аны кириллицага нигезли. Бу яңа алфавит 19 гасыр башында беренче басма чуаш китапларын булдыру өчен кулланыла. 19 гасыр ахырына Чуаш теле Россия империясенең рәсми теле дип таныла, һәм бу чорда төрле башка әдәби әсәрләр барлыкка килә.
Чуваш телендә безнең көннәрдә дә сөйләшәләр, шулай ук Чувашия Республикасының кайбер мәктәпләрендә укыталар. Шулай ук Россиядә һәм чит илләрдә телне саклау һәм популярлаштыру буенча актив тырышлыклар куела.

Чуваш телен үстерүгә иң зур өлеш керткән иң яхшы 5 кеше арасында кем бар?

1. Михаил Васильевич Яковлев лингвист һәм Чуваш дәүләт педагогия университеты профессоры, телнең беренче комплекслы грамматикасын эшләгән.
2. Яков Костюков лингвист һәм Чуваш дәүләт педагогия университеты профессоры, күп санлы хезмәтләрне редакцияләү һәм бастырып чыгару юлы белән телне модернизацияләүгә үз өлешен керткән.
3. Николай Зиберов латин графикасын чуаш теленә кертүгә зур өлеш кертә.
4. Василий Песков педагог, 1904 елда Чуаш теле буенча беренче мәктәп дәреслеген төзегән.
5. Олег Бессонов телнең төрле диалектларын берләштерү өстендә эшләгән заманча стандарт чуаш телен эшләүдә йогынтылы фигура.

Чуваш теленең структурасы ничек төзелгән?

Чуваш теле Төрки телләр гаиләсенә карый. Бу агглютинатив тел, ул сүзләрнең тамыр сүзенә берничә кушымча һәм суффикс кушу юлы белән барлыкка килүен аңлата. Сүзләрнең тәртибе, кагыйдә буларак, субъект объект җөмлә эчендә сүзләрнең чагыштырмача ирекле тәртибе булган фигыль. Исемнәр ике төргә бүленә һәм санны, килешне һәм билгелелекне билгеләү өчен класс суффиксларын куллана. Фигыльләр җөмләнең иясе белән килешәләр һәм вакыт һәм аспектка карап яшеренәләр.

Чуаш телен иң дөрес юл белән ничек өйрәнергә?

1. Алфавит, Әйтелеш һәм төп грамматика кебек тел нигезләрен өйрәнүдән башлап җибәрегез. Берничә зур онлайн ресурс бар, мәсәлән Chuvash.org яки Chuvash.eu бу сезгә ярдәм итә ала.
2. Сөйләм сүзләре һәм җөмләләр базасын тиз төзү өчен тел ияләре белән аудиоязмалар һәм җөмлә мисаллары кулланыгыз. Радиотапшыруларны тыңлагыз һәм чуаш телендә фильмнар һәм телетапшырулар карагыз. Тизрәк булу һәм анда уңайлы булу өчен тел өйрәнүгә чумыгыз.
3. Сез өйрәнгәннәрне тел ияләре белән, шәхсән яки онлайн форумнарда кулланыгыз. Бу сезгә җирле нюансларны аңларга һәм культура турында белем алырга ярдәм итәчәк.
4. Словиканы һәм грамматиканы яхшырту өчен чуаш телендә китаплар һәм газеталар укыгыз. Күбрәк укысаң, аңлау һәм грамматика яхшырак булыр.
5. Ниһаять, үз укуыгызны чуаш телендә текст язу, чуаш онлайн форумнарында катнашу һәм имтиханнарга әзерләнү кебек эшчәнлек төрләре белән тулыландырыгыз. Бу сезгә телне нык үзләштерергә ярдәм итәчәк.