Якут Казакъ Күчерү

Якут теле төрки тел, бу телдә Россиянең төньяк-көнчыгышында ярты миллионнан артык кеше сөйләшә. Тел күптән түгел генә рәсми танылу алганга күрә, якут теленнән тәрҗемә итү хезмәтләренә ихтыяҗ элеккечә зур. Бу мәкаләдә без якут теленә һәм аннан тәрҗемә итүнең мөһимлеген карап чыгачакбыз, шулай ук бу процесс белән бәйле проблемаларны тикшерәчәкбез.

Якут телендә Россиядә генә түгел, Монголия, Кытай һәм Казахстан кебек илләрдә дә сөйләшәләр. Бу якут теленә тәрҗемә итү хезмәтләренә халыкара ихтыяҗ бар дигәнне аңлата, шулай ук ил эчендә дә. Якут теленә һәм аннан тәрҗемәләрнең төп максаты-җирле халыклар җәмгыятьләре һәм башка кызыксынган яклар арасында аралашуны җиңеләйтер өчен тел бушлыкларын тутыру. Тәрҗемәләр шулай ук юридик документлар, дипломатик килешүләр, белем бирү материаллары, массакүләм мәгълүмат чаралары һәм мәдәният белән бәйле материаллар һәм башка документлар өчен кирәк.

Якут теленә һәм аннан тәрҗемә ителгәндә, кайбер мөһим проблемаларны истә тотарга кирәк. Беренчедән, әйтелеш проблемасы бар. Якут телендә сөйләшкән төбәк диалектына бәйле рәвештә сүзләрнең әйтелешләрендә аермалар бар. Шулай итеп, тәрҗемәчеләр төгәллекне тәэмин итү өчен бу региональ вариацияләр белән таныш булырга тиеш. Тагын бер проблема-күп кенә сүзләрнең кулланылган контекстка бәйле рәвештә берничә мәгънәсе бар. Бу тәрҗемәчеләргә сүзнең яки фразаның дөрес мәгънәсен билгеләүне кыенлаштыра, бу төгәллекне тагын да мөһимрәк итә.

Якут теленә һәм аннан Тәрҗемә Итү белән бәйле авырлыкларга карамастан, бу процессның мөһимлеген тану мөһим. Якут теле танылу яулауны дәвам иткән саен, якут теленә һәм аннан тәрҗемәләрнең югары сыйфатын һәм төгәллеген тәэмин итү мөһимрәк була бара. Сыйфатлы тәрҗемәләр уңышлы мәдәниятара диалогны һәм элемтәләрне саклау өчен бик мөһим, бигрәк тә мәдәнияте шулкадәр еш читләштерелгән җирле җәмгыятьләр арасында.

Кайсы илләрдә якут телендә сөйләшәләр?

Якут телендә Россия, Кытай һәм Монголиядә сөйләшәләр.

Якут теленең тарихы нинди?

Якут теле төньяк-көнбатыш төрки телләрнең Каспий төркемчәсенә караган төрки тел. Бу телдә Россиянең Саха Республикасында, башлыча Лена елгасы бассейнында һәм аның кушылдыкларында 500 000 кеше сөйләшә. Якут теленең бай әдәби тарихы бар, ул 14 гасыр уртасындагы беренче язма әдәбиятка барып тоташа. Якут әдәбияты Якын Көнчыгыш һәм Үзәк Азиядән суфи шагыйрьләре, шулай ук император Россиясеннән рус язучылары һәм авторлары иҗатының көчле йогынтысы астында була. Якут телендә беренче язма әсәрләр дини текстлар, шул исәптән Коръәннән өзекләр һәм Йосыф һәм Зөләйха турында риваятьләр тәрҗемәләре булган.
Якут телендә язылган беренче оригиналь әсәрләр 19 гасыр ахырында барлыкка килә: якут халкының көндәлек тормышы турында сөйләүче шигырьләр, хикәяләр һәм романнар. Якут язучылары шулай ук үз әсәрләрендә колониализмга каршы көрәш, традицион Себер мәдәнияте мөһимлеге һәм төбәкнең җәберләнгән халыкларының авыр хәле кебек киңрәк темаларны тикшерә башлыйлар. 1920-1930 елларда Якут теле Юрий чегерев, Анатолий Кротов, Геннадий Титов һәм Иван Тазетдинов кебек язучылар җитәкчелегендәге әдәби ренессанс кичерә. Бу чорда якут телендә басылган китаплар саны кискен арта, шулай ук хөкүмәт һәм административ документларда бу телне куллану арта.
Бүген якут теле Аның носительләре арасында яңадан торгызылу кичерә, анда берничә яңа газета һәм журнал чыгарыла. Шулай ук Россиядән читтә якут телен өйрәнү белән кызыксыну арта, чөнки берничә университет бу тел буенча курслар тәкъдим итә.

Якут телен үстерүгә иң зур өлеш керткән 5 кеше арасында кем бар?

1. Юрий Николаевич Винокуров лингвист, тарихчы һәм филолог; 2. Степан Георгиевич Островский якут шагыйре, драматург, прозаик һәм тәрҗемәче; 3. Олег Михайлович Беляев якут әдәбият белгече һәм публицисты; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова якут фольклорчысы; 5. Акулина Еловна Павлова диикограф һәм диалектологияне тикшерүче.

Якут теле структурасы ничек төзелгән?

Якут теле Төрки телләр гаиләсенә карый һәм төньяк-көнчыгыш төркеменең бер өлеше булып тора. Бу агглютинатив тел, димәк, ул яңа мәгънәләр һәм формалар булдыру өчен сүзләргә өстәлгән суффикслар куллана. Якут теле югары флексия белән аерылып тора, бу сүзләрнең җөмләдә ничек кулланылуына бәйле рәвештә үз формасын үзгәртүен аңлата. Исемнәр, алмашлыклар, сыйфатлар һәм фигыльләр аларның формасын контекстка карап билгеләү өчен тәмамланулар таләп итә.

Якут телен иң дөрес юл белән ничек өйрәнергә?

1. Якут теле дәреслеге яки инструктор өчен кулланма алыгыз. Бу материалларда китерелгән дәресләрне эшкәртү-телне камилләштерүнең иң яхшы ысулы.
2. Сөйләмдә һәм аудиториядә күнегүләр ясагыз. Теләсә нинди телне өйрәнүнең иң яхшы ысулы-аны мөмкин кадәр күбрәк кулланырга, шуңа күрә практика өчен әңгәмәдәш табарга тырышыгыз.
3. Якут телендә язылган материалны укыгыз. Бу сезгә телнең структурасын һәм грамматикасын аңларга ярдәм итәчәк.
4. Якутларның мәдәнияте һәм тарихы белән танышу. Әгәр дә сез кешеләр һәм аларның яшәү рәвеше турында күбрәк белсәгез, бу сезгә телне яхшырак аңларга ярдәм итәчәк.
5. Якутск матбугатын карагыз һәм тыңлагыз. Онлайн ресурслар күп, шул исәптән радиопрограммалар һәм телешоулар, бу телдә бар.
6. Якутиягә Барыгыз. Төбәктә булу сезгә телгә тулысынча чуму һәм Тел ияләре белән аралашу мөмкинлеге бирәчәк.

Дөнья космополитик булып киткән саен, казакъ теленә тәрҗемә итү мөһимрәк процесс булып китә. Дөнья базарлары үсү белән казах теленә төгәл тәрҗемә итү хезмәтләренә ихтыяҗ арта. Казах телен башка телләргә тәрҗемә итү һәм киресенчә катлаулы процесс булырга мөмкин, һәм сыйфатлы тәрҗемәне тәэмин итү өчен телне һәм аның грамматикасын, шулай ук илләр арасындагы мәдәни аермаларны аңлау мөһим.

Казах теле төрки тел, ул нигездә Казахстанда, шулай ук Үзбәкстанда, Кытайда, Кыргызстанда, Россиядә һәм башка элекке совет республикаларында сөйләшәләр. Гасырлар дәвамында аңа гарәп, фарсы һәм рус телләре йогынты ясаган. Тел дүрт диалекттан тора: Көньяк, Төньяк, Көньяк-Көнчыгыш һәм Көнбатыш. Кайсы диалектка тәрҗемә ителүгә бәйле рәвештә, кайбер грамматика һәм куллану кагыйдәләре үзгәрергә мөмкин. Нәтиҗәдә, тәрҗемә проектына керешкәнче, һәр диалектны аңлау мөһим.

Моннан тыш, телне кабул итүгә йогынты ясый алган мәдәни нюансларга сизгер булу бик мөһим. Мәсәлән, формаль тел эшлекле мәсьәләләрне тикшергәндә еш кулланыла, ә формаль булмаган тел еш кына иркен сөйләшүләрдә өстенлекле. Шулай ук тәрҗемәченең яшен исәпкә алу мөһим, чөнки яшь тәрҗемәчеләр дистә еллар элек кулланылган иске сүзләрне яки фразаларны белмәскә мөмкин.

Ниһаять, тәрҗемәчеләр алфавит һәм алар тәрҗемә иткән тел язу системасы белән таныш булырга тиеш. Казах теле өч төрле алфавитта язылган, ләкин бүген кириллица ешрак кулланыла. Моннан тыш, телнең үз язма билгеләре бар, аларны тәрҗемә иткәндә исәпкә алырга кирәк.

Ахырда, казах теленә тәрҗемә телне, аның диалектларын, мәдәни нюансларын һәм алфавитын аңлауны таләп итә. Бу аспектларны исәпкә алып, тәрҗемәчеләр югары сыйфатлы тәрҗемәләр бирә алалар, алар ниятләнгән хәбәрне төгәл тапшыралар.

Кайсы илләрдә казах телендә сөйләшәләр?

Казах теле Казахстанда рәсми тел булып тора, шулай ук Россиядә һәм Кытайның кайбер өлешләрендә, Әфганстанда, Төркиядә һәм Монголиядә сөйләшәләр.

Казакъ теленең тарихы нинди?

Казах теле тарихы 1400 елларга барып тоташа, ул беренче тапкыр Үзәк Азия далаларында яшәүче күчмә төрки телле кабиләләр арасында язма тел буларак кулланыла. Казах телендәге күп кенә сүзләр башка төрки телләрдән, шулай ук фарсы, гарәп һәм рус телләреннән алынган дип санала. 18 гасырга Казакъ теле Казахстанда өстенлек итүче телгә әверелә, ә Сталин чорыннан соң ул 1996 елда Казахстанның рәсми теле була. Бүгенге көндә бу телдә 11 миллионнан артык кеше сөйләшә, нигездә Казахстан, Үзбәкстан һәм Россиядә.

Казакъ телен үстерүгә иң зур өлеш керткән топ-5 кешегә кем керә?

1. Абай Кунанбайулы (18451904) хәзерге заман казакъ әдәбиятының атасы, яңа әдәби стиль керткән һәм Телне модернизацияләгән шагыйрь һәм философ буларак киң билгеле.
2. Магжан Жумабаев (18661938) язучы һәм педагог, ул хәзерге казах теленең язуын стандартлаштырган.
3. Мөхтәр Аәзов (18971961) күренекле язучы, драматург һәм Совет Казахстанның беренче Мәгариф Министры, аңа хәзерге казакъ телен кодлаштыру һәм үстерү йөкләнә.
4. Габит Мөсрепов (18941937) лингвист, педагог һәм этнограф, казакъ телен үстерүгә иртә өлеш керткән.
5. Ерлан нысанбаев (1903-1971) тел реформаторы һәм казах фәннәр академиясенә нигез салучы, казах телен модернизацияләүгә зур өлеш керткән.

Казакъ теленең структурасы ничек төзелгән?

Казах теленең структурасы агглютинатив. Бу сүзләр морфемаларны берләштерү юлы белән барлыкка килә дигәнне аңлата, аларның һәрберсенең бер мәгънәсе бар. Казах теле шулай ук эргатив-абсолютив синтаксиска ия, ул күчешсез җөмләнең иясе һәм күчеш җөмлә объекты бер үк формада билгеләнә ала дигәнне аңлата. Телдә шулай ук исемнәрнең тугыз килешләре һәм фигыльнең алты вакыты бар.

Казах телен иң дөрес юл белән ничек өйрәнергә?

1. Нигезләрне өйрәнүдән башлап җибәрегез. Алфавитны һәм сүзләрне ничек укырга, язарга һәм әйтергә өйрәнегез. 2. Грамматика нигезләрен һәм җөмлә структурасын өйрәнегез. Сез онлайнда бик күп файдалы ресурслар таба аласыз. 3. Сөйләм теле белән танышу өчен казах музыкасын тыңлагыз һәм казах фильмнарын һәм телетапшыруларын карагыз. 4. Репетитор яки тел иясе белән шөгыльләнегез. Качу өчен бу телдә сөйләм һәм ишетү практикасы мөһим. 5. Укуыгызны дәвам итегез. Телне өйрәнү һәм практика өчен көн саен бераз вакыт бүлеп куегыз. 6. Культурага чумыгыз. Китап уку, музыка тыңлау һәм казах тормышы белән танышу сезгә телне яхшырак аңларга ярдәм итәчәк.