Белорус Идиш Күчерү

Беларусь Көнчыгыш европа иле, Россия, Украина, Польша, Литва һәм Латвия белән чиктәш. Документларны, әдәбиятны һәм веб-сайтларны белорус теленә тәрҗемә итү белорустар һәм башка халыклар арасында гына түгел, ә илнең үзендә дә халыкара аралашуның мөһим өлеше булып тора. 10 миллионга якын кеше яшәгәндә, бу төрле илдәге җәмгыятьнең барлык катламнары белән эффектив аралашу өчен белорус теленә эффектив тәрҗемә итә белү мөһим.

Белоруссиянең рәсми теле булып Белорус теле тора, һәм ике төп язу ысулы бар, аларның икесе дә тәрҗемә иткәндә еш кулланыла: латин алфавиты һәм кириллица. Латин алфавиты латин теленнән, Рим империясе теленнән килеп чыккан һәм күп кенә көнбатыш илләрендә кулланыла; ул поляк алфавиты белән тыгыз бәйләнгән. Шул ук вакытта грек алфавитыннан килеп чыккан һәм монахиләр тарафыннан барлыкка китерелгән кириллица Рус Теле белән тыгыз бәйләнгән һәм Көнчыгыш Европа һәм Үзәк Азиянең күп кенә илләрендә кулланыла.

Белорус тәрҗемәчесе төп текстның мәгънәсен төгәл тапшыру өчен ике алфавитны да яхшы аңларга тиеш. Тәрҗемәче шулай ук төгәл тәрҗемә итү өчен белорус грамматикасын һәм ликасын, шулай ук белорус мәдәниятен белүне бик яхшы белергә тиеш.

Әгәр тәрҗемәче телне аңлый һәм хәбәрне төгәл тапшыра алса, инглиз теленнән белорус теленә яки белорус теленнән инглиз теленә тәрҗемә итү бик катлаулы түгел. Әмма бу мәсьәлә белорус теленнән башка телгә, мәсәлән, немец, француз яки испан телләренә тәрҗемә итәргә теләүчеләр өчен бераз катлаулырак. Бу тәрҗемәчегә хәбәрне тәрҗемә теленә белорус телендә булмаган сүзләр яки фразалар ярдәмендә тәрҗемә итәргә кирәк булу белән бәйле.

Белорус тәрҗемәчеләре очраткан тагын бер проблема-күп кенә сүзләр һәм фразалар контекстка бәйле рәвештә берничә тәрҗемәгә ия була ала. Моннан тыш, кайбер очракларда инглиз һәм белорус телләрендә бөтенләй төрле мәгънәгә ия булган сүзләр бар, шуңа күрә тәрҗемәче бу аерма турында белергә һәм үз тәрҗемәсен тиешенчә төзәтергә тиеш.

Ниһаять, белорус теленә тәрҗемә иткәндә мәдәни контекстка игътибар итү һәм теләсә нинди мыскыллаучы яки мәдәни яктан сизгер булмаган терминнардан яки фразалардан качу бик мөһим. Белорус телендә хәбәрне төгәл тапшыру өчен тәрҗемәче телнең нюанслары, аның грамматик структуралары һәм белорус җәмгыятенең мәдәни контексты белән таныш булырга тиеш.

Нинди генә бурыч булмасын, белорус теленә тәрҗемә итү катлаулы предприятие булырга мөмкин, әмма кирәкле белем һәм тәҗрибә булганда ул уңышлы булырга мөмкин. Телнең ничек төзелгәнен аңлап һәм мәдәни контекстның мөһимлеген танып, тәҗрибәле белорус тәрҗемәчесе тел аермасын җиңәргә һәм әһәмиятле элемтәләр урнаштырырга ярдәм итә ала.

Кайсы илләрдә белорус телендә сөйләшәләр?

Белорус телендә нигездә Белоруссиядә һәм Россиянең кайбер районнарында, Украинада, Литвада, Латвиядә һәм Польшада сөйләшәләр.

Белорус теленең тарихы нинди?

Белорус халкының Беренче теле борынгы көнчыгыш-славян теле булган. Бу тел 11 гасырда барлыкка килгән һәм 13 гасырда Киев Русе таркалганчы Аның теле булган. Бу вакыт эчендә ул чиркәү славян һәм башка телләрнең көчле йогынтысы астында була.
13-14 гасырларда тел ике төрле диалектка бүленә башлый: белорус теленең төньяк һәм Көньяк диалектлары. Көньяк диалект Литва бөек кенәзлегендә кулланылган әдәби телнең нигезенә салынган, соңрак ул илнең рәсми теле булып киткән.
Мәскәү чорында, 15 гасырдан башлап, Белорус теле рус теленең алга таба йогынтысына дучар була, һәм хәзерге Белорус теле үз төсмерләрен ала башлый. 16-17 гасырларда телне кодлаштыру һәм стандартлаштыру омтылышлары ясала, ләкин бу тырышлыклар ахыр чиктә уңышсыз була.
19 гасырда Белорус теле сөйләм һәм әдәби тел буларак яңадан торгызыла. 1920 елларда ул Советлар Союзының рәсми телләренең берсе дип таныла. Әмма 1930 еллардагы Сталин репрессияләре бу телне куллануны киметергә китерә. Ул 1960 еллар ахырында яңадан торгызылган һәм шуннан бирле де-факто Белоруссиянең рәсми теле булып киткән.

Белорус телен үстерүгә иң зур өлеш керткән топ-5 кешегә кем керә?

1. Франциск Скорина (14851541): еш кына "белорус әдәбиятының атасы" дип атала, Скорина латин һәм Чех телләреннән белорус теленә христиан текстларын беренче Нәшер итүче һәм тәрҗемә итүче була. Аңа белорус телен торгызу һәм булачак язучыларны бу телдә эшләргә рухландыру йөкләнә.
2. Симеон Полоцкий (15301580): дин белгече, шагыйрь һәм философ, Полоцкий Тел, тарих, мәдәният, дин һәм география өлкәсендәге күпкырлы хезмәтләре белән билгеле. Ул белорус телендә берничә текст язган, Алар белорус әдәбиятының Канон әсәрләре булып киткән.
3. Янка Купала (18821942): шагыйрь һәм драматург, Купала белорус телендә дә, рус телендә дә язган һәм 20 гасырның иң әһәмиятле белорус шагыйре буларак киң билгеле.
4. Якуб Колас (18821956): шагыйрь һәм прозаик, Колас илнең көнбатыш өлешендә сөйләшкән Белорус теле диалектында язган һәм телгә күп яңа сүзләр һәм әйтемнәр керткән.
5. Василь Быков (19242003): шагыйрь, драматург, сценарист һәм диссидент, Быков совет оккупациясе вакытында Белоруссиядәге тормышны тасвирлаган хикәяләр, пьесалар һәм шигырьләр язган. Аның күп кенә әсәрләре хәзерге белорус әдәбиятында иң мөһим әсәрләрнең берсе булып санала.

Белорус теленең структурасы ничек төзелгән?

Белорус теле көнчыгыш славян телләре төркеменә керә һәм рус һәм украин телләре белән тыгыз бәйләнгән. Бу бик флектив тел, сүзләрнең төрле формалары күп мәгънәләрне белдерү өчен кулланыла, шулай ук агглютинатив тел, ул катлаулы сүзләр һәм сүзтезмәләр башка сүзләргә һәм морфемаларга аффикслар кушу юлы белән барлыкка килә дигәнне аңлата. Грамматик яктан бу нигездә SOV (субъект объект фигыль) сүз тәртибендә һәм ир-ат, хатын-кыз төрләрен һәм күплек килешләрен куллана. Әйтелеш ягыннан караганда, бу славян Теле, кайбер чех һәм поляк йогынтылары белән.

Белорус телен ничек дөрес өйрәнергә?

1. Рәсми тел курсын алыгыз: әгәр сез белорус телен өйрәнүгә җитди карыйсыз икән, башлау өчен яхшы ысул - онлайн яки көндезге тел курсы. Тел курсы сезгә тел нигезләрен өйрәнергә һәм осталыгыгызны үстерү өчен структура бирергә ярдәм итә ала.
2. Суга чуму: телне чыннан да өйрәнү һәм аны иркен үзләштерү өчен, телгә чуму өчен мөмкин кадәр күбрәк вакыт үткәрергә кирәк. Белорус музыкасын тыңлагыз, белорус фильмнары һәм телешоулары карагыз, белорус китапларын, блогларын һәм мәкаләләрен укыгыз белорус телен ишетергә һәм кулланырга ярдәм итәчәк бар нәрсә.
3. Практика: телне үзләштерү өчен сөйләм сөйләменә һәм Телне тыңлауга вакыт сарыф итәргә кирәк. Телдә сөйләшү практикасының берничә ысулы бар-Сез тел төркеменә кушыла аласыз, тел партнеры таба аласыз, яисә тел ияләре белән практика өчен тел өйрәнү кушымталарын куллана аласыз.
4. Фикер алышыгыз: сөйләмдә һәм телдә аудиториядә күнегүләр ясаганнан соң, сез аны дөрес куллануыгызны тикшерү өчен җавап алу мөһим. Сез телне өйрәнү кушымталарын тел ияләреннән җавап алу өчен куллана аласыз, хәтта сезгә индивидуаль тәкъдимнәр һәм җавап бирә алырлык онлайн репетитор таба аласыз.

Идиш борынгы тел, аның тамырлары 10 гасыр Германиясенә барып тоташа, гәрчә Үзәк һәм Көнчыгыш Европада бу телдә урта гасырлардан бирле сөйләшәләр. Бу берничә телнең, беренче чиратта немец, Иврит, арамей һәм славян телләренең кушылмасы. Идиш кайвакыт диалект буларак карала, ләкин чынлыкта ул үз синтаксисы, морфологиясе һәм сүзлек запасы булган тулы хокуклы тел. Бу телне куллану гасырлар дәвамында диаспора, ассимиляция һәм социаль шартларның үзгәрүе аркасында кимегән, ләкин бүген дә бу телдә кайбер илләрдәге күп кенә православие яһүдләре сөйләшә.

Идиш рәсми тел статусына ия булмаса да, әле дә бу телдә сөйләшүчеләр аның лингвистик һәм мәдәни максатлар өчен никадәр мөһим булуын беләләр. Шуңа күрә бөтен дөньяда идиш теленә тәрҗемә итү хезмәтләре ярдәмендә телне сакларга омтылган кешеләр бар. Тәрҗемәчеләр идиш телен аңлаучылар һәм моны эшләмәүчеләр арасындагы упкынны җиңәргә ярдәм итәләр.

Идиш теленнән тәрҗемә итү хезмәтләре Идиш теленең бер өлеше булган Иврит терминнарын табарга ярдәм итә ала, мәсәлән, Изге язмалардан алынган сүзләр яки дини гореф-гадәтләрне билгеләү өчен кулланылган фразалар. Тәрҗемә ярдәмендә бу изге сүзләр Идиш телендә язылуга яки сөйләмгә тиешенчә кертелергә мөмкин. Бу телне белмәгән кешеләр өчен идиш теленә тәрҗемә итү мөмкинлеге бик файдалы булырга мөмкин.

Идиш теленә Документлар тәрҗемәләре тарих дәвамында күп өлкәләрдә кулланылган, мәсәлән, миграция, дин, әдәбият, лингвистика һәм Яһүд тарихы. Шуңа күрә еврей һәм немец телләрендә сертификатланган квалификацияле Идиш тәрҗемәчеләрен табу мөһим. Телнең үзеннән тыш, бу белгечләр төрле әсәрләрнең мәдәниятен, контекстын һәм шартларын белергә тиеш, шулай итеп аларның тәрҗемәләре беренчел ниятне төгәл чагылдыра.

Идиш теленә тәрҗемәләр телне өйрәнергә тырышучыларга зур ярдәм генә түгел, ә аны исән калдырырга да ярдәм итә. Идиш сүзләрен һәм әйтемнәрен башка телләргә күчерергә ярдәм итеп, тәрҗемәләр телнең бөтенләй юкка чыгуын булдырмаска ярдәм итә. Квалификацияле тәрҗемәчеләр ярдәмендә идиш исән һәм сәламәт булып кала, яһүд халкының мәдәнияте һәм традицияләренә тәрәзә ача.

Кайсы илләрдә идиш телендә сөйләшәләр?

Идиш телендә нигездә Кушма Штатлар, Израиль, Россия, Белоруссия, Украина, Польша һәм Венгриянең яһүд җәмгыятьләрендә сөйләшәләр. Бу телдә шулай ук Франция, Аргентина, Австралия, Көньяк Африка, Канада һәм башка илләрдә яһүдләр саны азрак сөйләшә.

Идиш теленең тарихы нинди?

Идиш-үз тамырлары белән урта немец теленә барып тоташкан һәм бөтен дөнья буенча ашкеназ яһүдләре сөйләшкән тел. Ул 9 гасырда оешканнан бирле, хәзерге Германия һәм Төньяк Франция территориясендә яһүд җәмгыятьләре чәчәк атканнан бирле, яһүд-ашкеназларның Төп теле булып хезмәт итә. Бу берничә телнең катнашмасы, шул исәптән иврит һәм арамей, шулай ук славян, роман һәм урта Герман диалектлары.
Идиш беренче тапкыр Европа яһүдләре арасында 12 гасырда популяр була, ул традицион язма форма буларак түгел, ә нигездә сөйләм теле буларак кулланыла башлый. Бу яһүд халкының урнашуы белән бәйле булган, алар еш кына географик яктан бер-берсеннән аерылып торганнар һәм, шулай итеп, вакыт узу белән төрле диалектлар үстергәннәр. 15-16 гасырлар дәвамында идиш бөтен Европа буйлап тарала, Европа яһүдләре арасында аралашу теле булып китә.
Идиш шулай ук яһүдләр яшәгән җирле телләргә көчле йогынты ясаган, шуңа күрә бөтен Европа, Африка һәм Америкада төрле диалектлар барлыкка килгән. Эчке аермаларга карамастан, Идиш диалектларының гомуми грамматикасы, синтаксисы һәм стандарт сүзлек запасы бар, өстәвенә кайбер диалектларга иврит, ә башкаларына соңрак телләр көчле йогынты ясаган.
19 гасырда Идиш телендә әдәбият чәчәк ата, һәм бу телдә күп китаплар һәм журналлар басыла. Әмма Антисемитизм үсеше, Икенче бөтендөнья сугышыннан соң күп кенә яһүдләрнең күченүе һәм Кушма Штатларда инглиз телен өстенлек итүче тел буларак кабул итү идишның сөйләм теле буларак түбән төшүенә китергән. Бүгенге көндә миллионлаган кеше Идиш телендә сөйләшә, нигездә Төньяк Америкада һәм Израилдә, әмма бу тел элеккечә киң кулланылмый.

Идиш телен үстерүгә иң зур өлеш керткән иң яхшы 5 кеше арасында кем бар?

1. Элиэзер Бен-Иегуда (18581922): бен-Иегудага борынгы еврей теленең яңадан торгызылуын таныйлар, ул моны ивритка күп Идиш сүзләрен кертеп эшләгән дә. Ул шулай ук беренче булып заманча Иврит сүзлеген төзегән һәм бу тел буенча мәкаләләр һәм китаплар язган.
2. Шолом-Алейхем (18591916): Алейхем Көнчыгыш Европадагы яһүдләр тормышы турында язган Идиш телендә танылган язучы булган. Аның әсәрләре, шул исәптән" Тевье Сөтчесе " идишны бөтен дөньяга популярлаштырырга һәм таратырга ярдәм итә.
3. Хаим грейд (19101982): грейд танылган романчы һәм идиш телендә шагыйрь булган. Аның яһүд тормышының авырлыклары турында сөйләгән әсәрләре идиш телендә иң яхшы әдәбият әсәрләренең берсе булып санала.
4. Макс вайнрайх (18941969): лингвист, профессор, Вильнюста, Литвада YIVO яһүд тикшеренүләре институтына нигез салучы һәм директоры, вайнрайх бөтен гомерен идишны өйрәнүгә һәм популярлаштыруга багышлый.
5. Ицик Мангер (19001969): Мангер Идиш телендә шагыйрь һәм 20 гасырның иң бөек язучыларының берсе булган. Ул телнең яңадан торгызылуына һәм модернизациясенә зур йогынты ясаган.

Идиш теленең структурасы ничек төзелгән?

Идиш структурасы немец теле структурасына охшаш диярлек. Ул субъект-фигыль-объект тәртибендә төзелгән сүзләрдән, фразалардан һәм җөмләләрдән тора. Идиш, кагыйдә буларак, немец теленә караганда кыскарак, анда артикльләр, алгы сүзләр һәм буйсыну берлекләре азрак кулланыла. Идиш телендә немец телендә кебек фигыльләрнең бәйләнеш системасы юк, һәм фигыльләрнең кайбер вакытлары немец телендәгеләрдән аерыла. Идиш телендә шулай ук берничә өстәмә кисәкчәләр һәм немец телендә булмаган башка элементлар бар.

Идиш телен иң дөрес юл белән ничек өйрәнергә?

Идиш телен өйрәнүнең иң яхшы ысулы-бу телгә баш белән чуму. Бу Идиш телендә сөйләшүләр тыңлау, Идиш телендә китаплар һәм газеталар уку, шулай ук Идиш телендә фильмнар һәм телетапшырулар карау дигәнне аңлата. Сез шулай ук җирле иҗтимагый үзәктә, университетта яки онлайнда Идиш курсларына языла аласыз. Аны тел ияләре белән сөйләшергә өйрәнегез, бу сезгә әйтелешкә һәм грамматикага күнегергә ярдәм итәчәк. Ниһаять, Идиш-Инглиз сүзлеген һәм фигыль таблицаларын саклагыз, бу сезгә килеп чыгарга мөмкин булган сорауларга җавап бирергә ярдәм итәчәк.